Αν δεν μπορεί υπάρχει συντεταγμένη διέξοδος…

Επτά μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Νίκο Χριστοδουλίδη, το ζήτημα το οποίο τίθεται πλέον δεν αφορά το αν μπορεί να κυβερνήσει αλλά πότε θα αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να κυβερνήσει. Η κατεύθυνση που έχει πάρει το πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύσσονται οι δημόσιες συζητήσεις επί αυτού του ζητήματος δεν έχει άμεση σχέση με τη χρονική διαφοροποίηση των προεδρικών επιδόσεων, δηλαδή πότε θα είναι σε θέση να ασκήσει επαρκώς τα προεδρικά του καθήκοντα. Η συζήτηση στη δημόσια σφαίρα αλλάζει άρδην προσανατολισμούς και αφορά ένα πλέον αξίωμα κομβικής σημασίας: Αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης μπορεί πραγματικά με τα λάθη και τις αδυναμίες του να ασκήσει επαρκώς τα προεδρικά του καθήκοντα.

Οι εμμονές κάποιων;

Το θέμα της επάρκειας του σημερινού Προέδρου τέθηκε από λίγους στην περίοδο της προεκλογικής εκστρατείας. Αυτοί οι οποίοι έθεταν τα βασικό αξίωμα το οποίο αφορούσε την προσωπικότητα Χριστοδουλίδη, ακούστηκαν στην αρχή αλλά κυρίως διαβάστηκαν ως γραφικοί και αργότερα ως μονίμως έχοντες εμμονές. Θυμίζουμε ότι για εμμονές έχει κατηγορηθεί κυρίως ο «Π» όταν επιχείρησε να θέσει στην προεκλογική περίοδο ορισμένες βασικές παραμέτρους οι οποίες αντικατόπτριζαν την προσωπικότητα του ανεξάρτητου υποψηφίου, μέσα από την πολιτική του τακτική και κυρίως πρακτική τα τελευταία χρόνια. Εδώ βεβαίως δεν γινόταν λόγος για τη φιλοδοξία ενός νέου πολιτικού να σπάσει καθεστωτικές προσεγγίσεις στην πολιτική κυπριακή σκηνή και η οποία στάση καθόρισε εν πολλοίς και το αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών. Το δικαίωμα του κάθε πολιτικού προσώπου να θέσει τις φιλοδοξίες του ενώπιον της κοινωνίας είναι αναφαίρετο και αναπαλλοτρίωτο.

Το όλο πλέγμα της προσέγγισης της εφημερίδας το προηγούμενο διάστημα ήταν η αμφισβήτηση κατά πόσο ο εμφανιζόμενος ως εκσυγχρονιστής υποψήφιος, ο οποίος βρισκόταν σε «μόνιμη επικοινωνία με την κοινωνία», αποτύπωνε «τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς των ανθρώπων» που συναντούσε, αλλά κυρίως τους οραματισμούς τους και ο οποίος μετέτρεψε όλα αυτά σε βεβαιότητα ότι με τις διακηρύξεις του θα έφερνε μια άλλη στάση στα ζητήματα της διακυβέρνησης του τόπου.

Η διάτρητη εξουσία

Επτά μήνες μετά με συσσωρευμένα μικρά και μεγάλα προβλήματα, με προκλητικές αστοχίες και πλήρη αναποφασιστικότητα σε κάθε παράμετρο της προεδρικής του δράσης, ο σημερινός Πρόεδρος μετέτρεψε την έως τώρα θητεία του σε χωματερή, διάτρητη σε ατέρμονες προσωπικές προσεγγίσεις οι οποίες αντί να διορθώνουν τα πράγματα μεγαλώνουν τις πληγές, απαξιώνουν το αξίωμα το οποίο με μαθηματική ακρίβεια μετατρέπεται σε άγος όχι μόνο για τον ίδιο και τους συνεργάτες του αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία.

Δεν είναι πρόθεση να επαναλάβουμε όλα τα τραγελαφικά που έχουν καταγραφεί τις τελευταίες εβδομάδες. Εξάλλου είναι νωπά γεγονότα τα οποία δικαίως έχουν αποτυπωθεί, με ένταση ή όχι δεν είναι αυτή τη στιγμή το ζητούμενο, από την πλειοψηφία των ΜΜΕ. Ένα μικρό κομμάτι των μέσων ενημέρωσης διείδε εγκαίρως την πρακτική Χριστοδουλίδη αλλά το πλέον σημαντικό είναι ότι δεν φαίνεται να υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις γι' αυτά τα οποία είναι οφθαλμοφανή, ως προ την πλειοψηφία των λειτουργών του Τύπου και βεβαίως την πλειοψηφία των πολιτών.

Προβληματική αντίληψη

Ο τρόπος με τον οποίο, για παράδειγμα, χειρίσθηκε ή χειρίζεται το θέμα του Αρχηγού της Αστυνομίας ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναδεικνύει και το μέγεθος της προβληματικής αντίληψής του για έναν ευάλωτο και άκρως σημαντικό θεσμό, ο οποίος στα χέρια ενός αναποφάσιστου ηγέτη μπορεί να οδηγηθεί σε αδιέξοδα αλλά και απαξίωση.

Η απόφαση ωστόσο του Προέδρου της Δημοκρατίας να διατηρήσει παράλληλα με τον μισθό του πρώτου τη τάξη πολίτη και τη δημοσιοϋπαλληλική σύνταξη ενέτεινε τη συζήτηση και τα ερωτήματα κατά πόσον αυτός ο Πρόεδρος διαθέτει ενσυναίσθηση ικανή να του προσδώσει το αναγκαίο κύρος στο αξίωμά του.

Αυτή η στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν ερμηνεύεται απλώς ως αμετροεπής η οποία ξεφεύγει από τα πολιτικά θέσμια και η οποία έχει να κάνει με την τάση να εξαντλεί ως απλώς δημόσιος υπάλληλος και το τελευταίο ευρώ που δικαιούται ερμηνεύοντας το γράμμα του νόμου. Η στάση του Νίκου Χριστοδουλίδη έχει πολύ πιο βαθιά χαρακτηριστικά. Στην πραγματικότητα απαξιώνει όλο το σύστημα αξιών που υποτίθεται θα ήθελε να ενισχύσει με την παρουσία του στην προεδρία της Δημοκρατίας. Απαξιώνει την επικρατούσα λογική και την καταβαραθρώνει με έναν πρωτοφανή κυνισμό ο οποίος ξεπερνά τον όποιο φιλοτομαρισμό του και μετατρέπεται σε «συμφεροντολογικό πρότυπο», με αποτέλεσμα να εκτίθεται. Απαξίωση που σημαίνει στην ουσία ότι αγνοεί τις άλλες φωνές, δηλαδή την κριτική προσέγγιση, απέναντι στις πρακτικές του.

«Δεν είμαι υπόλογος»

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης με την κορύφωση της συμπεριφοράς του και την άρνησή του να συγχρονιστεί με το αίσθημα του πολίτη στέλνει το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να είναι υπόλογος σε κανέναν.

«Ήταν και είναι καθαρός ουρανός», σημείωνε για ό,τι του καταλογιζόταν πριν από τις εκλογές. Είτε αφορούσαν την πρώτη του προεκλογική ομιλία-αντιγραφή με τις σκέψεις άλλου πολιτικού πριν από 15 χρόνια, είτε αφορούσαν τα περίφημα μηνύματα με τους ψεύτικους λογαριασμούς με ένα κρεσέντο προσβλητικών αναφορών προς αντίπαλους πολιτικούς, δημοσιογράφους ακόμα και εταίρους του σήμερα στη διακυβέρνηση. Είτε αφορούσε αποκαλύψεις για τη χρησιμοποίηση κονδυλίων της διαφώτισης στο ΥΠΕΞ για την προώθηση της υποψηφιότητάς του δύο χρόνια πριν τις εκλογές. Είτε αφορούσε τα εκπαιδευτικά επιδόματα για τα σχολεία των παιδιών του, είτε αφορούσε τις επιχορηγήσεις της προεκλογικής του εκστρατείας με πάνω από το 20% όλων των χρημάτων που δικαιούνταν στην εκστρατεία από πολυεθνική εκστρατεία. Το ίδιο αισθάνεται και σήμερα. Με μια επαναλαμβανόμενη φράση-ρετρό: «Καθαρός ουρανός…».

Επτά μήνες μετά τη νίκη του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνεχίζει να ψάχνει άλλοθι για την προβληματική προεδρική του πρακτική. Τα αποτελέσματα αυτής της πρακτική είναι οφθαλμοφανή.

• Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επιδεικνύει μια πρωτοφανή αναποφασιστικότητα στην ενάσκηση των καθηκόντων του επειδή ο ίδιος δεν θέλει να βγει μπροστά. Προτιμά να κρύβεται και ας εκθέτει τους συνεργάτες του σε όλα τα επίπεδα.

• Επειδή δεν είναι σε θέση να ασκήσει τα καθήκοντά του διατηρεί τα χαρακτηριστικά ενός δημόσιου υπαλλήλου ο οποίος δεν ξεμύτιζε ποτέ από τα όρια της γραφειοκρατίας που άλλοι όριζαν. Προτιμά, εν ολίγοις να διαιωνίζει αυτό το προσωπικό του καθεστώς. Κραυγαλέο παράδειγμα επί τούτου είναι η ευφάνταστη ιδέα του να προκρίνει τη δημιουργία σωμάτων με εξουσίες «σκιώδους κυβέρνησης». Η οποία «σκιώδης κυβέρνηση» θα αναλαμβάνει την επόπτευση του έργου της κυβέρνησης στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας κυβερνητικής πατέντας. Πρακτική η οποία θα καλύψει πλήρως την αδυναμία να καθοδηγήσει απευθείας τη διακυβέρνησή του.

Αν όμως ο Πρόεδρος δεν μπορεί να κυβερνήσει, υπάρχουν λύσεις τις οποίες δίνει το ίδιο το Σύνταγμα. Έστω και προβληματικό, όπως σήμερα το κατάντησαν η πολιτική και νομοθετική εξουσία.