Αλλαγές ευρείας κλίμακας στα διοικητικά συμβούλια των μεγάλων ημικρατικών οργανισμών, όπως είναι η ΑΗΚ, ΑΤΗΚ, ΚΟΑ, ΡΙΚ, Αρχή Λιμένων, ΘΟΚ κ.ο.κ. δρομολογεί ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ο οποίος, όμως, θα έχει περιορισμούς ως προς την επιλογή των προσώπων που θα διορίσει μέσω του Υπουργικού του Συμβουλίου καθώς η κείμενη νομοθεσία καθορίζει κριτήρια και όρια θητειών.
Η θητεία συνολικά 22 διοικητικών συμβουλίων ημικρατικών οργανισμών λήγει τέλη του χρόνου, με τα συγκυβερνώντα κόμματα να προσδοκούν σε μια ισχυρή παρουσία στις διοικήσεις των συμβουλίων μιας και στους διορισμούς των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου εξαιρέθηκαν οι κομματικοί με βάση προεκλογική δέσμευση του Προέδρου Χριστοδουλίδη.
Όπως μας λέχθηκε από στελέχη των συγκυβερνώντων κομμάτων, μέχρι στιγμής δεν ζητήθηκαν λίστες με ονόματα από το Προεδρικό. Όπως εκτιμάται, αυτό θα γίνει σύντομα, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια οι κομματικές ζυμώσεις για το μοίρασμα των θέσεων των προέδρων, των αντιπροέδρων και των μελών στα διοικητικά συμβούλια. Πάντως, σε συγκυβερνώντα κόμματα καταρτίστηκαν λίστες με ονόματα προσώπων που εργάστηκαν για την εκλογή του κ. Χριστοδουλίδη και αναμένουν ανταπόδοση!
Μπορεί να τους παύσει
Κομματικά στελέχη των συγκυβερνώντων κομμάτων τοποθετούν την αλλαγή των διοικητικών συμβουλίων των ημικρατικών οργανισμών τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Πάντως, ανεξάρτητα από τις προθέσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη, η κείμενη νομοθεσία που διέπει τους διορισμούς διοικητικών συμβουλίων στους ημικρατικούς οργανισμούς του δίνει την εξουσία να παύσει τα διοικητικά συμβούλια πριν τη λήξη της θητείας τους. Σχετικό είναι το άρθρο 4 του περί Ορισμένων Νομικών Προσώπων Δημόσιου Δικαίου Νόμου, το οποίο προβλέπει τα εξής: «Μετά από την κάθε εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά την άσκηση της εκτελεστικής του εξουσίας δυνάμει του άρθρου 54 του Συντάγματος, που περιλαμβάνει τη γενική διεύθυνση και τον έλεγχο της διακυβερνήσεως της Δημοκρατίας, τη διεύθυνση της γενικής πολιτικής, τον συντονισμό και την εποπτεία πασών των δημοσίων υπηρεσιών, καθώς και την εποπτεία της ανήκουσας στη Δημοκρατία περιουσίας, δύναται, το αργότερο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο έγινε η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, να τερματίζει τον διορισμό του προέδρου, του αντιπροέδρου και των μελών του διοικητικού συμβουλίου οποιουδήποτε από τα ορισμένα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου».
Κριτήρια και όροι
Η κείμενη νομοθεσία καθορίζει κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν τα πρόσωπα που διορίζονται στα διοικητικά συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών. Συγκεκριμένα, να λαμβάνονται υπόψη η εντιμότητα, το κύρος και η ακεραιότητα των προσώπων που πρόκειται να διοριστούν και ανάλογα με τη φύση και την αποστολή κάθε ημικρατικού οργανισμού, τα πιο κάτω:
Τα ακαδημαϊκά ή άλλα επαγγελματικά προσόντα αυτών.
Την εμπειρία τους.
Την κοινωνική δράση και προσφορά τους.
Και περιορισμός θητειών
Η θητεία στους ημικρατικούς οργανισμούς δεν υπερβαίνει τους 30 μήνες. Πρόσθετα, η κείμενη νομοθεσία απαγορεύει τον διορισμό προσώπου σε διοικητικό συμβούλιο ημικρατικού οργανισμού εάν το πρόσωπο αυτό έχει προηγουμένως διοριστεί για δύο θητείες, συνεχόμενες ή μη, εκτός αν η προηγούμενη συνολική θητεία του δεν υπερβαίνει τους 60 μήνες και δεν έχει μεσολαβήσει η παραίτηση του εντός περιόδου τριών μηνών πριν τη λήξη της θητείας του.
Εκδήλωση ενδιαφέροντος
Ο νόμος που διέπει τους διορισμούς διοικητικών συμβουλίων στους ημικρατικούς οργανισμούς δίνει το δικαίωμα στους πολίτες, εάν το επιθυμούν, να υποβάλλουν βιογραφικό σημείωμα στον υπουργό στον οποίον υπάγεται ο ημικρατικός οργανισμός που τους ενδιαφέρει για διορισμό.
Το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο
Δέον να σημειωθεί ότι, όλα τα προτεινόμενα πρόσωπα για διορισμό στους ημικρατικούς οργανισμούς θα τεθούν κάτω από το μικροσκόπιο του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, η σύνθεση του οποίου αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα, όπως μας διαβεβαίωσε κυβερνητική πηγή. Επισημαίνοντάς μας, παράλληλα, πως το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο για εκάστη θέση που θα προσκαλείται να συμβουλεύει τον Πρόεδρο και το Υπουργικό Συμβούλιο, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τις προϋποθέσεις που θέτει η σχετική νομοθεσία αλλά και μια σειρά από άλλα κριτήρια, μεταξύ των οποίων τα ακόλουθα:
Συμμετοχή κατά το μέτρο του δυνατού ίσου αριθμού ανδρών και γυναικών, νεαρής ηλικίας μέχρι 35 ετών.
Συμμετοχή σε κάθε διοικητικό συμβούλιο ενός νομικού, λογιστή, ειδικού στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού καθώς και ειδικού σε θέματα τεχνολογίας.
Να διασφαλίζεται ότι ουδείς των προτεινόμενων προσώπων για διορισμό έχει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό, προσωπικό ή άλλο συμφέρον συγκρουόμενο με τα συμφέροντα του ημικρατικού οργανισμού.
Αμοιβές €1,5 εκατ. ετησίως
Οι αμοιβές των διοικητικών συμβούλων των ημικρατικών οργανισμών υπολογίζονται στο €1,5 εκατ. περίπου τον χρόνο. Το ύψος των αμοιβών ανέρχεται στα €70 ανά συνεδρία. Για τις περιπτώσεις των ημικρατικών οργανισμών που έχουν αυξημένο όγκο εργασίας και ευθύνης και των οποίων ο γενικός διευθυντής/εκτελεστικός πρόεδρος λαμβάνει μισθοδοσία αντίστοιχη γενικού διευθυντή υπουργείου (πάγιος βασικός μισθός €70.685) όπως είναι η ΑΗΚ, η ΑΤΗΚ, η Αρχή Λιμένων, το ΡΙΚ, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας κ.ο.κ., η αμοιβή των διοικητικών συμβούλων ανέρχεται στα €100 ανά συνεδρία.
Σε ό,τι αφορά ειδικά στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων που είναι υπάλληλοι στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, η αμοιβή καταβάλλεται μόνο για τις συνεδριάσεις που γίνονται εκτός του κανονικού ωραρίου.
Οι αμοιβές των διοικητικών συμβουλίων φορολογούνται.
Επίδομα ταξιδιού
Στους προέδρους και στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων ημικρατικών οργανισμών που προέρχονται από πόλεις ή χωριά εκτός της πόλης που πραγματοποιείται η συνεδρίαση, παραχωρείται επίδομα ταξιδιού για την κάλυψη των εξόδων μετάβασης και επιστροφής τους στις συνεδριάσεις. Το επίδομα ταξιδιού ανέρχεται στα €0,17 ανά χιλιόμετρο. Για τα μέλη που προέρχονται από τον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, αντί του προαναφερόμενου επιδόματος ταξιδιού, καταβάλλεται επίδομα οδοιπορικών με βάση τα ισχύοντα στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Έξοδα παραστάσεως
Στους προέδρους των διοικητικών συμβουλίων των ημικρατικών οργανισμών καταβάλλονται έξοδα παραστάσεως ύψους €1.281 ετησίως, τα οποία φορολογούνται.