Οι ευρωεκλογές των ποσοστών και οι δημοτικές των προσώπων - Οι διαφορές του πριν με το τώρα

Η ταυτόχρονη εκλογική διαδικασία των ευρωεκλογών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να έχει τις αδυναμίες της, κυρίως από το πρωτοφανές για τα κυπριακά δεδομένα των ταυτόχρονων και πολλών ψηφοφοριών, αποτυπώνει ωστόσο μια ενδιαφέρουσα και διακριτή διαφορά με το παρελθόν.

Για πρώτη φορά τα κόμματα κινούνται σε δύο πυλώνες δράσεις, τόσο σε τοπικό επίπεδο, σε σχέση βεβαίως με τις εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και στο συνολικό παγκύπριο επίπεδο των ευρωεκλογών.

Η συμμετοχή

Αυτή η πρωτότυπη για την Κύπρο διαδικασία εκλογών, στην πραγματικότητα ενισχύει και αναβαθμίζει τη μάχη για τις ευρωεκλογές, όχι απλώς σε επίπεδο κομμάτων αλλά κυρίως σε επίπεδο συμμετοχής. Με λίγα λόγια, ο συνδυασμός των δύο εκλογικών αναμετρήσεων αναμένεται να φέρει έναν μεγαλύτερο αριθμό ψηφοφόρων στις κάλπες σε σχέση με το παρελθόν. Στην πραγματικότητα, μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή στις κάλπες τον ερχόμενο Ιούνιο, επειδή ακριβώς υπάρχουν πολλοί λόγοι εξαιτίας των οποίων θα οδηγηθούν οι ψηφοφόροι σε μια διαδικασία εκλογής.

Η διπλή μάχη των εκλογών της 9ης Ιουνίου μπορεί να βρίσκεται σε επίπεδο σημασίας και διαβάθμισης πίσω από τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, ωστόσο, δεν παύουν να χαρακτηρίζονται ως μια εσωτερική διαπάλη, η οποία στην εξέλιξή της μπορεί να καθορίσει, τόσο το εύρος των πολιτικών δυνάμεων στην επόμενη αναμέτρηση για τη Βουλή, όσο και την προοπτική συμμαχιών στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Δεν αποτελεί. βεβαίως, αυτός ο συνδυασμός πρωτογενές χαρακτηριστικό στην κυπριακή κοινωνία, από τη στιγμή κατά την οποία οι ίδιοι οι πολιτικοί σχηματισμοί επιμένουν στην εμπέδωση μιας μόνιμης εκλογικής αντιπαράθεσης. Δίνουν ελάχιστο χρόνο στην αναδιατύπωση της στάσης των πολιτών, οι οποίοι χρειάζονται το αναγκαίο οξυγόνο, ειδικά σε περιόδους δύσκολους με τη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Ακόμη μια φορά επομένως, τις τάσεις και τις εντάσεις και στην παρούσα διπλή εκλογική διαδικασία την καθορίζουν οι ίδιες οι πολιτικές δυνάμεις.

Οι μεγάλοι μπορούν

Βεβαίως, τα μεγάλα κόμματα έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν το εύρος αυτής της μάχης, την οποία ακόμη μια φορά τη χαρακτηρίζουν αλλά και την εκλαμβάνουν ως το κλειδί για τις επόμενες κινήσεις στους στο πολιτικό και κομματικό πεδίο.

Η μάχη των ευρωεκλογών είναι εκ των πραγμάτων ο προπομπός των βουλευτικών εκλογών και αναγκάζει τα κόμματα να αναμετρηθούν, ή να προσπαθήσουν να το πράξουν, με την αναζήτηση λύσεων που έχουν έναν περισσότερο καθολικό χαρακτήρα με ευρωπαϊκές αναφορές: Ποια Ευρώπη είναι περισσότερο αναγκαία στους πολίτες της, πώς θα επιλύσει το μεταναστευτικό επί της ουσίας και όχι με συνθηματικές πρακτικές και ακραία συντηρητικές θέσεις απέναντι σε ένα διογκούμενο πρόβλημα, πώς θα αντιμετωπίσει τα ζητήματα της ασφάλειας της Ευρώπης , η πράσινη ατζέντα, τα ζητήματα δικαιοσύνης και αξιοκρατίας, η συνεχής μάχη για τον εκδημοκρατισμό των κοινωνιών, αλλά και η μάχη κατά της διαφθοράς. Αναφορές οι οποίες με το έναν ή τον άλλο τρόπο αφορούν το ευρωπαϊκό σύνολο, όπως και τις χώρες μέλη ξεχωριστά και με τη δική τους δυναμική.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στην Κύπρο εικάζεται πως ίσως αναμοχλεύσει το κομματικό πεδίο με πρωταγωνιστές τις σημερινές πολιτικές δυνάμεις. Το στοίχημα για τα μεγάλα κόμματα είναι ιδιαίτερα διακριτό:

• Στο δύσκολο σημερινό περιβάλλον έχουν ακόμη τις δυνατότητες, όχι απλώς να κερδίσουν αλλήλους, αλλά και να αναδείξουν τις καταλυτικές τους δυνατότητες επηρεασμού μιας μεγάλης μερίδας του πληθυσμού;

Διαφορετική θα είναι η συζήτηση αν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ βρεθούν με ένα ποσοστό πάνω ή κοντά στο 26 - 27%, όπως τα ίδια τα κόμματα εκτιμούν, χωρίς ακόμη να είναι σε θέση να εμφανιστούν με βεβαιότητα για την πρωτιά, παρά τις διακηρύξεις τους για επικοινωνιακούς λόγους. Ακόμη, εντελώς άλλη θα είναι η εικόνα και διαφορετικό το καθεστώς το οποίο θα εμπεδωθεί αν τα δύο αυτά κόμματα δεν ξεπεράσουν το 25% στις ευρωεκλογές σε συνδυασμό με μια μεγάλη αποχή η οποία λειτουργεί ευνοϊκά στην τυπική αναπροσαρμογή των ποσοστών τους.

Εντός στόχων

Στα δύο κόμματα υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι δεν θα ξεφύγουν από τους στόχους που θέτουν στις παρούσες ευρωεκλογές.

Ο ΔΗΣΥ εκτιμά, μέσα από τα μηνύματα που παίρνει, την αναδιάταξη των δυνάμεών του, το ξεκαθάρισμα της στάσης των διαφόρων τάσεων, αλλά και τη συσπείρωση στελεχών την οποία αισθάνεται ότι διαθέτει, πλέον, η Αννίτα Δημητρίου, ότι είναι σε θέση να κρατήσει τα ποσοστά του τουλάχιστον στο επίπεδο των προηγούμενων αναμετρήσεων. Αυτό θα του επιτρέψει απρόσκοπτα να διατηρήσει αμόλυντη ή και να ενισχύσει την αντιπολιτευτική του τακτική όσο αυτή είναι διαυγής, όπως και την τακτική της σκληρής κόντρας για σειρά ζητημάτων με το άλλο μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης. Αν του επιτρέψουν οι συνθήκες, εν ολίγοις, ο ΔΗΣΥ θα συνεχίσει την αντιπολιτευτική του τακτική με διάφορες αυξομειώσεις της έντασης βεβαίως, διατηρώντας τον κυρίαρχο ρόλο στις δυνάμεις της Κεντροδεξιάς, αλλά διαμορφώνοντας και τα επόμενα βήματα για συσπείρωση των δυνάμεών του, και όχι μόνο.

Από την πλευρά του το ΑΚΕΛ, στην εκλογική διαδικασία για τις ευρωεκλογές, στέλνει το μήνυμα της ανάγκης για μια νέα Ευρώπη, εκφράζοντας και τη γενικότερη στάση της Αριστεράς στην ΕΕ. Οι εκλογικοί στόχοι του, όσο και αν επιχειρεί το κόμμα, και κυρίως ο Στέφανος Στεφάνου, να εμφανιστεί ολίγον τι μετριοπαθές στις εκτιμήσεις του, είναι ωστόσο ξεκάθαρο ότι οι πάντες εντός του κόμματος στοχεύουν και πιστεύουν στην πρωτιά στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Το κόμμα έχει ανάγκη μια εκλογική επιτυχία. Πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα φέρει κοντά του και άλλες δυνάμεις από τον κεντροαριστερό χώρο, ενώ θα δημιουργήσει τις συνθήκες για να σταματήσει την πολυετή και συνεχή αιμορραγία από φίλους και παραδοσιακούς του ψηφοφόρους, οι οποίοι κυρίως αποστασιοποιούνται και ενισχύουν το ποσοστό των μονίμων απεχόντων από κάθε εκλογική διαδικασία. Θα πρέπει να σημειώσουμε βεβαίως τη συνέχιση της μεγάλης υπέρβασης του ΑΚΕΛ να απευθυνθεί για μια ακόμη εκλογική διαδικασία προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα, διαχειριζόμενο το τεράστιο μήνυμα που εκπέμπει η συμμετοχή χιλιάδων Τουρκοκυπρίων σε μια εκλογική διαδικασία στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Άλλες παράμετροι

Οι τοπικές εκλογές, ως δεύτερη μάχη που θα δοθεί, μπορεί να είναι περιορισμένης εμβέλειας αναφορικά με τις επιδράσεις των κομμάτων, αλλά δεν παύουν να αποτελούν σημείο αναφοράς για το πόσο κοντά μπορούν οι κομματικοί σχηματισμοί να βρεθούν στις τοπικές κοινωνίες, τον αφετηριακό πυρήνα, δηλαδή της δράσης τους. Σε γενικό επίπεδο, εδώ παρατηρείται μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία η οποία έχει να κάνει με τον διττό χαρακτήρα των εκλογών του Ιουνίου. Από τη μια έχουμε τις κομματικές αντιπαλότητες για τις ευρωεκλογές και από την άλλη κωδικοποιούνται οι συμμαχίες και η αλληλοϋποστήριξη στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Εδώ, όπως σημείωναν στο «Π» κομματικοί παράγοντες, το μέτρο της επιτυχίας για τα κόμματα ποσώς είναι διακριτό. Επιδιώχθηκαν βεβαίως συμπράξεις με πρωταγωνιστές προσωπικότητες σε διάφορους δήμους, είτε ως υποψήφιοι πρόεδροι των επαρχιακών επιτροπών, είτε ως δήμαρχοι, είτε ως αντιδήμαρχοι. Αυτό το οποίο μπορεί να μετρήσει σε έναν βαθμό είναι τα ποσοστά στα δημοτικά συμβούλια, αλλά δεν θεωρείται ως ακριβής μονάδα μέτρησης λόγω των ιδιομορφιών των τοπικών κοινωνιών.