«Κύπρος-το αύριο»: Τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης Αναστασιάδη

Ήσυχη την συνείδηση του γιατί ανταποκρίθηκε στις προεκλογικές του δεσμεύσεις «για δημιουργία ενός πραγματικού κράτους πρόνοιας χωρίς αποκλεισμούς, στηρίζοντας εμπράκτως όσους των συμπολιτών μας έχουν ανάγκη», είπε ότι έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, όπως τόνισε το βράδυ της Τρίτης, σε εκδήλωση για Παρουσίαση του Πυλώνα «Κράτος Πρόνοιας – Κοινωνία Χωρίς Αποκλεισμούς» του Εθνικού Σχεδίου «Κύπρος – Το Αύριο», που έγινε στο Προεδρικό Μέγαρο.

Κατά την ομιλία του στην εκδήλωση, την οποία χαρακτήρισε πολιτικό μνημόσυνο για την Ζέτα Αιμιλιανίδου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατέθεσε τα πεπραγμένα της Διακυβέρνησης του, αλλά και το συνδεδεμένο με το παραχθέν έργο, Σχέδιο η «Κύπρος-το αύριο», που μέσα από 56 μεταρρυθμιστικές προβλέψεις και 74 επενδυτικές δράσεις αποτελεί το κληροδότημα του, όπως είπε, για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος.

«Και είναι αυτή η συνεχής προσπάθεια αναβάθμισης τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά του δικτύου κοινωνικής προστασίας προς διασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης και των ίσων ευκαιριών σε όλους τους συμπολίτες μας που αποτέλεσε τους συγκεκριμένους στόχους πολιτικής, ύψους 315 εκατομμυρίων ευρώ, που υιοθετήθηκαν στο Εθνικό Σχέδιο «Κύπρος – το αύριο», υπογράμμισε.

Ένα σχέδιο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, «που αποτελεί το επιστέγασμα, την ολοκλήρωση του έργου που έχουμε αρχίσει και το κληροδότημα, όχι μόνο στην επόμενη Κυβέρνηση, αλλά στο σύνολο των πολιτών, την κάθε Κύπρια και κάθε Κύπριο».

Επιπλέον, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε πως με την ίδια ευαισθησία και αποτελεσματικότητα που η Κυβέρνηση αντιμετώπισε τόσο την οικονομική κρίση του 2013 όσο και την υγειονομική κρίση του 2020, θα αντιμετωπίσει μέσα στα πλαίσια των οικονομικών δυνατοτήτων του κράτους, και τη σημερινή κρίση, που είναι αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των συνακόλουθων συνεπειών από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν ή ενδεχόμενα να επιβληθούν στη Ρωσία.

Η παράθεση του Κυβερνητικού έργου στον υπό αναφορά πυλώνα αλλά και οι πρόνοιες του Σχεδίου «Κύπρος-το αύριο», αναλύθηκαν σε 5 ενότητες (απόσπασμα από την ομιλία του ΠτΔ):

• Η πρώτη ενότητα αφορά μεταρρυθμίσεις και ριζοσπαστικές πολιτικές που θεμελίωσαν το Κράτος Πρόνοιας.
• Η δεύτερη, τα μέτρα στήριξης της τρίτης ηλικίας.
• Η τρίτη, τη στήριξη πολιτών με Αναπηρίες ή αναπτυξιακές διαταραχές.
• Η τέταρτη, τη στήριξη ειδικών κατηγοριών πληθυσμού.
• Η πέμπτη, τη στήριξη των οικογενειών.

Όπως προανέφερε, η πρώτη ενότητα αφορά μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θεμελίωσαν το Κράτος Πρόνοιας.

Μεταρρυθμίσεις όπως:

(1) Μεταρρύθμιση και εξορθολογισμός συστήματος και κριτηρίων δικαιούχων επιδόματος.

Με την ανάληψη της εξουσίας, διαπιστώθηκε η απουσία ενιαίου μητρώου δικαιούχων λήψης επιδομάτων στήριξης, με την ταυτόχρονη λειτουργία τεσσάρων Υπηρεσιών σε διάφορα Υπουργεία χωρίς την όποια διασύνδεση μεταξύ τους, με αποτέλεσμα αριθμός πολιτών να εκμεταλλεύεται τα κενά και την απουσία ελέγχου, γεγονός που απέβαινε σε βάρος των πραγματικά εχόντων ανάγκη.

Ένα δεύτερο αρνητικό στοιχείο ήταν η ανομοιογένεια των κριτηρίων κατά Υπουργείο παραχώρησης επιδομάτων σε κάθε μία των Υπηρεσιών.

Με τη διαπίστωση της στρέβλωσης, προχωρήσαμε στην κατάργηση των διαφόρων Υπηρεσιών με την ενοποίηση τους σε ενιαίο φορέα και υπαγωγή τους στο καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Πρόνοιας που σήμερα με τη δημιουργία Υφυπουργείου Πρόνοιας κάποια επιδόματα υπάγονται σε αυτό.

Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε ενιαίο μητρώο δικαιούχων, αλλά και ενιαία αντικειμενικά κριτήρια για όσους έχουν ανάγκη στήριξης της Πολιτείας.

Για να γίνει κατανοητή η στρέβλωση, αρκεί και μόνο να αναφέρω πως με τη δημιουργία του Μητρώου διαπιστώθηκε πως χιλιάδες λήπτες δημοσίου βοηθήματος, δεν ήσαν δικαιούχοι λόγω αδήλωτων εισοδημάτων και καταθέσεων σε τράπεζες που σε κάποιες περιπτώσεις υπερέβαιναν το 1 εκατομμύριο.

(2) Εισαγωγή και θεσμοθέτηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Ο εξορθολογισμός του συστήματος, συνοδεύτηκε με μια νέα ριζοσπαστική πολιτική μέσω της εισαγωγής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, που δημιούργησε για πρώτη φορά ένα πραγματικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, για τους πλέον ευάλωτους συμπολίτες μας.

Ένα μέτρο που πέραν της διασφάλισης του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, οι δικαιούχοι επωφελούνται επιπλέον από την επιδότηση ενοικίου για ενοικιαζόμενη κατοικία, επιδότηση τόκων για στεγαστικό δάνειο, την παροχή χριστουγεννιάτικου δώρου, την κάλυψη τελών Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αναγκών φροντίδας, έκπτωση 20% στον λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγείας μέσω του ΓΕΣΥ.

Να σημειώσω πως με την εισαγωγή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και τον εξορθολογισμό του μέχρι τότε συστήματος δημόσιου βοηθήματος, οι αντίστοιχες δαπάνες για τους δικαιούχους αυξήθηκαν κατά 24% από το 2014 μέχρι το 2021, με συνολική δαπάνη ύψους 1.7 δισεκατομμυρίων ευρώ.

(3) Καθιέρωση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, από τον οποίο θα επωφεληθούν ουσιαστικά 40 χιλιάδες χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι με μια σημαντική αύξηση στους μισθούς, ενώ επηρεάζονται θετικά όσον αφορά τη μισθοδοσία τους, σε μικρότερο βαθμό, ακόμη 60 χιλιάδες συμπολίτες μας.

Γνωρίζω τις αντιδράσεις από κάποιες συντεχνίες, διότι υπάρχουν θέματα που δεν εμπίπτουν στα θέματα αρχής όπως τα ωράρια κλπ, όμως θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως επιτέλους έχουμε καταστεί μια εκ των χωρών που έχουν υιοθετήσει τον Εθνικό Κατώτατο Μισθό. Οποιεσδήποτε άλλες ενδεχόμενες διαφορές θα πρέπει να συζητηθούν στο Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται πως μετά από ένα χρόνο θα έχουμε αναθεώρηση και μετέπειτα αναθεώρηση ανά διετία. Ο Υπουργός έχει συγκαλέσει το Συμβουλευτικό Σώμα για να επιληφθούμε των επιμέρους προβλημάτων για να είμαστε απόλυτα σύγχρονοι και συνοδοιπόροι με τα όσοα συμβαίνουν σην ΕΕ.

(4) Θεσμοθέτηση και υλοποίηση του Γενικού Συστήματος Υγείας, που εμπίπτει στην κοινωνική πολιτική του κράτους, μιας μεταρρύθμισης που ύστερα από δεκαετίες μελετών, έγινε πραγματικότητα με σεβασμό στις προγραμματικές δεσμεύσεις της Κυβέρνησης αλλά και προς όφελος του συνόλου των πολιτών αλλά ιδιαιτέρως των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

Για όσους προσπαθούν να δημιουργήσουν αμφιβολίες ότι τάχα ο Αναστασιάδης μπορεί να υποσκάψει ή να πληγώσει το παιδί του, τους διαβεβαιώ ότι θα απογοητευτούν όσοι ως αποτέλεσμα μιας αρνητικής συμπεριφοράς προσπαθούν να υποσκάψουν είτε να λοιδορήσουν ή να μειώσουν την επιτυχία της Κυβέρνησης.

Το ΓΕΣΥ ήταν απαίτηση του λαού, υλοποιήθηκε χάρη του λαού και θα παραμείνει ως έχει για χάρη του λαού με τις όποιες βελτιώσεις να είναι πάντα προς την ίδια κατεύθυνση.

(5) Προς ενίσχυση του ξεχωριστού ρόλου και πολιτικών που πρέπει να διακρίνει ένα κράτος πρόνοιας, προχωρήσαμε στην ίδρυση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, αναβαθμίζοντας τις δομές των κοινωνικών υπηρεσιών με την υλοποίηση του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.

(6) Θεσμοθετήσαμε την ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη που διασφαλίζει πως κανένας συνταξιούχος δεν θα ζει κάτω από το όριο της φτώχιας.

(7) Θεσμοθετήθηκε η σύνταξη χηρείας και για τους άντρες, αποκαθιστώντας μια υπάρχουσα στρέβλωση.

(8) Εισήχθη η άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών, ενώ επιμηκύνθηκε η άδεια μητρότητας κατά 4, 6 και 8 εβδομάδες αναλόγως αριθμού τέκνων.

(9) Κατοχυρώθηκε το δικαίωμα της γυναίκας σε άδεια μητρότητας για παιδιά που αποκτώνται από παρένθετη μητέρα.

(10) Θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά, χριστουγεννιάτικο επίδομα σε:

(α) χαμηλοσυνταξιούχους

(β) πολύτεκνες οικογένειες

(γ) λήπτες δημοσίου βοηθήματος και

(δ) εγκλωβισμένους.

(11) Για πρώτη φορά δημιουργήσαμε Κέντρα Αξιολόγησης Αναπηρίας.

(12) Θεσμοθέτηση σύνταξης σε θαλασσαιμικούς από την ηλικία των 50 ετών.

(13) Καθιέρωση επιδόματος διακίνησης σε θαλασσαιμικούς και νεφροπαθείς.

(14) Αποκατάσταση των Ταμείων Προνοίας των εργαζομένων με συνεισφορά του 75% από το κράτος.

(15) Εντός των αμέσως επομένων εβδομάδων θεσμοθετείται το Ταμείο Συντάξεων των υπαλλήλων του δημόσιου και ημιδημόσιου τομέα που είχαν προσληφθεί μετά το 2011.

(16) Όπως καλά γνωρίζεται μια εξίσου σημαντική μεταρρύθμιση ευρίσκεται στο τελικό στάδιο διαβουλεύσεων με τη δεδηλωμένη βούληση της Κυβέρνησης να υλοποιηθεί το συντομότερο, και αναφέρομαι βεβαίως στη Μεταρρύθμιση του Συνταξιοδοτικού Συστήματος των κοινωνικών ασφαλίσεων.

Μια στρέβλωση που προέκυψε από την επιβάρυνση κατά 12% ή την αδικία που παρατηρείται στις συντάξεις μεταξύ της ηλικίας 63 και 65. Γίνονται αναλογιστικές μελέτες, έτσι ώστε να υπάρξει αντιμετώπιση αυτής της στρέβλωσης.

(17) Την ίδια στιγμή, προχωρεί η ψηφιοποίηση και η ηλεκτρονική υποβολή αιτημάτων για καταβολή όλων των επιδομάτων, με στόχο την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και της ανάγκης φυσικής παρουσίας των δικαιούχων στα επαρχιακά γραφεία των αρμόδιων Υπουργείων, αλλά και τη σύντμηση του χρόνου καταβολής των επιδομάτων.

(18) Μια νέα μεταρρύθμιση που ευρίσκεται στο τελικό στάδιο και θα υλοποιηθεί προ του τέλους της θητείας μου είναι η εισαγωγή του δικαιώματος σε γονική άδεια 2 μηνών μετ’ απολαβών για γονείς που έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 8 χρόνων.

(19) Τέλος, ευρίσκεται σε μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό το οικογενειακό δίκαιο, με νομοσχέδια που ευρίσκονται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων και ευελπιστώ πως εντός των επόμενων βδομάδων θα ψηφιστούν σε νόμους.

Πέραν των πιο πάνω ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων και ως αποτέλεσμα της ορθής δημοσιονομικής πολιτικής, επετράπη στην Κυβέρνηση να επαναφέρει αριθμό παροχών που είχαν καταργηθεί προ της ανάληψης της Προεδρίας, να δοθούν αυξήσεις σε παρεχόμενα βοηθήματα, αλλά και να εισαχθούν νέες παροχές κοινωνικής πρόνοιας, με επιπρόσθετη ετήσια δαπάνη πέραν των 211 εκατομμυρίων ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα και ενδεικτικά αναφέρω:

(α) Έχουμε επαναφέρει 4 επιδόματα που είχαν καταργηθεί, με συνολικό ετήσιο κόστος 22.5 εκατομμύρια ευρώ που αφορούν άτομα με αναπηρίες, πολύτεκνους και χαμηλοσυνταξιούχους.

(β) Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος των νέων επιδομάτων που υπερβαίνουν τα 10 ανέρχεται στα 110 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

(γ) Ενώ, έχουμε αυξήσει υφιστάμενες παροχές κατά 78.2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Η σημαντική αύξηση στις δαπάνες κοινωνικής προστασίας, αντικατοπτρίζεται με σύγκριση των δαπανών του 2013 σε σχέση με εκείνες του 2021 οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση του 24%.

Γνωρίζω καλά πως ο αγώνας για ένα Κράτος Πρόνοιας δεν σταματά με συγκεκριμένες δράσεις. Και τούτο, γιατί εξωγενείς ή και άλλες απρόβλεπτες καταστάσεις, όπως πανδημία, πόλεμοι, μπορεί να δημιουργήσουν νέες υποχρεώσεις στο Κράτος.

Για αυτό και χρειάζεται ένα απόλυτα ευέλικτο, προσιτό και φιλικό προς τους πολίτες σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης. Προς αυτήν την κατεύθυνση εντάσσεται και ο μελλοντικός προγραμματισμός και δράσεις που περιέχονται στο Σχέδιο η «Κύπρος – το αύριο».

Ένα σχέδιο, που αποτελεί συνέχεια της μέχρι σήμερα πολιτικής κοινωνικής πρόνοιας και που στοχεύει μεταξύ άλλων:

(α) Στην περαιτέρω μεταρρύθμιση και βελτίωση της λειτουργίας της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων, με τη δημιουργία ενιαίου μηχανογραφημένου συστήματος για μηδενισμό του χρόνου κατά την εξέταση των αιτήσεων.

(β) Στη μεταρρύθμιση του τομέα Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, με στόχο την ταχύτερη κοινωνική ενσωμάτωση και αποτελεσματικότερη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

(γ) Προκειμένου το Κράτος να είναι κοντά στον πολίτη, υιοθετούνται νέα προγράμματα με την πρόσληψη επαγγελματιών κοινωνικών λειτουργών που θα εδρεύουν ή θα περιοδεύουν σε κοινότητες ή συμπλέγματα κοινοτήτων, ώστε σε συνεργασία με τις τοπικές Αρχές να εντοπίζονται ταχύτερα και να αντιμετωπίζονται και αποτελεσματικότερα όσοι χρειάζονται την κοινωνική βοήθεια και στήριξη του Κράτους.

Το Πρόγραμμα ήδη έχει δρομολογηθεί και προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την εξασφάλιση υπηρεσιών των πρώτων 25 κοινωνικών λειτουργών.

(δ) Η επέκταση του θεσμού των Συμβουλευτικών Κέντρων για μονογονεϊκές οικογένειες και ηλικιωμένους, καθώς και των Κέντρων Προστασίας και Απασχόλησης Παιδιών και Εφήβων και Κέντρων Νεότητας.

Η 2η ενότητα αναφέρεται στα μέτρα που λήφθηκαν για στήριξη της τρίτης ηλικίας.

Η δεύτερη ενότητα επικεντρώνεται στις ενέργειες της Κυβέρνησης για στήριξη της τρίτης ηλικίας και ιδιαίτερα την ενίσχυση του βιοτικού τους επιπέδου, με στόχο τη διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους πάνω από το όριο της φτώχειας.

Μια εκ των πρώτων ενεργειών της Κυβέρνησης ήταν η κατάργηση της απόφασης που είχε ληφθεί τον Ιανουάριο του 2013 για αυστηροποίηση των εισοδηματικών κριτηρίων προκειμένου να παραχωρηθεί επίδομα στους χαμηλοσυνταξιούχους.

Μια απόφαση που εάν εφαρμοζόταν θα απέκλειε 11.500 συνταξιούχους από τη λήψη του σχετικού επιδόματος το οποίο λάμβαναν τα προηγούμενα χρόνια.

Μια δεύτερη απόφαση ήταν ο εξορθολογισμός του όλου συστήματος παροχής επιδομάτων προς τους χαμηλοσυνταξιούχους, αφού διαπιστώθηκε, όπως και στο σύστημα παροχής δημόσιων βοηθημάτων, ότι δεν υπήρχε ενιαίο μητρώο δικαιούχων ούτε και ομοιογένεια στα κριτήρια παραχώρησης επιδομάτων.

Γεγονός που όχι μόνο δημιουργούσε ανισότητες μεταξύ των πραγματικά εχόντων ανάγκη, αλλά έδιδε και την ευκαιρία να εκμεταλλεύονται το σύστημα χιλιάδες μη δικαιούχοι.

Ως αποτέλεσμα της εφαρμογής ενιαίου μητρώου και καθιέρωσης αντικειμενικών και μετρήσιμων κριτηρίων, μειώθηκε κατά 44% ο αριθμός των ληπτών επιδομάτων.

Ο πιο πάνω εξορθολογισμός έδωσε τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση να προχωρήσει σε τρεις διαδοχικές αυξήσεις, το 2016, 2019 και 2020, του μηνιαίου επιδόματος, για να καταλήξουμε στη θεσμοθέτηση της ελάχιστης εγγυημένης σύνταξης που διασφαλίζει πως κανένας συνταξιούχος δεν θα ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Να υπενθυμίσω πως για ένα μονήρη δικαιούχο η κατώτατη σύνταξη είναι €710 μηνιαίως, ενώ για ζεύγος συνταξιούχων η κατώτατη σύνταξη ανέρχεται στα €1210 μηνιαίως.

Να μου επιτρέψετε να σημειώσω πως οι κρατικές δαπάνες για επίτευξη του πιο πάνω στόχου αυξήθηκαν κατά 13%, ενώ ο συνδυασμός των πιο πάνω είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση κατά 105% του μέσου όρου οικονομικής βοήθειας ανά δικαιούχο.

Ενώ, όπως έχω προαναφέρει, από το 2019 καθιερώθηκε η σύνταξη χηρείας και για τους άντρες.

Πρόσθετα με τα πιο πάνω, εισήχθησαν νέες επιδοματικές πολιτικές για τους χαμηλοσυνταξιούχους, όπως:

(α) Θεσμοθέτηση από το 2017 Χριστουγεννιάτικου επιδόματος.

(β) Σχέδιο Δωρεάν Διακοπών από το 2018.

(γ) Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέσω του ΓΕΣΥ.

(δ) Δωρεάν διακίνηση στις δημόσιες συγκοινωνίες.

Εν συνεχεία θα αναφερθώ στην Τρίτη ενότητα που αφορά στη στήριξη πολιτών με Αναπηρίες ή Αναπτυξιακές Διαταραχές.

Το κοινωνικό κράτος που θελήσαμε να δημιουργήσαμε δεν μπορούσε να μας αφήσει αδιάφορους για τα προβλήματα που για χρόνια αντιμετώπιζαν οι συμπολίτες μας με αναπηρίες ή αναπτυξιακές διαταραχές.

Το κοινωνικό κράτος που θελήσαμε να δημιουργήσουμε δεν μπορούσε να μας αφήσει αδιάφορους για τους συμπολίτες μας με αναπηρία ή αναπτυξιακές διαταραχές.

Από τις πρώτες αποφάσεις της Κυβέρνησης ήταν η καταγραφή της σωρείας προβλημάτων, αγκυλώσεων και απουσίας δομών στήριξης ατόμων με αναπηρία ή αναπτυξιακές διαταραχές.

Πρώτη διαπίστωση ήταν η έλλειψη Κεντρικού Σημείου Επαφής, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται επικαλύψεις από διάφορες εμπλεκόμενες Υπηρεσίες αλλά και σημαντικές στρεβλώσεις στην όλη διαδικασία αξιολόγησης των προβλημάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, πήραμε αποφάσεις με τη δημιουργία για πρώτη φορά των Κέντρων Αξιολόγησης Αναπηρίας στη Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα αντίστοιχα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξυπηρετήθηκαν και πραγματοποιήθηκαν αξιολογήσεις για 20.000 άτομα με αναπηρίες, ενώ το πλέον σημαντικό, είναι πως παρέχεται για πρώτη φορά η δυνατότητα στους επηρεαζόμενους να λάβουν ένα ολοκληρωμένο πόρισμα αξιολόγησης αναπηρίας, διασφαλίζοντας τη λήψη των κοινωνικών παροχών και υπηρεσιών που δικαιούνται από την Πολιτεία.

Μια δεύτερη διαπίστωση ήταν η έλλειψη δομών αποφυγής ιδρυματοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού των Ατόμων με Αναπηρία.

Προς αντιμετώπιση του κενού, προχωρήσαμε στη δημιουργία 11 κατοικιών αυτόνομης διαβίωσης.

Ενώ η εν λόγω πολιτική είναι συνεχής και πολύ πρόσφατα λήφθηκε η απόφαση για δημιουργία επιπλέον 5 νέων κατοικιών αυτόνομης διαβίωσης.

Μια τρίτη διαπίστωση ήταν η απουσία Κέντρου Οικογενειακής Παρέμβασης και Στήριξης για άτομα με Αυτισμό.

Προς ικανοποίηση του διαχρονικού και απόλυτα δικαιολογημένου αιτήματος των οικογενειών με Άτομα με Αναπτυξιακές διαταραχές, προχωρήσαμε στην ίδρυση του Κέντρου, το οποίο συγκεντρώνει σε μια μόνο δομή υπηρεσίες ψυχολογικής, εκπαιδευτικής και κοινωνικής στήριξης για παιδιά προσχολικής ηλικίας με αυτισμό με πρόσθετη συμπαράσταση στις οικογένειες τους.

Να σημειωθεί πως, πέραν του Κέντρου, ανάλογες υπηρεσίες παρέχονται και κατ’ οίκον παγκύπρια.

Μια άλλη διαπίστωση ήταν πως η μέχρι τότε παρεχόμενη οικονομική βοήθεια στις οικογένειες ατόμων με αναπηρίες ή αναπτυξιακές διαταραχές ήταν σημαντικά χαμηλότερη των πραγματικών αναγκών τους.

Η διαπίστωση του προβλήματος οδήγησε σε εξορθολογισμό του όλου συστήματος και σε συνάρτηση με την ανάκαμψη της οικονομίας, επέτρεψε:

(α) Την επαναφορά μέτρων κοινωνικής συνοχής για Άτομα με Αναπηρίες που είχαν καταργηθεί προ της ανάληψης της διακυβέρνησης, ύψους περίπου 15 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.

(β) Την εισαγωγή νέων επιδοματικών δράσεων για άτομα με αναπηρία, με επιπρόσθετη ετήσια δαπάνη 24.5 εκατομμυρίων ευρώ.

(γ) Την ενίσχυση των σχεδίων παροχής ή και επιδότησης των υπηρεσιών φροντίδας για άτομα με αναπηρία, με συνολική επιπρόσθετη έως τώρα δαπάνη 75.6 εκατομμυρίων ευρώ.

(δ) Την αύξηση των επιδομάτων φροντίδας και διακίνησης κατά 30%, καθώς και επιδότησης του ενοικίου κατά 50%, με επιπρόσθετη μέχρι τώρα δαπάνη 14 εκατομμυρίων ευρώ.

Τα πιο πάνω θεωρώ πως καταδεικνύουν την ιδιαίτερη ευαισθησία της Κυβέρνησης και το έργο που παρήχθη για την ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ατόμων με Αναπηρία ή αναπτυξιακές διαταραχές και τις προσπάθειες επίτευξης ανεξάρτητης και αξιοπρεπούς διαβίωσης τους, χωρίς, βεβαίως, να παραγνωρίζω πως δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ουδέποτε ισχυριστήκαμε ότι τα πάντα είναι τέλεια, εκείνο που έχει σημασία είναι η αναπροσαρμογή των πολιτικών και οικονομικών για τη δημιουργία ενός δίκτυου προστασίας για όσους έχουν ανάγκη,

Για αυτό και ο σχεδιασμός και προγραμματισμός μας μέσω του Σχεδίου «Κύπρος – το Αύριο», προβλέπει 8 φιλόδοξες δράσεις, οι οποίες αποτελούν τη συνέχιση αλλά και ενδυνάμωση των υφιστάμενων πολιτικών από τις οποίες αναμένεται να επωφεληθούν πέραν των 26.000 ατόμων με αναπηρία και πέραν των 400 ατόμων με αυτισμό.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, προβλέπεται:

(α) Η περαιτέρω επέκταση, αλλά και επιστημονική και διοικητική αναβάθμιση των Κέντρων Αξιολόγησης Αναπηρίας.

(β) Η δημιουργία πρόσθετων κατοικιών αυτόνομης διαβίωσης ατόμων με αναπηρίες, με στόχο την πρόσβαση τους σε υπηρεσίες φροντίδας, εκπαίδευσης, αθλητισμού, ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης.

(γ) Η ενίσχυση του Κέντρου Οικογενειακής Παρέμβασης και στήριξης για τον Αυτισμό, έτσι ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί μέχρι και 300 παιδιά και τις οικογένειες τους.

(δ) Η ανέγερση νέου Κέντρου Αυτισμού στην Αγία Νάπα.

(ε) Η δημιουργία νέου δικτύου υπηρεσιών κοινωνικής ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, μέσω της θεσμοθέτησης νέων επαγγελμάτων, όπως του Προσωπικού Βοηθού και του Συμβούλου, σε πλήρη εναρμόνιση με τις αρχές και κατευθυντήριες γραμμές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Άτομα με Αναπηρίες.

Παράλληλα, στο Εθνικό Σχέδιο «Κύπρος – το αύριο» προβλέπονται δράσεις που αφορούν την επέκταση των παρεχόμενων υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας σε Άτομα με Αναπηρίες, τη δημιουργία νέων δομών φροντίδας και την κατασκευή δύο πρότυπων Σχολείων Ειδικής Εκπαίδευσης.

Η επόμενη των ενοτήτων, η τέταρτη δηλαδή, περιλαμβάνει πολιτικές και δράσεις της Κυβέρνησης για ειδικές κατηγορίες πληθυσμού, οι οποίες δεν απολάμβαναν στο παρελθόν της στήριξης του Κράτους ή η εν λόγω στήριξη κρινόταν ως μη ικανοποιητική.

Με στόχο την άρση αδικιών και την απόδοση κατ’ αυτόν τον τρόπο του ελάχιστου δείγματος εκτίμησης και αναγνώρισης που τους αναλογεί, η Κυβέρνηση προχώρησε στις ακόλουθες πολιτικές:

(α) Υιοθετήσαμε τη σύνταξη χηρείας για άντρες.

(β) Προχωρήσαμε στην επιδότηση παροχής φροντίδας σε πέραν των 5.000 ηλικιωμένων και 1.250 βρεφών που χρειάζονται καθημερινή φροντίδα.

(γ) Εντάχθηκαν για πρώτη φορά στους δικαιούχους του επιδόματος διακίνησης οι νεφροπαθείς και οι θαλασσαιμικοί, επ’ ωφελεία πέραν των 1200 δικαιούχων.

(δ) Εισαγάγαμε ειδική θεσμοθετημένη σύνταξη σε θαλασσαιμικούς από την ηλικία των 50 ετών.

(ε) Αυξήσαμε τη θεσμοθετημένη σύνταξη των πολεμιστών, αιχμαλώτων και αναπήρων της εισβολής του 1974, ενώ προσφάτως λήφθηκε η απόφαση για καταβολή εξαμηνιαίου τιμητικού επιδόματος στην εν λόγω κατηγορία πληθυσμού.

Τείνουμε ευήκοων ους στο τι λέγεται και ποια κριτική ασκείται στη Βουλή. Σήμερα συζητείτο το θέμα των γυναικών που κακοποιήθηκαν κατά την εισβολή, των δικαιωμάτων που είχαν, αλλά για 50 τόσα χρόνια από την εισβολή δεν ικανοποιήθηκε το αίτημα, και θέλω να δηλώσω ότι η ευαισθησία μας, όπως και για τα υπόλοιπα προβλήματα, θα είναι εξίσου αυξημένη, ώστε και τις επόμενες των ημερών να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις, αφού ολοκληρώσει και η Βουλή την ακρόαση των όσων καταγράφονται από το 1974 και εντεύθεν.

Όπως, βεβαίως, δεν παραγνωρίσαμε τους εγκλωβισμένους, επαναγκατασταθέντες και τις θρησκευτικές ομάδες, προχωρώντας στην επανασύσταση του θεσμού του Επίτροπου Προεδρίας ως κεντρικό σημείο αναφοράς για τις εν λόγω Ομάδες, υλοποιώντας παράλληλα νέα σχέδια οικονομικής βοήθειας, όπως, μεταξύ άλλων:

● Σχέδιο οικονομικής βοήθειας για επιδιόρθωση και συντήρηση κατοικιών των εγκλωβισμένων και επανεγκατασταθέντων, μέσω του οποίου εγκρίθηκαν 335 αιτήσεις.

● Σχέδιο εγκατάστασης νεαρών ζευγαριών στα κατεχόμενα χωριά τους και σχέδιο επιδότησης νεαρών εγκλωβισμένων οικογενειών για ανέγερση ή επέκταση κατοικίας.

● Σχέδιο παροχής ειδικής ενίσχυσης σε εγκλωβισμένους νέους γεωργούς.

Β. Την ίδια στιγμή, όλοι οι εγκλωβισμένοι και επανεγκατασταθέντες λαμβάνουν δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέσω του ΓΕΣΥ, ενώ τόσο στα Ελληνοκυπριακά χωριά στο διαμέρισμα Καρπασίας όσο και στα Μαρωνίτικα χωριά στο διαμέρισμα Κορμακίτη παρέχεται νοσηλευτική φροντίδα από πτυχιούχους νοσηλευτές μας οι οποίοι διαβιούν μόνιμα στα εν λόγω χωριά.

Φίλες και Φίλοι,

Στη συνέχεια, θα κάνω αναφορά στην Πέμπτη και τελευταία ενότητα, η οποία εστιάζεται στις πολιτικές του Κράτους που σχετίζονται με μέτρα που λήφθηκαν για την ουσιαστική στήριξη της οικογένειας από την Πολιτεία.

Με την ανάληψη της εξουσίας εκρίθη πως θα έπρεπε να υπάρχει μια πολυεπίπεδη, συγκροτημένη πολιτική που να δημιουργεί τις απαραίτητες δομές προστασίας της οικογένειας.

Προς τον πιο πάνω σκοπό, υλοποιήθηκαν μέτρα για στήριξη της οικογένειας και μέτρων συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.

Δεν χρειάζεται να επαναλάβω τη ριζοσπαστική μεταρρύθμιση με την εισαγωγή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που με τα λοιπά ωφελήματα που προνοούνται, διασφαλίζει ένα ελάχιστο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Πρόσθετα, ενδεικτικά και μόνο αναφέρω:

(i) Την αύξηση της πληρωμένης άδειας μητρότητας κατά τέσσερις εβδομάδες, σε περιπτώσεις πολλαπλών κυήσεων.

(ii) Αυξήσαμε την περίοδο καταβολής του επιδόματος μητρότητας για δίδυμα και τρίδυμα κατά 4 και 6 βδομάδες αντίστοιχα, ενώ υπάρχει πρόνοια για καταβολή επιδόματος για 8 βδομάδες για το τρίτο παιδί.

(iii) Αναγνωρίσαμε και κατοχυρώσαμε νομικά τα ίδια δικαιώματα και ωφελήματα σε γυναίκες που αποκτούν παιδί μέσω παρένθετης μητέρας.

(iv) Επαναφέραμε το επίδομα μάνας που είχε καταργηθεί το 2012, από το οποίο επωφελούνται 16.764 πολύτεκνες μητέρες.

(v) Καθιερώσαμε για πρώτη φορά, την άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών. Να σημειωθεί πως μέχρι σήμερα έχουν επωφεληθεί 12.338 άτομα.

(vi) Εφαρμόσαμε το σχέδιο «Προίκα του Μωρού» μέσω του οποίου παρέχονται καταναλωτικά αγαθά φροντίδας σε ευάλωτες οικογένειες που έχουν ανάγκη και από το οποίο μέχρι σήμερα έχουν επωφεληθεί πέραν των 2.600 ευάλωτων οικογενειών.

(vii) Αυξήθηκαν τα εισοδηματικά κριτήρια σε τρίτεκνους και πολύτεκνους προκειμένου να επωφεληθούν της παροχής επιδόματος τέκνου.

(viii) Ενώ μόλις την περασμένη βδομάδα υιοθετήθηκε το σχέδιο παραχώρησης εφάπαξ χορηγίας «Επιστροφή στο Σχολείο» σε οικογένειες με τέκνα ηλικίας 4-18 ετών, στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων και σύνθεσης του νοικοκυριού, από το οποίο θα επωφεληθούν πέραν των 33 χιλιάδων οικογενειών και πέραν των 54 χιλιάδων μαθητών.

(ix) Στο πλαίσιο αναθεώρησης του Οικογενειακού Δικαίου ετοιμάστηκαν οκτώ μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, στη βάση των προτάσεων/εισηγήσεων που κατατέθηκαν από δύο ομάδες ειδικών, εμπειρογνωμόνων και ακαδημαϊκών και στη συνέχεια τέθηκαν σε ευρεία δημόσια διαβούλευση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων φορέων.

Στο παρόν στάδιο, τα νομοσχέδια τα οποία έτυχαν περαιτέρω επεξεργασίας και βελτιωτικών αλλαγών κατόπιν εισηγήσεων που εκφράστηκαν κατά τη συζήτησή τους στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών έχουν υποβληθεί εκ νέου και αναμένεται να οδηγηθούν σύντομα προς ψήφιση.

Τα νομοσχέδια που έχουν προωθηθεί, στόχο έχουν να επιφέρουν βελτιώσεις σε όλο το φάσμα του οικογενειακού δικαίου, βάζοντας στο επίκεντρο την προστασία και διασφάλιση των δικαιωμάτων του παιδιού, ενισχύοντας την ισότητα μεταξύ των συζύγων τόσο σε θέματα περιουσιακών σχέσεων όσο και σε θέματα που άπτονται της φροντίδας και επιμέλειας των τέκνων, ενώ παράλληλα αναμένεται να συμβάλουν και στη μείωση του χρόνου εκδίκασης των υποθέσεων.

Συναφής με τα νομοσχέδια για τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δικαίου είναι και ο Νόμος με τίτλο «ο περί Διαμεσολάβησης σε Οικογενειακές Διαφορές», ο οποίος αναμένεται ότι θα παράσχει στους πρώην συζύγους ένα λιγότερο συγκρουσιακό, πιο οικονομικό και ταχύτερο τρόπο ρύθμισης των μεταξύ τους ζητημάτων. Επιπλέον, θα αποφορτίσει σημαντικά το δικαστικό σύστημα και θα ενισχύσει το θεσμό της οικογένειας στις περιπτώσεις οικογενειακών διαφορών.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, προχώρησε στην ετοιμασία σχετικών Κανονισμών, προς ενεργοποίηση των προνοιών του νόμου, οι οποίοι βρίσκονται κατατεθειμένοι στη Βουλή των Αντιπροσώπων προς έγκριση.

Κυρίες και Κύριοι,

Ιδιαίτερη προσοχή εδόθη στη φροντίδα παιδιών και εφήβων, αλλά και στην προστασία παιδιών και γυναικών που έχουν υποστεί κακοποίηση.

Διαπιστώνοντας την απουσία εξειδικευμένου Κέντρου προστασίας αλλά και εξειδικευμένης στήριξης στα θύματα και τις οικογένειες τους, προχωρήσαμε στη δημιουργία, για πρώτη φορά, των Σπιτιών του Παιδιού και της Γυναίκας.

Έως τώρα έχουν λάβει ή λαμβάνουν στήριξη πέραν των 1230 παιδιών και πέραν των 460 γυναικών.

Προς την ίδια κατεύθυνση στοχεύουν και οι μεταρρυθμίσεις που αφορούν την εγκαθίδρυση συστήματος δικαιοσύνης φιλικής για τα παιδιά τα οποία βρίσκονται σε σύγκρουση με το νόμο, που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τη δημιουργία ειδικού χώρου κράτησης παιδιών ηλικίας 16 έως 21 ετών.

Για το τελευταίο έχει προκηρυχθεί ο σχετικός διαγωνισμός και είναι θέμα ελαχίστων μηνών η υλοποίηση του.

Την ίδια στιγμή, το 2016 εισαγάγαμε σε 158 σχολεία το ΔΡΑΣΕ, το λεγόμενο πρόγραμμα σχολικής και κοινωνικής ένταξης, περιλαμβανομένης και της ένταξης μαθητών με μεταναστευτική βιογραφία, με συνολική μέχρι τώρα δαπάνη 23 εκατομμυρίων ευρώ.

Κυρίες και Κύριοι,

Τα όσα έχω προαναφέρει, που εμπίπτουν στο κεφάλαιο στήριξης και προστασίας της οικογένειας, παιδιού και γυναίκας, συμπληρώνονται με 11 στοχευμένες δράσεις, συνολικού ύψους 162 εκατομμυρίων ευρώ, που θα υλοποιηθούν μέσω του Σχεδίου «Κύπρος – το αύριο», οι οποίες αποτελούν την ουσιαστική συνέχιση και περαιτέρω αναβάθμιση του έως τώρα παραχθέντος έργου.

Πιο συγκεκριμένα, προβλέπονται:

(α) Η επέκταση της δωρεάν υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης από την ηλικία των τριών χρονών και 8 μηνών.

(β) Η κάλυψη διδάκτρων παιδιών μέχρι ηλικίας 3 χρονών μέχρι 4 χρονών και 8 μηνών που φοιτούν στα δημόσια ή ιδιωτικά νηπιαγωγεία.

Το εν λόγω σχέδιο ήδη εφαρμόζεται από τον τρέχοντα μήνα με ετήσιο προϋπολογισμό 16 εκατομμυρίων ευρώ, επ’ ωφελεία 15 χιλιάδων δικαιούχων με επιδότηση του 80% του μηνιαίου κόστους για φοίτηση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία.

Οι πάνω μεταρρυθμιστικές δράσεις εμπίπτουν στο πρόγραμμα συμφιλίωσης της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και αναμένεται να συμβάλουν τα μέγιστα στην αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του αδρανούς δυναμικού στην αγορά εργασίας και στη βελτίωση της διαθεσιμότητας και της προσιτής εκπαίδευσης και φροντίδας για όλους.

Μέσω του ιδίου Εθνικού Σχεδίου προβλέπεται και η δημιουργία 32 νέων πολυδύναμων κέντρων και κέντρων φροντίδας παιδιών, τα οποία θα λειτουργήσουν ενισχυτικά προς τον πιο πάνω σκοπό.

Συνολικά, από την εφαρμογή των πιο πάνω πολιτικών αναμένεται να επωφεληθούν πέραν των 20 χιλιάδων νηπίων, βρεφών και παιδιών.

Επιπλέον, μέσω του Σχεδίου «Κύπρος-το αύριο» δίδεται ιδιαίτερη έμφαση και στις δράσεις σχολικής και κοινωνικής ένταξης για παιδιά και εφήβους, με:

(α) Την επέκταση του προγράμματος ΔΡΑΣΕ σε 38 επιπλέον σχολεία.

(β) Τη δημιουργία 18 νέων δημόσιων δομών για την φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων ηλικίας 15 έως 18 ετών, αλλά και εφήβων με διαταραχές συμπεριφοράς και 3 νέων δομών για έφηβους από 13 μέχρι 18 ετών, με στόχο την κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών, την παροχή φροντίδας και προστασίας, αλλά και διασφάλισης των δικαιωμάτων τους.

Σημειώνεται πως σήμερα ο συνολικός αριθμός παιδιών τα οποία βρίσκονται υπό την μέριμνα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ανέρχεται στα 1100, εκ των οποίων τα 770 είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι αιτητές ασύλου.

Συνολικά, από τις πιο πάνω πολιτικές του Σχεδίου «Κύπρος – το αύριο», αναμένεται να επωφεληθούν επιπρόσθετα 25 χιλιάδες παιδιά.

Επιπλέον, θα ενταχθούν ακόμη 38 σχολεία στο πρόγραμμα σίτισης ευάλωτων ομάδων, επ’ ωφελεία επιπλέον 6.500 μαθητών.

Κυρίες και Κύριοι,

Άμεσα συνυφασμένη με την προστασία της οικογένειας είναι και η στεγαστική πολιτική. Επικεντρωθήκαμε με τρόπο ώστε να στηρίξουμε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα στην απόκτηση ή εξασφάλιση πρώτης κατοικίας.

Εξίσου σημαντικές ήταν και οι πολιτικές που υιοθετήσαμε για προστασία των ευάλωτων οικογενειών για τη διαφύλαξη της κυριότητας της πρώτης κατοικίας.

Όσον αφορά την απόκτηση της πρώτης κατοικίας, ενδεικτικά αναφέρω τα ακόλουθα:

(i) Υιοθετήθηκαν σειρά σχεδίων στεγαστικής πολιτικής τα οποία για το 2022 ανέρχονται στα 125 εκατομμύρια ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 100% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2018.

(ii) Από το 2013 μέχρι το 2021, προχωρήσαμε στην παραχώρηση οικοπέδου για ανέγερση κατοικίας σε 1.888 οικογένειες.

(iii) Ο Κυπριακός Οργανισμός Ανάπτυξης Γης διέθεσε 284 οικιστικές μονάδες σε δικαιούχους που πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ ο προγραμματισμός για την περίοδο 2022 έως 2027 υπολογίζεται να υπερβεί τις 900 νέες οικιστικές μονάδες, με δαπάνες πέραν των 150 εκατομμυρίων ευρώ.

(iv) Για στεγαστικά σχέδια αγοράς, ανέγερσης και επιδιόρθωσης κατοικίας από εκτοπισθέντες και παθόντες, για την περίοδο 2013 έως 2021 επωφελήθηκαν 11.550 οικογένειες, έναντι συνολικής δαπάνης 224 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ για το τρέχον έτος προϋπολογίζεται να διατεθούν για τον ίδιο σκοπό 47 περίπου εκατομμύρια ευρώ.

Στο σημείο αυτό και αναφερόμενος στους εκτοπισθέντες και παθόντες, επιτρέψετε μου να επισημάνω πως για την όλη προσφυγική πολιτική για την περίοδο 2013-2021 δαπανήθηκαν 365 εκατομμύρια ευρώ, με επωφελούμενους πέραν των 86 χιλιάδων προσφύγων.

(v) Μέσα στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η υιοθέτηση γενναιόδωρων κινήτρων για απόκτηση κατοικίας, σε 386 κοινότητες.

Διευκρινίζεται πως το μέτρο απευθύνεται τόσο σε κατοίκους των εν λόγω κοινοτήτων είτε και σε όσους επιθυμούν, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, να αποκτήσουν πρώτη κατοικία στις εν λόγω περιοχές.

(vi) Με γνώμονα την ίδια πολιτική, εντάσσεται και η επιδότηση επιτοκίου για σύναψη στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά, με το Κράτος να αναλαμβάνει την επιδότηση επιτοκίων 4.800 νέων στεγαστικών δανείων.

(vii) Την ίδια στιγμή, προχωρήσαμε στην αύξηση του επιδόματος ενοικίου κατά 25% για τους δικαιούχους Εκτοπισθέντες και Παθόντες και 50% για τους λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, με ετήσια δαπάνη 21 εκατομμυρίων ευρώ.

(vii) Ενισχυτικά και συνεπή με τη στεγαστική πολιτική είναι και τα σχέδια ενεργειακής αναβάθμισης μέσω σειράς χορηγιών, όπως, μεταξύ άλλων, το εξοικονομώ – αναβαθμίζω, η αντικατάσταση ενεργοβόρων οικιακών συσκευών, το σχέδιο χορηγιών για ενθάρρυνση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας σε κατοικίες.

Οι δαπάνες προς υλοποίηση των συγκεκριμένων αποφάσεων για την περίοδο 2021 - 2022 ανέρχονται σε 155 εκατομμύρια ευρώ.

Κυρίες και Κύριοι,

Ταυτόχρονα και για προστασία της πρώτης κατοικίας δανειοληπτών που πληρούν συγκεκριμένα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια, η Κυβέρνηση προχώρησε στην κατάρτιση δύο σχετικών σχεδίων:

(α) Το Σχέδιο Εστία το οποίο προνοεί την ετήσια καταβολή από το Κράτος των δόσεων αποπληρωμής του ενός τρίτου του αναδιαρθρωμένου δανείου κύριας κατοικίας.

Έως τώρα έχουν εγκριθεί …….αιτήσεις, με συνολικό ποσό δανείων ……..εκατομμυρίων ευρώ.

(β) Επιπλέον, προκειμένου να παρασχεθεί προστασία σε περισσότερους δανειολήπτες, η Κυβέρνηση υιοθέτησε και το Σχέδιο ΟΙΚΙΑ που καλύπτει και τον Οργανισμό Χρηματοδότησης Στέγης.

Προτού ολοκληρώσω θέλω να τονίσω πως, παρά τα όσα έχουν επιτευχθεί ή και προβλέπονται στο Κεφάλαιο «Κράτος Πρόνοιας, κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς», δεν μου επιτρέπεται να παραγνωρίσω τις πραγματικότητες όπως διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των συνακολούθων συνέπειων από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν ή ενδεχόμενα να επιβληθούν στη Ρωσία.

Πρόκειται για μια νέα εξωγενή οικονομική κρίση που σαν αποτέλεσμα έχει πληθωριστικές τάσεις, αυξήσεις τιμών και συνακόλουθη μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, με ιδιαίτερο πλήγμα στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως με την ίδια ευαισθησία και αποτελεσματικότητα που αντιμετωπίσαμε τόσο την οικονομική κρίση του 2013 όσο και την υγειονομική κρίση του 2020, θα αντιμετωπίσουμε μέσα στα πλαίσια των οικονομικών δυνατότητων του Κράτους, και τη σημερινή κρίση.

Ήδη μια δέσμη μέτρων στήριξης ύψους 350 εκατομμυρίων ευρώ έχει υιοθετηθεί προς στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων, των ευάλωτων ομάδων, των γεωργοκτηνοτρόφων, αλλά και οριζόντιας στήριξης των πολιτών μέσω της κάλυψης της αύξησης της ηλεκτρικής ενέργειας από τον τρέχοντα μήνα αλλά και της μείωσης των φόρων για τα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης.

Παράλληλα, στη βάση των οικονομικών δυνατοτήτων του Κράτους, συνεχώς αξιολογούνται και μελετώνται νέα μέτρα που δυνητικά μπορεί να υιοθετηθούν προς περαιτέρω στήριξη της οικονομίας και ανακούφιση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.