Ένα debate με τον ελέφαντα στο στούντιο: Εσωτερική μάχη για δύο, η πίεση Μαυρογιάννη και μια συγγνώμη που αγνοείται…

Το τελευταίο debate της περασμένης Τετάρτης με πρωταγωνιστές τους βασικούς, εκ των πραγμάτων, υποψηφίους για την προεδρία ίσως να ήταν η πλέον υποτονική και ανούσια συζήτηση της προεκλογικής εκστρατείας ώς τώρα. Ταυτοχρόνως, αυτή η συζήτηση η οποία διήρκεσε πέραν των δύο ωρών, ανέδειξε μια τελεσίδικη αλήθεια την οποία όλα τα επιτελεία είτε δεν παραδέχονται είτε δεν αντιλαμβάνονται: Στην παρούσα προεκλογική εκστρατεία τα επιτελεία επιχειρούν να μας πείσουν ότι ο καθένας εκ των υποψηφίων έχει το δικό του προεκλογικό υλικό με το οποίο επιθυμεί να προσελκύσει τους πολίτες ως ο πλέον πολιτικά συμβατός με τις ανάγκες και τους προβληματισμούς της κοινωνίας.

Ερωτήματα και απορίες

Είναι όμως αυτός ο στόχος συμβατός με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της προεκλογικής εκστρατείας, το ύφος της αλλά και το περιεχόμενο που δίνουν οι υποψήφιοι στην παρούσα διαδικασία; Και πόσο διακριτές είναι οι διαφορές των βασικών υποψηφίων πέρα από τη φρασεολογία, τους συναισθηματικούς συνειρμούς και την αίσθηση που κυριαρχεί και από τους τρεις ότι είναι οι εκφραστές του καινούργιου αλλά και οι πλέον ικανοί να εφαρμόσουν κατά τρόπο ορθολογικό το καινούργιο το οποίο επικαλούνται, έχοντας ως βάση την υφιστάμενη εμπειρία των πολιτικών και όχι μόνο δεδομένων;

Ένα μεγάλο μέρος της συζήτησης της περασμένης Τετάρτης στο ΡΙΚ υπό τον δημοσιογράφο Ανδρέα Κημήτρη αναλώθηκε στο Κυπριακό και στην όποια προοπτική υπάρχει σε μια διαδικασία η οποία είναι καθολικά αποδεκτό πως είναι κλινικά νεκρή. Το μεγάλο ωστόσο ερώτημα είναι ποιος εκ των τριών υποψηφίων είναι σε θέση να κρίνει και να προτείνει πραγματικές λύσεις για να αρθεί το αδιέξοδο όταν κανένας εκ των τριών δεν παρουσιάζει όπλα απευθείας κριτικής της πολιτικής αυτού που συνέβαλε στο να φτάσει εδώ που έφθασε το Κυπριακό. Μπορεί ένας έστω, εκ των τριών υποψηφίων, να έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία με προτάσεις και όχι με εύηχες παραστάσεις από αέρος για το τι πραγματικά θα αλλάξει τα δεδομένα στο πρόβλημα, ενώ την ίδια στιγμή να αφήνει εκτός κάδρου συζήτησης τους χειρισμούς της δεύτερης θητείας Αναστασιάδη; Ποιος από τους Α. Νεοφύτου, Α. Μαυρογιάννη και Νίκο Χριστοδουλίδη είναι έτοιμος, με διάθεση πλήρους αυτογνωσίας αλλά και κριτικής διάθεσης, να αποδεχθεί ότι έχει ευθύνη για την πορεία του Κυπριακού σε σχέση με την πλευρά μας αφού ανήκαν και οι τρεις στους βασικούς παίκτες αλλά και γνώστες όλων των χειρισμών του απερχόμενου Προέδρου; Με διαβαθμίσεις βεβαίως οι οποίες ωστόσο δεν αλλάζουν το περιεχόμενο της συμμετοχής τους. Ποιος από τους τρεις έδωσε έστω στίγμα διαφοροποίησης σε μια προεκλογική συζήτηση ή σε μια προεκλογική ομιλία ή ακόμη στο ίδιο το πρόγραμμά του;

Παρών και ο ελέφαντας

Στη συζήτηση της περασμένης Τετάρτης των βασικών υποψηφίων για την προεδρία βρισκόταν στο στούντιο του ΡΙΚ και ο ελέφαντας. Κατά κάποιον τρόπο «καθοδηγούσε» τη συζήτηση ώστε να αποφευχθεί να κριθεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Έτσι γίνεται συζήτηση για τη διαφθορά σε αυτόν τον τόπο, αλλά δεν ακούμε πώς έφθασε η κοινωνία να βιώνει το σκάνδαλο των διαβατηρίων στην καταστροφική δεύτερη πενταετία. Ζούμε προεκλογική εκστρατεία κατά την οποία σε ένα από τα μεγάλα θέματα, το οποίο καταβαράθρωσε την αξιοπιστία της χώρας στους διεθνείς δείκτες διαφθοράς, οι πράξεις των κυβερνώντων, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της χώρας, εξακολουθούν να βρίσκονται στο απυρόβλητο. Αντί αυτού, οι τρεις βασικοί υποψήφιοι ξύπνησαν ξαφνικά από τον λήθαργό τους και παρουσιάζονται με συνταγές παλαιάς κοπής για να χτυπηθεί η διαφθορά. Ανέξοδες γενικότητες αλλά πάντα χωρίς να θιχτεί η δράση εκείνου που έφερε την Κύπρο στον πάτο του δείκτη της διαφθοράς.

Εσωτερική κρίση και Αβέρωφ

Από την όλη εξέλιξη του debate στο ΡΙΚ εξάγονται ορισμένα ακόμα συμπεράσματα:

• Η ενδοκυβερνητική κόντρα ανάμεσα στους Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκο Χριστοδουλίδη θα συνεχιστεί και θα ενταθεί το επόμενο διάστημα και αυτό φάνηκε σαφώς από τις μικρές μεν αλλά ουσιαστικές αψιμαχίες των δύο υποψηφίων. Στόχος η διεκδίκηση της «συνέχειας της πολιτικής του ΔΗΣΥ».

• Ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα εντείνει την προσπάθειά του να αποδείξει, επί του παρόντος, ότι είναι ο μόνος πολιτικός ο οποίος είναι σε θέση να αντιμετωπίσει συνολικά τα καθήκοντα μιας προεδρίας. Είναι ο πλέον έμπειρος, είναι σε θέση κατά τρόπο ριζοσπαστικό να επιλύσει τα προβλήματα στο εσωτερικό αφού θα μεταφέρει με πειστικότητα την εξέλιξη της σημερινής διακυβέρνησης σε ένα άλλο σύγχρονο επίπεδο. Κυρίως είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις εξωγενείς δυσκολίες από τις σημερινές διεθνείς πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις.

Μαυρογιάννης και πίεση

Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης εμφανίζεται μεν με περισσότερη αυτοπεποίθηση, σε αυτό βοηθάει και η σταδιακή αποδοχή του από τους ψηφοφόρους της Αριστεράς, ωστόσο εξακολουθούν να μην εξωτερικεύονται με διαύγεια οι επεξεργασμένες θέσεις του επί των βασικών ζητημάτων. Δεν φταίει κατ’ ανάγκη ο υποψήφιος αλλά κυρίως το τι ακριβώς αναμένει το βασικό του ακροατήριο. Αυτό μάλλον είναι πρόβλημα του κόμματος που τον στηρίζει. Ταυτοχρόνως, και αυτό θα πρέπει να το αντιμετωπίσει, βρίσκεται υπό πίεση για τα θέματα οικονομίας αφού η αντίπαλοί του υπενθυμίζουν συνεχώς τι ακριβώς παρέλαβαν σε αυτόν τον τομέα από την κυβέρνηση του κόμματος το οποίο σήμερα τον στηρίζει. Πάντως, δεν αρκεί η διόρθωση όπως την έκανε στον δημοσιογράφο ότι «δεν είναι υποψήφιος του ΑΚΕΛ αλλά τον στηρίζει το κόμμα». Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης εκφράζει έναν διαφορετικό πολιτικό λόγο, της συναίνεσης, την οποία επιθυμεί να περάσει όχι μόνο στους ψηφοφόρους του κόμματος που τον στηρίζει αλλά και σε ευρύτερα στρώματα. Αυτό ωστόσο θα πρέπει να το κάνει με περισσότερη συνέπεια και επιμονή αλλά και με διάθεση ρήξης όταν αντιμετωπίζει προσπάθεια ακύρωσης από τους αντιπάλους του αυτών των σοβαρών του παρεμβάσεων.  

Τακτική χωρίς mea culpa

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε ως στόχο την περασμένη Τετάρτη να διασκεδάσει, όσο το δυνατόν, τις αρνητικές εντυπώσεις από την υπόθεση των ψεύτικων λογαριασμών. Αυτή η επιθυμία του υποψηφίου ήταν ορατή εξ αρχής έστω και αν οι αναφορές επί του συγκεκριμένου ζητήματος έγιναν λίγο πριν το τέλος του debate. Είχε βεβαίως τον χρόνο όλο το προηγούμενο διάστημα να το κάνει αλλά προτίμησε τη σιωπή. Μια τακτική η οποία μπορεί να φέρει πρόσκαιρα αποτελέσματα αλλά δεν μπορεί να δημιουργήσει υπερβάσεις ζητημάτων τα οποία κρίνουν την αξιοπιστία του πολιτικού. Τι πέτυχε ο Νίκος Χριστοδουλίδης; Εμφανίστηκε διαβασμένος στα θέματά του, είχε ορισμένες καλές στιγμές στα μάτια των υποστηρικτών του, αλλά κυριαρχείτο από μια πρωτοφανή αγωνία να τα μεταφέρει στους τηλεθεατές με τη νόρμα ενός καλού μαθητή. Γιατί βρισκόταν υπό πραγματική πίεση αν και είναι ο υποψήφιος που διατηρεί τα δημοσκοπικά του ερείσματα.

Εκείνο ωστόσο το οποίο στην πραγματικότητα πέτυχε, είναι να διευρύνει τη συζήτηση για τους ψεύτικους λογαριασμούς και τις επιθέσεις του σε δημοσιογράφους και πολιτικούς, αφού τώρα καλείται να δώσει εξηγήσεις και για τις αναφορές του περί «εκβιασμών και εκφοβισμών συνεργατών του» αλλά και γιατί απείλησε δημοσίως ότι «μπορεί να πει πολλά πράγματα και θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου», κατά την έκφρασή του. Ο κύριος Χριστοδουλίδης δείχνει να μην αντιλαμβάνεται ότι η εκφορά ενός «mea culpa» ή μιας απλής συγγνώμης από έναν πολιτικό έχει μεγαλύτερη αξία και βάρος από μια απειλή και έναν εκβιασμό. Μάλλον ο υποψήφιος διαφωνεί επί τούτου.