Η επιχειρηματική ελίτ των ΗΠΑ χειροκροτεί τον Σι Τζινπίνγκ

Σε ξενοδοχείο του Σαν Φρανσίσκο το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ απηύθυνε ένα μήνυμα προς τις αμερικανικές επιχειρήσεις, το οποίο χειροκρότησε όρθιο: Η Κίνα είναι μια μεγάλη αγορά και ένας φίλος.

Στο Hyatt Regency συνέρρευσαν για να συναντήσουν τον Κινέζο ηγέτη ο Έλον Μασκ της Tesla, ο Τιμ Κουκ της Apple και ο Άλμπερτ Μπούρλα της Pfizer, όλοι τους πρόθυμοι να πουλήσουν περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, iPhones και φάρμακα στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Μετά από μια ημέρα που πέρασε σε πολυαναμενόμενες συνομιλίες με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο Σι είπε σε ένα ακροατήριο περίπου 300 ατόμων: «Ο εκσυγχρονισμός για 1,4 δισ. Κινέζους είναι μια τεράστια ευκαιρία που προσφέρει η Κίνα στον κόσμο».

«Ο κόσμος χρειάζεται η Κίνα και οι ΗΠΑ να συνεργαστούν για ένα καλύτερο μέλλον», πρόσθεσε. «Η Κίνα είναι έτοιμη να γίνει εταίρος και φίλος των ΗΠΑ».

Τα θερμά αισθήματα φάνηκαν αμοιβαία. «Αν δείτε τη λίστα με τις 20 κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες στην Κίνα, ήταν όλες εκεί», δήλωσε ένας τιτάνας της τεχνολογίας από το Σαν Φρανσίσκο που παρακολούθησε την εκδήλωση αλλά δεν ήθελε να δημοσιευθεί το όνομά του. Κατά την είσοδό του στο Hyatt, ο ιδρυτής της Bridgewater, Ρέι Ντάλιο, δήλωσε στους Financial Times ότι ήταν «ενθουσιασμένος που είχε αυτή τη σχέση (με τον Σι)».

Αλλά ενώ ο Σι κατέβαλε προσπάθεια να εκφράσει την ανοικτή υποδοχή της χώρας του στις αμερικανικές επιχειρήσεις, ο συνδυασμός των ταλαντευόμενων εντάσεων με την Ουάσινγκτον, της βραδείας οικονομικής ανάκαμψης από την πανδημία και του ολοένα και πιο δυναμικού μηχανισμού εσωτερικής ασφάλειας του Πεκίνου, έχει μειώσει τον ενθουσιασμό των Αμερικανών επενδυτών για μεγάλα στοιχήματα στην Κίνα.

Μια σειρά από αμερικανικές εταιρείες έχουν αρχίσει να μαζεύουν τα πράγματά τους ή να ανακατευθύνουν τις αλυσίδες εφοδιασμού από φόβο ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις θα μπορούσαν να διαταράξουν τις επιχειρήσεις. Τεχνολογικοί όμιλοι, όπως η Airbnb και η LinkedIn, έχουν αποσυρθεί από τη χώρα, όπως και οι εταιρείες συμβούλων Gallup και Forrester Research. Ακόμη και η Apple, η οποία βασίζεται εδώ και καιρό στην κινεζική παραγωγή, έχει αρχίσει να προμηθεύεται προϊόντα από χώρες όπως η Ινδία και το Βιετνάμ.

Επιχειρηματικοί ηγέτες και αναλυτές δήλωσαν ότι δεν περίμεναν ότι η σύνοδος κορυφής του Σι με τον Μπάιντεν θα ξεπαγώσει πλήρως τις σχέσεις. Οι δύο Πρόεδροι συμφώνησαν να επανεκκινήσουν τις στρατιωτικές επικοινωνίες και να συστήσουν μια ομάδα εργασίας για την καταπολέμηση των ναρκωτικών για την αντιμετώπιση της φαιντανύλης που εισρέει στις ΗΠΑ, αλλά έφυγαν με πολλά θέματα άλυτα, κυρίως τις εντάσεις σχετικά με την Ταϊβάν, την οποία η Κίνα διεκδικεί ως μέρος της επικράτειάς της.

Ο Μάιρον Μπρίλιαντ, πρώην επικεφαλής των διεθνών σχέσεων του Εμπορικού Επιμελητηρίου των ΗΠΑ, δήλωσε ότι, ενώ οι Κινέζοι αξιωματούχοι επέστρεφαν στο εγχειρίδιο του φλερτ με την επιχειρηματική κοινότητα για επενδύσεις και για να βοηθήσουν στη διαχείριση των δεσμών με την Ουάσιγκτον, «οι καιροί έχουν αλλάξει».

«Η ουσία είναι ότι οι Αμερικανοί επιχειρηματίες δεν θέλουν να παγιδευτούν σε μια παρτίδα σκάκι μεταξύ της Κίνας και των αμερικανικών κυβερνήσεων», δήλωσε ο Μπρίλιαντ. «Οι διευθύνοντες σύμβουλοι αποφεύγουν το ρίσκο [και] το περιβάλλον μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ έχει αυξήσει τον κίνδυνο της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Κίνα».

Η ολοένα και πιο έντονη κριτική της Κίνας από τους Αμερικανούς πολιτικούς, που είναι «γεράκια», έχει περιπλέξει ακόμη περισσότερο το επιβαρυμένο περιβάλλον για τους επιχειρηματίες. Την Τρίτη, ο Μάικ Γκάλαχερ, πρόεδρος της επιτροπής Κίνας της Βουλής των Αντιπροσώπων, χαρακτήρισε «ασυνείδητο» το γεγονός ότι αμερικανικά στελέχη πλήρωναν για να παραστούν στο δείπνο με τον Σι, επικαλούμενος την καταστολή που ασκεί το Πεκίνο στους μουσουλμάνους Ουιγούρους στη βορειοδυτική περιοχή Σιντζιάνγκ της Κίνας και απαιτώντας κατάλογο των συμμετεχόντων.

Ένα κινεζο-αμερικανικό στέλεχος σε μια εταιρεία τεχνολογίας που δραστηριοποιείται και στις δύο χώρες, δήλωσε στους FT ότι η συμμετοχή του ήταν «κρατικό μυστικό».

Ο Ντάρεν Γουντς, διευθύνων σύμβουλος της ExxonMobil, η οποία βρίσκεται στη διαδικασία κατασκευής ενός πετροχημικού εργοστασίου πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στη νότια Κίνα, δήλωσε στους δημοσιογράφους το πρωί της Τετάρτης ότι δεν θα παραστεί στο δείπνο.

«Οι σχέσεις της κινεζικής και της αμερικανικής κυβέρνησης θα έχουν κατά κάποιο τρόπο άμπωτη και ροή με τον καιρό», δήλωσε ο Γουντς. «Και οι δύο χώρες είναι πολύ σημαντικές για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων για να μην βρεθεί κάποια ισορροπία, αν και η ισορροπία αυτή θα μετατοπιστεί».

Ο Σι Γινχόνγκ, ειδικός στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας στο Πανεπιστήμιο Ρενμίν της Κίνας, δήλωσε ότι η ενασχόληση και των δύο κυβερνήσεων με την εθνική ασφάλεια θα θέσει ένα ανώτατο όριο στις σχέσεις. «Εάν τα οικονομικά συμφέροντα συγκρούονται με την εθνική ασφάλεια, η εθνική ασφάλεια θα υπερισχύσει αναμφίβολα», δήλωσε ο Σι.

Αντίπαλοι ή εταίροι;

«Ο πλανήτης Γη είναι αρκετά μεγάλος για να πετύχουν οι δύο χώρες», δήλωσε ο Σι Τζινπίνγκ, ο Πρόεδρος της Κίνας, καθώς συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν στο Σαν Φρανσίσκο. Ήταν ένα από τα πολλά αισιόδοξα μηνύματα μεταξύ των ηγετών των ΗΠΑ και της Κίνας, καθώς έκαναν την πιο ξεκάθαρη προσπάθειά τους να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις τους από τότε που ξέσπασε ένας πικρός εμπορικός πόλεμος το 2018. Αν και παραμένει διστακτική, οι ενδείξεις είναι ότι οι δύο άνδρες πέτυχαν τουλάχιστον τις απαρχές μιας «επανεκκίνησης» στις σχέσεις που έχουν κατρακυλήσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών.

Ο ολοένα και πιο δυναμικός μηχανισμός εσωτερικής ασφάλειας της Κίνας έχει εκνευρίσει πολλές ξένες επιχειρήσεις, πραγματοποιώντας επιδρομές στην αμερικανική εταιρεία συμβούλων Bain & Co και κρατώντας πέντε τοπικούς υπαλλήλους του Ομίλου Mintz που ασχολείται με τη δέουσα επιμέλεια. Το Πεκίνο απαγόρευσε επίσης τη χρήση των τσιπ του αμερικανικού Ομίλου Micron σε κρίσιμες υποδομές λόγω κινδύνων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Ο Μάικλ Χαρτ, πρόεδρος του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα, δήλωσε ότι ο έλεγχος που ασκεί το Πεκίνο στις αμερικανικές επιχειρήσεις στη χώρα στέλνει «ανάμεικτα μηνύματα» και ελπίζει ότι η φιλική ρητορική του Σι θα διαχυθεί μέσω της γραφειοκρατίας.

Δεδομένης της αβέβαιης πορείας της οικονομίας της Κίνας, η οποία έχει πληγεί από έναν υποτονικό τομέα ακινήτων και αδύναμες εξαγωγές, ο Hart πρόσθεσε ότι ορισμένοι αμερικανικοί όμιλοι παραμένουν απαισιόδοξοι. Η Κίνα έχει αγωνιστεί για να δώσει ώθηση στην ισχυρή ανάπτυξη μετά την άρση των ελέγχων για την πανδημία φέτος. Αλλά είπε ότι για πολλές εταιρείες, «η Κίνα εξακολουθεί να είναι μια σημαντική αγορά και κερδοφόρα».

«Το Πεκίνο αντιλαμβάνεται ότι ο ιδιωτικός τομέας γίνεται αρκετά νευρικός», δήλωσε η Emily Kilcrease, ειδικός σε θέματα τεχνολογίας στο think-tank CNAS.

Ενώ ο Σι προσπάθησε να καθησυχάσει τις αμερικανικές επιχειρήσεις στο δείπνο, αν το Πεκίνο δεν χαλαρώσει την πίεση στις αμερικανικές πολυεθνικές και δεν σταματήσει να επιβάλλει απαγορεύσεις εξόδου σε ξένα στελέχη, «αυτές οι ανησυχίες του ιδιωτικού τομέα θα συνεχίσουν να υφίστανται παρά τη ρητορική», πρόσθεσε η ίδια.

Ο Σι δήλωσε στους ηγέτες των επιχειρήσεων στο Σαν Φρανσίσκο: «Το νούμερο ένα ερώτημα για εμάς είναι: είμαστε αντίπαλοι ή εταίροι;» Εάν οι ΗΠΑ και η Κίνα έβλεπαν ο ένας τον άλλον ως αντίπαλο, προειδοποίησε, «αυτό θα οδηγήσει μόνο σε λανθασμένη χάραξη πολιτικής, λανθασμένες ενέργειες και ανεπιθύμητα αποτελέσματα».

Πρόσθετο ρεπορτάζ από τον Νιαν Λιου στο Πεκίνο

	© The Financial Times Limited [2023]. All Rights Reserved. FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Limited Not to be redistributed, copied or modified in any way. politis.com.cy is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.