Προσδοκία για διορισμό απεσταλμένου στο Κυπριακό στο κοινό ανακοινωθέν Αθήνας-Λευκωσίας

Στο επίκεντρο του κοινού ανακοινωθέντος που εξέδωσαν Ελλάδα και Κύπρος, μετά το πέρας της 1ης Διακυβερνητικής Συνόδου των δύο χωρών στην Αθήνα, βρίσκεται το Κυπριακό, με τις δύο χώρες να επαναβεβαιώνουν ότι «δεν νοείται λύση του Κυπριακού χωρίς πλήρη αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο».

Παράλληλα, Ελλάδα και Κύπρος τονίζουν ότι η λύση πρέπει να στηρίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και εκφράζουν την προσδοκία τους για διορισμό νέου Απεσταλμένου του ΓΓ των ΗΕ για το Κυπριακό, προκειμένου να διερευνήσει τις προοπτικές επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, στο πλαίσιο πάντα που ορίζουν οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.

Επαναλαμβάνουν, ακόμη, «την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για την υλοποίηση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 30ης Ιουνίου 2023, με στόχο την ανάληψη ενεργού ρόλου της ΕΕ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας».

Επιπλέον, τονίζουν την ανάγκη «να επιδειχθεί καλή θέληση από τουρκικής πλευράς στο πλαίσιο του Κυπριακού, προκειμένου να καταστεί δυνατή η όποια πρόοδος στα ευρωτουρκικά».

Τις εργασίες της Διακυβερνητικής Συνόδου απασχόλησαν, επίσης, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τις δύο χώρες να καταδικάζουν απερίφραστα την τρομοκρατία και να αναγνωρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου, ιδίως ως προς την προστασία του άμαχου πληθυσμού.

Το κοινό ανακοινωθέν χαιρετίζει, επίσης, την κυπριακή πρωτοβουλία, στην οποία η Ελλάδα είναι έτοιμη να συνεισφέρει εμπράκτως, για τη δημιουργία καθορισμένου και απρόσκοπτου θαλάσσιου διαδρόμου ανθρωπιστικής βοήθειας και την προστασία των αμάχων.

Ως προς τα τομεακά ζητήματα, τα οποία συζήτησαν οι εκατέρωθεν Υπουργοί και Υφυπουργοί των δύο κρατών, σε διμερείς συναντήσεις τους, αυτά περιλάμβαναν ένα φάσμα πεδίων από την Εξωτερική Πολιτική, την Άμυνα, την Παιδεία, την Υγεία, την Ενέργεια, την Προστασία του Πολίτη, τον Πολιτισμό, τη Μετανάστευση και το Άσυλο, τη Ναυτιλία και τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου

Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν, στον τομέα της ενέργειας, επαναβεβαιώθηκε η στρατηγικής σημασίας συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου, με στόχο την ενεργειακή επάρκεια και διαφοροποίηση σε περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και τη διασύνδεση της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ασία, μέσω της Ανατολικής Μεσογείου. Δόθηκε έμφαση, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση του εμβληματικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, την οποία ανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ ως Φορέας Υλοποίησης, στην υποστήριξη του έργου αγωγού φυσικού αερίου EastMed Pipeline, καθώς και η επικείμενη ανάληψη από την Ελλάδα της Προεδρίας στον East Mediterranean Gas Forum στις αρχές του 2024.

Στον τομέα της Παιδείας, αποφασίστηκε η περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα σχολικής και ανώτερης εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό θα υπογραφεί πριν από το τέλος του χρόνου αναθεωρημένο πρόγραμμα συνεργασίας.

Στα θέματα της Υγείας, συζητήθηκε το περιεχόμενο συμφωνιών οι οποίες αφορούν τις μεταμοσχεύσεις νεφρού και την παραχώρηση οργάνων στην Ελλάδα για τη διενέργεια μεταμοσχεύσεων Κυπρίων στην Ελλάδα, με σκοπό την υπογραφή τους σε μεταγενέστερο στάδιο. Αποφασίστηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα των φαρμάκων, στην εκπαίδευση ειδικευόμενων γιατρών και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης σε θέματα ψυχικής υγείας.

Σε σχέση με το Άσυλο και τη Μετανάστευση, συμφωνήθηκε η συνεργασία για την υλοποίηση του πρόσφατου σχεδίου δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα των επιστροφών.

Στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, αποφασίστηκε ο σχεδιασμός κοινών δράσεων για την πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.

Στα θέματα Άμυνας, επαναβεβαιώθηκε η κοινή προσήλωση στην ενίσχυση της Κοινής Ευρωπαϊκής Άμυνας και συμφωνήθηκε η επέκταση της συνεργασίας των ακαδημιών άμυνας και ασφάλειας.

Στον τομέα της Ναυτιλίας, συμφωνήθηκε η ανάπτυξη κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών για προβολή και προώθηση της ναυτικής εκπαίδευσης, η ενίσχυση της συνεργασίας και ανταλλαγής τεχνογνωσίας στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών των νηολογίων των δύο χωρών, καθώς και η δημιουργία προοπτικών για βιώσιμη λειτουργία της θαλάσσιας επιβατικής σύνδεσης Κύπρου - Ελλάδας.

Στον τομέα του Πολιτισμού, συζητήθηκαν θέματα που αφορούν την επικείμενη υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας ανάμεσα στο Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας, για τα έτη 2024-2028.

Συζητήθηκε επίσης η ανάπτυξη δομημένης συνεργασίας και εμπειρογνωμοσύνης στο πλαίσιο συντονισμού του Κυβερνητικού Έργου.

Σε άλλα διεθνή θέματα, το κοινό ανακοινωθέν επαναλαμβάνει τη στήριξη των δύο χωρών στην ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, αλλά και την προσήλωση Ελλάδας και Κύπρου στα σχήματα τριμερούς συνεργασίας.

Τέλος, όπως αναφέρεται, η επόμενη Διακυβερνητική Σύνοδος θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο εντός του 2024.