Η Αθήνα επιθυμεί ανοικτή συζήτηση με τη Λευκωσία - Αναμένει ειλικρινείς και ξεκάθαρες θέσεις 

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης εμφανίστηκε ενοχλημένος από το δημοσίευμα του «Πολίτη» της περασμένης Πέμπτης, σύμφωνα με το οποίο η αυριανή κάθοδος του Πρωθυπουργού της Ελλάδας στη Λευκωσία είναι ιδιαίτερα σημαντική και αποτελεί αναγκαίο βήμα συνεννόησης των δύο κυβερνήσεων ενόψει και της έναρξης του ελληνοτουρκικού διαλόγου για επίλυση των θεμάτων που απασχολούν τις δύο χώρες. Ταυτοχρόνως θα αποτελέσει και μια ευκαιρία για την Αθήνα να λύσει ορισμένες απορίες της για το πώς αντιλαμβάνεται η Λευκωσία τον οδικό χάρτη πιθανών εξελίξεων και ποια δυναμική διαθέτει να συνδράμει αποφασιστικά στις όποιες εξελίξεις τεθούν ενώπιόν της.

Χωρίς υπεκφυγές

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αναφερόμενος στο δημοσίευμα, έκανε λόγο για «δήθεν πληροφορίες» και ανέφερε ότι «δεν υφίσταται θέμα πιέσεων από πλευράς του Έλληνα Πρωθυπουργού». Στην αντίδρασή του για το δημοσίευμα σημειώνει ακόμη ότι «ο συντονισμός είναι εξαιρετικός με τον Έλληνα Πρωθυπουργό ο οποίος θα έρθει στην Κύπρο για να συντονιστούμε ειδικότερα όσον αφορά την ευρωπαϊκή πτυχή, τα ευρωτουρκικά που εμείς μέσα από τις δικές μας πρωτοβουλίες έχουμε αναδείξει». Ο συντονισμός βεβαίως στον οποίο αναφέρεται ο Νίκος Χριστοδουλίδης προϋποθέτει να έχει αποκλειστικά και μόνο στοιχεία ειλικρίνειας.

Στο δημοσίευμα του «Π» δεν γίνεται καμία αναφορά για πιέσεις προς την κυβέρνηση αλλά σημειώνεται ότι η κάθοδος του Πρωθυπουργού στη Λευκωσία τη συγκεκριμένη συγκυρία δεν αποτελεί μια τυπική και ενσωματωμένη στις παραδοσιακές επισκέψεις επικοινωνία που συχνά-πυκνά ανταλλάσσουν κατά κανόνα οι ηγέτες των δύο χωρών.

Η σημερινή πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί αναποφεύκτως και σε σχέση με το Κυπριακό δημιουργεί θεωρητικά, επί του παρόντος, νέα δεδομένα τα οποία σαφώς αναμένεται να θέσει ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Είναι ξεκάθαρο πως κατά τη διάρκεια της αυριανής επαφής Μητσοτάκη στη Λευκωσία, εκτός βεβαίως συγκλονιστικού απροόπτου, θα τεθούν ενώπιον του Κύπριου Προέδρου όλα όσα έχουν διαμειφθεί στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, με σημείο αναφοράς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στόχος της ελληνικής αντιπροσωπείας είναι μια προσπάθεια σφυγμομέτρησης όσο είναι δυνατόν, κατά πόσον το Κυπριακό είναι δυνατόν συνδυαστικά να αποτελέσει μέρος του πακέτου των συζητήσεων μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας. Όπως σημείωναν πηγές του «Π» από την ελληνική πρωτεύουσα, «τίποτε το αφύσικο υπάρχει και προκύπτει από μια τέτοια επιδίωξη της Αθήνας» από τη στιγμή κατά την οποία ο ελληνοτουρκικός διάλογος βρίσκεται ενώπιον ενός πρωτογενούς περιεχομένου ο οποίος μπορεί να αποτελέσει και τον ακρογωνιαίο λίθο μιας μελλοντικής συμφωνίας για τα κρίσιμα θέματα στα ελληνοτουρκικά.

Αυτό βεβαίως θα εξαρτηθεί από τη βούληση και την τόλμη που θα επιδείξουν οι κυβερνήσεις των δυο χωρών. Αν είναι έτοιμες δηλαδή να προχωρήσουν σε υπερβάσεις, να μιλήσουν με τη γλώσσα της αλήθειας, επιχειρώντας να περάσουν από τους μαξιμαλισμούς και την υπερπατριωτική ρητορική την οποία εμπέδωσε για δεκαετίες το πολιτικό προσωπικό στις δύο χώρες, σε ρεαλιστικές προσεγγίσεις οι οποίες και θα επιβάλουν τη συνεννόηση.

Σαφείς εξηγήσεις

Ενώπιον των υπό εξέλιξη δεδομένων στα ελληνοτουρκικά, προκύπτει με σαφήνεια ότι η ηγεσία της Ελλάδας θέλει να ακούσει χωρίς σχηματικούς λόγους και γενικότητες το πώς ακριβώς σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αντιλαμβάνεται τη δυναμική των εξελίξεων:

• Ποιος είναι ο βασικός στόχος της κυπριακής πλευράς εν μέσω ενός καταστροφικού αδιεξόδου στο πρόβλημα με το οποίο εδραιώνεται συνεχώς η διχοτόμηση.

• Ποια είναι τα ρεαλιστικά και όχι τα υποθετικά όρια που θέτει η Λευκωσία στην προσπάθεια που κάνει για τον διάλογο στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του τις οποίες μέρα και νύχτα εκθειάζει ο ίδιος ο Πρόεδρος.

• Να ξεκαθαρίσει το εύρος της θέσης για τη μορφή λύσης αφού η ρητορική της Προεδρίας δεν φαίνεται να πείθει τον διεθνή παράγοντα για την καθαρότητα της ελληνοκυπριακής πλευράς στην καθορισμένη από το ΣΑ της βάσης λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

• Επιθυμεί η Αθήνα να έχει στο τραπέζι την προεδρική ανάλυση και κατά πόσον το Κυπριακό μπορεί να πάρει τη θέση του στο πακέτο των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης.

Η συνάντηση αύριο στη Λευκωσία αναδεικνύεται ως κομβικής σημασίας κυρίως για την ανάγκη όπως αποτυπωθούν ξεκάθαρες θέσεις για το ποια ακριβώς είναι η στόχευση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτό θα δώσει το έναυσμα μιας σταθερής αποτύπωσης των στόχων από πλευράς Αθηνών στο πλαίσιο των σημαντικών εξελίξεων που τρέχουν σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και τα μεγάλα κεφάλαια που ανοίγουν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Στο επόμενο διάστημα, δηλαδή από Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός αναμένεται να συναντηθεί τουλάχιστον δύο φορές με τον Τούρκο Πρόεδρου Ταγίπ Ερντογάν. Ταυτόχρονα, θα υπάρξει και συνάντηση και σε επίπεδο ΥΠΕΞ αλλά και άλλες συναντήσεις χαμηλότερης κλίμακας.

Η έναρξη ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου με ένταση και με τις πλευρές να είναι αποφασισμένες να βρουν διεξόδους αποτελεί πιθανώς μια μεγάλη συγκυρία και για την Κύπρο. Ίσως επιμετρώντας τα σημερινά δεδομένα, διαπιστωθεί ότι είναι δυνατόν να αποφευχθεί ένα ατέρμονο και καταστροφικό αδιέξοδο το οποίο φωνάζει ότι το Κυπριακό έχει φθάσει στο τέλος του δρόμου. Εκείνο το οποίο αναμένεται από τη Λευκωσία είναι να σταματήσει τις εδώ και χρόνια παλινωδίες της και να αφουγκραστεί τα μηνύματα.