Εντατικές διαβουλεύσεις για ανθρωπιστικό διάδρομο στη Γάζα - Ο Πρόεδρος δίνει στον «Π» το στίγμα της προσέγγισης της Λευκωσίας

Του Θανάση Αθανασίου

Δραματική η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, με την κάθε προσπάθεια για δημιουργία συνθηκών που να επιτρέπουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, να κρίνεται εξαιρετικά σημαντική. Σε αυτό το πλαίσιο, έδαφος φαίνεται να κερδίζει η κυπριακή πρωτοβουλία για δημιουργία ενός θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου.

Το στίγμα της προσέγγισης της Λευκωσίας έδωσε σε αποκλειστικές του δηλώσεις στον «Π» ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, διαμηνύοντας ότι στο παρόν στάδιο συνεχίζονται οι εντατικές διαβουλεύσεις σε τεχνικό, διατμηματικό και διμερές επίπεδο, με την ισραηλινή πλευρά, της οποίας η συγκατάθεση είναι απαραίτητη. Τόσο ο κατάλληλος χρονισμός όσο και η διασφάλιση της ασφάλειας είναι βασικές παράμετροι, είπε ο Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «η εποικοδομητική μας στάση, εν τω μέσω των εξελίξεων στην περιοχή, καταδεικνύει, ακριβώς, ότι η Κύπρος ως αξιόπιστος εταίρος προσφέρει μια ασφαλή, συμπληρωματική επιλογή για κάλυψη των ανθρωπιστικών αναγκών και αποκατάστασης βασικών υπηρεσιών». Εξέφρασε παράλληλα τη θέση πως «αποδεικνύεται ότι η χώρα μας αποτελεί την αμετάβλητη συνισταμένη που μπορεί να εγγυηθεί την αναχώρηση και διέλευση της ανθρωπιστικής βοήθειας, διαδραματίζοντας θετικό και πρωταγωνιστικό ρόλο ως πυλώνας προβλεψιμότητας και σταθερότητας στην περιοχή». Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, η επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα υπαγορεύει την ανάγκη ζωτικής ανταπόκρισης και δημιουργίας συνθηκών ανακούφισης του άμαχου πληθυσμού. Το ζήτημα, πρόσθεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, απασχολεί το σύνολο της διεθνούς κοινότητας «και είναι ακριβώς στο πλαίσιο της ενεργούς διπλωματίας που αναλάβαμε την πρωτοβουλία δημιουργίας θαλάσσιου διαδρόμου που στοχεύει στη βιώσιμη αύξηση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας». Η Κυπριακή Δημοκρατία, σημείωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, αξιοποιεί τόσο το εξαίρετο επίπεδο πολιτικών σχέσεων με τους εταίρους της περιοχής όσο και τη γεωγραφική μας εγγύτητα.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προς αυτή την κατεύθυνση αξιοποιεί κάθε διεθνή συνδρομή ξεκινώντας από την ΕΕ, τον Πρόεδρο Μακρόν και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Την ίδια στιγμή το θέμα έχει συζητήσει με την Αίγυπτο, την Ιορδανία αλλά και την κυβέρνηση του Ισραήλ. Η πρέσβειρα της Γαλλίας στην Κύπρο Salina Grenet-Catalano δήλωσε ότι ο Πρόεδρος Μακρόν στηρίζει με κάθε τρόπο την πρωτοβουλία Χριστοδουλίδη, ενώ η Βρετανία δεσμεύτηκε.

Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο Όρεν Ανόλικ.

Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο Όρεν Ανόλικ στον «Π»

«Εργαζόμαστε πάνω στις λεπτομέρειες της κυπριακής πρότασης»

Το Ισραήλ διαμηνύει ότι αντικρίζει με έναν πολύ θετικό τρόπο την κυπριακή πρόταση. Μιλώντας στον «Π», ο πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο, Όρεν Ανόλικ, ανέφερε ότι Λευκωσία και Τελ Αβίβ εργάζονται πάνω στις λεπτομέρειες της πρότασης. Την ίδια ώρα, ο Όρεν Ανόλικ ξεκαθάρισε ότι το Ισραήλ δεν πρόκειται να δεχτεί κατάπαυση του πυρός, διότι κάτι τέτοιο θα συνιστούσε, όπως είπε, νίκη της Χάμας. Το Ισραήλ προκρίνει, είπε, ανθρωπιστικές καταπαύσεις, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Πώς έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στη Γάζα;

Συνεχίζουμε τη στρατιωτική μας επιχείρηση για να νικήσουμε και να εξαλείψουμε την επιχειρησιακή ικανότητα της Χαμάς στη Γάζα. Επικεντρωνόμαστε τόσο στη βόρεια πλευρά της Γάζας, όπου ο ισραηλινός στρατός επικεντρώνεται σε δύο ισχυρές θέσεις της Χαμάς, όσο και στον νότο, όπου επικεντρωνόμαστε στην πόλη Χαν Γιούνις, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην περιοχή της Γάζας. Πρόκειται επίσης για μια σημαντική περιοχή για τη Χαμάς, αφού πολλοί από τους ηγέτης της προέρχονται από αυτή την πόλη. Συνεχίζονται λοιπόν οι επιχειρήσεις, μαίνονται κάποιες μάχες επί του εδάφους.

Τι γίνεται με το θέμα της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα; Εκφράζονται επικρίσεις από διάφορες πλευρές εναντίον του Ισραήλ. Ενδεικτικά, οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι το Ισραήλ δεν κάνει αρκετά για να επιτρέψει την ανθρωπιστική βοήθεια να περάσει.

Κάνουμε πολλά και συνεργαζόμαστε και είμαστε σε στενή επαφή με τους Αμερικανούς. Κάθε μέρα περνούν 200 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Δεν δημιουργείται αδιέξοδο στην περιοχή εξαιτίας του Ισραήλ και δεν προκαλούμε καμιά καθυστέρηση στην παροχή βοήθειας προς τη Γάζα. Συνεχίζουμε τις προσπάθειες και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προστατεύσουμε τους πολίτες δίνοντάς τους κατευθύνσεις σε σχέση με το πότε και προς τα πού θα εκκενώνουν τις περιοχές ώστε να μην βρίσκονται στη μέση της μάχης. Όμως, παρόλο που η προσοχή είναι στραμμένη στη Γάζα, νομίζω ότι οι άνθρωποι δεν έχουν κατανοήσει πλήρως την κατάσταση που επικρατεί στο Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς στις 8 Οκτωβρίου. Έχουμε απομακρύνει πάνω από 100.000 ανθρώπους από τα σπίτια τους, τόσο στα σύνορα με τη Γάζα όσο και στα βόρεια σύνορα και αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους και διαμένουν σε διάφορες περιοχές του Ισραήλ. Υποφέρουμε καθημερινά από τις ρουκέτες της Χαμάς. Περίπου 200 ρουκέτες την ημέρα στέλνονται αδιακρίτως μέσα στο Ισραήλ. Δεν κάνω συγκρίσεις, αλλά θα ήταν καλό να δίνεται προσοχή και στην κατάσταση στο Ισραήλ. Να υπενθυμίσω ότι 138 όμηροι παραμένουν στα χέρια της Χαμάς, περιλαμβανομένων γυναικών και παιδιών.

Πού βρίσκονται οι συζητήσεις για την κυπριακή πρόταση σε σχέση με τη δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα;

Αντικρίζουμε την κυπριακή πρόταση με έναν πολύ θετικό τρόπο. Μας ενδιαφέρει να βρούμε τρόπους να ενισχύσουμε τη βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους. Θεωρούμε ότι είναι μια καλή ιδέα (ο ανθρωπιστικός διάδρομος). Η πολιτική ηγεσία του Ισραήλ το κατέστησε σαφές αυτό στην κυπριακή ηγεσία και κατ’ ακρίβειαν εργαζόμαστε πάνω στις λεπτομέρειες της πρότασης.

Λεπτομέρειες όπως;

Συζητάμε λεπτομέρειες που αφορούν θέματα ασφάλειας, νομικά θέματα, ζητήματα πολιτικής και προσδοκούμε να δούμε την πρόταση να υλοποιείται όσο το δυνατόν συντομότερα.

Πότε θα ανάψει πράσινο φως το Ισραήλ για να αρχίσει να λειτουργεί ο ανθρωπιστικός διάδρομος;

Δεν μπορώ να πως σε πόσες μέρες ή ακόμα και βδομάδες μπορεί να γίνει αυτό. Μπορώ όμως να πω ότι έχει γίνει σοβαρή και σημαντική δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση. Εργαζόμαστε αυτή τη στιγμή και οι δύο πλευρές (Κύπρος-Ισραήλ) πάνω σε αυτό το θέμα, βλέπουμε τις λεπτομέρειες και είμαι αισιόδοξος. Αν και δεν μπορώ να πω πότε θα λειτουργήσει ο διάδρομος, μπορώ να πω κάλλιο νωρίς παρά αργά.

Ο Αντόνιο Γκουτέρες απευθύνει δραματικό κάλεσμα προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την κατάσταση στη Γάζα και μάλιστα έχει ενεργοποιήσει το άρθρο 99 του Χάρτη του ΟΗΕ, στη βάση του οποίου ζητεί ανθρωπιστική εκεχειρία.

Δεν είμαστε πρόθυμοι για κατάπαυση του πυρός. Είμαστε διατεθειμένοι, και το έχουμε αποδείξει, να συζητήσουμε ανθρωπιστικές καταπαύσεις του πυρός. Αυτό συνεχίζει να ισχύει. Όμως, θα πρέπει πρώτα η Χαμάς να είναι πρόθυμη να απελευθερώσει ομήρους. Είμαστε πρόθυμοι για 7ήμερη κατάπαυση του πυρός, φτάνει η Χαμάς να απελευθερώσει ομήρους. Δεν είμαστε εναντίον της ανθρωπιστικής κατάπαυσης του πυρός, αλλά υπάρχουν αυτές οι προϋποθέσεις. Αλλά δεν πρόκειται να αποδεχτούμε κατάπαυση του πυρός. Κατάπαυση του πυρός σημαίνει νίκη της Χαμάς και δεν πρόκειται να επιτρέψουμε στη Χαμάς να βγει νικήτρια από αυτόν τον πόλεμο. Πρέπει, παράλληλα, να θυμίσω ότι πίσω από όλα όσα συμβαίνουν στην περιοχή μας αυτή τη στιγμή, είναι το Ιράν. Χωρίς το Ιράν η επίθεση της 8ης Οκτωβρίου δεν θα μπορούσε να γίνει.

Ο πρέσβης της Παλαιστίνης στην Κύπρο Αμπντάλα Ατάρι.

Ο πρέσβης της Παλαιστίνης στην Κύπρο Αμπντάλα Ατάρι στον «Π»

«Δεκτή κάθε πρωτοβουλία»

Για επίθεση από «ανθρώπινα ζώα» κάνει λόγο από την πλευρά του ο πρέσβης της Παλαιστίνης στην Κύπρο, δηλώνοντας στον «Π» ότι κάθε πρωτοβουλία είναι δεκτή, όπως και η πρωτοβουλία της κυπριακής κυβέρνησης, τονίζοντας ωστόσο ότι το Παλαιστινιακό δεν πρέπει να καταντήσει να είναι ένα ανθρωπιστικό θέμα.

Πώς εξελίσσεται η κατάσταση στη Γάζα;

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, «είμαστε κοντά στην πιο σκοτεινή ώρα της ανθρωπότητας». Μιλάμε για ένα νεκρό παιδί κάθε δέκα λεπτά. Έχουν εκτοπιστεί 2 εκατομμύρια άνθρωποι από τα σπίτια τους και απλά σκοτώνονται στους δρόμους από τους βομβαρδισμούς ή τα τανκς που δολοφονούν ανεξέλεγκτα τραυματίες, μητέρες με παιδιά, ανάπηρους, ηλικιωμένους, ακόμα και δημοσιογράφους. Μέχρι πριν έναν μήνα λέγαμε πως η Γάζα, μετά από 17 χρόνια αποκλεισμού, έχει γίνει η μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στην ιστορία. Το κράτος απαρτχάιντ του Ισραήλ τη μετέτρεψε στον μεγαλύτερο ομαδικό τάφο.

Τι γίνεται με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας;

Μιλάμε για τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στη σύγχρονη ιστορία. H διεθνής κοινότητα στέκεται απέναντι στη Γάζα ανίκανη να περάσει ένα μπουκάλι γάλα στα παιδιά μας. Πότε θα φτάσει το γάλα; Όταν δεν θα υπάρχουν παιδιά να το πιούνε; Το σχέδιο του Νετανιάχου ήταν προμελετημένο. Έναν μήνα πριν τις 7 Οκτωβρίου, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ έτριψε στα μούτρα όλων των ηγετών του κόσμου τον χάρτη της «Νέας Μέσης Ανατολής» αντικαθιστώντας την Παλαιστίνη με την ονομασία «Ισραήλ». Έσβησε από τον χάρτη έναν λαό 14.000.000 ανθρώπων. Το σχέδιο εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τη Δυτική Όχθη στην Ιορδανία και από τη Γάζα στην Αίγυπτο απέτυχε, έτσι ο Νετανιάχου προχώρησε στο Plan B, βομβαρδίζοντας νοσοκομεία, σχολεία και χιλιάδες σπίτια, ώστε να κάνει τη Γάζα ακατάλληλη για ζωή. Ο στόχος δεν ήταν ποτέ η Χαμάς. Το κράτος απαρτχάιντ του Ισραήλ ακολουθεί την ίδια πολιτική εθνοκάθαρσης εδώ και 75 χρόνια σε όλη την κατεχόμενη Παλαιστίνη. Η εκδοχή για ανθρώπινες ασπίδες σε μια έκταση 365 τετραγωνικών χιλιομέτρων με 2.500.000 ανθρώπους είναι γελοία και ντροπιαστική. Σκοπός τους είναι η γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού. Εχθρός του κράτους απαρτχάιντ του Ισραήλ είναι κάθε Παλαιστίνιος που γεννιέται. Η πολιτική όλων των ισραηλινών κυβερνήσεων βασίζεται στον εποικισμό. Το 1993, με τη «Συμφωνία του Όσλο», οι έποικοι ήταν 120.000, ενώ τώρα είναι 800.000.

Πώς βλέπετε την κυπριακή πρόταση για ανθρωπιστικό διάδρομο;

Κάθε πρωτοβουλία είναι δεκτή, όπως και η πρωτοβουλία της κυπριακής κυβέρνησης. Το παλαιστινιακό, όμως, δεν πρέπει να καταντήσει να είναι ένα ανθρωπιστικό θέμα. Είναι ένα καθαρά εθνικό, πολιτικό θέμα. Πρέπει να ξεκουμπιστεί η κατοχή από τη Δυτική όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Είμαστε αγωνιζόμενος λαός. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας με αμείωτη ένταση με όλα τα νόμιμα μέσα που διαθέτουμε. Ωστόσο, η υλοποίηση κάθε πρωτοβουλίας δυστυχώς εξαρτάται από το κατοχικό κράτος του Ισραήλ.

Εκτιμάτε ότι θα αποκλιμακωθεί η κρίση;

Προσωπικά, όχι ως Παλαιστίνιος, ούτε ως πρέσβης, αλλά ως απλός άνθρωπος ντρέπομαι για την ανθρωπότητα. Ο παλαιστινιακός λαός δεν θα συγχωρέσει κανέναν. Σε λίγα χρόνια ποιος θα τολμήσει να πει οτιδήποτε στα παιδιά που τα βγάζουν κάτω από τα ερείπια σε κωματώδη κατάσταση από το σοκ; Ποιος θα τους πει πως ολόκληρος ο κόσμος έβλεπε να τα σφαγιάζουν καθημερινά και δεν έκανε τίποτα; Τελικά, εμείς δεχόμαστε επίθεση από «ανθρώπινα ζώα» και όχι οι Ισραηλινοί, όπως προσπάθησε να πείσει τον κόσμο ο υπουργός Εθνικής άμυνας του Ισραήλ... εξευτελιστική σιωπή της διεθνούς κοινότητας όταν ο υπουργός Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Ισραήλ πρότεινε τη χρήση πυρηνικής βόμβας στη Γάζα, ήταν η δεύτερη φορά που ένιωσα ντροπή ως άνθρωπος. Ούτε καν στην Κύπρο δεν υπήρχε αντίδραση παρόλο που βρισκόμαστε μόνο 350 χιλιόμετρα μακριά. Το κατοχικό κράτος του Ισραήλ είναι το χαϊδεμένο παιδί της Δύσης, είναι ένα κράτος υπεράνω νόμου και όλη αυτή η αλαζονεία τρέφεται από την πλήρη ελευθερία που έχει δοθεί από τις ΗΠΑ και τις δυτικές κυβερνήσεις. Για να υπάρχει ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή πρέπει να τερματιστεί η γενοκτονία στη Γάζα και η κατοχή σε ολόκληρη την Παλαιστίνη.

Ο αντιπρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδος.

Γιατροί του Κόσμου: Η Γάζα έχει γυρίσει δεκαετίες πίσω

Έτοιμοι να συνεισφέρουν εμφανίζονται, την ίδια ώρα, οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδος, με τον αντιπρόεδρο της οργάνωσης δρα Νικήτα Κανάκη να δηλώνει στον «Πολίτη» ότι πρόθεση των Γιατρών του Κόσμου είναι να βοηθήσουν όπως μπορούν και να στείλουν ό,τι χρειάζεται στη Γάζα μόλις τους επιτραπεί. «Ενθαρρύνουμε την προσπάθεια για τη δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου και είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε και να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε όσο μπορούμε και τους συνάδελφους μας που είναι σε οδυνηρή κατάσταση στη Γάζα και οι οποίοι καλούνται να αντεπεξέλθουν χωρίς μέσα και με καταστραμμένες υποδομές». Η οργάνωση είναι σε επαφή με τις ελληνικές αρχές για το θέμα, επεσήμανε. Περιγράφοντας την εικόνα που επικρατεί στην περιοχή, ο δρ Κανάκης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η Γάζα έχει γυρίσει δεκαετίες πίσω».