Ισραήλ-Κύπρος: Τι θα μπορούσαν να μάθουν από την επίθεση της Χαμάς; 

Το μέλλον της Κύπρου δεν είναι προβλέψιμο. Όπως και αυτό του Ισραήλ και των Παλαιστινίων. Στην περιοχή μας υπάρχει μεγάλη γεωπολιτική ρευστότητα, η ύπαρξη της οποίας δεν εμπνέει σταθερότητα και σαφώς δεν ευνοεί κανέναν.

Μια ανόητη και συνάμα δολοφονική επίθεση της Χαμάς σε ισραηλινό έδαφος οξύνει την κρίση και κυρίως οδηγεί σε νέες ανατροπές ολόκληρη την περιοχή της Εγγύς και της Μέσης Ανατολής. Η απάντηση του Ισραήλ οδηγεί με ιλιγγιώδη ταχύτητα σε ματαίωση, προσπάθειες που χρειάστηκαν χρόνια να αναληφθούν και κυρίως προσπάθειες που άρχισαν να παράγουν τα πρώτα αποτελέσματα. Πρόκειται επιπλέον για έναν πόλεμο που αποπροσανατολίζει από άλλα σοβαρότερα προβλήματα και κυρίως ευτελίζει την ανθρώπινη ζωή. Η ζωή στα ισραηλινά κιμπούτς και τη Λωρίδα της Γάζας έχει γίνει τις τελευταίες μέρες τραγικά φθηνή, έρμαιο στα χέρια κουκουλοφόρων αιμοδιψών, φανατικών και αγράμματων δολοφόνων, αλλά και ανόητων στρατηγών που στέλνουν τελεσίγραφα για εκκενώσεις και πατούν κουμπιά που εκτοξεύουν θανατηφόρους πυραύλους. Τι πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας εδώ;

Οι αλλαγές

Το Ισραήλ τα τελευταία χρόνια επιχείρησε να αλλάξει το αφήγημά του τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις επαφές με τους γύρω του. Προχώρησε σε περαιτέρω βελτίωση της σχέσης του με την Αίγυπτο και την Ιορδανία, ξεκίνησε οικονομική συνεργασία με τα Εμιράτα, επανεκκίνησε διπλωματικές σχέσεις με την Τουρκία, υπέγραψε συμφωνία διαχωρισμού της ΑΟΖ του με τον Λίβανο παρά τις τεράστιες διαφορές που έχει με τη Βηρυτό και δήλωνε έτοιμο να υπογράψει συμφωνία ομαλοποίησης των διπλωματικών του σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία. Όλοι πίστευαν ότι όλα αυτά θα συνέτειναν ώστε να πλησιάσει και να γίνει εφικτή η λύση του Παλαιστινιακού.

Σοβαροί αναλυτές βέβαια επέμεναν ότι το Ισραήλ, κυρίως μετά την επιστροφή Νετανιάχου, έκανε πολύ λίγα για την επίτευξη συμφωνίας, κάτι που βόλευε και τους ακραίους της άλλης πλευράς. Ποιοι δεν ήθελαν την ειρήνη; Σίγουρα οι σκληροπυρηνικοί της Χαμάς και ακόμα της Χεσπολάχ στον Λίβανο. Αυτοί υπάρχουν και ζουν μέσα από τις ακραίες καταστάσεις που δημιουργούν. Σαφέστατα και δεν το επιθυμεί το Ιράν αφού τυχόν επίλυση του Παλαιστινιακού του στερεί και την τελευταία επιρροή μεταξύ του αραβικού κόσμου. Μήπως θα το επιθυμούσε η απομονωμένη Ρωσία; Μήπως ένα νέο μέτωπο με προοπτικές περαιτέρω ανάφλεξης στην περιοχή θα ήταν βολικό για να μετριαστεί η επικέντρωση όλων στο Ουκρανικό και η σκληρή κριτική που δέχεται; Εν κατακλείδι τις τελευταίες μέρες ποιος θυμάται την Ουκρανία;

Στην Κύπρο

Στην Κύπρο όπως μου έλεγε πρόσφατα διπλωμάτης μας που έχει υπηρετήσει στη Μέση Ανατολή αλλά και στη Βόρειο Αφρική, νομίζουμε ότι απέχουμε πάρα πολύ (και δεν μιλούμε γεωγραφικά) από τις χώρες αυτές σε ό,τι αφορά τον βαθμό επικινδυνότητας για την ανάφλεξη μιας αιματηρής κρίσης.

Κάποιοι προφανώς πιστεύουν ότι μια πολυήμερη κρίση τύπου Δερύνειας στις 11 Αυγούστου 1996 με τους θανάτους Ισαάκ και Σολωμού ή ακόμα και με την κρίση της Πύλας το 2023, όπου μπήκαν στη νεκρή ζώνη οι Τουρκοκύπριοι με βίαιες διαθέσεις δεν θα μπορούσε να προκαλέσει σύρραξη. Τι θα γινόταν αν έμπαιναν και Ελληνοκύπριοι, αν έπεφταν πυροβολισμοί και είχαμε θύματα; Κάποιοι είναι αλήθεια το συνειδητοποιούν, αν κρίνουμε από τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, αφού σχεδόν πανηγύρισαν όταν επήλθε συμφωνία. Πάνω από όλα πανηγύρισαν γιατί λέει, το status quo παρέμεινε απαραβίαστο. Όλοι αυτοί σίγουρα γνωρίζουν ακόμα κάτι. Ότι το καθεστώς της νεκρής ζώνης δεν το ελέγχουν οι Ελληνοκύπριοι αλλά τα στρατεύματα κατοχής, τα οποία λόγω υπεροπλίας όποτε θέλουν μπορούν να το παραβιάζουν και ακόμα να το αλλάζουν προς όφελός τους. Σε τέτοια περίπτωση τι θα μπορούσε να γίνει; Μήπως εκκένωση της νότιας Κύπρου όπως συμβαίνει με τη Γάζα; Όσοι κινούνται και αναλώνονται βλέποντας μόνο τη μικρή εικόνα, είναι λογικό να ικανοποιούνται ρυθμίζοντας τις λεπτομέρειες μιας συμφωνίας στην Πύλα. Η μεγάλη εικόνα, αν κρίνουμε από τη Γάζα, πρέπει να ιδωθεί μέσα από μεγαλύτερες προκλήσεις που γεννά η οικονομική, η κοινωνική και η πολιτική κρίση. Ακόμα οι βλέψεις των μεγαλύτερων παικτών και οι γεωστρατηγικές ισορροπίες που αναδιαρθρώνονται συνεχώς. Η Κύπρος δυστυχώς δεν φαίνεται να έχει υψηλή ανάλυση για τη μεγάλη εικόνα.

Γεωπολιτική

Στη Λευκωσία βρίθουν γεωπολιτικές, μάλλον αστείες αλλά πάντα στατικές, αναλύσεις κάποιων για να μας εξηγήσουν πώς θα απομονώσουμε και στη συνέχεια θα διαλύσουμε την Τουρκία. Θα πρέπει, λένε, να δημιουργήσουμε κόστος στον εχθρό που μας περικυκλώνει δημιουργώντας μαγικές συμμαχίες οι οποίες θα μας βοηθήσουν να κάνουμε μεγάλες ανατροπές. Βρήκαμε λίγο αέριο αλλά για τους πιο πάνω λόγους δεν θα το πουλήσουμε στη μόνη αγορά που μπορεί να το αγοράσει στην καλύτερη τιμή. Θα πρέπει να φτιάξουμε έναν αγωγό παράκαμψης της Τουρκίας. Καμιά σκέψη ότι το κόστος του παρακάμπτει κυρίως τα δικά μας συμφέροντα. Καμιά ανάστροφη σκέψη του τύπου: «Τι θα μπορούσε να προκύψει σε ό,τι αφορά το Κυπριακό αν συμφωνούσαμε να πωλήσουμε αέριο στην Τουρκία πριν τη λύση του;». Απεναντίας κάποιοι πιστεύουν ότι με μια αγγελία στο Bloomberg (εδώ μιλάμε για πραγματική διεθνοποίηση του Κυπριακού) θα λύσουμε το πρόβλημα: «Ζητείται ανόητος να επενδύσει δισεκατομμύρια για να φτιάξει έναν αγωγό που θα πωλεί πανάκριβο κυπριακό φυσικό αέριο που δεν θα το αγοράζει κανείς». Όλοι βέβαια αντιλαμβανόμαστε ότι είναι δύσκολο να συνεννοηθούμε με τη σημερινή Τουρκία, η οποία περισσότερο απειλεί παρά συζητά. Αλλά ούτε τα αυτονόητα δεν μπορέσαμε να κάνουμε. Να συνδεθούμε για παράδειγμα με αγωγούς φυσικού αερίου ή και ρεύματος με τους κοντινούς μας γείτονες, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Μετά την επίθεση της Χαμάς όλοι κατανοούμε πόσο εύκολα το Ισραήλ θα μπορούσε να μείνει χωρίς ρεύμα, αν οι πύραυλοι των τρομοκρατών χτυπούσαν τους ηλεκτροπαραγωγούς του σταθμούς. Όλοι κατανοούν πόσο πιο φθηνό ρεύμα θα πλήρωναν οι Κύπριοι στην περίοδο της κρίσης που περνούμε αν είχαμε έναν Asia-Africa Interconnectors. Αν δεν γίνουν αρχικά στην περιοχή μας μικροί και κερδοφόροι αγωγοί μεταξύ Ισραήλ - Αιγύπτου - Τουρκίας - Λιβάνου - Κύπρου, ποτέ δεν θα προκύψουν μεγαλύτεροι για την Ευρώπη.

Το ενεργειακό στην Κύπρο εν ολίγοις δεν διαφέρει από το Κυπριακό. Και στα δύο προέχει η στενοκεφαλιά και το κέρδος των ολίγων. Στο ενεργειακό όλοι πρέπει να αγοράζουμε πανάκριβο ρεύμα από την ΑΗΚ για να διασφαλίζουμε τους υψηλούς μισθούς και τα επιδόματα των υπαλλήλων της αλλά κυρίως τα υπερκέρδη των μεγαλοεισαγωγέων πετρελαίου που χρηματοδοτούν τα κόμματα. Στο Κυπριακό θα πρέπει να υιοθετήσουμε την πατριωτική στασιμότητα για να διασφαλίσουμε τα κέρδη και τις προοπτικές εκλογής των διεφθαρμένων πολιτικών της χώρας.

Σκέψεις

Η κρίση στο Ισραήλ σε γενικές γραμμές μας στέλνει μια σειρά από μηνύματα. Κατά κύριο λόγο τα προβλήματα πρέπει να λύνονται. Τα άλυτα προβλήματα δεν προάγουν ειρήνη και ευημερία αλλά κρίση, ανασφάλεια και κατά καιρούς καταστροφή. Τι έγινε στο Ισραήλ; Ας αφήσουμε ένα από τα πιο έξυπνα μυαλά που διαθέτει σήμερα, τον συγγραφέα και ιστορικό Νόα Χαράρι να μας εξηγήσει ποιος φταίει.

Ο Χαράρι θεωρεί ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός του οποίου ηγείται ο Βενιαμίν Νετανιάχου από τον Δεκέμβριο του 2022 είναι η χειρότερη κυβέρνηση που είχε ποτέ το Ισραήλ. Τον αποκαλεί «μια συμμαχία μεσσιανικών ζηλωτών και ανερυθρίαστων οπορτουνιστών, οι οποίοι αγνόησαν τα πολλά προβλήματα του Ισραήλ και επικεντρώθηκαν στη συγκέντρωση απεριόριστης δύναμης για τον εαυτό τους». Υιοθέτησαν ακραία διχαστικές πολιτικές, διέσπειραν εξωφρενικές θεωρίες συνωμοσίας και απαξίωσαν τους λειτουργούς της χώρας ως «προδότες του βαθέος κράτους».

Μήπως αυτή η περιγραφή σας θυμίζει κάποιους δικούς μας; Ποιοι αποκαλούσαν αυτούς που τους άσκησαν κριτική για μη λύση στο Κραν Μοντανά, ως οπαδούς της οποιασδήποτε λύσης, δηλαδή κατά κάποιο τρόπο προδότες; Ποιοι ηγήθηκαν τα τελευταία 10 χρόνια κυβερνήσεων που αγνόησαν τα προβλήματα της χώρας μας και κοίταξαν πώς να μαζέψουν και να μοιράσουν σε πολύ λίγους χρήμα μέσα από το ΚΕΠ και τα διαβατήρια; Ποιος ανερυθρίαστα υποβάθμισε και ευτέλισε τους θεσμούς πετώντας με τζετ Σαουδαράβων στις Σεϋχέλλες για να κάνει οικονομία στο κράτος όπως έλεγε; Είναι τυχαίο που ο Αναστασιάδης υπήρξε και είναι κολλητός του Νετανιάχου;

Στους επόμενους

Ποιος θα μας εξηγήσει άραγε ότι δεν πρέπει να αφήνονται εκκρεμότητες; Ότι εν τοιαύτη περιπτώσει τίποτα δεν είναι σίγουρο και σταθερό γύρω μας. Ότι ήδη μπήκαμε σε τροχιά πολιτικής και ηθικής εξαχρείωσης. Ότι μας υποχρέωσαν να ψωνίζουμε πολιτικούς από τα ράφια, οι οποίοι αντλούν τις θέσεις τους από το πεζοδρόμιο και τους κάλαθους των αχρήστων. Ποιος θα μας πει ότι θα πρέπει τουλάχιστον -αφού δεν φαίνεται να μπορούμε για κάτι καλύτερο- να διασφαλίσουμε τη χώρα που μας έμεινε για τις γενιές που έρχονται;