Σταθερά φτωχός ένας στους πέντε συνταξιούχους - Θύματα και οι γυναίκες

Ένας στους πέντε συνταξιούχους και μια στις πέντε γυναίκες στην Κύπρο βρίσκονται υπό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Κύπρου. Ειδικότερα, στο τέλος του 2021, το ποσοστό των γυναικών που βρισκόταν κάτω από το όριο της φτώχειας ήταν στο 18,7%, ενώ στους συνταξιούχους έφθανε το 19,5%. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως το ποσοστό των συνταξιούχων μας οι οποίοι βιώνουν τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού παραμένει υψηλό και δεν διαφαίνεται κάποια πτωτική πορεία. Σημειώνεται πως το ποσοστό αυτό το 2015 ήταν της τάξεως του 17,9%. Δηλαδή, στο τέλος του 2021, αυτό το ποσοστό όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε. Παράλληλα, αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat οι Κύπριοι συνταξιούχοι είναι από τους πιο «φτωχούς» στην Ευρώπη. Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, στο τέλος του 2020, οι συνταξιούχοι μας ήταν στην 7^η θέση των πιο «φτωχών» συνταξιούχων της Ευρώπης, μετά τη Μάλτα και πρώην κομμουνιστικές χώρες.

Σε ό,τι αφορά το ποσοστό των γυναικών στην Κύπρο που βρισκόταν υπό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, στο τέλος του 2021 μειώθηκε όπως προαναφέραμε στο 18,7%, συγκριτικά με το 2015 που ήταν στο 24%, ωστόσο σε σχέση με τα έτη 2019 και 2020 ελάχιστη πρόοδος έγινε, αφού κυμάνθηκε στο 19,9% και στο 18,6% αντιστοίχως.

154.000 φτωχοί

Σχετικά με τον συνολικό αριθμό των ατόμων στην Κύπρο που βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κοινωνικό αποκλεισμό (όπως ορίζεται με βάση τον δείκτη της ΕΕ για το 2030), ο αριθμός αυτός ανέρχεται στις 154.000 άτομα ή 17,3% στο τέλος του 2021. Δηλαδή, περίπου ένας στους έξι συμπατριώτες μας βιώνει τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ο δείκτης παρουσιάζει μικρή βελτίωση σε σχέση με το 2020 που ήταν στο 17,6%, αλλά μεγαλύτερη συγκριτικά με το 2015, που βρισκόταν στο 22,8%. Ωστόσο, θα πρέπει να τονίσουμε πως η πτωτική πορεία από το 2015 μέχρι σήμερα οφείλεται στη βελτίωση του ποσοστού στους άνδρες (15,8%), ενώ το ποσοστό στις γυναίκες κυμάνθηκε στο 19,9% το 2019, στο 18,6% το 2020 και στο 18,7% στο τέλος του 2021. Δηλαδή, το ποσοστό φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στις γυναίκες διατηρήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα.

Διαθέσιμο εισόδημα

Σε ό,τι αφορά το ποσοστό του πληθυσμού που βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας, με βάση το διαθέσιμο εισόδημά του, παρουσίασε μικρή μείωση, φτάνοντας στο 13,8% σε σχέση με 14,3% που ήταν το 2020. Το ψηλότερο ποσοστό που έφτασε ποτέ ο δείκτης αυτός ήταν το 2015 με 16,2%. Παράλληλα, το χρηματικό όριο κινδύνου φτώχειας παρέμεινε σχεδόν στα ίδια επίπεδα μεταξύ του 2021 και του 2020. Συγκεκριμένα, το 2021 ήταν στα 10.011 ευρώ για νοικοκυριά ενός ατόμου, σε σχέση με 10.022 ευρώ το 2020 και στα 21.024 ευρώ για νοικοκυριά με δυο ενήλικες και 2 εξαρτώμενα παιδιά, σε σχέση με 21.047 ευρώ το 2020. Δηλαδή, και σε αυτήν την πτυχή, ελάχιστη πρόοδος επιτεύχθηκε.

Επιπλεόν, το ποσοστό του πληθυσμού με σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού που στερείται λόγω οικονομικών δυσκολιών τουλάχιστον 7 από τα 13 είδη υλικής και κοινωνικής στέρησης, μειώθηκε στο 2,6% το 2021, σε σχέση με 3,2% που είχε φτάσει το 2020.

Επιπλέον, το ποσοστό του πληθυσμού στις ηλικίες 0-64 ετών που ζούσε σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό δείκτη έντασης εργασίας, δηλαδή οι ενήλικες στο νοικοκυριό, εργάστηκαν κατά την περασμένη χρονιά λιγότερο από 20% της συνολικής τους δυνατότητας, ενώ παρουσιάζει μικρή αύξηση το 2021, φτάνοντας στο 5,6% σε σχέση με 5,3% που είχε φτάσει το 2020.

Σχετικά με το μέσο ετήσιο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού για το 2021, με οικονομικό έτος αναφοράς το 2020, ήταν στις 34.227 ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 1,1% συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά που ήταν στις 33.862 ευρώ.

Ανισότητες

Τέλος, σε ό,τι αφορά την οικονομική ανισότητα η οποία εκφράζεται, κυρίως, με τον δείκτη κατανομής εισοδήματος σε πεμπτημόρια (S80/S20) και τον δείκτη άνισης κατανομής εισοδήματος, συντελεστή Gini, οι δείκτες αυτοί παρέμειναν περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Συγκεκριμένα, ο δείκτης S80/S20, ο οποίος εξετάζει το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού προς το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, έφτασε το 2021 στο 4,2. Δηλαδή, το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ήταν 4,2 φορές ψηλότερο από το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, σε σχέση με 4,3 που ήταν το 2020, ενώ ο συντελεστής Gini το 2021 έφτασε στο 29,4% σε σχέση με 29,3% που ήταν το 2020. Δηλαδή, και οι εισοδηματικές ανισότητες φαίνεται πως διατηρούνται σε σχετικά υψηλό επίπεδο.