Είναι τέσσερα τα προκλητικά ωφελήματα κρατικών και αιρετών αξιωματούχων

Τα προκλητικά ωφελήματα - προνόμια που απολαμβάνουν σήμερα αιρετοί και κρατικοί αξιωματούχοι, όπως είναι οι υπουργοί, οι υφυπουργοί και οι βουλευτές, αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης σε ντιμπέιτ που πραγματοποιήθηκε την 1/12/2022 μεταξύ των τριών βασικών υποψηφίων για την προεδρία της Δημοκρατίας. Και οι τρεις, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Χριστοδουλίδη, συμφώνησαν ότι τα εν λόγω ωφελήματα - προνόμια προκαλούν το λαϊκό αίσθημα και ότι θα πρέπει να αναθεωρηθούν ή και καταργηθούν για σκοπούς ίσης μεταχείρισης και ισονομίας. Τότε δεν γνώριζαν οι πολίτες ότι ο κ. Χριστοδουλίδης λάμβανε δημοσιοϋπαλληλική σύνταξη από το 2018 και παράλληλα, είχε θεμελιώσει σύνταξη υπουργού την οποίαν θα λαμβάνει από το 60ό έτος. Στο ντιμπέιτ, πάντως, συμφώνησαν, τόσο ο κ. Χριστοδουλίδης όσο και οι κ. Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέας Μαυρογιάννης, ότι όποιος και να εκλεγεί στην προεδρία της Δημοκρατίας οφείλει να διασφαλίσει ότι σε ένα κράτος δικαίου, όπως θέλουμε να αποκαλούμαστε, όλοι οι πολίτες θα αντιμετωπίζονται ισότιμα.

Τα προκλητικά ωφελήματα

1. Σύνταξη από την ηλικία των 60 χρόνων: Με νόμο που ψηφίστηκε το 1980, ο πρόεδρος της Βουλής, οι υπουργοί, οι υφυπουργοί και οι βουλευτές δικαιούνται κρατική σύνταξη από το 60ό έτος της ηλικίας τους νοούμενου ότι, δεν ασκούν οποιοδήποτε άλλο λειτούργημα ή αξίωμα στη Δημοκρατία. Ομοίως, και στην περίπτωση των δημάρχων. Οι πολίτες αντιδρούν και δη οι εργαζόμενοι σε βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα, όπως σε οικοδομικές και τεχνικές εργασίες, οι οποίοι, αφυπηρετούν υποχρεωτικά στο 65ο έτος της ηλικίας τους, ενώ όσοι επιλέξουν να αφυπηρετήσουν πρόωρα στο 63ο έτος θα πρέπει να πληρώσουν το πέναλτι του 12%.

Με βάση το σημερινό επίπεδο απολαβών των βουλευτών, η σύνταξη βουλευτή με μία βουλευτική θητεία (πέντε χρόνια) ανέρχεται στα €1.352 μηνιαίως, ενώ για βουλευτή που συμπλήρωσε δύο βουλευτικές θητείες (10 χρόνια) η σύνταξή του ανέρχεται στις €3.306 μηνιαίως. Υπουργός που υπηρέτησε για πέντε χρόνια, η σύνταξή του ανέρχεται στα €1.684 μηνιαίως και στις περιπτώσεις υπουργών που υπηρέτησαν δύο συνεχόμενες θητείες, η σύνταξή τους ανέρχεται στις €4.146 μηνιαίως.

2. Πολλαπλές συντάξεις: Έχουμε κρατικούς και αιρετούς αξιωματούχους, οι οποίοι, λαμβάνουν ταυτόχρονα με τον μισθό τους (με επιδόματα) και σύνταξη ή συντάξεις από το Δημόσιο. Σε αυτούς περιλαμβάνεται ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, υπουργοί του καθώς και 10 βουλευτές. Πρόσθετα, έχουμε δεκάδες άλλες περιπτώσεις πρώην κρατικών και αιρετών αξιωματούχων που υπηρέτησαν σε διάφορες δημόσιες θέσεις και αξιώματα, με αποτέλεσμα να θεμελιώσουν δυο ή και τρεις συντάξεις από το Δημόσιο. Με βάση το στρεβλό συνταξιοδοτικό μας σύστημα, ένας αξιωματούχος που υπηρέτησε σε διάφορα αξιώματα μπορεί να λαμβάνει μέχρι και τέσσερις συντάξεις: δημοσιοϋπαλληλική σύνταξη, σύνταξη δημάρχου, σύνταξη βουλευτή και σύνταξη υπουργού.

Δέον να σημειωθεί ότι, στον κρατικό προϋπολογισμό του 2024, που εκκρεμεί στη Βουλή για ψήφιση, περιλαμβάνεται ποσό ύψους €5 εκατ. το οποίο προορίζεται να καλύψει τις συντάξεις των νυν και πρώην κρατικών αξιωματούχων, που όπως εκτιμάται, δεν ξεπερνούν τους 200 στο σύνολό τους.

3. Σύνταξη χωρίς εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων: Για σκοπούς εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, οι βουλευτές θεωρούνται αυτοεργοδοτούμενοι. Η πρώτη παραδοξότητα που διαπιστώνεται, είναι ότι δεν υπάρχει καμία ρύθμιση για τους βουλευτές που δεν ασκούν επάγγελμα. Μια δεύτερη παραδοξότητα είναι ότι οι βουλευτές, ενώ πληρώνονται από το κράτος, δεν τους αποκόπτονται εισφορές για Κοινωνικές Ασφαλίσεις, διότι, τα χρήματα που λαμβάνουν μαζί με τα επιδόματα δεν θεωρούνται μισθός αλλά αποζημίωση. Αυτή, όμως, η αποζημίωση που δεν θεωρείται μισθός, αποτελείται από το επίδομα για γραμματειακές υπηρεσίες καθώς και από το επίδομα παραστάσεως, τα οποία θεωρούνται συντάξιμη απολαβή! Συγκεκριμένα, για το μεν επίδομα γραμματέως, με την αποχώρησή τους από το βουλευτικό αξίωμα λαμβάνουν αυξημένη σύνταξη κατά €513 μηνιαίως και αύξηση στο φιλοδώρημα κατά €28.704 στις περιπτώσεις βουλευτών με δύο θητείες. Για το επίδομα παραστάσεως που λαμβάνουν οι βουλευτές, και που ανέρχεται σήμερα στα €1.945 μηνιαίως, με την αποχώρησή τους από το βουλευτικό αξίωμα μετά από δύο θητείες, λαμβάνουν αυξημένη σύνταξη κατά €973 μηνιαίως και αύξηση στο φιλοδώρημα κατά €54.481.

Σε αντίθεση με τους βουλευτές, οι μισθωτοί, οι αυτοεργοδοτούμενοι και οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι με βάση τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο να εισφέρουν στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ειδάλλως, διαπράττουν ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης.

4 Αφορολόγητο φιλοδώρημα: Οι υπουργοί, οι υφυπουργοί όπως και οι βουλευτές είναι οι μόνοι αξιωματούχοι που λαμβάνουν το εφάπαξ/φιλοδώρημά τους αφορολόγητο. Το ύψος του φιλοδωρήματος, όπως και η σύνταξη που δικαιούνται από το 60ό έτος, υπολογίζονται ανάλογα με τους μήνες που υπηρέτησαν στο αξίωμά τους. Δεν δικαιούνται φιλοδώρημα και σύνταξη οι υπουργοί και οι υφυπουργοί που δεν συμπληρώνουν θητεία 18 μηνών.

Με βάση το σημερινό επίπεδο απολαβών των βουλευτών, το φιλοδώρημα για μία βουλευτική θητεία ανέρχεται στις €75.729 και για δυο θητείες στις €185.115. Υπουργός που υπηρέτησε για πέντε χρόνια λαμβάνει φιλοδώρημα ύψους €94.314 και για δύο συνεχόμενες θητείες, φιλοδώρημα ύψους €232.157.

Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2023 περιλάμβανε κονδύλι ύψους €1,3 εκατ. το οποίο κάλυψε το αφορολόγητο φιλοδώρημα που καταβλήθηκε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, στους υπουργούς, στους υφυπουργούς, στους επιτρόπους και στον κυβερνητικό εκπρόσωπο με τη λήξη της θητείας τους, τον περασμένο Φεβρουάριο.

Δήμαρχοι και συντάξεις

Με βάση τους ισχύοντες δημοτικούς κανονισμούς, δήμαρχος δικαιούται σύνταξη αφυπηρέτησης νοουμένου ότι:

• Συμπλήρωσε την ηλικία των 60 χρόνων.
• Αποχώρησε από το αξίωμα του δημάρχου.
• Συμπλήρωσε συντάξιμη υπηρεσία 30 μηνών.

Το ποσό της σύνταξης είναι ίσο με το 0,5% της ετήσιας αντιμισθίας του δημάρχου κατά την ημέρα της αποχώρησής του από το αξίωμά του για κάθε μήνα συντάξιμης υπηρεσίας ή μέρος του μήνα. Για σκοπούς υπολογισμού της περιόδου συντάξιμης υπηρεσίας δεν λαμβάνεται υπόψη συντάξιμη υπηρεσία μεγαλύτερη των 150 μηνών.

Αν από τους πιο πάνω υπολογισμούς, το ποσό της σύνταξης είναι χαμηλότερο του ποσού των €1.200 τον μήνα, τότε, για την περίπτωση δημάρχου που υπηρέτησε μία θητεία καταβάλλεται σύνταξη το ύψος της οποίας είναι ίσο με το ποσό αυτό.

Αν από τους πιο πάνω υπολογισμούς, το ποσό της σύνταξης είναι χαμηλότερο του ποσού των €1.500 τον μήνα για την περίπτωση δημάρχου που υπηρέτησε πέραν της μίας θητείας, τότε, καταβάλλεται σύνταξη το ύψος της οποίας είναι ίσο με το ποσό αυτό.

Οι εν λόγω κανονισμοί προβλέπουν την καταβολή και 13ης σύνταξης.