Ο Τουμάζος Τσιελεπής στον «Π» για Κυπριακό και προεδρικές: Ο κ. Μαυρογιάννης δεν είναι Χριστοδουλίδης, δεν είναι Αβέρωφ

Το διαμορφωθέν σκηνικό στο Κυπριακό -με την απουσία διαλόγου από τη μια και την «ανεπιθύμητη», όπως τη χαρακτηρίζει, κατάσταση με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, από την άλλη- σχολιάζει στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο επικεφαλής του Γραφείου Κυπριακού της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Τουμάζος Τσιελεπής. Ο ίδιος δηλώνει πως δεν πιστεύει στις τελευταίες ευκαιρίες στο Κυπριακό, εντούτοις υποδεικνύει πως όσο περνά ο καιρός, θέσεις της πλευράς μας διαβρώνονται. Ως εκ τούτου, η δημιουργία προϋποθέσεων για επανεκκίνηση του διαλόγου είναι απαραίτητη, σημειώνει, και τονίζει πως αυτό θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, αφού χρειαζόμαστε έναν Πρόεδρο που δεν θα «εισάγει νέα στοιχεία που να ακυρώνουν βασικές συγκλίσεις» και θα είναι «έτοιμος να συζητήσει καλώς νοούμενα κίνητρα για να πειστεί η Τουρκία και η τ/κ πλευρά για επανέναρξη των συνομιλιών». Και για τον κ. Τσιελεπή, αυτός δεν μπορεί να είναι άλλος από τον κ. Ανδρέα Μαυρογιάννη.

Πώς εξηγείτε το σκηνικό των τελευταίων ημερών; Διάσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αυστηρές ανακοινώσεις και υποδείξεις, μετά τα όσα καταγράφονται στην ουδέτερη ζώνη με το γήπεδο της Τσεντίνκαγια…

Έχει διαμορφωθεί μία δύσκολη και ανεπιθύμητη κατάσταση, η οποία δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Είναι γνωστό ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εκχωρήσει προσωρινά στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ τις αρμοδιότητες στη νεκρή ζώνη, δηλαδή την περιοχή μεταξύ των γραμμών κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στις κατοχικές δυνάμεις και τις δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις ως προς την οριοθέτηση του εδάφους που συνιστά νεκρή ζώνη, αλλά ακόμη και ως προς την ακριβή έκταση της αρμοδιότητας της ΟΥΝΦΙΚΣΥΠ εντός της συγκεκριμένης περιοχής, αν δηλαδή αυτή είναι μόνο στρατιωτική ή και πολιτική, και σε ποιο βαθμό. Υπάρχει μία αντίληψη από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπάρχει άλλη αντίληψη από την τουρκική πλευρά και διαφορετική από τα Ηνωμένα Έθνη. Είναι γνωστό, για δεκαετίες τα Ηνωμένα Έθνη κάνουν έκκληση για συναντίληψη. Το θέμα διαιωνίζεται και δημιουργεί προστριβές και αντιπαραθέσεις με την ειρηνευτική δύναμη, κάτι που δεν μας συμφέρει. Τις βρίσκουμε στις εκθέσεις του ΓΓ, τις βρίσκουμε και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και πάει λέγοντας.

Και για το γήπεδο της Τσεντίνκαγια υπάρχει διαφορά στην προσέγγιση;

Το συγκεκριμένο ζήτημα, με το γήπεδο της Τσεντίνκαγια, δεν εμπίπτει στις διαφορετικές προσεγγίσεις, αν εκεί είναι νεκρή ζώνη ή όχι. Όλοι δέχονται ότι εκεί είναι ουδέτερη ζώνη. Τα Ηνωμένα Έθνη ισχυρίζονται ότι θα συνεχίσει να είναι ουδέτερη ζώνη, απλά θα προπονείται εκεί η Τσεντίνκαγια, της οποίας το τεμάχιο είναι ιδιοκτησία. Το ζήτημα όμως είναι άλλο. Δεν γίνεται να προχωρείς σε τέτοιες κινήσεις χωρίς να γίνεται διαβούλευση και να επιτυγχάνεται συναντίληψη. Δεν θέλω να πιστεύω ότι αυτό είναι αντίποινο για πράξεις της κυβέρνησης που, κατά τη γνώμη των Ηνωμένων Εθνών, γίνονται εντός της νεκρής ζώνης.

Αναφέρεστε στην τοποθέτηση του συρματοπλέγματος στην περιοχή Περιστερώνας – Αστρομερίτη…

Ναι, και για το οποίο γίνονται και σκέψεις να επεκταθεί. Σε κάθε περίπτωση, έπρεπε να γίνει μια προσπάθεια συναντίληψης. Αν αυτή η ενέργεια στο γήπεδο της Τσετίνκαγια ενέπιπτε σε ένα αμοιβαίο πακέτο, για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης χαμηλής πολιτικής. Με τον τρόπο που έγινε, ήταν αναμενόμενο να προκληθεί ένταση και ανησυχία. Από εκεί και πέρα, όλοι πρέπει να καταλαβαίνουμε τη σημασία της παρουσίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ εδώ, αλλά και της ύπαρξης της ουδέτερης ζώνης. Γιατί δεν έχει τερματιστεί η ανώμαλη κατάσταση.

Είναι όμως λόγος να ζητούμε, εκείνοι που ζητούν, την απομάκρυνση του ειδικού απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ Κόλιν Στιούαρτ, από την Κύπρο;

Δεν ξέρω αν είναι προσωπική ευθύνη του κ. Στιούαρτ ή μια γενικότερη πολιτική των Ηνωμένων Εθνών, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μας συμφέρει να ερχόμαστε σε σύγκρουση μαζί τους. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι όλοι οι προκάτοχοι του κ. Στιούαρτ είχαν την ίδια τύχη. Για όλους ανεξαιρέτως, μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα παραμονής τους στο νησί, αποφασίζαμε ότι είναι «φιλότουρκοι» και πρέπει να εκδιωχθούν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πάθαμε όπως τον βοσκό τον ψεύτη.

Αμφισβητείται η αξιοπιστία μας

Αυτό που γίνεται στην περιοχή Αστρομερίτη – Περιστερώνας δεν είναι παρέμβαση; Και δημιουργία «σκληρού» συνόρου από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Η δική μας πλευρά είναι ή πρέπει να είναι η πρώτη που ενδιαφέρεται για λύση του Κυπριακού, απελευθέρωση και επανένωση. Να στήνεις συρματοπλέγματα, και σύμφωνα με την άποψη των Ηνωμένων Εθνών εντός της νεκρής ζώνης, είναι μια πάρα πολύ σοβαρή ενέργεια. Είχαμε προειδοποιήσει κατ’ επανάληψη να μην προχωρήσουν σε ένα τέτοιο μέτρο, το οποίο εμπεριέχει σαφή διαχωριστικό συμβολισμό και οξεία αντιπαράθεση με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και μεγάλη ταλαιπωρία για τους κατοίκους της περιοχής προκαλεί. Δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό μέτρο κιόλας για αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών, κάτι που ήδη αποδεικνύεται στην πράξη.

Και δεν θα μείνει εδώ ο φράκτης, αν ακούσουμε τον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου…

Τι να πω; Έχουμε αποφασίσει να μετατρέψουμε την ουδέτερη ζώνη σε σκληρό σύνορο; Έχουμε αποφασίσει να διευκολύνουμε τον Αττίλα να προελάσει στην ουδέτερη ζώνη; Γιατί αν συνεχίσουμε έτσι, αυτό είναι πιθανό να συμβεί. Τέτοιες ενέργειες στέλνουν λανθασμένα μηνύματα και στο εξωτερικό, αλλά θέτουν και εν αμφιβόλω την ήδη τρωθείσα αξιοπιστία της ελληνοκυπριακής πλευράς, για να χρησιμοποιήσω μία προσφιλή φράση του κ. Νεοφύτου.

Δεν υπάρχουν τελευταίες ευκαιρίες

Προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών, το αμέσως επόμενο διάστημα, υπάρχουν;

Δεν πιστεύω στις τελευταίες ευκαιρίες, με την εξής έννοια. Ενόσω το Κυπριακό παραμένει άλυτο και δεν υπάρχει συμφωνημένη λύση, πάντα υπάρχει ελπίδα. Και δεν πρέπει να την εγκαταλείπουμε. Το Κυπριακό θα τελειώσει όταν πέσουν οι υπογραφές ή αν, ο μη γένοιτο, έρθει η διεθνής κοινότητα και αναγνωρίσει μια κατάσταση που διαμορφώθηκε επί του εδάφους. Δεν είμαστε σε εκείνο το σημείο και υπό αυτήν την έννοια, πάντα υπάρχει ελπίδα. Από κει και πέρα, όμως, πρέπει να αντιληφθούμε και κάτι άλλο. Ότι είναι η ίδια η φύση του Κυπριακού τέτοια, που προϊόντος του χρόνου, βασικές επιδιώξεις της ε/κ πλευράς χάνονται. Κι αυτό το ζούμε καθημερινά. Για παράδειγμα, το περιουσιακό. Οποιοδήποτε σχέδιο λύσης έρθει, οποιαδήποτε συζήτηση γίνει για λύση του περιουσιακού, πάντα θα περιλαμβάνει μία πτυχή που αφορά την κατάσταση των περιουσιών. Αν έχουν βελτιωθεί σημαντικά, αν έχουν καταστραφεί, αν ο συναισθηματικός δεσμός είναι στον χρήστη και όχι στον ιδιοκτήτη, σύμφωνα με την περιβόητη απόφαση του ΕΔΑΔ που είναι και πιλοτική. Πόσες περιουσίες χάνονται καθημερινά;

Ή το θέμα των εποίκων…

Ακριβώς. Πόσα παιδιά γεννιούνται από γονείς έποικους; Και μπορεί εμείς να λέμε και να πιστεύουμε πως αυτά τα παιδιά είναι έποικοι, αλλά στο διεθνές δίκαιο και στις αντιλήψεις της διεθνούς κοινότητας, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Να τα πω απλά: κάποια στιγμή θα πλημμυρίσουμε από έποικους, οι πλείστοι από τους οποίους δεν θα θεωρούνται έποικοι, τουλάχιστον από τη διεθνή κοινότητα, άρα και εδώ χάνουμε. Και στο εδαφικό, κατ’ επέκταση. Αν αύριο ο πληθυσμός τους είναι ίσος με τον δικό μας, για να μην πω και περισσότερος, δεν θα μας πουν ότι δεν υπάρχει λόγος να μας επιστρέψουν εδάφη; Κατά συνέπεια, ναι μεν δεν υπάρχουν τελευταίες ευκαιρίες, αλλά διαβρώνονται οι θέσεις της ε/κ πλευράς κατά τέτοιο τρόπο, που και να λυθεί κάποια στιγμή το Κυπριακό, δεν θα πάρουμε και πολλά πράγματα επί του εδάφους.

Να μην ακυρώνει βασικές συγκλίσεις

Προϋποθέσεις για διαπραγματεύσεις το αμέσως επόμενο διάστημα υπάρχουν;

Όσον αφορά το ερώτημά σας αυτό, δυστυχώς η απάντηση είναι αρνητική. Όχι μόνο επειδή επίκεινται εκλογές στην Κύπρο και την Τουρκία αλλά και για έναν άλλο, πολύ σημαντικό λόγο: Κλείσαμε ήδη πέντε χρόνια πλήρους απραξίας και πρέπει να διερωτηθούμε γιατί. Και το γιατί πρέπει να το αναζητήσουμε όχι μόνο στην Τουρκία, που πάντα έχει την ευθύνη γιατί είναι η κατοχική δύναμη, αλλά και στους δικούς μας χειρισμούς. Αν δεν προχωρήσουμε σε σωστούς χειρισμούς, αν δεν πείσουμε τη διεθνή κοινότητα για την ειλικρινή ετοιμότητά μας να λύσουμε το Κυπριακό, δεν πρόκειται να γίνει τίποτε. Έχουμε χάσει την αξιοπιστία μας. Άρα χρειάζεται να συντρέχουν πολλές προϋποθέσεις για να ξαναγεννηθεί η ελπίδα στο Κυπριακό και κυρίως χρειάζεται αλλαγή στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Έχουμε δύο συναγερμικούς υποψήφιους, τους κυρίους Αβέρωφ και Χριστοδουλίδη κι έχουμε κι έναν ανεξάρτητο υποψήφιο, τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος είναι έτοιμος να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση από εκεί που είχε μείνει, χωρίς να εισάγει νέα στοιχεία που να ακυρώνουν βασικές συγκλίσεις. Είναι μάλιστα έτοιμος να συζητήσει καλώς νοούμενα κίνητρα για να πειστεί η Τουρκία και η τ/κ πλευρά για επανέναρξη των συνομιλιών.

Ο κ. Μαυρογιάννης δεν είναι Χριστοδουλίδης, δεν είναι Αβέρωφ

Πείθει ο κ. Μαυρογιάννης; Το ότι ο κ. Αναστασιάδης κάθε τρεις και λίγο λέει για τους τρεις συνεργάτες του που είναι υποψήφιοι, δεν κάνει ζημιά;

Πρέπει εδώ να πω ότι με τον κ. Μαυρογιάννη έχουμε και κάποιες διαφορές. Και δεν τις κρύψαμε. Αυτό είναι φυσικό γιατί είναι ανεξάρτητος υποψήφιος. Για παράδειγμα, έχουμε διαφορετική αντίληψη για το τι πραγματικά συνέβη στο Κραν Μοντανά. Αλλά, έναν επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν θα τον ρωτά κάποιος από τη διεθνή κοινότητα τι έγινε στο Κραν Μοντανά. Θα τον ρωτά τι προτίθεται να πράξει για να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία και για να προχωρήσουμε σε λύση. Σε αυτό το βασικό ζήτημα συμφωνούμε. Σίγουρα ο κ. Μαυρογιάννης δεν είναι Νίκος Χριστοδουλίδης. Έχουν διαφορετικές πολιτικές και το έχω ζήσει και μέσα από τη συμμετοχή μου στη διαπραγματευτική ομάδα. Δεν είναι Αβέρωφ Νεοφύτου, που τοποθετείται ανάλογα με το με ποιον μιλά ή τι αρέσει στον συνομιλητή του να ακούει. Ο κ. Αβέρωφ αρέσκεται να λέει ότι είναι υποστηρικτής της λύσης αλλά θυμάστε, για να αναφέρω μόνο ένα από τα άφθονα παραδείγματα, τι έλεγε στις τελευταίες ευρωεκλογές για τον Τ/κ υποψήφιο στο ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ; Στο Κραν Μοντανά ήταν εκεί, είχε αντίληψη του τι γινόταν, δεν έκανε κάτι για να σταματήσει την πορεία προς το απόλυτο αδιέξοδο και δηλώνει ότι συμφωνεί με τους χειρισμούς του Προέδρου.

Ενώ ο κ. Μαυρογιάννης συμφωνούσε με τις θέσεις σας;

Σας έχω ήδη απαντήσει με απόλυτη ειλικρίνεια για τις θέσεις του κ. Μαυρογιάννη. Να προσθέσω μόνο ότι ο κ. Μαυρογιάννης στο Κραν Μοντανά συμφωνούσε μαζί μας αναφορικά με την ανάγκη η ε/κ πλευρά να υποβάλει προτάσεις για τις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού. Προτάσεις συμβιβαστικές, που να μην ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές μας, ακριβώς για να επωφεληθούμε από το μομέντουμ. Την ασφυκτική πίεση τότε προς την Τουρκία, για κατάργηση των εγγυήσεων, των όποιων επεμβατικών δικαιωμάτων και αποχώρηση των στρατευμάτων. Ο κ. Χριστοδουλίδης δεν συμφωνούσε με αυτά, είχε άλλη αντίληψη η οποία επικράτησε και οδηγηθήκαμε έτσι στη σημερινή τραγική κατάσταση γύρω από το Κυπριακό.