Πρωτοβουλία Χριστοδουλίδη/Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: Φραστικές ακροβασίες επί πενιχρών αποτελεσμάτων

Το λεκτικό των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Κύπρο δεν δημιουργεί συνθήκες υπέρβασης για το Κυπριακό. Και αυτό παρά τις προσπάθειες της προεδρίας η οποία επιχειρεί να παρουσιάσει τα συμπεράσματα ως προπομπό πιθανών εξελίξεων οι οποίες μάλιστα είναι αποτέλεσμα των πρωτοβουλιών Χριστοδουλίδη, όπως σημειώνει ο ίδιος. Σε χθεσινές του δηλώσεις ο Νίκος Χριστοδουλίδης υποστήριξε ότι στην προσπάθεια για το Κυπριακό έγινε το «πρώτο σημαντικό βήμα» το οποίο «προέκυψε μέσα από τις δικές μας πρωτοβουλίες», όπως για πολλοστή φορά ανέφερε, ενώ πρόσθεσε πως το πιο σημαντικό στοιχείο ήταν η «αναγνώριση από πλευράς των εταίρων μας της ετοιμότητας για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών». Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης πρόσθεσε πως θεωρεί σημαντική «τη σύνδεση που υπήρξε στα συμπεράσματα με τα ευρωτουρκικά», και πρόσθεσε πως αυτή είναι η δική του προσέγγιση.

Επί της ουσίας, τα συμπεράσματα πέραν των γενικών προσεγγίσεων, σε καμία περίπτωση δεν αποτυπώνουν αλλαγή του κλίματος στο Κυπριακό. Η προσπάθεια της κυβέρνησης, μέσα από δηλώσεις και διαρροές, να σχηματοποιήσει στίγματα επιτυχίας στη Σύνοδο Κορυφής για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, με τη φιλοδοξία για αναφορά σε απεσταλμένο της ΕΕ, εκ των πραγμάτων ήταν μη ρεαλιστική και αποτέλεσε απλώς ένα επικοινωνιακό τρικ. Στην αναφορά για την Κύπρο ενσωματώνεται ένα συνηθισμένο λεκτικό όπως και στο παρελθόν, ενώ είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ήταν εντελώς εκτός πραγματικότητας ο βασικός στόχος της κυπριακής προεδρίας όπως ενσωματωθεί αναφορά για απεσταλμένο της Ένωσης για το Κυπριακό και μάλιστα πριν εκδηλωθεί οποιαδήποτε νέα πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών. Σε μια παράγραφο συμπερασμάτων στην οποία δεν υπάρχει καν καμία αναφορά στη λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας αλλά ούτε εκφράζεται ανησυχία για τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο, η κυβέρνηση βλέπει διασύνδεση των ευρωτουρκικών και του Κυπριακού γιατί, όπως διαρρέει, οι αναφορές περί Κύπρου και Τουρκίας γεωγραφικά κατατάσσονται κάτω από το κεφάλαιο για την «Ανατολική Μεσόγειο». Μια πρακτική που ακολουθείται βεβαίως στην έγκριση των συμπερασμάτων εδώ και πολλά χρόνια.

• «Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο σε μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, κατά τρόπο σύμφωνο με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ των ΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο (acquis). Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί για την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας της οποίας ηγούνται τα Ηνωμένα Έθνη, με όλα τα κατάλληλα μέσα στη διάθεσή της».

Η παράγραφος για τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας προστέθηκε μετά από εισήγηση της Γερμανίας, στο πλαίσιο της προσπάθειας για επανακαθορισμό των σχέσεων μετά την επανεκλογή Ερντογάν. Στο κείμενο αναφέρεται πως:

• «Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του αναφορικά με τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Ιουνίου του 2021 και της Δήλωσης του Μαρτίου του 2021, και λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εκλογές στην Τουρκία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον ύπατο εκπρόσωπο και την επιτροπή να υποβάλουν έκθεση για την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας, χτίζοντας πάνω στα εργαλεία και επιλογές που έχει προσδιορίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με προοπτική να προχωρήσουν κατά τρόπο στρατηγικό και προσανατολισμένο στο μέλλον».

Αντίδραση ΑΚΕΛ

Το κυβερνητικό στρατόπεδο προσπαθεί να πείσει για επιτυχίες σχετικά με το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, δηλώνει ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου. Με δηλώσεις του στο ΡΙΚ ο Στέφανος Στεφάνου είπε ότι στο κείμενο επαναβεβαιώνονται απλώς προηγούμενες αποφάσεις, ότι δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συμβάλει στην επίλυση του Κυπριακού μετά την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από τα Ηνωμένα Έθνη.

Δίνοντας τη δική του ερμηνεία στο κείμενο, ο κύριος Στεφάνου αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει τα εργαλεία της όπως το 2004 στο σχέδιο Ανάν ή θα είναι εκεί όπως το 2017 στο Κραν Μοντανά, για να βοηθήσει στο περιεχόμενο της λύσης, αλλά, αναφέρει, η Ευρωπαϊκή Ένωση υποδεικνύει στην Κύπρο ότι είναι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών εκείνος που έχει την αρμοδιότητα να προχωρήσει στην επανέναρξη των συνομιλιών.

Τα συμπεράσματα για την Κύπρο είναι αποτέλεσμα των πρωτοβουλιών του για ενισχυμένη εμπλοκή της ΕΕ, υποστηρίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Βεβαίως, αν ο στόχος αυτής της προσπάθειας είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για επανέναρξη του διαλόγου, αυτό που θα ληφθεί υπόψη είναι η εκτίμηση του ΓΓ του ΟΗΕ και αν συντρέχουν λόγοι να ορίσει ειδικό απεσταλμένο για την Κύπρο. Επί του παρόντος καμία ένδειξη υπάρχει προς διαμόρφωση νέων δεδομένων. Πάντως, στις 12 Ιουλίου, ο ειδικός αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ Κόλιν Στιούαρτ αναμένεται να ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας για το Κυπριακό και τη δράση της Ειρηνευτικής Δύναμης στον Κύπρο. Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, κατά την παρουσία του στην έδρα των ΗΕ, ο κ. Στιούαρτ πρόκειται να συναντηθεί με τον ΓΓ του διεθνούς οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες.