Στην τύχη η ηλεκτροδότηση της Λευκωσίας – Θέλουν μετακίνηση των πυλώνων της ΑΗΚ προς τη νεκρή ζώνη

Κορώνα γράμματα φαίνεται πως παίζουν την ασφάλεια ηλεκτροδότησης της επαρχίας Λευκωσίας οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, αφού όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής δεδομένα η απόφαση για μετακίνηση μέρους των πυλώνων ηλεκτροδότησης της ΑΗΚ που βρίσκονται στην περιοχή Ιδαλίου προς την περιοχή της Ποταμιάς (και σε κάποιες περιπτώσεις εντός της νεκρής ζώνης) είναι ειλημμένη εδώ και αρκετό καιρό.

Ήδη, με βάση το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2022-2031 η μετακίνηση μέρους των πυλώνων της ΑΗΚ βρίσκεται στη λίστα των έργων τα οποία αναμένεται να υλοποιηθούν μέσα στο 2024.

Η ιστορία της μετακίνησης των πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στη συγκεκριμένη περιοχή πάει πίσω στον χρόνο και συγκεκριμένα στο 2006, όταν έγιναν οι πρώτες προκαταρκτικές επαφές μεταξύ του Δήμου Ιδαλίου, της ΑΗΚ και αρμόδιων υπουργείων τα οποία εμπλέκονται στο ζήτημα.

Έκτοτε υπάρχει μια διαρκής αλληλογραφία μεταξύ των κρατικών αξιωματούχων, αλλά και συσκέψεις επί συσκέψεων με κάποιους εκ των αρμοδίων να υποστηρίζουν την υλοποίηση του έργου και άλλοι να εναντιώνονται σε αυτό.

Παράλληλα, αρκετοί πολίτες εκφράζουν την ανησυχία τους για τα σχέδια αφού κάτι τέτοιο θα έθετε την ασφάλεια ηλεκτροδότησης ολόκληρης της Λευκωσίας σε κίνδυνο σε περίπτωση θερμού επεισοδίου με τον κατοχικό στρατό.

Υπενθυμίζεται πως και σε περιπτώσεις πυρκαγιών εντός της νεκρής ζώνης οι οποίες σημειώθηκαν στο παρελθόν υπήρχε δυστοκία από μέρους των Ηνωμένων Εθνών (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) για έλεγχο της κατάστασης.

Σημειώνεται πως η γραμμή τάσεως 132 KV αποτελεί τη μοναδική γραμμή ηλεκτροδότησης προς τη Λευκωσία, η οποία κατασκευάστηκε το 1980. Τα προηγούμενα χρόνια η περιοχή του Ιδαλίου αναπτύχθηκε σε οικιστική, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συνεχείς αντιδράσεις από τους κατοίκους για την παρουσία των πυλώνων υψηλής τάσης της ΑΗΚ. Ακόμα όμως και με την προτεινόμενη αλλαγή πορείας των πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος της ΑΗΚ προς την περιοχή της Ποταμιάς, επηρεάζονται όπως πληροφορούμαστε 162 ιδιοκτήτες γης.

Οπότε, ποια η λογική να μεταφερθούν οι πυλώνες ρεύματος από την υφιστάμενη περιοχή Ιδαλίου προς την πλησιέστερη περιοχή της Ποταμιάς αφού και πάλι υπάρχουν αντιδράσεις, ενώ όπως προαναφέραμε η προτεινόμενη γραμμή θα διέρχεται και μέσω της νεκρής ζώνης;

Πηγαινοέρχονταν οι επιστολές

Με βάση αλληλογραφία την οποία κατέχει ο «Π», ήδη το Υπουργείο Άμυνας από την 21η Αύγουστο 2018 με επιστολή του προς τον τότε διευθυντή Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς Κώστα Γαβριηλίδη είχε εγείρει επιφυλάξεις για τη μετακίνηση και εισηγείτο την αναστολή της απόφασης. Ωστόσο, ο κ. Γαβριηλίδης με επιστολή του στις 30 Αυγούστου πληροφορούσε τον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας (ΥΠΑΜ) Γιώργο Γεωργίου πως είχαν ληφθεί οι απαραίτητες κυβερνητικές εγκρίσεις.

Στις 17 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους η ΡΑΕΚ αποφάσισε την αναστολή της μετακίνησης των πυλώνων λόγω της θέση του Υπουργείου Άμυνας, ενώ στις 10 Ιανουαρίου του 2019 ο κ. Γαβριηλίδης απέστειλε ξανά επιστολή στον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας Γιώργο Γεωργίου ζητώντας ενημέρωση από το ΥΠΑΜ.

Στην απαντητική επιστολή του Γεωργίου προς τον κ. Γαβριηλίδη, ο πρώτος υποδείκνυε πως λόγω της αβεβαιότητας του καθεστώτος της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην Κύπρο δεν ήταν σε θέση να γίνουν οποιεσδήποτε τελικές εισηγήσεις εκ μέρους του Υπουργείου Άμυνας. Η επικοινωνία των αρμόδιων υπηρεσιών μέσω αλληλογραφίας συνεχίστηκε και τελικά στις 13 Απριλίου 2021 το Υπουργείο Άμυνας ενημέρωσε τον διευθυντή Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς της ΑΗΚ Κώστα Γαβριηλίδη πως με βάση τα νέα δεδομένα που είχαν προκύψει σε σχέση με την ανανέωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα πρέπει για την ασφάλεια και για τους όρους διακίνησης στη νεκρή ζώνη «να απευθύνεστε στα Ηνωμένα Έθνη μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών».

Παράλληλα, το Υπουργείο Άμυνας εισηγείτο στην επιστολή του την εξέταση της υπογειοποίησης των καλωδίων στην επηρεαζόμενη περιοχή. Το Υπουργείο Άμυνας είχε προτείνει τη λύση της υπογειοποίησης τόσο για λόγους περιβαλλοντικούς όσο και για λόγους ασφάλειας, ενώ υποστήριζε πως κάτι τέτοιο θα περιόριζε τυχόν αντιδράσεις από τρίτους.

Ανησυχεί το ΥΠΑΜ

Σε επικοινωνία του «Π» με τον εκπρόσωπο Τύπου του Υπουργείου Άμυνας, αντισυνταγματάρχη Χρίστο Πιερή, μας είπε πως σε σύσκεψη που έγινε παλαιότερα για το θέμα το ΥΠΑΜ εξήγησε στους αρμοδίους πως επειδή το καθεστώς της νεκρής ζώνης είναι ιδιαίτερο, καθώς η ασφάλεια της νεκρής ζώνης είναι υπό την προστασία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ προτάθηκε και πάλι η λύση της υπογειοποίησης.

Παράλληλα, ο κ. Πιερή ανέφερε πως σε ό,τι αφορά την Εθνική Φρουρά, δεν επηρεάζει τους σχεδιασμούς, την υπηρεσιακή και την αμυντική ασφάλειά της.

«Ωστόσο, εάν οι πυλώνες μεταφερθούν στη νεκρή ζώνη και υπάρξει πρόβλημα ηλεκτροδότησης, με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ να μην μπορεί να παράσχει προστασία, εμείς ξεκαθαρίσαμε πως δεν θα είναι δική μας ευθύνη. Εμείς εξηγήσαμε στους αρμοδίους αυτό το ζήτημα, ότι εάν υπάρξει κάτι δεν μπορούμε να περιφρουρήσουμε την περιοχή λόγω των ιδιαιτεροτήτων της. Σε αυτό το θέμα έχουμε τις ανησυχίες μας», κατέληξε ο κ. Πιερή.

Προϋποθέσεις

Η απόφαση για υλοποίηση του έργου συμπεριλαμβάνεται όπως αναφέραμε και στην αρχή στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2022-2031, το οποίο δημοσιεύθηκε πριν από περίπου έναν μήνα. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται, το συγκεκριμένο έργο έχει επανενταχθεί στα έργα προς υλοποίηση αφού έχουν αρθεί οι ενστάσεις του Υπουργείου Άμυνας.

Ωστόσο, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου που έχουν να κάνουν με τους αυξημένους κινδύνους οι οποίοι ενδεχομένως να προκύψουν από έκρηξη ή σειρά εκρήξεων που πιθανόν να προκληθούν εκούσια ή ακούσια στα υφιστάμενα ναρκοπέδια της Εθνικής Φρουράς.

Παράλληλα, όπως αναφέρεται στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2022-2031, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η διασφάλιση της ασφάλειας του προσωπικού που θα αναλάβει τις εργασίες εντός της νεκρής ζώνης.

Προς αυτόν τον σκοπό, ο ΔΣΜΚ αναφέρει πως θα ζητήσει από τον Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς (ΙΣΜ) της ΑΗΚ να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και να διερευνήσει όλα τα αναγκαία δεδομένα ώστε να διασφαλιστεί τόσο η ασφάλεια του προσωπικού που θα ασχοληθεί με την εγκατάσταση εξοπλισμού εντός της νεκρής ζώνης όσο και, στη συνέχεια, η ασφαλής πρόσβαση προσωπικού του ΙΣΜ για τις εργασίες συντήρησης.