Οι δυσκολίες και η αξιοπιστία μας στην ΕΕ

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης υποστήριξε χθες ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ «βλέπει θετικά την εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξης των συνομιλιών». Μάλιστα, ο Πρόεδρος έκανε αναφορά σε «συγκεκριμένες πολιτικές προσωπικότητες από κράτη μέλη της ΕΕ», τις οποίες ωστόσο δεν κατονόμασε, αλλά όπως είπε, έχει έρθει σε επαφή μαζί τους και τις οποίες θα προτείνει στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για περαιτέρω εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό.

• «Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, χωρίς να είναι σωστό να μιλήσω εκ μέρους του, αλλά μπορώ να σας πω ότι, στη βάση της συζήτησης που είχαμε, βλέπει θετικά την περαιτέρω εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξης των συνομιλιών».

Το θέμα της ενεργότερης εμπλοκής της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σαφές ότι δεν αφορά μόνο την ίδια την Ένωση. Ούτε βεβαίως υπήρχε περίπτωση ο πρόεδρος του συμβουλίου να εμφανιστεί αρνητικός στη διατύπωση οποιωνδήποτε σκέψεων του νέου Προέδρου:

• «θα γίνει συγκεκριμένη συζήτηση (με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους). Έχουμε κάποιες ιδέες, είχα την ευκαιρία χθες να αναφέρω και κάποια παραδείγματα, το πώς η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει στο σπάσιμο του αδιεξόδου και αυτό θα πράξουμε».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ακόμη ότι γνωρίζει καλά πως στο Κυπριακό «δεν είναι εύκολα τα πράγματα, σίγουρα είναι δύσκολα», ωστόσο υπογράμμισε πως «δεν μπορούμε να σταματήσουμε τις προσπάθειες ή να κρυφτούμε πίσω από την τουρκική αδιαλλαξία». Διαμήνυσε παράλληλα ότι «η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού και από δικής μας πλευράς θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να σπάσουμε το αδιέξοδο και να επαναρχίσουν οι συνομιλίες».

Η χαμένη αξιοπιστία

Το μεγάλο ωστόσο ερώτημα δεν είναι η διάθεση της ΕΕ και των αξιωματούχων της να εμπλακούν στο Κυπριακό, αλλά σε ποιο βαθμό μπορεί να επανέλθει η χαμένη αξιοπιστία της Λευκωσίας η οποία έχει καταβαραθρωθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για τον νέο ΠτΔ, ένας άνθρωπος ο οποίος ήταν επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής του κράτους στην εποχή του αδιεξόδου στο Κυπριακό, κάτι το οποίο γνωρίζουν πολύ καλά οι αξιωματούχοι της ΕΕ.

Ένα δεύτερο σημείο αναφοράς είναι κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιθυμούσε να διορίσει ή να επιλέξει κάποιων εκ των προσωπικοτήτων που έχει στο μυαλό του ο Νίκος Χριστοδουλίδης, όταν δεν υπάρχει πλήρης και σαφής εικόνα για τη βάση της επιδιωκόμενης λύσης: Το πλαίσιο Γκουτέρες, τα συμπεράσματα των συζητήσεων οι οποίες οδήγησαν στις συμφωνίες του Βερολίνου τον Νοέμβριο του 2019 μεταξύ ΓΓ του ΟΗΕ, Αναστασιάδη και Ακιντζί, αλλά βεβαίως και η απόρριψη των προτάσεων Τατάρ για τη λεγόμενη «κυριαρχική ισότητα», δηλαδή τη λύση των δύο κρατών.

Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί πως μπορεί ο Πρόεδρος να έχει στο μυαλό του «προσωπικότητες», αλλά κανένας διορισμός δεν μπορεί να γίνει από πλευράς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αν δεν ληφθούν υπόψη όλοι οι βασικοί εμπλεκόμενοι στο πρόβλημα. Εν ολίγοις, τον εκπρόσωπο της ΕΕ δεν τον επιλέγει η Λευκωσία, αλλά είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης και θετικής αποτίμησης από όλους τους ενδιαφερομένους.

• «έχω στο μυαλό μου συγκεκριμένα ονόματα, τα οποία με κάποια από αυτά έχω συζητήσει και ο ίδιος και στη συζήτηση με τον κ. Μισέλ και εφόσον δω ότι υπάρχει η πολιτική βούληση, θα μιλήσω συγκεκριμένα και για ονόματα».

Το πρόβλημα, άρα, δεν είναι αν η ΕΕ έχει πολιτική βούληση να εμπλακεί εκ νέου στο Κυπριακό, αλλά αν υπάρχει διαυγής εικόνα για το τι ακριβώς επιδιώκει η Κύπρος ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την κατεύθυνση της λύσης του προβλήματος. Προφανώς εδώ θα πρέπει να εστιάσει ο Πρόεδρος όταν φιλοδοξεί να επανέλθει στο τραπέζι «το καλάθι με τα ευρωτουρκικά», όπως ακριβώς έθετε το ζήτημα στην προεκλογική περίοδο.