Ο τουρισμός και πάλι ενώπιον προκλήσεων τη νέα χρονιά

Όπως και πέρσι, η κυπριακή τουριστική βιομηχανία εισέρχεται στη νέα χρονιά με τις προοπτικές να είναι συγκρατημένες. Το 2019 ξεκίνησε με σοβαρές αμφιβολίες για την πορεία του τουρισμού. Η προοπτική του Brexit και η δυναμική επιστροφή ανταγωνιστικών προορισμών της Μεσογείου είχε ως αποτέλεσμα οι παράγοντες του τομέα να προβλέπουν ακόμη και σημαντική μείωση των αφίξεων. Το κακό σενάριο δεν επαληθεύτηκε, αλλά το 2019 μπορεί να χαρακτηριστεί μια χρονιά συντήρησης. Το 2020 ανατέλλει με τις ίδιες προκλήσεις στον ορίζοντα: το Brexit και η άνοδος των ανταγωνιστικών προορισμών της Μεσογείου καθιστούν επιτακτική ανάγκη τη διαφοροποίηση του κυπριακού τουριστικού προϊόντος και των αγορών προσέλκυσης τουριστών. Οι βάσεις υπάρχουν καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν δρομολογηθεί σημαντικές επενδύσεις οι οποίες ωριμάζουν και αρχίζουν να αποδίδουν.

Ο απολογισμός

Το τελευταίο Οικονομικό Δελτίο της Κεντρικής Τράπεζας περιλαμβάνει έναν συνοπτικό απολογισμό της χρονιάς.

«Ο τουριστικός τομέας αποτελεί έναν από τους σταθερούς πυλώνες ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας. Εξωτερικοί κυρίως παράγοντες φαίνεται να επηρέασαν αρνητικά τον τουρισμό, με αποτέλεσμα να καταγράψει μια πιο συγκρατημένη πορεία το 2019», τονίζεται στο κείμενο, και προστίθεται: «ο κυπριακός τουρισμός βρέθηκε αντιμέτωπος με την επάνοδο κύριων ανταγωνιστριών προορισμών, όπως είναι η Τουρκία και η Αίγυπτος. Η ποιότητα ωστόσο του τουριστικού προϊόντος αναβαθμίστηκε από τις ανακαινίσεις ξενοδοχείων και τη δημιουργία νέων υποδομών, όπως είναι η ανέγερση των μαρινών και πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων. Επίσης, τα προσωρινά καζίνα άρχισαν τη λειτουργία τους περί τα τέλη Ιουνίου του 2018, μέχρι την ολοκλήρωση του καζίνου-θερέτρου το 2021, όπου αναμένεται αύξηση του τουριστικού ρεύματος από υφιστάμενες αλλά και νέες αγορές».

Οι αφίξεις

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία για τους πρώτους δέκα μήνες του 2019, οι αφίξεις τουριστών, μετά από τέσσερις συνεχείς χρονιές σημαντικών αυξήσεων, κατέγραψαν μόλις 0,6% ετήσια αύξηση και ανήλθαν στα 3,7 εκατ. Οι αναλυτές της Κεντρικής Τράπεζας σημειώνουν ότι οι αφίξεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, Ιούλιο και Αύγουστο, που έχουν και μεγαλύτερη στάθμιση συνέβαλαν στη επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς μεταβολής από το αρνητικό ποσοστό του πρώτου εξαμήνου του 2019. Πιο αναλυτικά, οι αφίξεις από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 0,5% και ανήλθαν στο 0,7 εκατομμύριο τουρίστες τους πρώτους δέκα μήνες του 2019. Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκαν οριακά κατά 0,3% φτάνοντας το 1,2 εκατ. τουρίστες, παρά την πτώχευση της βρετανικής Thomas Cook τον Σεπτέμβριο του 2019. Μειωμένες επίσης ήταν και οι αφίξεις από την Ελλάδα και τη Γερμανία.

Οι αφίξεις από τη Γερμανία επηρεάστηκαν σημαντικά από την πτώχευση δύο αεροπορικών εταιρειών που εξυπηρετούσαν τη γερμανική αγορά. Παράλληλα, καταγράφηκαν αυξήσεις από το Ισραήλ και την Ουκρανία. Τα έσοδα από τον τουρισμό τους πρώτους οκτώ μήνες του 2019 κατέγραψαν ετήσια μείωση της τάξης του 1,7%, κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης κατά 2,3% στην κατά κεφαλήν δαπάνη των τουριστών. Η εξέλιξη αυτή προκύπτει πρωτίστως από τη μείωση της μέσης διάρκειας διαμονής από 9,2 μέρες σε 9,0 μέρες, αφού η μέση ημερήσια κατά κεφαλήν δαπάνη έμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη, καταγράφοντας 0,1% ετήσια αύξηση.

«Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία και τις μέχρι τώρα ενδείξεις, η πορεία του τουρισμού παρουσιάζεται πολύ συγκρατημένη για το 2019, χωρίς να αναμένεται σημαντική μεταβολή στον αριθμό των τουριστικών αφίξεων», προβλέπει η Κεντρική Τράπεζα.

Σε ό,τι αφορά τη νέα χρονιά, πρόκληση παραμένουν η αβεβαιότητα από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και η συνεχής ανάκαμψη κύριων ανταγωνιστριών προορισμών. Η πτώχευση του τουριστικού πράκτορα Thomas Cook αναμένεται ότι θα επηρεάσει μόνο τους τελευταίους μήνες του 2019, ενώ για το 2020 το κενό αναμένεται να καλυφθεί από άλλους τουριστικούς πράκτορες του Ηνωμένου Βασιλείου.