Η «πρoίκα» του νέου υπουργού Εργασίας

Κρίσιμα εργασιακά ζητήματα αναμένεται να επωμιστεί η νέα κυβέρνηση η οποία θα κληθεί να κυβερνήσει τον τόπο σε λίγες βδομάδες από σήμερα. Η αγορά εργασίας στην Κύπρο βρίσκεται σε σημείο καμπής και αρκετά θέματα παραμένουν ανοικτά.

Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν τονίσει επανειλημμένα πως εδώ και μια δεκαετία υπήρξαν αρκετές υποχωρήσεις από το συνδικαλιστικό κίνημα, αρχής γενομένης από το πάγωμα της ΑΤΑ από την τότε κυβέρνηση του ΑΚΕΛ (κάτι για το οποίο συμφώνησαν και τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης), ενώ πρώτα η πανδημική κρίση και στη συνέχεια η ενεργειακή οδήγησαν σε περαιτέρω διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Σημειώνεται ότι με βάση την πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου - ΠΕΟ για το 2022 ο μέσος πραγματικός μισθός, μειώθηκε το 2022 εξαιτίας του πληθωρισμού κατά 3%, ενώ το μερίδιο της εργασίας στο εθνικό εισόδημα έχει κατά το 2022 μειωθεί κατά περίπου 4% του ΑΕΠ. Από την άλλη μεριά όπως αναφέρει η ίδια μελέτη το μερίδιο των κερδών παρουσιάζεται αυξημένο κατά 7,5% του ΑΕΠ συγκρινόμενο με το επίπεδο του 2011.

Διαταραχή μοντέλου

Δυστυχώς, το μοντέλο εργασιακών σχέσεων το οποίο βασιζόταν στη συναίνεση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων έχει διαταραχθεί εδώ και αρκετό καιρό και η αποκατάσταση της πληγείσας εμπιστοσύνης μεταξύ εργοδοτικών οργανώσεων και συντεχνιών φαίνεται πως θα κάνει αρκετό καιρό για να επουλωθεί και να επανέλθει στην πρότερα κατάσταση.

Το ζήτημα της ΑΤΑ φαίνεται να ήταν η αιτία που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής από την πλευρά του συνδικαλιστικού κινήματος το οποίο για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες μπαίνει μπροστά με τρίωρη παναπεργία στις 26 Ιανουαρίου. Υπενθυμίζεται πως πριν λίγες βδομάδες ήταν οι εργαζόμενοι στην εταιρεία Wolt οι οποίοι ξεσηκώθηκαν σε ό,τι αφορά τις μειωμένες αμοιβές τους, ενώ αυτή τη χρονική περίοδο τα ηνία παίρνει ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα της Κύπρου.

Πολλά μέτωπα

Ωστόσο, δεν είναι μόνο το θέμα της ΑΤΑ που απασχολεί το συνδικαλιστικό κίνημα αλλά είναι και άλλα εργασιακά ζητήματα τα οποία έθεσαν συχνά οι συντεχνίες στην απελθούσα κυβέρνηση όπως είναι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, η κάλυψη όλο και περισσότερων εργαζομένων με συλλογικές συμβάσεις, ο εθνικός κατώτατος μισθός για τον οποίο οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εξέφρασαν την απογοήτευσή τους, όχι μόνο για το τελικό ποσό αλλά και τις αδιευκρίνιστες πτυχές του καθώς επίσης και οι προσπάθειες της εργοδοτικής πλευράς για εισαγωγή ξένου προσωπικού από τρίτες χώρες.

Σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος υπενθυμίζεται πως υπάρχει ήδη η αναλογιστική μείωση του 12% για όσους αποφασίσουν να συνταξιοδοτηθούν στο 63ο έτος της ηλικίας τους αντί στο 65ο έτος. Υπενθυμίζεται ότι η αναλογιστική μείωση του 12% για το 63ο έτος έγινε το 2012 όταν στην εξουσία ήταν το ΑΚΕΛ και μετά από απαίτηση της τρόικας, απόφαση με την οποία είχαν συμφωνήσει και πάλι τα τότε κόμματα της αντιπολίτευσης.

Οι συντεχνίες επιδιώκουν τον τερματισμό της αναλογιστικής μείωσης του 12% γεγονός που δεν βρίσκει σύμφωνη την κυβέρνηση η οποία ανησυχεί για τη βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Κυριάκος Κούσιος, ζήτησε από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO) την πραγματοποίηση αναλογιστικής μελέτης.

Ήδη, με βάση πληροφόρηση του «Π» η μελέτη είναι έτοιμη και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπάρξει παρουσίαση και ανάλυση των δεδομένων ενώπιον του αρμόδιου υπουργού και συνεργατών του από τους ειδικούς του ILO.

Συλλογικές συμβάσεις

Σε σχέση με το θέμα των συλλογικών συμβάσεων παρουσιάζεται δυστοκία στον νευραλγικό τομέα των κατασκευών στον οποίο εργοδοτούνται περίπου 40 χιλιάδες εργαζόμενοι. Οι συντεχνίες ζητούν επαναφορά στο 100% των μισθών και των ωφελημάτων στο επίπεδο που ήταν πριν από την κρίση του 2013, όπου είχε γίνει ειδική συμφωνία. Ωστόσο, τα δύο τελευταία σημεία όπως πληροφορούμαστε αποτελούν κόκκινη γραμμή για την ΟΣΕΟΚ καθώς όπως υποστηρίζουν εκπρόσωποι της ομοσπονδίας οι εταιρείες του οικοδομικού τομέα δεν έχουν το περιθώριο αυτή τη χρονική στιγμή όπου το κόστος κατασκευής βρίσκεται στα ύψη να προχωρήσουν σε επαναφορές μισθών.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της στρατηγικής για εργοδότηση εργαζομένων από τρίτες χώρες είναι θέμα το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την έλλειψη προσωπικού που υπάρχει στην αγορά εργασίας (κάτι το οποίο δεν αφορά μόνο την Κύπρο αλλά και άλλες χώρες της Δύσης). Στην περίπτωση της Κύπρου η εργοδοτική πλευρά έχει τονίσει επανειλημμένα την ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών σε ό,τι αφορά ξένο εργατικό δυναμικό από τρίτες χώρες, ωστόσο οι συνδικαλιστικές οργανώσεις τονίζουν πως κάτι τέτοιο θα πρέπει να γίνει συντονισμένα και πολύ προσεκτικά ώστε να μην απορρυθμιστεί και άλλο η αγορά εργασίας στην Κύπρο. Η απελθούσα κυβέρνηση και συγκεκριμένα ο κ. Κούσιος, είχε δηλώσει ότι θα προσπαθούσε να επιλύσει το πρόβλημα πριν το τέλος της κυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη, όμως όπως φάνηκε τα ζητήματα του εθνικού κατώτατου μισθού και το θέμα της ΑΤΑ, επισκίασαν την οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης εξεύρεσης συναινετικής λύσης και επομένως και αυτό το θέμα θα το αναλάβει ο νέος υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.