Συνάντηση την άλλη εβδομάδα Υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών για Great Sea Interconnector

Συνάντηση, αρχές της ερχόμενης εβδομάδας, θα έχουν οι Υπουργοί Οικονομικών και Ενέργειας, Μάκης Κεραυνός και Γιώργος Παπαναστασίου, αντίστοιχα, κατά την οποία θα αποφασισθεί, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, κατά πόσον η Κυπριακή Δημοκρατία θα συμμετάσχει ή όχι και με ποιο ποσό στο έργο Great Sea Interconnector (πρώην EuroAsia Interconnector), που αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση, σε πρώτη φάση, Κύπρου – Κρήτης και, σε δεύτερη φάση, με Ισραήλ.

Μετά την λήψη της όποιας απόφασης παρθεί στη συνάντηση των δύο Υπουργών, ο Υπουργός Ενέργειας, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα καταθέσει σχετική πρόταση στη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, που θα γίνει υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την ερχόμενη εβδομάδα για να εγκριθεί.

Σημειώνεται ότι την περασμένη Τρίτη, 23 Ιανουαρίου, παρουσιάστηκε από διεθνή οίκο η μελέτη που διενήργησε για τον Great Sea Interconnector και η οποία αξιολογεί θετικά το όλο έργο, ενισχύοντας έτσι το ενδεχόμενο η Κυπριακή Δημοκρατία να συμμετάσχει στο έργο.

Η αξιολόγηση του οίκου κατέδειξε ότι ο Great Sea Interconnector θα έχει «μεγάλη αξία για την αγορά ηλεκτρισμού της Κύπρου και παράλληλα πολύ υψηλή γεωπολιτική αξία», λόγω του ότι η Κύπρος θα βρίσκεται στο μέσο της διασύνδεσης των εθνικών ηλεκτρικών δικτύων Ισραήλ και Ελλάδας και κατ’ επέκταση της Ευρώπης.

Όπως είχε δηλώσει παλαιότερα στο ΚΥΠΕ ο Υπουργός Ενέργειας, μετά την παρουσίαση της μελέτης «θα παρθεί, άμεσα, η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας για συμμετοχή ή όχι στο όλο έργο" και στη συνέχεια θα δοθεί το ανάλογο μήνυμα στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) που αποτελεί τον φορέα υλοποίησης του έργου.

Είπε ακόμη ότι το χρονικό διάστημα που έχει θέσει η Κυπριακή Δημοκρατία για να λάβει την απόφαση της είναι μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2024 και πρόσθεσε ότι μετά την απόφαση θα δοθεί το ανάλογο μήνυμα στον ΑΔΜΗΕ της Ελλάδας που αποτελεί τον φορέα υλοποίησης του όλου έργου.

Ο κ. Παπαναστασίου εξήγησε ότι ο ΑΔΜΗΕ θα δημιουργήσει εταιρεία ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle) και μετά θα ακολουθήσει έκδοση μετοχικού κεφαλαίου για το οποίο θα υπάρξει ενδιαφέρον για συμμετοχή.

Η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο με €100 εκατ. που περιλήφθηκαν ως δάνειο μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πάντως, ενδιαφέρον για να επενδύσει στο έργο Great Sea Interconnector, εξέφρασε και το Επενδυτικό Ταμείο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (TAQA) κατά τη συνάντηση που είχε το πρωί της Παρασκευής ο διευθύνων σύμβουλος του TAQA, Jasim Husain Thabet και μέλη του επενδυτικού Ταμείου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη στο προεδρικό μέγαρο.

Ο Great Sea Interconnector αφορά τη διασύνδεση των εθνικών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρισμού της Κύπρου, του Ισραήλ και της Ελλάδας (μέσω Κρήτης), ισχύος 2.000 MW.

Αύξηση 2,5% στην παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου το 2024 λέει ο ΙΕΑ

Η ζήτηση φυσικού αερίου ανακάμπτει ως αποτέλεσμα του αναμενόμενου ψυχρότερου καιρού και των χαμηλότερων τιμών, ενώ θα παρουσιάσει αύξηση το 2024 κατά 2,5% ή 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), αναφέρει στην τελευταία του έκθεση ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ), σημειώνοντας, ωστόσο, ότι η περιορισμένη νέα παραγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) θα έχει αποτέλεσμα η προσφορά να παραμείνει περιορισμένη.

Η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης φυσικού αερίου αναμένεται να επιταχυνθεί φέτος λόγω των ψυχρότερων θερμοκρασιών τον Χειμώνα και της αποκλιμάκωσης των τιμών, με τις αναδυόμενες οικονομίες να ηγούνται της αύξησης της κατανάλωσης, αλλά οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και οι ανησυχίες από την πλευρά της προσφοράς θα μπορούσαν να προκαλέσουν νέα αστάθεια των τιμών, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΙΕΑ για την αγορά φυσικού αερίου με τίτλο "Η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο το 2024 παρά την αυξημένη γεωπολιτική αβεβαιότητα".

Η έκθεση διαπιστώνει ότι ενισχύεται η δυναμική της πολιτικής σε σχέση με χαμηλές εκπομπές ρύπων, με αυξημένη έμφαση στο ρόλο του υδρογόνου, του βιοαερίου και του βιομεθανίου για την υποστήριξη των χωρών στην επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων.

Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, το 2023, η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου αυξήθηκε μόλις κατά 0,5%, καθώς η αύξηση στην Κίνα, τη Βόρεια Αμερική και τις πλούσιες σε φυσικό αέριο χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής αντισταθμίστηκε, εν μέρει από τη μείωση σε άλλες περιοχές.

«Καθώς χαλάρωσαν οι περιορισμοί για την πανδημία και επέστρεψε η οικονομική δραστηριότητα, η Κίνα ανέκτησε τη θέση της ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο (αν και οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου της Κίνας το 2023 ήταν ακόμη χαμηλότερες από τα επίπεδα του 2021), καθώς η ζήτηση φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 7%», προσθέτει.

Αντίθετα, συνεχίζει, η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη μειώθηκε κατά 7%, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1995.

Αναφέρει ότι η μείωση αυτή επιδεινώθηκε από την ταχεία επέκταση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την αυξημένη διαθεσιμότητα πυρηνικής ενέργειας που επιβάρυναν τη ζήτηση φυσικού αερίου τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ώριμες αγορές της Ασίας, οδηγώντας τις τιμές σε χαμηλότερα επίπεδα.

«Ο αναμενόμενος ψυχρότερος χειμώνας το 2024, σε σύγκριση με τις ασυνήθιστα ήπιες θερμοκρασίες που σημειώθηκαν το 2023, είναι πιθανό να προκαλέσει αύξηση της ζήτησης για θέρμανση», προσθέτει.

Αναφέρει επίσης ότι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί σημαντικά, μετά τα ιστορικά υψηλά επίπεδα που σημειώθηκαν το 2022, γεγονός που στηρίζει επίσης την ανάκαμψη της ζήτησης φυσικού αερίου.

«Παρόλο που οι τιμές παραμένουν πολύ πάνω από τους ιστορικούς μέσους όρους, η ζήτηση στους ευαίσθητους στις τιμές βιομηχανικούς τομείς θα επανέλθει στην ανάπτυξη», σύμφωνα με την έκθεση.

Στην ηλεκτροπαραγωγή, όπως αναφέρει ο ΙΕΑ, η χρήση φυσικού αερίου προβλέπεται να αυξηθεί μόνο οριακά, καθώς η υψηλότερη καύση φυσικού αερίου στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού, της Βόρειας Αμερικής και της Μέσης Ανατολής προβλέπεται να αντισταθμιστεί, εν μέρει από τη μειωμένη ζήτηση στην Ευρώπη.

Από την πλευρά της προσφοράς, όπως αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, η διαθεσιμότητα φυσικού αερίου παρέμεινε σχετικά περιορισμένη το 2023, καθώς η αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου δεν ήταν αρκετή.

Ως εκ τούτου, συνεχίζει, η αύξηση της παραγωγής δεν ήταν επαρκής για να αντισταθμίσει τη συνεχιζόμενη μείωση των ρωσικών παραδόσεων αερίου, μέσω αγωγών, στην Ευρώπη.

Η αύξηση της προσφοράς ήταν επίσης ιδιαίτερα συγκεντρωμένη γεωγραφικά, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να γίνονται ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας το 80% της πρόσθετης προσφοράς LNG το 2023, προσθέτει.

Γεωπολιτικές αβεβαιότητες

Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΕΑ, «οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες αποτελούν τον μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για τις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου το 2024».

«Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι αυξημένες εντάσεις στη Μέση Ανατολή και οι ανησυχίες σχετικά με σκόπιμες παρεμβάσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως οι αγωγοί, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν περαιτέρω αστάθεια», υπογραμμίζει.

Αναφέρει επίσης ότι το 2023, εισήχθησαν μέτρα πολιτικής και νέοι κανονισμοί σε βασικές αγορές εισαγωγής με έμφαση στην προσιτή τιμή και την ασφάλεια του εφοδιασμού.

Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαινίασε τον μηχανισμό κοινών αγορών φυσικού αερίου, η Ιαπωνία άρχισε το στρατηγικό ρυθμιστικό απόθεμα υγροποιημένου φυσικού αερίου ενόψει της χειμερινής περιόδου 2023/24 και η Κίνα διαμορφώνει την πολιτική της για τη χρήση του φυσικού αερίου, καθορίζοντας τις κατευθυντήριες αρχές για μια "ομαλή αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου" τα επόμενα χρόνια.