Προϋποθέσεις για διέξοδο στις εκποιήσεις - Οριστική λύση επιδιώκει το ΥΠΟΙΚ

Την περασμένη Κυριακή σημειώναμε ότι το κλείσιμο του μετώπου των εκποιήσεων θα λειτουργούσε προς όφελος όλων των εμπλεκόμενων και για την κυπριακή οικονομία, συνολικά. Δεν μπορούμε να προσδοκούμε καλύτερες ημέρες σε προσωπικό, ατομικό επίπεδο αν η οικονομία δεν εδράζεται σε στέρεες βάσεις.

Μετά από μια μακρά περίοδο διαβουλεύσεων, η κυβέρνηση ενέκρινε και κατέθεσε στο Κοινοβούλιο το νομοσχέδιο για την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσεως, όπως είναι η πλήρης ονομασία του φορέα που προΐσταται ο Χρηματοοικονομικός επίτροπος.

Το νομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ προβλέπει ότι ο Χρηματοοικονομικός επίτροπος για σκοπούς αναδιάρθρωσης δύναται να διοριστεί διαμεσολαβητής στις ακόλουθες περιπτώσεις:

1ον Σε τερματισμένη πιστωτική διευκόλυνση κατά την ημερομηνία εφαρμογής του τροποποιητικού νόμου. Οι χρεώστες μπορούν να αποταθούν στον Χρηματοοικονομικό επίτροπο εντός 6 μηνών από την ημερομηνία εφαρμογής του τροποποιητικού νόμου.

2ον Σε πιστωτική διευκόλυνση η οποία πωλήθηκε σε Εταιρεία Εξαγοράς Πιστώσεων.

3ον Σε πιστωτική διευκόλυνση ύψους μέχρι €350.000 που εξασφαλίζεται από επαγγελματική στέγη.

4ον Ο Χρηματοοικονομικός επίτροπος μπορεί να επιληφθεί παραπόνου κατά χρηματοοικονομικής επιχείρησης ή να ορίσει διαμεσολαβητή για σκοπούς αναδιάρθρωσης αν δικαστήριο ενώπιον του οποίου διεξάγεται δικαστική διαδικασία σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας πριν την έκδοση απόφασης αναβάλει τη διαδικαστική διαδικασία, προκειμένου να επιτρέψει στους διάδικους την επίλυση της διαφοράς τους με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης.

Πρόσθετα, πρόταση νόμου των κομμάτων που έχει αποδεχθεί το ΥΠΟΙΚ προβλέπει τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού επιτρόπου για εξωδικαστική επίλυση διαφορών, εντός 45 ημερών, μεταξύ ενυπόθηκου δανειστή και ενυπόθηκου οφειλέτη αναφορικά με το ύψος του ποσού που δηλώνει ο ενυπόθηκος δανειστής στην ειδοποίηση «ΙΑ» κατά την εκποίηση κύριας κατοικίας αξίας μέχρι €350.000. Με την ίδια πρόταση, δικαίωμα για προσφυγή στον Χρηματοοικονομικό επίτροπο αποκτούν όλοι οι ενυπόθηκοι οφειλέτες των υφιστάμενων μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων με κύρια κατοικία μέχρι €350.000.

Ως δικλίδα ασφαλείας για να αποφευχθεί κατάχρηση στο μέλλον λειτουργεί ρύθμιση που προβλέπει ότι ενυπόθηκοι οφειλέτες νέων ΜΕΧ που δεν συνεργάζονται με τα αδειοδοτημένα ιδρύματα, όπως ορίζει ο κώδικας της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, δεν μπορούν να προσφύγουν στον Χρηματοοικονομικό επίτροπο (δεν θεωρούνται επιλέξιμοι οφειλέτες).

Σημειώνεται ότι ο βασικός νόμος προβλέπει ότι η προσφυγή στον Χρηματοοικονομικό επίτροπο είναι δυνατή μετά την εξάντληση όλων των υπόλοιπων βημάτων για την εξεύρεση συναινετικής λύσης αναδιάρθρωσης.

Αν στα παραπάνω (που πρέπει να ψηφιστούν από τη Βουλή μέχρι τη διακοπή των εργασιών του Κοινοβουλίου για τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς) προσθέσουμε το σχέδιο «Ενοίκιο έναντι Δόσης» και τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει τράπεζες και εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων για την επιτάχυνση της αναδιάρθρωσης δανείων, βλέπουμε ότι διαμορφώνεται ένα πακέτο μέτρων το οποίο απαντά σε ανησυχίες για τις δυνατότητες που έχουν οι δανειολήπτες να αμφισβητήσουν το υπόλοιπο της οφειλή και να πετύχουν μια καλύτερη διευθέτηση για τις υποχρεώσεις τους.

Τα στοιχεία, πάντως, που δημοσιεύει η Κεντρική Τράπεζα δείχνουν ότι οι αναδιαρθρώσεις είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, παρά τη διαφορετική αντίληψη.

Στα τέλη του Αυγούστου σε ένα σύνολο των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) που ήταν 2,089 δισ. ευρώ, οι αναδιαρθρώσεις ανέρχονταν σε 1,92 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 941 εκατ. ευρώ παραμένουν στις ΜΕΧ (δάνειο που αναδιαρθρώνεται δεν «πρασινίζει» αυτόματα, αλλά ακολουθεί μια περίοδο παρακολούθησης).

Η μεγάλη εικόνα

Συνολικά έχουμε μπροστά μας ένα ολοκληρωμένο πακέτο που μπορεί να οδηγήσει στην οριστική επίλυση του θέματος των εκποιήσεων με τρόπο ορθολογικό. Το γεγονός ότι παρασκηνιακά εκφράζονται επιμέρους αντιρρήσεις τόσο από κοινοβουλευτικούς όσο και από χρηματοοικονομικούς φορείς ενισχύει την άποψη ότι το πακέτο είναι κατάλληλο. Ήρθε, συνεπώς, η ώρα το ζήτημα να κλείσει, χωρίς την επανάληψη ενός σκηνικού πολιτικού θρίλερ.

Αυτό το μήνυμα έστειλε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης: «Αναμένουμε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων να εξετάσει όχι μόνο το τελευταίο νομοσχέδιο, αλλά το σύνολο της δέσμης μέτρων που θεωρούμε ότι για πρώτη φορά στα πολλά χρόνια συζητείται και ταλανίζει την κυπριακή οικονομία αλλά και τους δανειολήπτες. Για πρώτη φορά επιχειρείται μια ολιστική προσέγγιση, μια οριστική και ολιστική προσέγγιση που θα μπορέσει να λειτουργήσει ως ένα δίχτυ προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών και την ίδια στιγμή να μην αφήνει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αν θέλετε, να μπορούν να ξεφεύγουν. Αναμένουμε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων μέσα από μια εποικοδομητική στάση, μέσα από μια νηφάλια προσέγγιση, να εξετάσουν τις κυβερνητικές προτάσεις αλλά και τις προτάσεις νόμου που βρίσκονται ενώπιόν τους το συντομότερο δυνατόν για να είμαστε σε θέση πριν από το τέλος του χρόνου να ολοκληρωθεί η συζήτηση».

Παράθυρο διεξόδου (που μένει να φανεί στην πράξη) άνοιξε η ΕΔΕΚ, η οποία θεωρεί ικανοποιητική εξέλιξη την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο του νομοσχεδίου περί της Σύστασης και Λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσεως και δηλώνει ότι θα μελετήσει το νομοσχέδιο με εποικοδομητική διάθεση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση δεν υιοθετεί την πρόταση νόμου των τριών κομμάτων ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ για τον λεγόμενο μηχανισμό της Κεντρικής Τράπεζας που υπό προϋποθέσεις οδηγεί σε αναστολή της εκποίησης μέσω προσφυγής στα δικαστήρια. Υπενθυμίζεται ότι και η ίδια η Κεντρική έχει αποσύρει το σχετικό έγγραφο που ετοίμασε καθώς είχε ετοιμαστεί με τον όρο ότι δεν θα υπάρξουν άλλες νομοθετικές πρωτοβουλίες.