Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Έξι ρίσκα για προϋπολογισμό

Σειρά κινδύνων για τα δημόσια οικονομικά της Κύπρου καταγράφει το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε έγγραφο εργασίας που συνοδεύει τη γνώμη της Επιτροπής για το σχέδιο προϋπολογισμού του 2020.

Η Επιτροπή ενέκρινε το προσχέδιο του προϋπολογισμού της Κύπρου, με τη χώρα να ανήκει στο μπλοκ των εννέα κρατών μελών της ζώνης του ευρώ (Γερμανία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Κύπρος, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Αυστρία), τα οποία συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης για το 2020.

Τα ρίσκα

Στο έγγραφο, έκτασης 15 σελίδων, γίνεται εκτενής σχολιασμός στις προβλέψεις του σχεδίου προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς και καταγράφονται αυξημένα ρίσκα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.

Το προσωπικό της Επιτροπής τονίζει ότι τα δημόσια οικονομικά παραμένουν εκτεθειμένα σε έμμεσες ενδεχόμενες υποχρεώσεις, οι οποίες σχετίζονται:

• Με το μειούμενο, αλλά υψηλό μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στον τραπεζικό τομέα.


• Με τις ρητές ενδεχόμενες υποχρεώσεις σε σχέση με τις κρατικές επιχειρήσεις και κρατικές εγγυήσεις (σχέδιο προστασίας περιουσιακών στοιχείων) που δόθηκαν στο πλαίσιο της πώλησης της Συνεταιριστικής Κυπριακής Τράπεζας.


• Η δέσμευση της κυβέρνησης να καλύψει πιθανές οικονομικές ζημιές κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου 2020-2025 για την οικονομική και επιχειρησιακή αυτονόμηση των δημόσιων νοσοκομείων θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόσθετες δαπάνες, ενώ η συνολική χρηματοδότηση βιωσιμότητας του εθνικού συστήματος ασφάλισης υγείας παραμένει αβέβαιη.


• Με την απουσία ενός μόνιμου μηχανισμού που να ρυθμίζει την αύξηση του μισθολογικού κόστους του δημόσιου τομέα.


• Με το γεγονός ότι η κυβέρνηση ενδέχεται να επιβαρυνθεί με ένα μεγάλο, πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος σε περίπτωση δυσμενούς κρίσης, σχετικά με τις συνεχιζόμενες δικαστικές υποθέσεις για τη συνταγματικότητα των περικοπών σε μισθούς και παρόχους στον δημόσιο τομέα κατά τη διάρκεια της κρίσης.


• Με τα έσοδα, δεν είναι σαφές σε ποιον βαθμό η τρέχουσα δυναμική είσπραξης φορολογικών εσόδων μπορεί να διατηρηθεί, ιδίως λόγω της εξασθένισης των προοπτικών αύξησης του ΑΕΠ και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Επιπλέον, οι εισπράξεις φόρου προστιθέμενης αξίας παρουσιάζουν υψηλή συγκέντρωση σε μερικούς βασικούς τομείς, ιδίως στην κατασκευή, ενώ ο φόρος εισοδήματος των επιχειρήσεων είναι συνήθως μια ασταθής πηγή εσόδων και εκτίθεται στις αποφάσεις μετεγκατάστασης των μεγάλων επιχειρήσεων.

Τα θετικά

Στο ίδιο κείμενο σημειώνεται ότι προηγούμενες προβλέψεις των κυπριακών αρχών και της Επιτροπής έχουν αποδεδειγμένα πιο συντηρητικά από τα πραγματικά δημοσιονομικά αποτελέσματα, εν μέρει λόγω της υψηλότερης από την αναμενόμενη οικονομικής ανάπτυξης και της χρήσης συντηρητικών ελαστικών εσόδων.

Στα θετικά καταγράφονται τα αποτελέσματα της κρατικής εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, της ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει έσοδα τα επόμενα χρόνια παρέχοντας έτσι πρόσθετους δημοσιονομικούς πόρους στο κράτος.