Χωρίς ουσιαστικό αποτύπωμα παρήλθε και η πενταμερής για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη. Με βάση το ρεπορτάζ και της χθεσινής ημέρας, όλα οδηγούν στο συμπέρασμα πως ακόμη μια πενταμερής αναλώθηκε σε άκαρπες διαβουλεύσεις για τα χαμηλής έντασης ζητήματα, όπως είναι τα οδοφράγματα. Βεβαίως, οι πλευρές επιχειρούν, από τη μια, να αποσείσουν τις ευθύνες που τους αναλογούν για την αποτυχία συμφωνίας για τα οδοφράγματα και, από την άλλη, να ρίξουν αυτές τις ευθύνες στους συνομιλητές τους. Ταυτόχρονα οχυρώνονται σε ατέρμονους μονολόγους για θέματα ουσίας από τη στιγμή κατά την οποία δεν υπήρξε καμία προοπτική εκτός απο τα ζητήματα χαμηλής πολιτικής.
Απογοήτευση ΓΓ
Είναι προφανές ότι ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένος από το γεγονός ότι οι πλευρές εξακολουθούν να μην έχουν συναντίληψη για τις διόδους για τις οποίες ενθάρρυνε να τα βρουν από την πενταμερή του Μαρτίου στη Γενεύη. Επιχείρησε να κρατήσει τη συζήτηση ωστόσο σε ένα επίπεδο αισιοδοξίας κάνοντας λόγο για μικρές τεχνικές δυσκολίες οι οποίες εμποδίζουν τη συμφωνία και οι οποίες μπορούν το επόμενο διάστημα να ξεπεραστούν. Μάλιστα, σύμφωνα με διαρροές από την ελληνοκυπριακή πλευρά, η συζήτηση για τα οδοφράγματα έγινε με την παρουσίαση χαρτών, ως αποτέλεσμα και της αυτοψίας που έκανε στα σημεία της Πράσινης Γραμμής η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα.
Η ρεαλιστική αποτίμηση των ζητημάτων που αφορούν την ουσία στο πρόβλημα δημιούργησε μονοπωλιακό πεδίο δράσης να συζητηθούν ενδελεχώς τα ΜΟΕ με τη συμπλήρωση της συμφωνίας για τα οδοφράγματα, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα.
«Αμοιβαιότητα»
Η ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία με συγκεκριμένες διαρροές επιχειρεί να περάσει τη θέση ότι τα Ηνωμένα Έθνη ταυτίζονται με το εύρος των προτάσεών της, έχει μετατρέψει το άνοιγμα οδοφραγμάτων σε θέματα «αμοιβαιότητας», κάτι που ποτέ στο παρελθόν δεν είχε τεθεί κατά παρόμοιο τρόπο από προηγούμενους Προέδρους της Δημοκρατίας. Τάσσος Παπαδόπουλος, Δημήτρης Χριστόφιας και Νίκος Αναστασιάδης θεωρούσαν το άνοιγμα κάθε οδοφράγματος ως μια ακόμη ρωγμή στη γραμμή κατοχής. Σημείωναν, παρά τις παλινωδίες τους σε σχέση με την ουσία του Κυπριακού, ότι οι δίοδοι από και προς τα κατεχόμενα φέρνουν πιο κοντά την επανένωση του χώρου και τις κοινότητας και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δίνει τη συγκατάθεσή της σε διάνοιξη οποιουδήποτε οδοφράγματος, σημείου αναφοράς και αποτελέσματος της κατοχής. Στην προκειμένη περίπτωση ακόμη και μονομερείς προτάσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη σε σχέση με τη βασική δίοδο διακίνησης στον Άγιο Δομέτιο δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί με αποτέλεσμα να παρατηρείται μια απίστευτη καθημερινή ταλαιπωρία των ανθρώπων που περνούν ένθεν και ένθεν του οδοφράγματος. Η πολιτική της Λευκωσίας στη διαδικασία διάνοιξης οδοφραγμάτων έχει αναχθεί σε συζήτηση για χάρη της συζήτησης. Η όλη στάση του σημερινού Προέδρου στην ουσία διευκολύνει τον ακραίο Ερσίν Τατάρ να παρουσιάζει το θέμα των οδοφραγμάτων ως μέρος μιας συνδιαλλαγής δυο ξεχωριστών οντοτήτων, επιχειρώντας να κρύψει την αδιαλλαξία του σε ατέρμονες συζητήσεις.
Εκ νέου διαβουλεύσεις...
Πάντως, σήμερα οι πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την απουσία συναντίληψης και περιμένουν τη νέα -τρίτη στη σειρά- προσπάθεια της Μαρία Άνχελα Ολγκίν η οποία θα επιχειρήσει να γεφυρώσει τις διαφορές τους για να επιτύχει διάνοιξη έστω και ορισμένων εκ των προτεινόμενων διόδων.
Χθες, μετά και τις δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας για τη στάση Τατάρ σε σχέση με τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Αθηένου, ο Τ/Κ ηγέτης ισχυρίστηκε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά απέρριψε πρόταση για εναλλακτική λύση με δρόμο πέντε χιλιομέτρων για να διευκολυνθούν οι χιλιάδες Ελληνοκύπριοι στην περιοχή με έξοδο στη Λευκωσία αλλά, με βάση τους ισχυρισμούς Τατάρ, ο Νίκος Χριστοδουλίδης συνέχισε να επιμένει στη διάνοιξη του δρόμου του Πυροΐου. «Ωστόσο, οι αξιολογήσεις ασφαλείας και στρατιωτικού χαρακτήρα κατέδειξαν σαφώς ότι η διαδρομή μέσω της νεκρής ζώνης ήταν ακατάλληλη. Με τη συμβολή του Χακάν Φιντάν, προτείναμε επιπλέον 5 χιλιόμετρα κατά μήκος της υπάρχουσας διαδρομής (εντός της κατεχόμενης περιοχής) ως εναλλακτική λύση. Αυτό θα επέτρεπε στους Ελληνοκύπριους να διασχίσουν νότια. Ωστόσο, και αυτή η πρόταση απορρίφθηκε», υποστήριξε ο Τατάρ, προσθέτοντας πως αν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης συμφωνούσε σε αυτή την πρόταση της τουρκικής πλευράς, η συμφωνία για διάνοιξη άλλων τεσσάρων οδοφραγμάτων -δεν τα προσδιόρισε ωστόσο- θα μπορούσε να υπογραφεί από προχθές στη Νέα Υόρκη.
Ισχυρισμός τουρκικού ΥΠΕΞ
Στο ίδιο μήκος κύματος και η αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ. Σε γραπτή δήλωσή του, ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Οντζού Κετσέλι, ενώ κάνει αναφορά σε πρόοδο που σημειώθηκε σε σειρά ΜΟΕ, υποστήριξε πως «δυστυχώς, παρ' όλες τις προσπάθειες του ΟΗΕ και όλες τις εποικοδομητικές προσπάθειες της τουρκικής πλευράς, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί πρόοδος στα άλλα δύο θέματα από τα 6 που προσδιορίστηκαν τον Μάρτιο, δηλαδή το άνοιγμα 4 νέων συνοριακών πυλών και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή ενέργεια στη Νεκρή Ζώνη».
Ισχυρίστηκε παράλληλα πως, «παρ' όλο που τα ΗΕ αποδέχτηκαν τη συμβιβαστική πρόταση της τουρκικής πλευράς στο θέμα των συνοριακών πυλών ως επίδειξη προσέγγισης καλής πρόθεσης, η συνεχής υπιβολή νέων όρων από την ελληνοκυπριακή πλευρά, η μη τήρηση των υποσχέσεών της και η επίμονη επανάληψη απαράδεκτων προτάσεων, που επαναλάμβανε επί χρόνια, κατέστησαν αδύνατη την επίτευξη αποτελέσματος».
