Το μεγάλο στοίχημα στις συγκοινωνίες

Πιάσαμε τον στόχο για χρησιμοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην τελική ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας, ωστόσο υστερούμε σε έναν συγκεκριμένο τομέα από τον οποίο, όπως καταδεικνύουν τα μέχρι σήμερα δεδομένα, απέχουμε αρκετά και αυτός ο τομέας δεν είναι άλλος από τη χρήση ΑΠΕ στις μεταφορές. Με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο στόχος για την Κύπρο όσον αφορά τη χρήση ΑΠΕ στη συνολική ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας για στο τέλος του 2020 ήταν 13%, ενώ αυτήν τη χρονική στιγμή με τα όσα πληροφορείται ο «Π» από πηγές της Υπηρεσίας Ενέργειας του αρμόδιου υπουργείου το ποσοστό αυτό θα φτάσει το 14% στο τέλος του έτους.

ΑΠΕ και συγκοινωνίες

Αναμφίβολα, αυτή είναι μια σημαντική εξέλιξη για τη χώρα μας αφού βρισκόμαστε ελαφρώς πιο πάνω από τον αρχικό μας στόχο. Ωστόσο, θα πρέπει να τονίσουμε πως στην περίπτωση της χρήσης ΑΠΕ στις μεταφορές ο στόχος παραμένει αρκετά μακριά. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως η χρήση ΑΠΕ στις μεταφορές για την περίπτωση της Κύπρου θα είναι περίπου 3% στο τέλος του 2020, ενώ ο στόχος ήταν μέχρι το τέλος του έτους να φτάσει το 10%. Σημειώνεται πως οι συγκοινωνίες αποτελούν το 50% των εκπομπών ρύπων και επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να επιταχυνθούν οι στρατηγικές για να επιτευχθεί ο στόχος του 10% για τη χρήση ΑΠΕ. Σε επικοινωνία που είχαμε με αρμόδια πηγή για το συγκεκριμένο θέμα μας ανέφερε πως το Υπουργείο Ενέργειας γνωρίζοντας τη δυσκολία επίτευξης του συγκεκριμένου στόχου, έχει προσεγγίσει άλλα κράτη μέλη που έχουν ήδη πετύχει ή αναμένεται να πετύχουν αυτόν τον στόχο προκειμένου η Δημοκρατία να προβεί σε στατιστική μεταβίβαση για την εκπλήρωση του στόχου, χωρίς οποιαδήποτε θετική κατάληξη μέχρι στιγμής.

Σχέδια χορηγιών ΑΠΕ

Παράλληλα, πηγή από την Υπηρεσία Ενέργειας του αρμόδιου υπουργείου μας ανέφερε πως για την επίτευξη του στόχου των μεταφορών έχει αυξηθεί το 2020, στο 7,3% σε ενεργειακό περιεχόμενο, το ποσοστό που έχουν υποχρέωση οι προμηθευτές καυσίμων των μεταφορών να αναμειγνύουν βιοκαυσίμα με συμβατικά καύσιμα μεταφορών. Σημειώνεται πως τον Οκτώβριο του 2020 τέθηκε σε λειτουργία σχέδιο χορηγιών για την εγκατάσταση  φωτοβολταϊκών συστημάτων, σημείων φόρτισης  και έξυπνων μετρητών σε οικίες για τη φόρτιση ηλεκτρικού οχήματος ή υβριδικού οχήματος τύπου plug-in, ενώ όπως πληροφορούμαστε σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταφορών ετοιμάζονται επιπρόσθετα σχέδια στήριξης για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.

Πρόστιμα;

Σε ερώτημά μας εάν θα επιβληθεί οποιοδήποτε πρόστιμο σε ό,τι αφορά τη μη επίτευξη του στόχου στις μεταφορές, πηγή του Υπουργείου Ενέργειας ανέφερε πως η Κύπρος όπως και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ φαίνεται ότι δεν θα πετύχουν τον στόχο του 10% στις μεταφορές. «Δεν καθορίζεται στην Οδηγία κατά πόσον θα υπάρξουν οποιεσδήποτε οικονομικές κυρώσεις και το πώς θα υπολογιστούν / καταβληθούν στα κράτη μέλη που δεν θα επιτύχουν τους στόχους. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει διευκρινίσει κατά πόσον θα κινήσει διαδικασίες για παραπομπή των κρατών μελών που δεν θα πετύχουν τους εν λόγω στόχους», τόνισε η ίδια πηγή.

Τραμ

Με βάση πληροφορίες του «Π», το Υπουργείο Συγκοινωνιών βρίσκεται σε διεργασία με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες σχετικά με την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στρατηγικής για μείωση των εκπομπών ρύπων στις συγκοινωνίες το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο. Στο συγκεκριμένο σχέδιο θα περιλαμβάνονται πολιτικές για ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης (συμπεριλαμβανομένων και της χρήσης κρατικών αυτοκινήτων, μοτοποδήλατα), αλλαγές σε δρομολόγια λεωφορείων, τοποθέτηση ευφυούς συστήματος συγκοινωνίας κ.λπ. Το πιο σημαντικό όμως κομμάτι στο οποίο «ποντάρει» το αρμόδιο υπουργείο είναι η κατασκευή τραμ στη Λευκωσία, το οποίο θα μειώσει δραστικά τη χρήση άλλων μέσω συγκοινωνίας και επομένως και τις εκπομπές ρύπων.

Στόχοι 2030

Αναφορικά με την επόμενη δεκαετία (2021-2030), αξίζει να αναφερθεί πως σύμφωνα με την αναθεωρημένη Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, τίθενται οι ακόλουθοι στόχοι:

Συνολικό μερίδιο 32% ενέργειας από ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ το 2030 και ενδεικτική συνεισφορά 23% ΑΠΕ για την Κύπρο.

Στόχος 14% ΑΠΕ στις μεταφορές το 2030 για όλα τα κράτη μέλη.

Ενδεικτικός στόχος 1,1% ετήσια αύξηση της χρήσης ΑΠΕ στον τομέα της θέρμανσης - ψύξης από το 2021-2030.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, για ακόμα μία φορά οι Σκανδιναβικές χώρες πρωτοπορούν, με τη Σουηδία και τη Φινλανδία να είναι τα κράτη που έχουν επιτύχει τον στόχο που έχει θέση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέση με τη χρήση 10% ΑΠΕ στις συγκοινωνίες, ενώ σε μεγάλο βαθμό τον στόχο αυτόν έχουν σχεδόν πετύχει η Αυστρία και η Γαλλία.