Μιχάλης Τυρίμος: Η Κύπρος έχει προοπτικές παγκόσμιου βεληνεκούς

O Μιχάλης Τυρίμος, διευθύνων σύμβουλος της Capacitor Partners και επενδυτής στα σχέδια ergodotisi.com, Kodika.io, Host, Future Talks, με αφορμή το πάνελ τεχνολογίας που θα συντονίσει στο φετινό Cyprus Forum, μιλά στον "Π" για την Κύπρο στην ψηφιακή εποχή και το τεχνολογικό οικοσύστημα της χώρας.

"Το startup οικοσύστημα της Κύπρου είναι ακόμη σε νηπιακά στάδια. Ξεκίνησε πριν από μόλις μια δεκαετία, αλλά στη διάρκεια αυτής της περιόδου σημείωσε αρκετή πρόοδο (...). Η Κύπρος είναι μια μικρή αγορά, όμως με προοπτικές παγκόσμιου βεληνεκούς", αναφέρει, μεταξύ άλλων, υπενθυμίζοντας ότι η Κύπρος έχει χρησιμοποιηθεί από νεοφυείς επιχειρήσεις ως έδαφος ‘launchpad’ για να επεκταθούν στο εξωτερικό.

"Σε κάποια στιγμή, ένα σημαντικό μέρος του ΑΕΠ μας θα προέρχεται από τον τεχνολογικό τομέα. Αυτό πιστεύω και ελπίζω", σημειώνει.

Στην παρούσα φάση κρίνει ότι "η Κύπρος είναι αρκετά πίσω σε θέματα τεχνικών υποδομών, τεχνολογικού ταλέντου και επενδυτικών ταμείων (venture capital funds). Κατά την άποψή μου το πιο σημαντικό από όλα αυτά, είναι πρωτίστως η αύξηση του τεχνολογικού ταλέντου".

Η ψηφιακή μετάβαση είναι η πρόκληση της εποχής μας. Η Κύπρος, από την εμπειρία που έχετε και ως επιχειρηματίας, σε ποιο σημείο βρίσκεται;

Να αναφέρω πρώτα ότι η ψηφιακή μετάβαση είναι η φυσική εξέλιξη της βιομηχανίας που θα συνέβαινε αναπόφευκτα, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο. Είναι η μετάβασή μας στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Αυτή των αποκεντρωμένων τεχνολογιών, του υπολογιστικού νέφους, της τεχνητής νοημοσύνης τελευταίας γενιάς, του Internet of things και των Big data. Απλά αυτή η εξέλιξη έχει συμβεί και υιοθετηθεί πιο γρήγορα από ότι αναμενόταν, λόγω της πανδημίας. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μέχρι και 43 φορές πιο γρήγορα, με βάση έρευνα του συμβουλευτικού οίκου McKinsey. Στην Κύπρο, όπως και σε κάθε άλλη χώρα, μέχρι κάποιο βαθμό αυτή η αλλαγή μας βρήκε απροετοίμαστους. Έπρεπε να προσαρμοστούμε στην απομακρυσμένη εργασία (remote work), σε νέες αγοραστικές συνήθειες και γενικότερα στην ψηφιοποιήσει αρκετών συνηθειών της ζωής και της εργασίας μας. Πιστεύω ότι κάναμε αρκετή πρόοδο σε αρκετά μικρό χρονικό διάστημα. Είδαμε αρκετές μεγάλες αλλά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να υιοθετούν το ηλεκτρονικό εμπόριο, να εκδίδουν ψηφιακά προϊόντα και να αποκεντρωποιούν τις εργασιακές τους διαδικασίες. Ως χώρα βαδίζουμε προς την ενίσχυση της ψηφιοποίησης μας με πλέον εθνικές στρατηγικές σε τεχνολογίες blockchain, τεχνητή νοημοσύνη, και cloud first policies από το Υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας και τη Βουλή. Παράλληλα ο ιδιωτικός τομέας φαίνεται να είναι σε συγχρονισμό με αυτές τις εξελίξεις, αφού η φετινή έρευνα Global CEO Survey της PwC έδειξε ότι 83% των CEOs στην Κύπρο έχουν πρόθεση να επενδύσουν μακροπρόθεσμα στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Παραδείγματα επιτυχίας

Η Κύπρος είναι μια μικρή αγορά. Η τεχνολογία, θεωρητικά, επιτρέπει να ξεπεραστεί αυτός ο περιορισμός και οι επιχειρήσεις να ανοίξουν τα φτερά τους. Ωστόσο η εξωστρέφεια εξακολουθεί να αποτελεί ζητούμενο.

H Κύπρος είναι μια μικρή αγορά, όμως με προοπτικές παγκόσμιου βεληνεκούς. Αυτό το είδαμε από νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) που χρησιμοποιούν την Κύπρο ως έδαφος ‘launchpad’ για να επεκταθούν στο εξωτερικό. Παραδείγματα συμπεριλαμβάνουν την Threedium που έκανε τις πρώτες δοκιμές του προϊόντος της στην Κύπρο και μετά κέρδισε πελάτες όπως την Sainsbury's και την Disney, την Malloc που έλαβε επένδυση από το παγκοσμίου φήμης accelerator Y Combinator, την Blend που έγινε παγκόσμιος συνεργάτης της Bacardi International, την Proto.io που δραστηριοποιείται στην Silicon Valley, και την Covve που συνεργάστηκε με την Deutsche Telekom και Nokia. Αυτά είναι μερικά παραδείγματα τεχνολογικών εταιρειών που ξεκίνησαν στην Κύπρο και πέτυχαν στο εξωτερικό. Υπάρχουν και άλλα.

Παράλληλα έχουμε εταιρείες μεγαθήρια όπως Wargaming, NAGA, eTORO, 3CX και πολλές άλλες που επιλέγουν την Κύπρο ως έδρα τους. Ποιο είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα όλης αυτής της δραστηριότητας; Ότι σε κάποια στιγμή, ένα σημαντικό μέρος του ΑΕΠ μας θα προέρχεται από τον τεχνολογικό τομέα. Αυτό πιστεύω και ελπίζω.

Η νέα πραγματικότητα

Για μια επιχείρηση ποιες είναι οι ιδανικές συνθήκες για να μπορέσει να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της ψηφιακής εποχής;

Δεν υπάρχουν ιδανικές συνθήκες, αλλά μια νέα πραγματικότητα. Είμαστε πλέον στην ψηφιακή εποχή. Η κάθε εταιρεία πρέπει να αναθεωρήσει το επιχειρηματικό της μοντέλο για να συμβαδίζει με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς. Ξεκινώντας από τη δομή και τον τρόπο λειτουργίας της (το εσωτερικό μέτωπο), και συνεχίζοντας προς τον τρόπο με τον οποίο θα προσφέρει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της στους πελάτες της (το εξωτερικό μέτωπο). Ως Capacitor Partners συμβουλεύουμε την κάθε εταιρεία που σκέφτεται  τον ψηφιακό μετασχηματισμό, να ξεκινήσει κοιτάζοντας πρώτα τις διαδικασίες στο εσωτερικό της μέτωπο. Να φροντίσει να έχει δημιουργήσει πρώτα το σωστό υπόβαθρο για να μπορεί να στηρίξει τη μεταγενέστερη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Για παράδειγμα, να έχει τη σωστή συλλογή και δομή δεδομένων για υιοθέτηση μοντέλων έξυπνης ανάλυσης με τεχνητή νοημοσύνη, τη σωστή εκπαίδευση προσωπικού για τη διαχείριση νέων συστημάτων, τη σωστή στήριξη πελατών από νέα κανάλια και ούτω καθεξής.

Το κυπριακό οικοσύστημα

Το υφιστάμενο κυπριακό οικοσύστημα startup πόσο διαφέρει από αντίστοιχα οικοσυστήματα του εξωτερικού; Τι μπορούμε να αντιγράψουμε από άλλα πετυχημένα μοντέλα.

Το startup οικοσύστημα της Κύπρου είναι ακόμη σε νηπιακά στάδια. Ξεκίνησε πριν από μόλις μια δεκαετία, αλλά στη διάρκεια αυτής της περιόδου σημείωσε αρκετή πρόοδο. Έχουμε τα πρώτα μας ‘exits’ ως αποτέλεσμα της εξαγοράς Κυπριακών εταιρειών startup από διεθνής κολοσσούς (όπως το Foody από την Deliveryhero), χρηματοδότηση από ξένους κορυφαίους επενδυτές προς κυπριακές startup (όπως την επένδυση του Y Combinator στην Malloc), startups που έγιναν επικερδείς και βιώσιμες από μόνες τους όπως το ergodotisi.com, και startups που ξεκίνησαν στην Κύπρο και επεκτάθηκαν στο εξωτερικό (όπως τα παραδείγματα που προανέφερα). Παράλληλα έχουμε Κύπριους και Κύπριες founders που ξεκίνησαν πετυχημένες startups στο εξωτερικό, έλαβαν χρηματοδότηση εκατομμυρίων και προσφέρουν πίσω στην Κύπρο μέσω της γνώσης, του δικτύου και του κεφάλαιου τους. Παραδείγματα συμπεριλαμβάνουν τις Avocarrot, Plum, Trouva, Terra και άλλες.

Παρόλα αυτά έχουμε πάρα πολύ δρόμο να διανύσουμε. Η Κύπρος είναι αρκετά πίσω σε θέματα τεχνικών υποδομών, τεχνολογικού ταλέντου και επενδυτικών ταμείων (venture capital funds). Κατά την άποψή μου το πιο σημαντικό από όλα αυτά, είναι πρωτίστως η αύξηση του τεχνολογικού ταλέντου το οποίο θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων καινοτόμων λύσεων, startups και ως επακόλουθο deal flow. Πρέπει να φέρουμε την αλλαγή ξεκινώντας πρώτα με το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Ενισχύοντας τους τομείς του STEM (science, technology, engineering, mathematics). Όσον αφορά άλλα οικοσυστήματα, θα πρότεινα να σταματήσουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με την Silicon valley και να πάρουμε μαθήματα από μικρά κράτη του μεγέθους μας που έκαναν θαύματα, όπως η Εσθονία.

Το Cyprus Forum

Στις 2 Οκτωβρίου, στα πλαίσια του φετινού Cyprus Forum, θα φιλοξενήσετε ένα πάνελ εμπειρογνωμόνων με σκοπό να αναλύσετε τα επόμενα τεχνολογικά βήματα της Κύπρου.

Το Cyprus Forum όπως γνωρίζετε είναι ένα συνέδριο που διοργανώνεται κάθε χρόνο από τον μη-κερδοσκοπικό οργανισμό Oxygono, με σκοπό τη βελτίωση του δημόσιου διαλόγου σε θέματα που αφορούν το μέλλον της χώρας μας. Ένα από αυτά τα θέματα λοιπόν είναι και ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Η Κύπρος είναι πλέον στην ψηφιακή εποχή. Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που αντιμετωπίζει; Ποιος ο αντίκτυπος της τεχνολογικής μας εξέλιξης στην παιδεία, την κοινωνία και την οικονομία μας; Θα έχω μαζί μου μια ομάδα ειδικών από την κυβέρνηση και των επιχειρηματικό κόσμο για να συζητήσουμε αυτά και άλλα θέματα που αφορούν τη θέση μας στην 4η βιομηχανική/ψηφιακή επανάσταση. Ο κόσμος θα μπορεί να συμμετάσχει και να υποβάλει τα ερωτήματά του. Προσκαλώ όλους τους ενδιαφερόμενους να έρθουν στο φόρουμ και να λάβουν μέρος στη συζήτηση μας. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αποταθείτε στο www.cyprusforum.cy