Προεδρικές εκλογές: Πάμε για την τελική ευθεία

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις του Ιανουαρίου δείχνουν την τάση: Προηγείται μεν ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αλλά συνεχίζει να πέφτει, ο Αβέρωφ συσπειρώνει και ο Μαυρογιάννης ανεβαίνει. Η τάση εν ολίγοις είναι εμφανής και η τελική δημοσκόπηση θα γίνει, όπως έλεγε και ο Γλαύκος Κληρίδης, επί της τενέκκας, η οποία δεν κάνει ποτέ λάθος. Αν ο Χριστοδουλίδης τελικά αντέξει το πρέσινγκ και τερματίσει πρώτος, το ερώτημα είναι ποιος θα είναι ο δεύτερος;

Οι τάσεις των τελευταίων δημοσκοπήσεων λένε Μαυρογιάννης, από την άλλη, οι δύο τελευταίες δημοσκοπήσεις του ΡΙΚ και της «Καθημερινής» (και οι δύο εντός στατιστικού λάθους), η πρώτη δείχνει Αβέρωφ και η δεύτερη Μαυρογιάννη. Οι δημοσκοπήσεις στην επαναληπτική τους διάσταση μπορεί να αποτελούν και μια μορφή δημοψηφίσματος. Αλλά δεν είναι η κάλπη και ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει τις συμπεριφορές του εκλογικού σώματος, τις επιδράσεις και διαθέσεις του, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου έστω 20 μόνον ημερών.

Με βάση λοιπόν τον βαθμό επιστημοσύνης των μετρήσεων της κοινής γνώμης χωρίς την απόλυτη βεβαιότητα, και με γνώμονα τη σχεδόν εξάντληση του χρόνου, η υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη βρίσκεται πιο κοντά στην πρόκρισή της στον δεύτερο γύρο της εκλογικής διαδικασίας. Εν ολίγοις, θα θεωρηθεί πολύ μεγάλη έκπληξη, με τα όσα εκτιμούν πλέον οι δημοσκόποι, οι κομματικοί σχηματισμοί αλλά και οι πολιτικοί αναλυτές, να υπάρχει ανατροπή σε σχέση με το ποιος εκ των τριών θα βρίσκεται στη δεύτερη Κυριακή. Εκείνο το οποίο έχει πλέον σημασία, όπως διατείνονται πολλοί ειδικοί, είναι το μέγεθος της διαφοράς του πρώτου με τον δεύτερο και αν αυτό θα δημιουργήσει λογικές μιας άλλης εκλογικής αναμέτρησης στη δεύτερη Κυριακή, αναμένοντας έναν εκ των Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη στη δική τους μάχη.

Οι συσπειρώσεις

Οι τελευταίες τρεις εβδομάδες προεκλογικής διαδικασίας με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα εστιάζονται στη μάχη των συσπειρώσεων των δύο υποψηφίων που προέρχονται, ο ένας, από το κυβερνητικό στρατόπεδο και ο άλλος κατέχει τη στήριξη του βασικού κομματιού της αντιπολίτευσης.

Οι δύο αυτοί κομματικοί σχηματισμοί αναμένεται να εστιάσουν, σε περίπτωση αποτυχίας τους να περάσουν τον εκλεκτό στην τελική μάχη, σε ένα εντελώς διαφορετικό από τώρα πεδίο. Ωστόσο, επί του παρόντος, θεωρούν ότι ο χρόνος τρέχει έχοντας ενώπιόν τους ένα και μόνο καθήκον: Να ολοκληρώσουν με τον καλύτερο τρόπο τους αρχικούς στόχους που είναι η συμμετοχή τους στη δεύτερη Κυριακή. Για τα υπόλοιπα, αν και δεν θα έχουν πολύ χρόνο στη διάθεσή τους να ανταποκριθούν σε συνθήκες αποτυχίας, ποσώς θεωρούν ότι είναι παραγωγικό να ενσωματώσουν πριν τις εκλογές πολιτικές ατζέντες για την επόμενη μέρα.

Οι βασικοί υποψήφιοι για την προεδρία αποτύπωσαν τις σκέψεις, τους στόχους και τους προβληματισμούς τους για τα τελευταία μέτρα της προεκλογικής, μέσα από το τι είπαν και δεν είπαν στο τελευταίο debate των ιδιωτικών καναλιών. Βεβαίως, μια τέτοια συζήτηση θα μπορούσε να αφήσει το αποτύπωμα στη ροή της προεκλογικής. Ωστόσο, αυτό δεν έγινε εξαιτίας μιας στρατηγικής των βασικών υποψηφίων που δεν επεδίωξαν τις υπερβάσεις.

Χωρίς νέες αφετηρίες

Είναι σαφές ότι η επομένη της μεγάλης συζήτησης δεν δημιούργησε νέες αφετηρίες για τους τρεις βασικούς υποψηφίους. Δεν οδήγησε τα επιτελεία σε αλλαγή ρότας. Πάντα μια απευθείας αντιπαράθεση δημιουργεί μια κινητικότητα, αν και δεν έχουν καρπωθεί στη συνεύρεσή τους ούτε κέρδη, ούτε και ανεπανόρθωτα πισωγυρίσματα. Ήταν και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα για τον Α. Νεοφύτου, Ανδρέα Μαυρογιάννη και Νίκο Χριστοδουλίδη: Να περάσουν αλώβητοι τη νύχτα, αναδεικνύοντας τις βασικές τους στρατηγικές και ελεγχόμενες τακτικές. Γνωρίζουν ότι σε τέτοιου είδους συζητήσεις είναι προτιμότερη η αποφυγή κραυγαλέων λαθών ενώπιον ενός μεγάλου ακροατηρίου, παρά η αυθόρμητη επιδίωξη κερδών.

Στο πλαίσιο αυτό, είδαμε και ακούσαμε τον Αβέρωφ Νεοφύτου να επαναλαμβάνει, στη λογική πως κάτι τελικά θα μείνει στον τηλεθεατή, το γεγονός ότι ο τόπος χρειάζεται ηγεσία με στόχους και η οποία να είναι ικανή να διαχειριστεί τα δύσκολα που έρχονται, ενώ συνεχώς, αν και με τη μορφή ήπιων τόνων, ασκούσε κριτική στους βασικούς του αντιπάλους με στόχο την ανάδειξη του κομματικού πατριωτισμού, στοιχεία τα οποία οι άλλοι βασικοί διεκδικητές δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να εκφέρουν, αφού επιδιώκουν να μην ταυτίζονται, επιχειρώντας να εκφέρουν αυτόνομο λόγο: Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης σε σχέση με τη στήριξή του από το ΑΚΕΛ και ο Νίκος Χριστοδουλίδης σε σχέση με τη στήριξη που έχει από τα κόμματα του κεντρώου χώρου. Γιατί, τόσο ο Ανδρέας Μαυρογιάννης όσο και ο Νίκος Χριστοδουλίδης θέλουν ο πρώτος να συνεχίσει τη διείσδυσή του στον κεντρώο χώρο, ενώ ο Νίκος Χριστοδουλίδης επιδιώκει με όλες του τις δυνάμεις να εδραιώσει τα έως τώρα μεγάλα δημοσκοπικά κέρδη που απολαμβάνει από τους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ.

Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης μάλλον επιχείρησε να στείλει το μήνυμα ότι είναι μεν νέος στην πολιτική κονίστρα αλλά έχει όλα τα χαρακτηριστικά της ευρύτερης πολιτικής εμπειρίας, τόσο στο Κυπριακό όσο και σε άλλα σοβαρά ζητήματα, όπως η οικονομία, αλλά και το ζητήματα χρηστής διοίκησης και καταπολέμησης της διαφθοράς. Ο δε Νίκος Χριστοδουλίδης προτίμησε να αποφύγει τα καυτά ζητήματα, κυρίως σε σχέση με το Κυπριακό και το πλαίσιο Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, άφησε τους άλλους να συζητούν επ’ αυτών, ενώ ο ίδιος εμφανίστηκε έτοιμος, όπως εξάλλου κάνει το τελευταίο διάστημα, για τον σχηματισμό κυβέρνησης ευρείας αποδοχής, για την πραγματοποίηση της οποίας υποστήριξε ότι συζητά με ανθρώπους και από τον χώρο της Δεξιάς αλλά και της Αριστεράς. Αυτό φαίνεται ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης το εργαλοιοποιεί ως ένα εκ των βασικών του επιχειρημάτων για να κρατήσει τη μάζα των ψηφοφόρων του που προέρχονται από τον ΔΗΣΥ.

Πιέσεις ένθεν και ένθεν

Η στάση του αυτή αποτέλεσε στην ουσία και μια απάντηση για τη μεγάλη καθολική κυβερνητική επίθεση προς το πρόσωπό του στις αρχές της εβδομάδας. Μια πολύ έντονη αντίδραση από μέρους όλων των στελεχών του ΔΗΣΥ και της κυβέρνησης, οι οποίοι έφθασαν στο σημείο να κατηγορούν τον υποψήφιο για τακτικές του που δεν συνάδουν με μια σύγχρονη πολιτική ηθική και συνιστούν προσβολή για όλους, ενώ τον κατηγορούν ότι η βασική του φιλοδοξία είναι η διεκδίκηση της προεδρικής καρέκλας.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι στις προηγούμενες ημέρες, η λογική της πίεσης για να χαμηλώσει την ένταση των αναφορών του ότι ανήκει στον ΔΗΣΥ και ότι θα σχηματίσει και μαζί τους κυβέρνηση ευρείας αποδοχής, είχε εμπνευστές και από χώρο των συνεργατών του, κυρίως από το Δημοκρατικό Κόμμα. Από διαφορετική βεβαίως αφετηρία. Εκτιμάται κυρίως από το ΔΗΚΟ πως οι συνεχείς αναφορές Χριστοδουλίδη, με τις οποίες κωδικοποιεί την κομματική του ταυτότητα, δημιουργούν αρνητικούς συνειρμούς σε φίλους του κόμματος. Δεν αρνήθηκε αυτήν την παράμετρο ο υποψήφιος, αλλά ταυτόχρονα ζήτησε όπως τα γνωστά στελέχη των κομμάτων που τον στηρίζουν, περιορίσουν ή ακόμη, αν είναι δυνατόν, να εξαφανίσουν τις δικές τους δημόσιες παρουσίες.