Μπροστά σε ένα πολύ κακό σενάριο η κυπριακή οικονομία

Το πακέτο των νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσία το οποίο θα βρεθεί σήμερα το βράδυ ενώπιων των ηγετών των 27 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει επιλογές που οδηγούν στον πλήρη αποκλεισμό της ρωσικής οικονομίας από τον υπόλοιπο κόσμο.

Ανάμεσα στις επιλογές είναι και το κλείσιμο του SWIFT, του παγκόσμιου συστήματος διαπεραίωσης τραπεζικών συναλλαγών, για τις ρωσικές τράπεζες. Πρόκειται για το πιο ακραίο, αλλά και αποτελεσματικό μέσο για να πιεστεί ο Πούτιν από τον περίγυρο του, ο οποίος θα κινδυνεύει να μείνει χωρίς πρόσβαση στα κεφάλαιά του.

Οι επιλογές αυτές επηρεάζουν άμεσα την κυπριακή οικονομία, τόσο τον τομέα των υπηρεσιών, όσο και τον τουρισμό. Είναι γνωστό και εμφανές ότι στην Κύπρο ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες ρωσικών συμφερόντων, οι οποίες κινδυνεύουν να βρεθούν χωρίς αντικείμενο εργασιών αν δεν μπορούν να εκτελεστούν εμβάσματα.

Ενδεικτικά, με βάση πρόσφατα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για τις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ), το απόθεμα των εισερχόμενων ΑΞΕ, δηλαδή το χρήμα που εισήλθε στη χώρα, έφτασε σε 388,814 δισ. ευρώ το 2020, από τα οποία τα 101,962 δισ. ευρώ προέρχονται από τη Ρωσία. Παράλληλα, το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ έφθασε τα 399,313 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 134,422 δισ. ευρώ κατευθύνθηκαν προς τη Ρωσία. Όπως γίνεται κατανοητό η Κύπρος, ως χρηματοοικονομικό κέντρο, λειτουργεί ως γέφυρα για επενδύσεις και αυτή η γέφυρα θα υποστεί σοβαρή ζημιά στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων οι οποίες θα πλήξουν είτε άμεσα είτε έμμεσα τα ρωσικά οικονομικά συμφέροντα.

Από την άλλη η απενεργοποίηση του SWIFT θα σταματήσει τις συναλλαγές σε δολάρια και τις συναλλαγές μεταξύ κυπριακών και ρωσικών επιχειρήσεων.

Αν τελικά αποφασιστεί το κλείσιμο του SWIFT, η εφαρμογή της απόφασης θα απαιτήσει την έγκριση ειδικής νομοθεσίας καθώς το swift αποτελεί ιδιωτικό οργανισμό. Το ακρωνύμιο μεταφράζεται στα ελληνικά ως «Κοινότητα για την Παγκόσμια Διατραπεζική Οικονομική Επικοινωνία» και έχει έδρα το Βέλγιο.

H EKT

Εκπρόσωπος της ΕΚΤ κληθείς να σχολιάσει δήλωσε ότι «η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις επιπτώσεις της κατάστασης στην Ουκρανία. Στη συνεδρίαση του Μαρτίου θα προβεί σε συνολική αξιολόγηση των οικονομικών προοπτικών. Αυτή περιλαμβάνει και τις πρόσφατες εξελίξεις στον γεωπολιτικό χώρο. Όσον αφορά τις κυρώσεις, αυτές αποφασίζονται από την ΕΕ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Το Ευρωσύστημα θα τις εφαρμόσει''.

«Θα στοχεύσουμε στρατηγικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας, αποκλείοντας την πρόσβασή της στις τεχνολογίες και τις αγορές που είναι κλειδί για τη χώρα. Θα αποδυναμώσουμε την οικονομική βάση της Ρωσίας και την ικανότητά της για εκσυγχρονισμό. Θα παγώσουμε το ενεργητικό της Ρωσίας στην ΕΕ και θα σταματήσουμε την πρόσβαση των ρωσικών τραπεζών στις ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σημειώνοντας ότι όπως με το πρώτο πακέτο κυρώσεων, έτσι και με το δεύτερο, η ΕΕ ενεργεί σε συνεννόηση με τους εταίρους και συμμάχους της, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, αλλά και την Ιαπωνία και την Αυστραλία».
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε το πρωί ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα κληθούν να υιοθετήσουν «το πιο ισχυρό και σκληρό πακέτο κυρώσεων που εφαρμόσαμε ποτέ».
Η ΕΕ και οι διεθνείς σύμμαχοί μας «πρέπει να επιβάλουν ευρείες κυρώσεις σε βάρος του ολιγαρχικού συστήματος του Πούτιν, το οποίο απολαμβάνει τις ελευθερίες και τα προνόμια της Δύσης. Αυτό το σύστημα πρέπει να στεγνώσει πλήρως οικονομικά. Είμαστε ενωμένοι με τον λαό της Ουκρανίας», δήλωσε από την πλευρά του ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας (Bundestag) Μίχαελ Ροτ

Αναταραχή στις αγορές

Οι ευρωπαϊκές μετοχές κατέγραψαν βουτιά 3% σήμερα το πρωί με τους επενδυτές να πωλούν περιουσιακά στοιχεία που ενέχουν ρίσκο ύστερα από την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αυξάνοντας τους φόβους ότι ένας πόλεμος στην Ευρώπη θα τροφοδοτήσει υψηλότερο πληθωρισμό στα καύσιμα και θα εκτροχιάσει την οικονομική ανάκαμψη.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600 σημείωσε πτώση 2,9%, στο χαμηλότερο επίπεδό του από τον Μάιο του 2021.
Ο γερμανικός δείκτης DAX υποχώρησε κατά 3,7% στα χαμηλά επίπεδα του Μαρτίου του 2021, ενώ υφίσταται τις μεγαλύτερες πιέσεις εν μέσω φόβων για τη μεγάλη εξάρτηση της χώρας από τις ενεργειακές προμήθειες από τη Ρωσία.
Το άλμα στις τιμές πετρελαίου βοήθησε τον βρετανικό δείκτη FTSE 100, που περιλαμβάνει πολλές εταιρίες που σχετίζονται με εμπορεύματα, να περιορίσει τις απώλειές του, σημειώνοντας πτώση 2,4%.
Ο ευρωπαϊκός δείκτης εταιριών πετρελαίου και αερίου σημείωσε τη μικρότερη πτώση μεταξύ των κλαδικών δεικτών, με απώλειες 1,2%, αφού οι τιμές πετρελαίου σημείωσαν άλμα περίπου 6%, οδηγώντας το πετρέλαιο μπρεντ πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά από το 2014.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες με τη μεγαλύτερη έκθεση στη Ρωσία, μεταξύ των οποίων οι Raiffeisen Bank, UniCredit και Societe Generale, σημείωσαν πτώση μεταξύ 5% και 6,6%, ενώ ο ευρύτερος τραπεζικός δείκτης υποχώρησε κατά 4,2%.
Το ρούβλι υποχώρησε σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο έναντι του δολαρίου.
Το χρηματιστήριο της Μόσχας άνοιξε και πάλι σήμερα ύστερα από την προσωρινή αναστολή των συναλλαγών, σημειώνοντας βουτιά σχεδόν 14%. Ο δείκτης Moex (σε ρούβλια) κατέγραψε πτώση 13,97% ενώ ο δείκτης RTS (σε δολάρια) σημείωσε βουτιά 20,16%.
Οι αποδόσεις των ρωσικών 10ετών ομολόγων σε ρούβλια OFZ, που κινούνται αντίθετα από τις τιμές τους, σημείωσαν άνοδο 10,93%, στο υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2016.
Η μεγαλύτερη ρωσική τράπεζα, η Sberbank, ανακοίνωσε ότι έχει προετοιμαστεί για τις όποιες εξελίξεις και έχει επεξεργαστεί διάφορα σενάρια για να προστατεύσει τα κεφάλαια, τα περιουσιακά στοιχεία και τα συμφέροντα πελατών της.
Στο μεταξύ, η Kεντρική Tράπεζα της Ρωσίας είπε ότι θα ξεκινήσει παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος και θα προσφέρει επιπλέον ρευστότητα στον τραπεζικό κλάδο.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP