Κλειδώνουν οι λεπτομέρειες για το σχέδιο «Ενοίκιο έναντι Δόσης»

Μετά από μια επίμονη διαβούλευση μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών, ΚΕΔΙΠΕΣ, τραπεζών και Ευρωπαϊκής Επιτροπής οριστικοποιήθηκαν οι περισσότερες παράμετροι του σχεδίου «Ενοίκιο έναντι Δόσης», το οποίο έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει τις περιπτώσεις δανειοληπτών που υπέβαλαν αίτηση για το σχέδιο «Εστία» αλλά κρίθηκαν μη βιώσιμοι (δηλαδή και μετά την αναδιάρθρωση του δανείου τους στη βάση των όρων του «Εστία» δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην εξυπηρέτηση του υπόλοιπου του εναπομείναντος δανείου) και όλων των υπόλοιπων ευάλωτων δανειοληπτών που λόγω αδυναμίας πληρωμής κινδυνεύουν να χάσουν την πρώτη τους κατοικία. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το σχέδιο θα αποτελέσει ασπίδα προστασίας για περίπου 1.250 ακίνητα πρώτης κατοικίας αξίας 100 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αποκτηθούν από την ΚΕΔΙΠΕΣ. Στον παραπάνω αριθμό περιλαμβάνονται και οι μη βιώσιμοι του σχεδίου «Εστία».

Οι παράμετροι του σχεδίου εξετάστηκαν και κατά τη διάρκεια της πρόσφατης 13ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της Κύπρου από κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Το σχέδιο προβλέπει την αγορά του ακινήτου από την ΚΕΔΙΠΕΣ στην οποία ο δανειολήπτης θα καταβάλει ενοίκιο και θα έχει το δικαίωμα εξαγοράς. Το σχέδιο και οι λεπτομέρειες εφαρμογής του θα ανακοινωθούν τις επόμενες εβδομάδες από το Υπουργείο Οικονομικών με στόχο η υλοποίηση να ξεκινήσει στις αρχές του 2023. Ήδη έχουν προχωρήσει σε προπαρασκευαστικές ενέργειες, όπως η επέκταση της δυνατότητας χρηματοδοτικής μίσθωσης σε ιδιώτες και η σύνταξη νομοσχεδίων για φορολογικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την εκτέλεση του σχεδίου. Οι απαιτούμενες προεργασίες έχουν τρέξει και στην ΚΕΔΙΠΕΣ για τη διεύρυνση των εργασιών της, για την αγορά και διαχείριση ακινήτων από τρίτους, στη βάση του σχεδίου «Ενοίκιο έναντι Δόσης»

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», έχουν οριστικοποιηθεί οι εξής παράμετροι του σχεδίου:

- Επιλέξιμοι για ένταξη θα είναι οι μη βιώσιμοι του σχεδίου «Εστία» (948 περιπτώσεις) και οι λήπτες δημόσιων βοηθημάτων. Η δημόσια στήριξη μέσω του σχεδίου δεν θα μπορούσε να περιοριστεί στους μη βιώσιμους δανειολήπτες του σχεδίου «Εστία», αλλά είναι ανοιχτό σε όλους τους ευάλωτους δανειολήπτες. Ως βασικό κριτήριο για να προσδιοριστεί ποιος είναι ευάλωτος τέθηκε ο δανειολήπτης να είναι δικαιούχος / λήπτης επιδόματος / παροχής από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας ή το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες.

- Η μέγιστη αξία της πρώτης κατοικίας δεν θα ξεπερνά τις 250.000 ευρώ και η ΚΕΔΙΠΕΣ θα αγοράζει το ακίνητο στο 60% της αγοραίας του αξίας από τις τράπεζες και τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Με βάση τους υπολογισμούς για την περίμετρο του σχεδίου, η δαπάνη για την ΚΕΔΙΠΕΣ δεν θα ξεπεράσει τα 60 εκατ. ευρώ.

- O δανειολήπτης θα μετατρέπεται σε ενοικιαστή και το ενοίκιο θα αποτελεί ποσοστό της αξίας του ακινήτου. Ουσιαστικά το κράτος θα επιδοτεί την κατοικία του δανειολήπτη, ο οποίος θα έχει δικαίωμα επαναγοράς για 15 χρόνια και η ΚΕΔΙΠΕΣ δικαίωμα πώλησης μετά από 5 χρόνια.

Το σχέδιο «Εστία»

Το σχέδιο «Ενοίκιο έναντι Δόσης» φαίνεται να ακολουθεί τα χνάρια του σχεδίου «Εστία» σε ό,τι αφορά τον αριθμό όσων πραγματικά έχουν ανάγκη κρατικής βοήθειας, με τους αριθμούς να αποδεικνύονται μικρότεροι σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις.

Το Υπουργείο Οικονομικών αποδίδει τη χαμηλότερη από την εκτιμώμενη συμμετοχή στο σχέδιο «Εστία» στην απροθυμία ενός σημαντικού αριθμού δανειοληπτών να προβούν σε αποκάλυψη των εισοδηματικών και περιουσιακών τους στοιχείων.

Συνολικά στο σχέδιο «Εστία» υποβλήθηκαν 6.393 αιτήσεις. Από αυτές, το 30% παρέμεινε ημιτελές, παρά τις παρατάσεις που δόθηκαν, ενώ 1% των αιτήσεων αποσύρθηκε από τους αιτητές. Συνεπώς, υποβλήθηκαν 4.374 πλήρως συμπληρωμένες αιτήσεις (69%), εκ των οποίων 1.049 έχουν λάβει τελική έγκριση. Περίπου οι μισές εγκεκριμένες αιτήσεις προέρχονται από την ΚΕΔΙΠΕΣ.

Ειδικότερα, η ΚΕΔΙΠΕΣ στην τελευταία ανακοίνωση για τα αποτελέσματα της διαχείρισης μέχρι τις 30/06/2022 έχει αναφορές στα αποτελέσματα του σχεδίου «Εστία». Οι αιτήσεις οι οποίες αξιολογήθηκαν και έχουν λάβει τελική έγκριση από το Υπουργείο Εργασίας αφορούν 557 λογαριασμούς με συμβατικό υπόλοιπο €119 εκατ. και είναι σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης των εφέσεων από το Υπουργείο Εργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο «Εστία» αφορούσε πιστωτικές διευκολύνσεις εξασφαλισμένες με υποθήκη την κύρια κατοικία με αγοραία αξία που δεν υπερέβαινε τις €350.000, τουλάχιστον τo 20% των συνολικών χορηγήσεων του δανειολήπτη να είχε υπερβεί τις 90 ημέρες καθυστέρησης, που έχουν λήξει έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2017, το συνολικό ακαθάριστο ετήσιο εισόδημα δεν υπερβαίνει τις €20.000 για τους άγαμους και τις €60.000 για οικογένεια με τουλάχιστον 4 εξαρτώμενα παιδιά. Τα υπόλοιπα καθαρά περιουσιακά στοιχεία, εξαιρουμένης της πρώτης κατοικίας, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 80% της αγοραίας αξίας της κύριας κατοικίας, δηλαδή σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τις €250.000. Το κράτος καλύπτει το 1/3 της δόσης για όλη τη διάρκεια του δανείου.

Σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο της ΚΕΔΙΠΕΣ, μέχρι 30/06/2022 είχαν σταλεί στην πλατφόρμα του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αιτήσεις 3.618 λογαριασμών ύψους €933 εκατ. Οι πλήρως συμπληρωμένες αιτήσεις αφορούν 2.032 λογαριασμούς ύψους € 494 εκατ. Το υπουργείο έχει δώσει έγκριση για 557 λογαριασμούς ύψους €119 εκατ. (συμπεριλαμβάνει και ποσά που θα διαγραφούν στο πλαίσιο του σχεδίου).