Προεδρικές 2018: Κυβερνοπόλεμος των επιτελείων

Από την εποχή που ο υποψήφιος βουλευτής Ανδρέας Πιτσιλλίδης του ΔΗΣΥ είχε γίνει πρώτο θέμα συζήτησης γιατί είχε «καπαρώσει» σχεδόν κάθε διαφημιστική πινακίδα, μέχρι την περίοδο που η Αντιγόνη Παπαδοπούλου διεκδικούσε επανεκλογή στο Ευρωκοινοβούλιο και είχε κατακλύσει κάθε γωνιά του διαδικτύου με μη στοχευμένη πολιτική διαφήμιση, κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι ως προς τον τρόπο με τον οποίο μπορούν πλέον να προβάλλονται και να στέλνουν τα μηνύματά τους οι πολιτικοί.

Οι προεκλογικές μάχες δεν δίνονται στις μέρες μας μόνο στα τηλεοπτικά πάνελ, στα ερτζιανά ή μέσω των εφημερίδων. Ο πόλεμος των επιτελείων μέσω του διαδικτύου είναι πλέον ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της προεκλογικής εκστρατείας, που έχει το δικό του ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Από πολιτικής, τεχνολογικής, κοινωνικής και οικονομικής άποψης.

Στην Κύπρο το πιο δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης είναι το facebook. Υπολογίζεται μάλιστα ότι είμαστε στις πρώτες χώρες της Ευρώπης σε ό,τι αφορά τη χρήση του facebook. Όπως διαπιστώθηκε στο πλαίσιο έρευνας, οι περισσότεροι Κύπριοι που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο έχουν και λογαριασμό στο facebook. Με βάση τα στοιχεία του περασμένου Ιούνη οι χρήστες του διαδικτύου συνολικά στην Κύπρο υπολογίζονται στις 901.369 χιλιάδες και του facebook στις 800 χιλιάδες.

Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς τη σημασία του μέσου και το πόσο μπορεί να βοηθήσει τους υποψηφίους να γνωστοποιήσουν τα μηνύματά τους χωρίς… διαμεσολαβητές. Αντίθετα, το twitter είναι λιγότερο δημοφιλές στο νησί μας, όμως τα επιτελεία χρησιμοποιούν για τις ανάγκες της καμπάνιας όλα τα πιο βασικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κυρίως facebook, twitter, instagram.

Ο πρώτος Κύπριος πολιτικός που βίωσε στο πετσί του τι θα πει πόλεμος μέσω διαδικτύου ήταν ο Δημήτρης Χριστόφιας μετά την έκρηξη στο Μαρί. Από εκεί και μετά, πολιτικοί και κόμματα αντιλήφθηκαν τη δύναμη του διαδικτύου και το αξιοποιούν πλέον ως βασικό προεκλογικό εργαλείο. Επισήμως η αρχή έγινε από τις προεδρικές εκλογές του 2013.

Νικητής στη μάχη του διαδικτύου το 2013 ήταν με διαφορά ο Γιώργος Λιλλήκας, ο οποίος το αξιοποίησε περισσότερο από κάθε άλλον υποψήφιο το συγκεκριμένο μέσο για να γνωστοποιήσει τα μηνύματά του. Σήμερα δεν υπάρχει επιτελείο που να μην διαθέτει ομάδα που να εργάζεται αποκλειστικά για τη διάδοση των μηνυμάτων του υποψηφίου μέσω των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Άλλοι επιλέγουν να χρησιμοποιούν το εργαλείο και επιθετικά, για πόλεμο χαρακωμάτων με τα αντίπαλα επιτελεία, ενώ άλλοι δεν εκτίθενται και επιλέγουν όπως λένε να επικεντρωθούν στη διάδοση των μηνυμάτων του υποψηφίου.

Κόστος και αμεσότητα

Ειδικοί σε θέματα digital marketing εξήγησαν στον «Π» ότι ειδικά το facebook δίνει την ευκαιρία σε διαφημιζόμενους και επιτελεία, εν προκειμένω, να στοχεύσουν στον κόσμο στη βάση των ενδιαφερόντων του. Προφανώς δεν υπάρχουν τα κόμματα ως επιλογές στα ενδιαφέροντα των χρηστών της γνωστής σελίδας κοινωνικής δικτύωσης, όμως, αυτό δεν ενδιαφέρει τα κόμματα και τα επιτελεία τα οποία φυσιολογικά θέλουν να φαίνονται σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο και όχι μόνο σε αυτούς που ενδιαφέρονται για τα κομματικά και πολιτικά πράγματα. Επιπρόσθετα, σε σύγκριση με άλλες ενέργειες (τηλεόραση, έντυπα, διαφημιστικές πινακίδες στον δρόμο) το facebook είναι φθηνό και άμεσο.

«Με 500 ευρώ και μια χορηγούμενη ανάρτηση στο facebook μπορείς να φτάσεις σε εκατό χιλιάδες άτομα. Μπορείς να κάνεις viral ό,τι εσύ επιλέξεις χωρίς να έχεις διαμεσολαβητές. Δημοσιογράφους, κανάλια, ραδιόφωνα, εφημερίδες», ανέφερε χαρακτηριστικά στον «Π» ειδικός σε θέματα διαδικτύου, θέλοντας να αναδείξει τη δύναμη του μέσου.

Σύμφωνα με τους ειδικούς:

• Με μόλις πέντε ευρώ μπορεί να εμφανιστεί μια ανάρτηση σε 2.300 έως έξι χιλιάδες άτομα.


• Με μπάτζετ 500 ευρώ χωρίς φίλτρα μπορεί μια ανάρτηση να φτάσει στις οθόνες 120 έως 310 χιλιάδων ατόμων.


• Με μπάτζετ χιλίων ευρώ μια ανάρτηση μπορεί να φθάσει από 160 χιλιάδες έως 430 χιλιάδες άτομα.


• Με μπάτζετ πέντε χιλιάδων ευρώ μπορεί ο διαφημιζόμενος ή το επιτελείο να φθάσει σε όλο το κοινό της Κύπρου που χρησιμοποιεί το facebook.

Αναμφίβολα τα χρήματα που θα δαπανήσουν τα επιτελεία των υποψηφίων για τις ανάγκες των εκλογών είναι πολύ περισσότερα.

Μόνιμο προσωπικό και εθελοντές

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος εμφανίζεται ιδιαίτερα δραστήριος σε αυτόν τον τομέα, και αναμένεται να μπει δυναμικά στη μάχη και το επιτελείο Αναστασιάδη μετά τη χθεσινή επίσημη εξαγγελία της υποψηφιότητάς του. Και ο Σταύρος Μαλάς έχει τη δική του ομάδα στο κομμάτι των social media, ωστόσο από το πώς κινείται η κάθε πλευρά στο διαδίκτυο μπορεί κανείς να κάνει κάποιες υποθέσεις για τις οικονομικές δυνατότητες και τη φιλοσοφία του κάθε επιτελείου. Πολύ επιθετικό στα social media τα οποία αξιοποιεί δεόντως για να περάσει τα μηνύματά του είναι και το ΕΛΑΜ. Το επιτελείο Λιλλήκα που είχε κερδίσει τις εντυπώσεις το 2013 και αυτήν τη φορά εμφανίζεται πολύ δραστήριο. Μάλιστα, πρόκειται να ανακοινώσει αύριο Δευτέρα σε εκδήλωση μια καινοτομία σε ό,τι αφορά το digital κομμάτι της καμπάνιας του υποψηφίου. «Θα κάνουμε πάλι τη διαφορά», μας έλεγαν με βεβαιότητα στελέχη του επιτελείου Λιλλήκα. Τεχνολογικές καινοτομίες προαναγγέλλει όμως και το επιτελείο Αναστασιάδη.

Οι ομάδες των επιτελείων για τα social media δουλεύουν με μόνιμο προσωπικό, αλλά και με εθελοντές οι οποίοι λαμβάνουν καθοδήγηση από το κεντρικό εκλογικό επιτελείο για το πώς θα λειτουργήσουν επί καθημερινής βάσεως. Είτε για να απαντήσουν σε επιθέσεις σε βάρος υποψηφίου, είτε για να προπαγανδίσουν τα μηνύματα του υποψηφίου. Το 2013 τα επιτελεία εργάστηκαν κυρίως μέσω των διαφόρων groups. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το group «Προεδρικές Εκλογές 2013» που δημιουργήθηκε τότε από την ομάδα Λιλλήκα για το διαδίκτυο, απέκτησε τριάντα και πλέον χιλιάδες μέλη μέσα σε ένα βράδυ. Σήμερα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, οι μάχες δεν περιορίζονται πλέον στα groups (που δεν έχουν τη δύναμη που είχαν παλιά σε ό,τι αφορά το προεκλογικό ενδιαφέρον και συζητήσεις) αλλά κυρίως δίδονται μέσω των σελίδων των υποψηφίων, κάτω από τις αναρτήσεις των ΜΜΕ, αλλά και σε προσωπικές αναρτήσεις υποστηρικτών των υποψηφίων.

Επιστρατεύονται από τα επιτελεία πρόσωπα που γνωρίζουν καλά θέματα Κυπριακού, οικονομίας ή άλλα εξειδικευμένα ζητήματα για να μπορούν να ανταποκρίνονται σε διαδικτυακές μάχες. Για τις… ανάγκες των εκλογών δημιουργούνται και αρκετοί ψεύτικοι λογαριασμοί που αναλαμβάνουν κυρίως τη βρόμικη δουλειά, αν και κανείς δεν πρόκειται να το παραδεχθεί. Δεν είναι δύσκολο να τους εντοπίσει κανείς, παρακολουθώντας τη διαδικτυακή τους κίνηση ή λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ανεβάζουν ποτέ προσωπικές φωτογραφίες ή προσωπικές αναρτήσεις γενικότερα οι εν λόγω λογαριασμοί.

Οι περισσότεροι υποψήφιοι αυτήν τη στιγμή εστιάζουν κυρίως σε θέματα content. Για παράδειγμα από το επιτελείο Μαλά μεταδόθηκε μέσω της σελίδας του υποψηφίου στο facebook η εκδήλωση για τα εγκαίνια του κεντρικού εκλογικού επιτελείου. Στο επιτελείο Λιλλήκα μεταδίδουν μέσω facebook ακόμα και τις τηλεοπτικές συζητήσεις που συμμετέχουν οι εκπρόσωποι του υποψηφίου. Το επιτελείο Παπαδόπουλου μετέδωσε την περασμένη Παρασκευή εξαγγελίες του Νικόλα Παπαδόπουλου μέσω facebook για την υγεία. Δεν περιορίζονται δηλαδή τα επιτελεία σε ανάρτηση ανακοινώσεων, αλλά μεταδίδουν βίντεο, κάνουν ζωντανές συνδέσεις, στέλνουν φωτογραφικό υλικό. Παράλληλα, τα επιτελεία φροντίζουν να στείλουν… τον στρατό τους για να δώσει μάχες με αντιπάλους ή να επιχειρηματολογήσει για να πείσει υπέρ του υποψηφίου στα σχόλια κάτω από ειδήσεις διαφόρων ειδησεογραφικών σάιτ στο facebook. Για τις ανάγκες των social media επιστρατεύονται πρόσωπα ιδιαίτερα δραστήρια στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν ως opinion leaders και έχουν τη δυνατότητα έκφρασης, αλλά και τις απαραίτητες γνώσεις, όπως προαναφέραμε, για να σταθούν σε μια πολιτική συζήτηση. Ας μας επιτραπεί μόνο μια παρατήρηση. Ότι η προπαγάνδα και η υπερπληροφόρηση στα ΜΚΔ δεν μπορεί ακόμα να υποκαταστήσει τη σοβαρή έγκυρη και πιστοποιημένη πληροφόρηση των ΜΜΕ. Κυρίως στο μεγάλο και σοβαρό ακροατήριο των opinion makers που απαιτούν ανάλυση και έμφαση στη μετά είδηση. Σε αυτό τον τομέα τα κοινωνικά δίκτυα είναι ακόμα έτη φωτός μακριά.

Οι άνθρωποι πίσω από τα social media των υποψηφίων

Χαράλαμπος Σταυρίδης

Συντονιστής επιτελείου Αναστασιάδη

Την ομάδα εθελοντών του επιτελείου Αναστασιάδη για τα social media συντονίζει ο υπεύθυνος του πολιτικού σχεδιασμού του ΔΗΣΥ Χαράλαμπος Σταυρίδης. Στον ΔΗΣΥ επιλέγουν όπως λένε να μην επιστρατεύσουν trolls και face accounts σε αυτήν την προεκλογική μετρώντας, όπως λένε, το γεγονός ότι ούτε απήχηση έχουν, ούτε κάτι θετικό έχει προσφέρει αυτή η διαδικασία. «Το διαδίκτυο στις μέρες μας αποτελεί έναν χώρο συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων και ως τέτοιο δεν μπορεί να αγνοηθεί στη σύγχρονη προεκλογική διεργασία. Το επιτελείο Αναστασιάδη στοχεύει χρησιμοποιώντας αυτό το μέσο, να προβάλει τις θέσεις και τα μηνύματα του υποψηφίου προς την κοινωνία των πολιτών και να εμπλακούμε σε μια εποικοδομητική συζήτηση ανταλλαγής απόψεων», επισήμανε ο κ. Σταυρίδης. Την ίδια στιγμή, εξήγησε, το επιτελείο Αναστασιάδη δεν χρησιμοποιεί το διαδίκτυο μόνο για να στείλει μηνύματα, αλλά και για να πάρει τον παλμό της κοινωνίας, καταγράφοντας τις απόψεις, τα μηνύματα και τους προβληματισμούς πολιτών. Αναφερόμενος στο φαινόμενο του κυβερνοπολέμου σημείωσε ότι το τελευταίο διάστημα ξεπροβάλλουν αρκετοί ψεύτικοι λογαριασμοί με κύριο στόχο να παρενοχλήσουν άλλους υποψήφιους και πολιτικούς. Τέτοιες προσεγγίσεις ούτε ωφέλιμες είναι, ούτε αντανακλούν θετικά στους πολίτες. Δεν υπάρχει τίποτε θετικό σε αυτήν την τακτική και δεν θα ακολουθήσουμε τέτοιες τακτικές», τόνισε. Έριξε μάλιστα το καρφί ότι αν παρατηρήσει κανείς, μπορεί να δει ποια επιτελεία ακολουθούν αυτήν την πρακτική. Υπογράμμισε εξάλλου ότι το επιτελείο Αναστασιάδη θα χρησιμοποιήσει τα social media με θετικό τρόπο και στο πλαίσιο της νομιμότητας.

Λεόντιος Φιλοθέου

Συντονιστής επιτελείου Μαλά

Ο συντονιστής του επιτελείου Μαλά Λεόντιος Φιλοθέου ανέδειξε στον «Π» ότι τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν ένα πολύ ισχυρό εργαλείο επικοινωνίας, το οποίο όταν χρησιμοποιηθεί σωστά έχει και τα ανάλογα αποτελέσματα. «Χρησιμοποιούμε το facebook, twitter, instagram, ενημερωτικό δελτίο και φυσικά την ιστοσελίδα www.stavrosmalas.eu. To κάθε μέσο με τον δικό του τρόπο για το δικό του κοινό. Ο στόχος μας μέσα από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι να προβάλλουμε τις θέσεις του Σταύρου Μαλά και του επιτελείου, τη δράση μας αλλά και να αλληλεπιδρούμε με τους χρήστες χωρίς να αντικαθιστούμε σε καμία περίπτωση την καθημερινή επαφή με τον κόσμο. Έχει όμως σημασία να λαμβάνει κάποιος τα μηνύματα που στέλνει ο κόσμος και να μπορεί να τα αξιολογεί σωστά. Δεν είμαστε στο διαδίκτυο για να «ποστάρουμε» απλά - είμαστε εκεί για να ακούμε τι έχει να πει ο κόσμος. Και είμαστε πολύ ικανοποιημένοι επειδή βρίσκουμε μεγάλη ανταπόκριση - κι αυτό αποδεικνύεται από τα στατιστικά», εξήγησε. Ο κ. Φιλοθέου διαβεβαίωσε ότι το επιτελείο Μαλά δεν καταφεύγει στη μέθοδο του διαδικτυακού bullying. «Ούτε το χρησιμοποιούμε ούτε και το έχουμε ανάγκη. Το θέμα δεν είναι να χρησιμοποιείς ψεύτικα προφίλ για να επιτίθεσαι ή για να καλλιεργείς ψεύτικες εντυπώσεις. Ή ακόμα χειρότερο να βρίζεις και να προσβάλλεις κρυμμένος πίσω από ψεύτικες φωτογραφίες και ονόματα. Ο δικός μας στόχος είναι να έχουμε πραγματική αλληλεπίδραση. Να υιοθετεί τις θέσεις μας ο -πραγματικός- χρήστης που κάθεται στον υπολογιστή του. Να τις σχολιάζει. Να τις αναπαράγει. Να μας κρίνει. Να μας απαντά. Με σοβαρότητα, ενίοτε και με μπόλικη δόση χιούμορ», υπογράμμισε. Η ομάδα κοινωνικών δικτύων στο επιτελείο Μαλά στηρίζεται στον εθελοντισμό - σε κόσμο ο οποίος έχει ενεργή παρουσία στο διαδίκτυο και θέλει να λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής του μηνύματος για να φτάνουν οι θέσεις του υποψηφίου σε όσο περισσότερους γίνεται. «Μια ομάδα η οποία συντονίζεται από το επιτελείο μας και η οποία καθημερινά αυξάνεται», τόνισε ο κ. Φιλοθέου.

Μανώλης Κυριάκου

Social media manager Νικόλα Παπαδόπουλου

Δύο στελέχη συντονίζουν την ψηφιακή ομάδα του επιτελείου Παπαδόπουλου. Στον «Π» μίλησε ο Μανώλης Κυριάκου social media manager της εκστρατείας Νικόλας Παπαδόπουλου: «Στόχος της εκστρατείας μέσω των social media είναι ασφαλώς η επικοινωνία με τους πολίτες και η προβολή των προτάσεων, των μηνυμάτων, της δράσης και του πολιτικού λόγου του Νικόλα Παπαδόπουλου και του Εκλογικού Επιτελείου. Αναγνωρίσαμε και αξιοποιούμε το γεγονός ότι τα social media και κυρίως το facebook και το twitter κυριαρχούν σήμερα στον χώρο του διαδικτύου και παράλληλα έχουν καθοριστικό μερίδιο στην ενημέρωση των συμπολιτών μας, κυρίως μάλιστα των συμπολιτών μας που δεν χρησιμοποιούν παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας όπως οι εφημερίδες ή οι ενημερωτικές εκπομπές». Ο κ. Κυριάκου διαφώνησε με την άποψη ότι βρίσκεται σε εξέλιξη «κυβερνοπόλεμος» μεταξύ των υποψηφίων. «Όπως σε όλες οι πτυχές μιας προεκλογικής περιόδου, έτσι και στα social media είναι σε εξέλιξη ο πολιτικός διάλογος και ο «υγιής ανταγωνισμός» να πείσουμε τους πολίτες για την ορθότητα των προτάσεων και των θέσεων μας. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η διαδικασία συμβάλλει στον δημόσιο διάλογο και στην ενίσχυση της δημοκρατίας. Πάντα με μέτρο, πάντα με σεβασμό στις αντίθετες απόψεις, πάντα παραθέτοντας αλήθειες ή γεγονότα», παρατήρησε.

Ντίνος Παστός

Eπικεφαλής ψηφιακής ομάδας Λιλλήκα

Ο ειδικός σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο και αναλυτής ψηφιακής τεχνολογίας Ντίνος Παστός είναι ο επικεφαλής της ψηφιακής ομάδας του επιτελείου Μαλά. Μιλώντας στον «Π» ο κ. Παστός προανήγγειλε σημαντικές ανακοινώσεις σε ό,τι αφορά το digital κομμάτι της καμπάνιας Λιλλήκα την ερχόμενη Δευτέρα. «Είναι ένα project στο οποίο εργαζόμασταν εδώ και μήνες για να καταστήσουμε ακόμη πιο εύκολη την πρόσβαση του κόσμου στο περιεχόμενο που αφορά τον υποψήφιο», ανέφερε χαρακτηριστικά χωρίς όμως να δίνει άλλες λεπτομέρειες. Πάντως γίνεται λόγος από στελέχη του επιτελείου Λιλλήκα για μια πρωτοποριακή ανακοίνωση. Και σε αυτές τις εκλογές το επιτελείο εργάζεται με μόνιμο προσωπικό αλλά και με εθελοντές. «Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στο content, δηλαδή σε βίντεο, ζωντανές συνδέσεις, στη ζωντανή ενημέρωση γύρω από οτιδήποτε αφορά τον υποψήφιο Πρόεδρο», εξήγησε.

Τι οδηγίες έδινε επιτελείο το 2013

To διαδίκτυο, όπως προαναφέραμε, δίνει τη δυνατότητα στους υποψηφίους να περάσουν τα μηνύματά τους με ευκολία, χωρίς διαμεσολαβητές, με αμεσότητα και κυρίως με μικρότερο κόστος.

Στο πλαίσιο της διερεύνησης για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, εξασφαλίσαμε οδηγίες που είχε δώσει στο παρελθόν επιτελείο σε ομάδα εθελοντών για τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης.

Κρίναμε σκόπιμο να παρουσιάσουμε μέρος του σχετικού εγγράφου, γιατί είναι αποκαλυπτικό ώς προς το πώς λειτουργούν τα επιτελεία στα social media. Ουσιαστικά οι εθελοντές καλούνταν:

• Να ακολουθούν τους κανονισμούς και τις οδηγίες του επιτελείου.


• Να περιορίζονται στην ανάρτηση περιεχομένου που μπορεί να δημοσιοποιηθεί.


• Να προωθούν τη διαδικτυακή παρουσία του υποψηφίου.


• Στην περίπτωση που έφθανε στην κατοχή τους σημαντικό στοιχείο για τον ανθυποψήφιο καλούνταν να το συζητήσουν πρώτα με το επιτελείο και ακολούθως να το αναρτήσουν στον χρόνο που θα συμφωνηθεί.


• Να επικοινωνούν πάντα με το επιτελείο για τη διαχείριση σημαντικών, κρίσιμων θεμάτων.


• Να επιλέγουν τις μάχες τους, να μετρούν τα ρίσκα, αλλά και τα κέρδη από την εμπλοκή τους σε πιθανές συζητήσεις στα social media.

Σε ένα από τα φροντιστήρια για τους εθελοντές παρουσιάστηκαν τρόποι επικοινωνίας, αλλά και παραδείγματα προς αποφυγήν. Για παράδειγμα, προτρέπονταν να αποφεύγουν μηνύματα όπως:

• «Όταν βγει ο Χ Πρόεδρος και θα έχουμε το πάνω χέρι θα τα ξαναπούμε κύριε»


• «Ψηφίζουμε τον Χ διότι έτσι γουστάρουμε. Εσείς τα αρνιά ψηφίστε Ψ».

Για σκοπούς κατανόησης δόθηκαν και μερικά καλά παραδείγματα για τη διάδοση των μηνυμάτων του υποψηφίου. Να καταθέτουν δηλαδή τις ενστάσεις και τις διαφωνίες τους με επιχειρήματα και να αδειάζουν με επιχειρήματα και όχι με χαρακτηρισμούς τους αντιπάλους. Ακόμη το επιτελείο έδινε στους εθελοντές παραδείγματα μηνυμάτων που θα έπρεπε να χρησιμοποιούν που συνοδεύονταν με αποδεικτικά στοιχεία.

Επιπρόσθετα, οι εθελοντές καλούνταν να έχουν υπόψη ότι στους διαλόγους τους με άτομα που πρόσκεινται σε ανθυποψήφιους θα έπρεπε να περάσουν τέτοια μηνύματα ώστε να πείσουν τον αναποφάσιστο, τον ανέντακτο ή τον κομματικό που αρνείται να συσπειρωθεί. Στον διάλογο με τους αναποφάσιστους, οι εθελοντές καλούνταν να είναι ευγενικοί και όχι έντονοι. Στον διάλογο με άτομα που δεν θέλουν να ψηφίσουν οι εθελοντές καλούνταν να προτάσσουν στους ανέντακτους καινοτόμες προτάσεις που δεν θα άκουγαν από υποψηφίους του κατεστημένου, ενώ στον διάλογο με τους κομματικούς η προτροπή ήταν να τα βάζουν με τις ηγεσίες των κομμάτων και όχι με τον κόσμο τους. Έργο των εθελοντών ήταν να κάνουν share τις αναρτήσεις από την επίσημη σελίδα του υποψηφίου, να κάνουν like στα αναρτημένα άρθρα, να κάνουν copy paste links και videos από τη σελίδα, να προτρέπουν τους φίλους τους να κάνουν like και share την επίσημη σελίδα, να σχολιάζουν και στην επίσημη παρουσία του υποψηφίου στο facebook, καθώς και να δημιουργήσουν λογαριασμό στο twitter για να προωθούν τα μηνύματα του υποψηφίου.