Στον αέρα παραμένει το Σχέδιο Ανάκαμψης - Κρισιμη εβδομαδα για να λυθει ο γορδιος δεσμος του τελευταιου προαπαιτουμενου

Καθοριστική για την απρόσκοπτη υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, αλλά και για τη διαμόρφωση μιας μίνιμουμ διακομματικής συναίνεσης για τα θέματα της οικονομίας σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο είναι η εβδομάδα που ξεκινά αύριο. 

Στην τελευταία συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, στην οποία έγινε συζήτηση και για την οικονομία και για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να υλοποιηθούν προκειμένου η χώρα να αντλήσει το 1,2 δισ. ευρώ που έχει αιτηθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης, συμφωνήθηκε να οργανωθεί συνάντηση των πολιτικών αρχηγών με τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη η οποία έχει προγραμματιστεί για την προσεχή Τετάρτη. Στη σύσκεψη θα μετέχουν και κομματικά στελέχη που ασχολούνται με την οικονομία.

Το περιεχόμενο της σύσκεψης θα εξαρτηθεί από το πώς θα εξελιχθεί αύριο η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών των δύο νομοσχεδίων [Ο περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2021] και [Ο περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2021)] για την πρόσβαση των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων στα στοιχεία εγγυητών δανείων σε Κτηματολόγιο και στο σύστημα τραπεζικών δεδομένων «Άρτεμις».

Πριν από δύο εβδομάδες είχε διαφανεί ότι θα έμπαινε τέλος στο θρίλερ της εκπλήρωσης του τελευταίου 14ου προαπαιτούμενου για την εκταμίευση της πρώτης δόσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης, με την κυβέρνηση και την πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Οικονομικών να καταλήγουν σε μια λύση που δεν θα οδηγεί στη μαζική πρόσβαση των εταιρειών διαχείρισης δανείων στα δεδομένα εγγυητών, συνδεδεμένων προσώπων και παρόχων εξασφάλισης σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια που τηρούνται στη βάση δεδομένων «Άρτεμις» και στο Κτηματολόγιο.

Σύμφωνα με τη λύση που είχε βρεθεί, οι εταιρείες διαχείρισης δανείων θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτιολογημένο αίτημα στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων (οι οποίες έχουν αγοράσει τα δάνεια από τις τράπεζες) για την πρόσβαση στα δεδομένα των εγγυητών. Επιπλέον, ο εγγυητής θα έχει τη δυνατότητα να υποβάλει ένσταση στο δικαστήριο για τη μη παροχή των δεδομένων. Η κατάθεση της ένστασης θα έχει ως αποτέλεσμα τη μη παροχή των δεδομένων όσο είναι σε εξέλιξη η νομική διαδικασία, δηλαδή από τον πρώτο βαθμό.

Η δεύτερη ρύθμιση δεν οδηγεί σε παράλυση της διαδικασίας καθώς ο «περί της Προστασίας Ορισμένης Κατηγορίας Εγγυητών Νόμος» για υποθέσεις που είναι ενώπιον δικαστηρίων (για την έκδοση διατάγματος αναστολής της εκτέλεσης δικαστικής απόφασης εναντίον του εγγυητή) απαιτεί την αποκάλυψη οικονομικών δεδομένων.

Η παραπάνω διευθέτηση όμως δεν έλυσε το πρόβλημα, με βουλευτές να ζητούν μια επιπλέον ρύθμιση ώστε η προσφυγή εγγυητή στον Χρηματοοικονομικό επίτροπο και στην Κεντρική Τράπεζα για κατάχρηση της δυνατότητας αναζήτησης δεδομένων να οδηγεί σε συγκεκριμένη ποινή αν πράγματι αποδειχθεί η κατάχρηση.

Στην αυριανή συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών δεν έχουν αφαιρεθεί από την ατζέντα οι αρχικές κομματικές τροπολογίες που οδηγούν πρακτικά στη μη πρόσβαση των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων σε δεδομένα εγγυητών, κάτι που σημαίνει ότι παραμένει η πίεση στην κυβέρνηση για πρόσθετες τροποποιήσεις.

Η τροπολογία των βουλευτών κ. Σταύρου Παπαδούρη εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Σωτήρη Ιωάννου εκ μέρους του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου και Αλέκου Τρυφωνίδη εκ μέρους της Δημοκρατικής Παράταξης δεν επιτρέπει την πρόσβαση στις εταιρείες διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων στη βάση δεδομένων «Άρτεμις», καθώς και στη βάση δεδομένων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για σκοπούς απόκτησης δεδομένων των εγγυητών, των παρόχων εξασφάλισης και των συνδεδεμένων με τους δανειολήπτες προσώπων ώστε να αποτρέπεται η κατάχρηση της νομοθεσίας εις βάρος τους.

Στην ατζέντα παραμένουν και τροπολογίες του βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος Πανίκου Λεωνίδου για τη διαδικασία πώλησης δανείων.

Ειδικότερα, η τράπεζα που πωλεί δάνειο πρέπει να ειδοποιεί με επιστολή τον επηρεαζόμενο δανειολήπτη ότι εντός χρονικής περιόδου εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία αποστολής της επιστολής αυτής, να υποβάλει πρόταση, αν το επιθυμεί, για αγορά ή αναδιάρθρωση της υπό πώληση πιστωτικής διευκόλυνσης.

Η εν λόγω πρόταση υποβάλλεται μόνο μία φορά από τον δανειολήπτη και σε περίπτωση που εντός της χρονικής περιόδου εξήντα (60) ημερών δεν υποβληθεί τέτοια πρόταση, τότε τεκμαίρεται ότι ο δανειολήπτης δεν επιθυμεί την υποβολή πρότασης. Το νομικό πρόσωπο οφείλει να πληροφορεί τον δανειολήπτη εντός εξήντα (60) ημερών γραπτώς και επαρκώς αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της υποβληθείσας πρότασης καταθέτοντας από πλευράς του νομικού προσώπου δική του αντιπρόταση. Νοείται ότι με την εκπνοή της προβλεπόμενης προθεσμίας και εφόσον ο δανειολήπτης δεν τύχει γραπτής και επαρκώς αιτιολογημένης απάντησης από το νομικό πρόσωπο, δύναται να υποβάλει αίτημα στο δικαστήριο για έκδοση προσωρινού διατάγματος, για ανακοπή της διαδικασίας εκποίησης. Τέλος, με την τροπολογία του κ. Λεωνίδου ορίζεται ρητά ότι από τη διαδικασία πώλησης πιστωτικών διευκολύνσεων εξαιρούνται δανειολήπτες που έχουν υποβάλει αίτηση για ένταξή τους σε σχέδιο προστασίας της πρώτης κατοικίας.

Το μείζον είναι η όποια φόρμουλα να μην συγκρούεται με τον στόχο του 14ου προαπαιτούμενου για τη βελτίωση του περιβάλλοντος διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Σε παλαιότερη σύσκεψη της τεχνοκρατικής επιτροπής των κομμάτων με τον γενικό διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης Θεοδόση Τσιόλα και τον γενικό διευθυντή του ΥΠΟΙΚ Γιώργο Παντελή είχε μεταφερθεί η αρνητική απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο περιεχόμενο των κομματικών τροπολογιών.

Το όλο θέμα είναι σοβαρό, καθώς το κλείσιμο της τελευταίας εκκρεμότητας θα επιτρέψει την εκταμίευση περίπου 97 εκατ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης, και κυρίως αίρει τον κίνδυνο να μην αντληθεί συνολική χρηματοδότηση ύψους 1,2 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η Κύπρος από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Αν δεν βρεθεί λύση, τότε δεν μπορεί να γίνει η εκταμίευση της πρώτης δόσης, αλλά και ούτε να προχωρήσει η διαδικασία για την εκταμίευση των υπόλοιπων χρημάτων.

Υπενθυμίζεται ότι Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΔΝΤ και οίκοι αξιολόγησης στηρίζουν τις προβλέψεις τους για τα επίπεδα της ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια στην υπόθεση ότι θα υλοποιηθούν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ έως το 2027.

Κυβέρνηση και κόμματα καλούνται να αναζητήσουν και να βρουν κοινό έδαφος για την πορεία της οικονομίας καθώς το διακύβευμα της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης ξεπερνά τον ορίζοντα της παρούσας κυβέρνησης.