Ρωσοκύπριος ολιγάρχης στο στόχαστρο του FBI

Αμερικανοί ομοσπονδιακοί πράκτορες έκαναν την περασμένη Πέμπτη φύλλο και φτερό τρία οικιστικά συγκροτήματα που συνδέονται με τον κυπριακής υπηκοότητας δισεκατομμυριούχο Ρώσο ολιγάρχη Βίκτορ Βέξελμπεργκ: Συγκεκριμένα, μπήκαν σε ένα διαμέρισμά του στο Μανχάταν, στην αριστοκρατική έπαυλή του σε παραλιακή κοινότητα του Χάμπτονς και σε ένα ιδιόκτητο νησί στο Μαϊάμι. Και τα τρία ανήκουν στον Βέξελμπεργκ, ο οποίος πέρα από Κύπριος υπήκοος είναι και μεγαλομέτοχος της Τράπεζας Κύπρου μέσω της εταιρίας Lamesa Investments Limited. Ο Βέξελμπεργκ θεωρείται στενός συνεργάτης του Πούτιν και εδώ και χρόνια έχει μπει σε κατάλογο κυρώσεων από τις ΗΠΑ. Τον περασμένο Απρίλιο, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κατασχέθηκε το γιοτ του αξίας 120 εκατομμυρίων δολαρίων.

Οι έρευνες

Το FBI επιβεβαίωσε ότι βρισκόταν την Πέμπτη σε έναν πολυώροφο κτήριο της Παρκ Άβενιου, σε ένα κτήμα στο Σαουθάμπτον της Νέας Υόρκης και στον θύλακα του Φίσερ Άιλαντ, πραγματοποιώντας αυτό που ο εκπρόσωπος του FBI στο Μαϊάμι, Τζιμ Μάρσαλ, περιέγραψε ως «δραστηριότητα επιβολής του νόμου που διατάχθηκε από το δικαστήριο». Το γραφείο δεν έδωσε περισσότερες πληροφορίες. Δεκάδες ομοσπονδιακοί πράκτορες και το προσωπικό του Homeland Security Investigations ερεύνησαν τα ακίνητα που συνδέονται με τον Βίκτορ Βέξελμπεργκ και περιοίκοι τους είδαν να μεταφέρουν κιβώτια έξω από το ακίνητο της Park Avenue. Δεν υπήρξε άμεση ανταπόκριση σε αίτημα σχολιασμού που εστάλη σε δικηγόρους που έχουν εκπροσωπήσει τον Βέξελμπεργκ.

Άτομο που γνωρίζει το θέμα επιβεβαίωσε ότι ο Βέξελμπεργκ ήταν ο στόχος των ερευνών. Το πρόσωπο δεν είχε εξουσιοδότηση να μιλήσει δημόσια και το έκανε υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Παρόμοια έρευνα πραγματοποιήθηκε στο νησί Φίσερ, σε απόσταση αναπνοής από το Μαϊάμι Μπιτς, όπου δεκάδες πράκτορες του FBI και άλλων ομοσπονδιακών υπηρεσιών εθεάθησαν σε ακίνητα που συνδέονται με τον Βέξελμπεργκ και τους συνεργάτες του.

Παλιός γνώριμος

Η Ουάσινγκτον επέβαλε κυρώσεις κατά του Ρώσου επιχειρηματία το 2018. Θεωρήθηκε ως ύποπτος για εμπλοκή και άσκηση ρωσικής επιρροής στις αμερικανικές εκλογές του 2016, αλλά και το 2022. Ο Βέξελμπεργκ έχει στενούς δεσμούς με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Το Κρεμλίνο αρνείται την εμπλοκή του στις αμερικανικές εκλογές, ενώ χαρακτηρίζει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ως μία «ειδική πολεμική επιχείρηση».

Ο Βίκτορ Βέξελμπεργκ ειδικότερα απασχόλησε τις αμερικανικές αρχές λόγω της υπόθεσης του πρώην συμβούλου του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Πολ Μάναφορντ, ο οποίος μέσω Κύπρου μετέφερε χρήματα στις ΗΠΑ. Η Κύπρος βρέθηκε στο επίκεντρο των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης, με την ευκαιρία επίσης της υπουργοποίησης από τον Τραμπ του Wilbur Ross, το fund του οποίου αγόρασε την Τράπεζα Κύπρου. Τότε διατυπώθηκαν ερωτήματα εκ μέρους των Δημοκρατικών περί σχέσεων της Τράπεζας Κύπρου με τη Μόσχα λόγω του μεγαλόμετοχου της Βίκτορ Βέξελμπεργκ, αλλά και για τυχόν δάνεια που μπορεί να έδωσε για να στηρίξει την προεκλογική καμπάνια του Τραμπ. Ο Wilbur Ross διέψευσε τα πάντα.

Δεν αποκλείεται, πάντως, η έρευνα κατά του Vekselberg να έχει σχέση με τις συνεχιζόμενες έρευνες του FBI κατά του τέως Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ. Πριν μερικές εβδομάδες ομάδα του FBI εισήλθε σε έπαυλη του Τραμπ στη Φλώριδα και κατέσχεσε μεγάλο όγκο εγγράφων, τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι μπορεί να τον ενοχοποιήσουν.

Ρωσοκύπριος

Ο Viktor Felixovich Vekselberg είναι ουκρανικής καταγωγής Ρωσοκύπριος ολιγάρχης, δισεκατομμυριούχος και επιχειρηματίας. Είναι ιδιοκτήτης και πρόεδρος της Renova Group, ενός ρωσικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων. Γεννήθηκε στις 14 Απριλίου 1957 στο Ντροχομπίκχ της Ουκρανία και είναι παντρεμένος με τη Μαρίνα Βέξελμπεργκ. Σύμφωνα με το Forbes, η καθαρή αξία της περιουσίας του το 2022 υπολογίζεται στα 5 δισεκατομμύρια USD.

Στην Κύπρο έγινε πολύ γνωστός για τις σχέσεις του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και την επιμονή του Κύπριου Προέδρου να διοριστεί μέλος του συμβουλίου της Τράπεζας Κύπρου (μετά την κρατικοποίησή της) για να εκπροσωπεί εκατοντάδες Ρώσους επενδυτές οι οποίοι είχαν κουρευτεί το 2013.

Μέσω της Lamesa Investments Limited ο Ρώσος ολιγάρχης ελέγχει ποσοστό 9,27% που τον καθιστά το μεγαλύτερο μέτοχο της Τράπεζας Κύπρου. Οι μετοχές του είναι παγωμένες λόγω των κυρώσεων. Στο συμβούλιο της Τράπεζας Κύπρου τον εκπροσωπούσε ο Ρωσοαμερικανός επιχειρηματίας Maksim Goldman, ως εκπρόσωπος της Renova, ο οποίος, ωστόσο, δεν κατάφερε να επανεκλεγεί στο νέο διοικητικό συμβούλιο στις εκλογές του περασμένου Μαΐου. Σύμφωνα με τραπεζικούς εμπειρογνώμονες στη Λευκωσία, «οι κινήσεις του FBI κατά του Βέξελμπεργκ δεν έχουν πλέον καμιά σχέση με την Τράπεζα Κύπρου. Το οικονομικό μέγεθος του Βέξελμπεργκ και οι διασυνδέσεις του με το Κρεμλίνο είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος διεθνώς και όχι η τράπεζα, από την οποία πλέον απέχει».

Η μητρική εταιρεία της Lamesa ανήκει στον Viktor Vekselberg και ο κ. Vekselberg συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο κυρώσεων των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας ως «ειδικά καθορισμένος υπήκοος» (SDN) και η Lamesa έγινε αποκλεισμένο πρόσωπο λόγω της έμμεσης ιδιοκτησίας του Vekselberg.