#Showmethemoney, ο Πανίκος Δημητριάδης για τον πληθωρισμό και τις αυξήσεις επιτοκίων (ηχητικό)

Ο πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας και ομότιμος καθηγητής οικονομικών, Πανίκος Δημητριάδης μιλώντας στην εκπομπή "Show me the money" του "Πολίτη 107,6 & 97,6" τονίζει ότι η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να ρίξει τις τιμές της ενέργειας. Εκτιμά ότι καθυστέρησε η άνοδος των επιτοκίων και το στοίχημα τώρα για τις κεντρικές τράπεζες είναι να πείσουν ότι πράγματι θα περιορίσουν τον πληθωρισμό στο 2%.

Σε ότι αφορά τις επιπτώσεις στους δανειολήπτες, από την άνοδο του κόστους δανεισμού, αναφέρει ότι υπάρχει ο κίνδυνος για νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Προσβλέπει, τέλος, στη χρήση του νέου εργαλείου της ΕΚΤ για τη μείωση των αποδόσεων των κυπριακών ομολόγων.

Μάχη κατά του πληθωρισμού

Ειδικότερα, ο κ. Δημητριάδης αναφέρει ότι ο πληθωρισμός που βιώνουμε σήμερα δεν είναι αποτέλεσμα της νομισματικής πολιτικής, αλλά είναι αποτέλεσμα της πανδημίας και της εισβολής της Ρωσίας την Ουκρανία.

"Ο πόλεμος έχει ουσιαστικά οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση της τιμής της ενέργειας και από εκεί προέρχεται ο πληθωρισμός. Δεν είναι πληθωρισμός που προέρχεται από τη ζήτηση, δηλαδή από τη χαλαρή νομισματική πολιτική, αλλά πληθωρισμός που προέρχεται από πιέσεις από την πλευρά του κόστους".

Σε παρατήρηση ότι θεωρείται από αναλυτές ότι η μεγάλη δημοσιονομική και νομισματική παρέμβαση κατά τη διάρκεια της πανδημίας αποτέλεσε την καύσιμη ύλη για να έχουμε και πληθωριστικές πιέσεις πριν ακόμη ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία ο κ. Δημητριάδης τονίζει ότι "σίγουρα είναι ένας παράγοντας", αλλά "είναι πολύ εύκολο εκ των υστέρων, τώρα που βγήκαμε από την πανδημία, να επικρίνουμε τις πολιτικές αυτές οι οποίες όμως εάν δεν είχαν ακολουθηθεί ένας θεός μπορεί να ξέρει που θα βρισκόμασταν τώρα. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας σίγουρα μείωσε και τους θανάτους και ήταν οπωσδήποτε απαραίτητη για τη δημόσια υγεία. Οι κεντρικές τράπεζες βοήθησαν ώστε οι κυβερνήσεις να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν την αντιμετώπιση της πανδημίας".

"Οι πιέσεις που υπήρχαν τότε (στην πανδημία) ήταν αποπληθωριστικές και πιστεύω ότι η νομισματική πολιτική τότε ήταν κατάλληλη, δεν ήταν λανθασμένη. Εκείνο το οποίο μπορεί να επικρίνει κάποιος τις κεντρικές τράπεζες είναι ότι ενήργησαν κάπως αργά. Ο πληθωρισμός άρχισε να δείχνει το άσχημο του πρόσωπο εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο. Στην αρχή μας είναι προσωρινός και δεν πήραν έγκαιρα τα μέτρα που παίρνουν τώρα. Ο κίνδυνος από αυτήν την καθυστέρηση, για μένα, δεν είναι τόσο η αντιμετώπιση του πληθωρισμού, αλλά το θέμα των προσδοκιών, τα inflation expectations. Όταν οι κεντρικές τράπεζες έχουν αξιοπιστία η νομισματική πολιτική είναι πολύ πιο αποτελεσματική. Ότι λένε ο κόσμος το πιστεύει. Μας λένε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο 2%, το πιστεύουμε και πράττουμε ανάλογα στην αγορά εργασίας. Οι εργαζόμενοι δέχονται πιο χαμηλές αυξήσεις. Όταν όμως τη χάσεις (την αξιοπιστία) εκεί είναι ο κίνδυνος που βλέπουμε στον πληθωρισμό".

Εξαιτίας της χειροτέρευσης των προσδοκιών για τον πληθωρισμό ο κ. Δημητριάδης βλέπει πάρα πολλές πιέσεις και στην Κύπρο και στην υπόλοιπη ευρωζώνη για αυξήσεις μισθών.

"Κάπου έχουν χάσει ένα μέρος της αξιοπιστίας τους οι κεντρικές τράπεζες για το λόγο ότι μας έλεγαν για αρκετό καιρό ότι θα μειωθεί από μόνος του ο πληθωρισμός. Τώρα προσπαθούν να μας αποδείξουν ότι είναι πράγματι πολεμούν τον πληθωρισμό με μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων. Το κατά πόσον πείθουν μόνο ο χρόνος θα δείξει. Όμως οι απαιτήσεις από τις συντεχνίες υπάρχουν και θα είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός όταν αυτές οι απαιτήσεις αρχίσουν να υλοποιούνται και να παίρνει ο κόσμος αυξήσεις 5%, 6%,7% ή 8%".

Ενέργεια και επιτόκια

Στο ερώτημα αν η άνοδος των επιτοκίων μπορεί να ρίξει τον πληθωρισμό όταν έχουμε έναν παράγοντα ανόδου των τιμών, την ενέργεια, που δεν σχετίζεται με το κόστος του χρήματος ο κ. Δημητριάδης εξηγεί ότι "το κόστος δανεισμού (η αύξηση των επιτοκίων) επηρεάζει τη ζήτηση. Ο μοχλός πίεσης πάνω στον πληθωρισμό που έχουν οι κεντρικές τράπεζες είναι από την πλευρά της ζήτησης δεν μπορούν να επηρεάσουν καθόλου την πλευρά της προσφοράς όπου είναι οι τιμές της ενέργειας"

"Εάν, ευχής έργον, τελειώσει αυτός ο πόλεμος σίγουρα οι πιέσεις από την πλευρά της προσφοράς θα μειωθούν, διότι οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν και είναι αυτό που ελπίζουμε και υποθέτω είναι και αυτό που ελπίζουν και οι κεντρικές τράπεζες ότι θα υπάρξει αυτό το τέλος και θα υπάρξει μία ομαλοποίηση στις τιμές της ενέργειας ούτως ώστε και οι πιέσεις πάνω στον πληθωρισμό να μειωθούν".

"Η νομισματική πολιτική", προσθέτει, "δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική όσον αφορά τις τιμές της ενέργειας Δεν μπορεί. Όμως κάπως πρέπει να δράσουν οι κεντρικές τράπεζες και είναι αυτό που κάνουν. Αλλά δεν είναι η νομισματική πολιτική το πρόβλημα, το πρόβλημα είναι γεωπολιτικό και εκεί κυβερνήσεις πρέπει να επικεντρωθούν. Να βρουν έναν τρόπο για να επέλθει ειρήνη στην Ευρώπη". Στο μεταξύ οι κυβερνήσεις πρέπει να βοηθήσουν με στοχευμένα μέτρα για να μειώσεις τις επιπτώσεις των τιμών της ενέργειας στο κόσμο ο οποίος έχει χαμηλά εισοδήματα και δυσκολεύεται.

Η Κύπρος και τα ΜΕΔ

Σε ότι αφορά τις επιπτώσεις στην Κύπρο, ο τέως διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας αναφέρει ότι υπάρχει κίνδυνος αύξησης των "κόκκινων δανείων" και όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.

"Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει σχεδιάσει ένα νέο εργαλείο (για τον περιορισμό του κατακερματισμού της αγοράς με νέες αγορές ομολόγων) το οποίο ουσιαστικά στοχεύει σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Δεν θέλουμε από την πιο αυστηρή νομισματική πολιτική να επηρεαστούν οι αδύναμες χώρες στο κρίκο που ονομάζεται που ευρωζώνη. Αν έχουμε πάλι επιστροφή στο τι γινόταν το 2012-13, με όλες τις πιέσεις για διάσπαση της Ευρωζώνης, αυτό θα ήταν τραγικό.

Ερωτηθείς για τις αποδόσεις του κυπριακού δεκαετούς οι οποίες είναι σταθερά πάνω από το 4% τις τελευταίες εβδομάδες, ο κ. Δημητριάδης ότι "ουσιαστικά πρέπει να παρέμβουν οι κεντρικές τράπεζες για να αγοράσουν κυπριακά και ελληνικά ομόλογα ώστε να μειωθεί το κόστος δανεισμού της Κύπρου και της Ελλάδας" και άλλων χώρων με αποδόσεις πάνω από 4%, όπως η Ιταλία.

Τέλος, ερωτηθείς αν αυτή η νομισματική πολιτική που ακολουθείται με τις αυξήσεις των επιτοκίων, ταιριάζει τελικά σε μία οικονομία όπως είναι η Κύπρος, απαντά όχι.

"Φυσικά όχι, δεν ταιριάζει, όμως ένα ευρώ υπάρχει, μια ευρωζώνη και μια νομισματική πολιτική και πρέπει να το δεχτούμε. Γι΄αυτό όμως υπάρχει και αυτός ο νέος μηχανισμός ο οποίος ελπίζω να βοηθήσει κάπως να μετριαστούν οι επιπτώσεις".