Υγεία δείχνουν οι μειώσεις επιτοκίων

Ότι τα μέσα δανειστικά επιτόκια για νοικοκυριά και επιχειρήσεις «πέφτουν» και μάλιστα πριν από την αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), είναι η ένδειξη πως στην Κύπρο δούλεψε ο ανταγωνισμός, οι αναδιαρθρώσεις αλλά και οι πρόωρες πληρωμές. Αυτό μόνο υγεία δείχνει για τον τραπεζικό τομέα αλλά και για τους πελάτες των τραπεζών που επωφελούνται και με υψηλότερα καταθετικά επιτόκια.

Τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) για τα μέσα καταθετικά και δανειστικά επιτόκια, είναι ίσως τα καλύτερα νέα της εβδομάδας για την οικονομία και τους πελάτες των τραπεζών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Μαρτίου, το επιτόκιο που αφορά δάνεια για αγορά κατοικίας μειώθηκε στο 4,75%, σε σύγκριση με 5,15% τον προηγούμενο μήνα ενώ το επιτόκιο για δάνεια προς εταιρείες για ποσά μέχρι 1 εκατ. ευρώ παρουσίασε μείωση στο 5,52%, σε σύγκριση με 5,91% τον προηγούμενο μήνα. Όσο για τα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια για ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ, το επιτόκιο κατέγραψε μείωση στο 5,88%, σε σύγκριση με 6,07% τον προηγούμενο μήνα.

Η μείωση των επιτοκίων έρχεται να επιβεβαιώσει πως οι πελάτες των τραπεζών αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες έδειξαν αντανακλαστικά και πέτυχαν μέσα από στρατηγικές κινήσεις να μειώσουν το κόστος δανεισμού τους. Συγκεκριμένα, η μείωση επιτεύχθηκε μέσα από τις αναδιαρθρώσεις των δανείων με καλύτερους όρους (χαμηλότερο επιτόκιο), μεταφορά των δανείων σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα που πρόσφεραν μικρότερο κόστος δανεισμού αλλά και με πρόωρες αποπληρωμές ακριβού δανεισμού από καταθέσεις ή από πώληση περιουσιακών στοιχείων.

Μάλιστα το γεγονός πως η μείωση των επιτοκίων καταγράφεται σε μια στιγμή σημαντική, ανόδου και των καταθετικών επιτοκίων για τα νοικοκυριά, που πλέον φτάνει στο 2,24%, σε σύγκριση με 1,98% τον προηγούμενο μήνα, κάνει ακόμη πιο εντυπωσιακή τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού. Αυτό γιατί πολλά δάνεια, ιδιαίτερα από τα πιο «ώριμα», είναι συνδεδεμένα με το βασικό επιτόκιο της τράπεζας (καταθετικό) και όχι με το επιτόκιο της ΕΚΤ. Όσο λοιπόν αυξάνονται τα επιτόκια καταθέσεων, τόσο αυξάνεται το κόστος δανεισμού στα συγκεκριμένα δάνεια. Την ίδια ώρα, να σημειώσουμε πως στα αντίστοιχα καταθετικά δάνεια για τις επιχειρήσεις, το επιτόκιο παρουσίασε μείωση στο 2,24%, σε σύγκριση με 2,53%.

Στον αντίποδα, τα καταναλωτικά δάνεια, αποδείχτηκαν τα πιο ανελαστικά ίσως γιατί ακόμη και στο 6,19%, σε σύγκριση με 6,17% τον προηγούμενο μήνα, παραμένουν σχετικά χαμηλά συγκριτικά με κάποια κράτη της ευρωζώνης, που το επιτόκιο είναι διψήφιο. Χαμηλό είναι το κόστος των καταναλωτικών δανείων και σε σχέση με τα στεγαστικά και τα επιχειρηματικά δάνεια που έχουμε στην Κύπρο, καθώς τα τελευταία έχουν σαφώς περισσότερες εξασφαλίσεις και δικαιολογούν το χαμηλότερο επιτόκιο λόγω χαμηλότερου ρίσκου. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτά, οι πρόωρες αποπληρωμές, ο ανταγωνισμός στα τραπεζικά ιδρύματα αλλά και οι αναδιαρθρώσεις, συγκράτησαν τα επιτόκια. Ίσως μάλιστα και πολύ πιο κάτω από ό,τι θα ήθελαν οι επόπτες που αυτά στόχευαν ώστε να μειωθεί η διάθεση για κατανάλωση και να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός.

Περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, θα πρέπει να αναμένουμε στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όταν δηλαδή η ΕΚΤ θα προχωρήσει συντεταγμένα πλέον με μείωση των επιτοκίων. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και χωρίς να έχουμε κάποια μεγάλη ανατροπή, η αρχή στις μειώσεις θα πρέπει να αναμένεται στη συνεδρίαση του Συμβουλίου στις 6 Ιουνίου. Μάλιστα, οι πιο «τολμηροί» επόπτες, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, «βλέπουν» μέχρι και τρεις μειώσεις μέχρι το τέλους του χρόνου. Πάντως, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η πλήρης επιστροφή στα χαμηλότερα επίπεδα του 2% για τα δανειστικά επιτόκια, δεν πρέπει να αναμένεται πριν το 2026, ενώ κανείς δεν αναμένει επιστροφή σε αρνητικά ή μηδενικά επιτόκια όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί την προηγούμενη δεκαετία.