Μπορεί ο Νίκος Χριστοδουλίδης να χάσει αυτές τις εκλογές;

Πέντε ακόμα δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν αυτήν τη βδομάδα, ήρθαν να επιβεβαιώσουν αυτά που κατέγραψαν και οι 30 (και πλέον) προηγούμενες. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης (εκμεταλλευόμενος τη δημοφιλία του και την αποστασιοποίηση των πολιτών από τα κόμματα), παραμένει κυρίαρχος στη μάχη διαδοχής στο προεδρικό, διατηρώντας ένα σημαντικό προβάδισμα έναντι των ανθυποψηφίων του, το οποίο σε καμιά δημοσκόπηση δεν βρίσκεται εντός ορίων του στατιστικού λάθους, με αποτέλεσμα να εδραιώνεται η άποψη πως το αποτέλεσμα δεν ανατρέπεται. Πόσο, όμως, δικαιολογημένη είναι αυτή η πεποίθηση;

Είναι ξεκάθαρο πως παρά τη σειρά λαθών στα οποία έχουν υποπέσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης και το επιτελείο του, η προεκλογική κυλά χωρίς τις μεγάλες ανατροπές. Είναι δημοφιλής και αυτό καταγράφεται σε όλες τις μετρήσεις, το σύνθημα περί ενότητας είναι εύηχο και βρίσκει απήχηση εντός κοινωνίας, ενώ κεφαλαιoποιεί πλήρως τη δυσαρέσκεια του κόσμου προς το κομματικό κατεστημένο (λαμβάνει υψηλά ποσοστά στους ανένταχτους) έχοντας πετύχει μ’ έναν παράδοξο τρόπο να παρουσιάζεται αξιόπιστος και να μην χρεώνεται τα κομματικά βαρίδια, παρά το γεγονός ότι υπηρέτησε την κυβέρνηση Αναστασιάδη χωρίς κανένα ενδοιασμό.

Την ίδια στιγμή, συνεχίζει να αντλεί ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από τον ΔΗΣΥ και να έχει σημαντική διείσδυση στο ΑΚΕΛ, έχοντας καταφέρει μέχρι στιγμής με επιτυχία να αποκρούει τις όποιες επιθέσεις δέχεται από τους μηχανισμούς των δύο μεγάλων κομμάτων. Ακόμα και το καθ’ όλα υπαρκτό σενάριο διάσπασης του κόμματος, το έχει διαχειριστεί μέχρι στιγμής με επιτυχία, καταφέρνοντας -πολλές φορές με τοποθετήσεις εκτός κάθε πολιτικής λογικής- να πείσει ένα μεγάλο μέρος των συναγερμικών ψηφοφόρων ότι την επόμενη των εκλογών, ο ΔΗΣΥ θα είναι στην κυβέρνηση και πως δεν θα διασπαστεί επειδή «ο ΔΗΣΥ δεν διασπάται». Στο πλαίσιο αυτό, ήταν και η τοποθέτησή του στον «Φιλελεύθερο», ότι η δική του υποψηφιότητα είναι που δεν απομακρύνει από το κόμμα τους δυσαρεστημένους. Προβάλλοντας στην ουσία εαυτόν ως τον δεύτερο υποψήφιο του ΔΗΣΥ.

Και τα πολιτικά δεδομένα όμως, πέραν των αριθμητικών, δείχνουν να τον ευνοούν. Με τον κόσμο να παρουσιάζεται δυσαρεστημένος από τα κόμματα, το προφίλ που έχει χτίσει -ενός πολιτικού που βρίσκεται κοντά στην κοινωνία- φαντάζει ιδανικό. Και του έχει επιτρέψει να απαλλαγεί από τα βαρίδια του πολιτικού κατεστημένου και να αποστασιοποιηθεί από τα σκάνδαλα της κυβέρνησης Αναστασιάδη, τα οποία χρεώνεται ο Αβέρωφ Νεοφύτου. Σε αυτό βοήθησε και η γενικότερη αγιοποίησή του, τόσο από θεσμούς του κατεστημένου όσο και από τα ΜΜΕ, αλλά μέχρι πρόσφατα και από τον ίδιο τον ΔΗΣΥ. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα (και πρόβλημα για τους αντιπάλους του) είναι και το γεγονός πως δεν είναι οι θέσεις του που τον έχουν μετατρέψει σε φαβορί, αλλά η ανάγκη της κοινωνίας για αλλαγή και η πεποίθησή της πως αυτή η αλλαγή είναι δυνατή απλά με την αλλαγή προσώπων. Αυτό καθιστά πολύ πιο δύσκολη την αντιμετώπισή του με πολιτικούς όρους. Εκεί όπου μόνο μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Είναι, όμως, γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα σχηματίζονται κάποιες ρωγμές στο προφίλ του. Η δυσκολία του να τοποθετηθεί ξεκάθαρα ως προς το πώς θα λειτουργήσει εφόσον εκλεγεί, αποτέλεσμα και της αδυναμίας του να ισορροπήσει ανάμεσα στις πολλές και εν πολλοίς αντικρουόμενες απόψεις αυτών που τον υποστηρίζουν, φαίνεται να τον επηρεάζει πλέον και είναι κάτι που αναδεικνύεται και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Στη δημοσκόπηση του OMEGA π.χ., έδειξε να υστερεί έναντι του προέδρου του ΔΗΣΥ, στο πόσο καλά μπορεί να διαχειριστεί οικονομία και Κυπριακό (τα δύο κυρίαρχα παραδοσιακά ζητήματα που καθορίζουν την ψήφο των πολιτών) και να υπερτερεί μόνο στα ζητήματα αξιοπιστίας και υγείας. Θα είναι λοιπόν καθοριστικό τι ιεραρχεί ως σημαντικότερο το κομμάτι της κοινωνίας που θα αποφασίσει τις τελευταίες μέρες.

Επιπλέον, γίνεται ξεκάθαρο πως οι μηχανισμοί των δύο μεγάλων φέρνουν αποτελέσματα το τελευταίο διάστημα. Η συσπείρωση στο ΑΚΕΛ έχει φτάσει στο 80% και στον ΔΗΣΥ στην πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων προσεγγίζει το 60%, τη στιγμή που στα κόμματα που τον υποστηρίζουν, σε ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ κυρίως, διαφαίνεται μια τάση αποσυσπείρωσης. Μπορεί σήμερα η συσπείρωση γύρω από τον Αβέρωφ Νεοφύτου να μην φαίνεται να αφαιρεί σημαντικά από τις εισροές του Νίκου Χριστοδουλίδη, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεδομένα θα συνεχίσει τις επόμενες μέρες. Το ενδεχόμενο διάσπασης και το διακύβευμα της επόμενης μέρας είναι στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν σε μετακινήσεις της τελευταίας στιγμής.

Ούτε το γεγονός ότι Αβέρωφ Νεοφύτου και Μαυρογιάννης δείχνουν να μπαίνουν στην τελική ευθεία από την ίδια αφετηρία ευνοεί τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Αντίθετα, αυτό δεδομένα δημιουργεί μια πόλωση που ενδεχομένως να επηρεάσει και την υποψηφιότητα του πρώην υπουργού Εξωτερικών. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου αποτελεί σημαντικό χαρτί συσπείρωσης για τον Μαυρογιάννη και ο Μαυρογιάννης για τον Αβέρωφ. Και αυτό είναι κάτι που ίσως παίξει τον ρόλο του. Εάν τα ποσοστά του, που σήμερα κινούνται πέριξ του 32-35%, πέσουν κάτω από το 30%, τότε θα μιλάμε για καθαρά νέες εκλογές, αφού η εκτίμηση είναι πως οι 3 κύριοι υποψήφιοι θα συγκεντρώσουν μαζί το 85-88% του εκλογικού σώματος.

Η πραγματικότητα είναι πως στην πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων καταγράφεται μία σημαντική διαφορά που αυτή τη στιγμή φαντάζει δύσκολο να ανατραπεί. Ενώ και το προεκλογικό περιβάλλον ευνοεί τον Νίκο Χριστοδουλίδη, αφού διεκδικεί την προεδρία σε μια συγκυρία που φαντάζει για αυτόν ιδανική. Την ίδια όμως στιγμή, το διακύβευμα για τα δύο μεγάλα κόμματα είναι τεράστιο, οι μηχανισμοί δείχνουν να έχουν σφυγμό και η υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη φαίνεται να βρίσκεται υπό πίεση. Η Λευκωσία, η συσπείρωση κυρίως του ΔΗΣΥ και η αποσυσπείρωση σε ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ, δείχνουν μια εικόνα που αφήνει την κούρσα ανοικτή. Το πόσο ανοικτή είναι, θα διαφανεί την ερχόμενη Κυριακή.

Οι αριθμοί σήμερα δίνουν ένα ξεκάθαρο πλεονέκτημα στον Νίκο Χριστοδουλίδη. Το τεράστιο διακύβευμα όμως της επόμενης μέρας μπορεί να ανατρέψει τη «σιγουριά» των αριθμών.

antopoly@cytanet.com.cy