Μαυροκώστας στον "Π": Βάσεις της Cyprus Airways και σε αεροδρόμια εκτός Κύπρου

Με ικανοποιητική πορεία, παρά τις τεράστιες προκλήσεις του τομέα, συνεχίζει τον τρίτο χρόνο της ύπαρξής της η κυπριακή αεροπορική εταιρεία ρωσικών συμφερόντων Cyprus Airways. Εντός του επόμενου χρόνου ο στόλος του αερομεταφορέα ενισχύεται και με τρίτο αεροπλάνο, ενώ διερευνώνται οι προοπτικές ανάπτυξης και νέων προορισμών και δρομολογίων. Παρ' όλα αυτά, όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στον «Π» ο Chief Operations Officer της Cyprus Airways Γιώργος Μαυρόκωστας, η απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει τον περασμένο Μάιο το εγκεκριμένο από την Κομισιόν αντισταθμιστικό σχέδιο που παρείχε αποζημιώσεις προς τις κυπριακές αεροπορικές εταιρείες που δεν μπορούν να πετάξουν πάνω από την Τουρκία με αποτέλεσμα αναγκαστικά να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις πτήσεων, ιδίως για τους βόρειους προορισμούς, έχοντας μεγαλύτερες λειτουργικές δαπάνες σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους, διαφοροποιεί τις προοπτικές και ενδεχομένως τα σχέδια της εταιρείας.

H Cyprus Airways είναι η μόνη εν ενεργεία κυπριακή αεροπορική εταιρεία. Ποιες προοπτικές σας δίνει αυτό;

Υπάρχουν σίγουρα καλύτερες προοπτικές για την εταιρεία να αυξήσει τα δρομολόγια σε προορισμούς που μπορεί να εκτελούνταν από άλλες εταιρείες. Παρ' όλα αυτά είμαστε υπέρ του ελεύθερου ανταγωνισμού καθώς βοηθά στην ανάπτυξη του τομέα και αναγκάζει όλους μας να κάνουμε διπλή προσπάθεια για να βελτιωνόμαστε. Να σημειώσουμε ότι η λειτουργία τοπικών αεροπορικών εταιρειών, ιδιαίτερα για ένα νησί με αρκετά πολιτικά προβλήματα, όπως η Κύπρος, είναι υψίστης σημασίας για τη συνδεσιμότητά της.



Μετά το κλείσιμο της Thomas Cook θα επηρεαστεί περισσότερο η συνδεσιμότητα της Κύπρου;

Σίγουρα θα επηρεαστούν χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπως το Ην. Βασίλειο, πράγμα που θα έχει αντίκτυπο στην κυπριακή οικονομία, όμως ταυτόχρονα δημιουργείται άνοιγμα στην αγορά και εφόσον μιλάμε για ώριμες αγορές θεωρούμε ότι αυτό θα είναι προσωρινό.

Εποχικότητα - εμπάργκο

Γιατί δεν στεριώνει τοπική αεροπορική εταιρεία στην Κύπρο; Τι φταίει; Το επιχειρηματικό πλάνο των εταιρειών; Η πολιτική του κράτους; Η εποχικότητα του τουρισμού;

Η κάθε εταιρεία είναι διαφορετική και σίγουρα ο τομέας των αερομεταφορών είναι ιδιαίτερα δύσκολος σε παγκόσμιο επίπεδο κι αυτό φαίνεται από το κλείσιμο κολοσσών όπως η Thomas Cook και η Germania. Για τους κυπριακούς αερομεταφορείς, η εποχικότητα της Κύπρου, και το μέγεθος της αγοράς, είναι σίγουρα παράγοντες που επηρεάζουν την κερδοφορία τους. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν να αντιμετωπίσουν και τις προκλήσεις που δημιουργούνται από τη γεωγραφική θέση της Κύπρου και το τουρκικό εμπάργκο και πλέον την έλλειψη αποζημίωσης του επιπλέον κόστους που προκύπτει από αυτό. Αυτό περιορίζει το πτητικό πλάνο των κυπριακών αερομεταφορέων, αφού αναγκάζονται να εκτελούν πτήσεις μόνο προς τη Δυτική Ευρώπη, εφόσον η Ανατολική (Ρωσία, Σκανδιναβία κ.λπ.) επηρεάζεται από το τουρκικό εμπάργκο, ενώ η πολιτική αστάθεια στη Μ. Ανατολή δημιουργεί πρόβλημα για άνοιγμα προς την Ασία. Η Δυτική Ευρώπη είναι μια ώριμη αγορά και η Κύπρος ως τουριστικό προϊόν έχει να ανταγωνιστεί προορισμούς όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Μάλτα που λόγω του ότι είναι πιο κοντινοί είναι και πιο οικονομικοί. Αν μπορούσαμε να αναπτυχθούμε και να εξυπηρετήσουμε αγορές όπως η Ανατολική Ευρώπη ή και η Ασία σίγουρα θα είχαμε, λόγω της θέσης μας, πλεονέκτημα απέναντι στους άλλους τουριστικούς προορισμούς.

Στο δικαστήριο

Είχατε πρόσφατα καταγγείλει τη στάση της κυβέρνησης να κόψει και μάλιστα εκ των υστέρων τη στήριξη των δρομολογίων που επηρεάζονται από το τουρκικό εμπάργκο. Υπάρχει εξέλιξη;

Βασικό στοιχείο για μια αερογραμμή στην Κύπρο αποτελεί το να έχει ίσες ευκαιρίες λειτουργίας με άλλες ευρωπαϊκές αερογραμμές. Γι’ αυτό άλλωστε και το σχέδιο αποζημίωσης προς τους κυπριακούς αερομεταφορείς είναι εγκεκριμένο από την ΕΕ για την προστασία του υγιούς ανταγωνισμού. Μπορεί η αποζημίωση να μην αποκαθιστά τον επιπλέον χρόνο ταξιδιού για τον επιβάτη, όμως σίγουρα αποτελεί στήριξη προς τον αερομεταφορέα να μπορεί να αναπτυχθεί και σε αγορές που το ίδιο το τουριστικό προϊόν της Κύπρου μπορεί να είναι ανταγωνιστικό, και να συμβάλει στην προσέλκυση νέου τουρισμού κάτι που κατ’ επέκταση ενισχύει την οικονομία του νησιού. Η απόφαση της κυβέρνησης να τερματίσει το σχέδιο έφερε τρομερές επιπτώσεις για τη Cyprus Airways, εφόσον κατά τα δύο χρόνια λειτουργίας της η εταιρεία διενεργούσε πτήσεις σε προορισμούς που επηρεάζονται από το τουρκικό εμπάργκο, όπως π.χ. Αγία Πετρούπολη, έχοντας υπόψη πως τα επιπλέον έξοδα θα αντισταθμιστούν με βάση το καθεστώς αποζημίωσης. Η απόφαση αυτή της κυβέρνησης θεωρείται αντιφατική καθώς με βάση τη σχετική οδηγία της Κομισιόν, «το καθεστώς δεν εισάγει διακρίσεις αφού όλες οι εταιρείες που δυνητικά θίγονται από την απαγόρευση να εκτελούν πτήσεις υπεράνω του τουρκικού εναέριου χώρου έχουν πρόσβαση σε αυτόν υπό τους ιδίους όρους». Επιπλέον, η απόφαση για την άρση του αντισταθμιστικού μέτρου δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς έτσι ώστε να φαίνεται ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το Υπουργικό Συμβούλιο να πάρει την απόφαση αυτή. Ως εκ τούτου έχουμε προσφύγει στη δικαιοσύνη και η δικαστική διαδικασία έχει τροχιοδρομηθεί. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει οποιαδήποτε περαιτέρω εξέλιξη.

 

800 χιλ. ευρώ

Πόσα χρήματα αξιώνετε για το επιπλέον κόστος για τις πτήσεις προς τη Ρωσία;

Να αναφέρουμε κατ’ αρχάς ότι η αποζημίωση αφορά το άμεσο κόστος στα καύσιμα και την επιπλέον συντήρηση για τα αεροσκάφη, και εξαρτάται από το πόσες πτήσεις κάνει μια εταιρεία τον χρόνο και από τον επιπλέον χρόνο πτήσης που προκύπτει για κάποιον προορισμό. Για τις πτήσεις που εκτελούσαμε κατά το 2017 και το 2018 από και προς Αγία Πετρούπολη το ποσό της αποζημίωσης για το οποίο καταφύγαμε στη δικαιοσύνη με βάση το σχέδιο ήταν περίπου στις 800 χιλιάδες ευρώ. Στόχος μας ήταν να ανοίξουμε κι άλλους προορισμούς από και προς τη Ρωσία, οι οποίοι μέχρι σήμερα είναι ανεξερεύνητοι και στους οποίους υπάρχει τεράστια προοπτική. Συγκριτικά λοιπόν, αντιλαμβάνεστε πως τα οφέλη που προκύπτουν για την κυπριακή οικονομία από τη συνδεσιμότητα με την Ανατολική Ευρώπη και τον επιπλέον εισερχόμενο τουρισμό από το άνοιγμα μιας τόσο υποσχόμενης αγοράς είναι πολύ περισσότερα από την αποζημίωση που θα δινόταν.



Πώς επηρεάζει αυτή η εξέλιξη την προοπτική του αερομεταφορέα;

Η πορεία της εταιρείας μέχρι σήμερα είναι ικανοποιητική και φαίνεται ότι η αερογραμμή έχει καλές προοπτικές, όχι μόνο σε επιχειρηματικό επίπεδο, αλλά και για να συμβάλει στην ανάπτυξη του τοπικού τομέα αερομεταφορών και στη βελτίωση της συνδεσιμότητας της Κύπρου. Όμως ο τομέας μας έχει τεράστιες προκλήσεις. Η απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης τον περασμένο Μάιο να τερματίσει το σχέδιο και να απορρίψει και το αίτημά μας για τα έτη 2017 και 2018, μας έφερε προ απροόπτου με νέα δεδομένα και προκλήσεις που εμποδίζουν την πορεία ανάπτυξής μας.

Βάσεις και αλλού

Ήταν τελικά καλή κίνηση να αγοράσετε τα δικαιώματα για το logo των ΚΑ;

Αναμφίβολα. Η χρήση του ονόματος των Κυπριακών Αερογραμμών αποτελεί μεγάλη τιμή αλλά φέρει και τεράστιες ευθύνες. Από πλευράς μας έχουμε δεσμευτεί από την αρχή να προστατεύσουμε το καλό όνομα και να τηρήσουμε τις καλές πρακτικές ενός εθνικού αερομεταφορέα. Παρ' όλα αυτά, τα νέα δεδομένα μετά την απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει το σχέδιο αποζημίωσης μας αναγκάζει να αναθεωρήσουμε τα μελλοντικά μας σχέδια και να σκεφτούμε τα επόμενά μας βήματα.



Τι εννοείτε;

Ότι σε κάποια στιγμή επειδή ακριβώς η αγορά είναι περιορισμένη και δεν μπορεί να μεγαλώσει κατά τρόπο που να κρατήσει έναν τοπικό αερομεταφορέα, θα πρέπει να διερευνήσουμε το ενδεχόμενο να ξεκινήσουμε πτήσεις από διαφορετικές βάσεις. Όπως π.χ. το Τελ Αβίβ ή η Θεσσαλονίκη. Είναι ένας τρόπος για να μεγαλώσει και να επιβιώσει η εταιρεία. Αυτό αντιλαμβάνεστε θα έχει αντίκτυπο στην κυπριακή οικονομία διότι αντί να μεγαλώσει η εταιρεία στην Κύπρο θα μεγαλώσει κάπου αλλού.

Και τρίτο αεροσκάφος το 2020

Ο στόλος σας αποτελείται από δύο αεροσκάφη. Υπάρχει το ενδεχόμενο λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών στην αγορά να επιταχύνετε την επέκτασή σας;

Από το ξεκίνημά μας η στρατηγική προσέγγιση της εταιρείας προέβλεπε σταδιακή και σταθερή ανάπτυξη ως προς την υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων μας, για την προώθηση της Κύπρου ως τουριστικού προορισμού και τη διεύρυνση των ταξιδιωτικών επιλογών για τους εγχώριους ταξιδιώτες. Τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα μέχρι σήμερα φαίνεται να επιβεβαιώνουν τη στρατηγική αυτή, ενισχύοντας τα γερά θεμέλια που έχουμε κτίσει τα τελευταία δύο χρόνια για περαιτέρω ανάπτυξη. Αρχές του 2020 θα προστεθεί άλλο ένα Airbus A-319 στον στόλο μας, πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των εργαζομένων, που σήμερα είναι 115, θα αυξηθεί.



 

Πάφος-Αθήνα και άλλα νέα ανοίγματα

Πώς αποφασίσατε να επενδύσετε στο δρομολόγιο Πάφος-Αθήνα;

 Έχουν γίνει πολλές συζητήσεις για το δρομολόγιο αυτό, λόγω της μεγάλης ζήτησης. Ως ο μοναδικός κυπριακός αερομεταφορέας, θεωρούμε υποχρέωσή μας να ανταποκριθούμε στις ανάγκες της αγοράς και γι’ αυτό αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε το δρομολόγιο Πάφος-Αθήνα στο πτητικό μας πλάνο που θα ξεκινήσει στις 21 Δεκεμβρίου 2019. Εντός λίγων ημερών που έχουμε ανακοινώσει το δρομολόγιο υπήρξε τεράστιο ενδιαφέρον και θεωρούμε ότι όσο πλησιάζουμε στο λανσάρισμα θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο.



Υπάρχουν και άλλες αγορές και δρομολόγια που εξετάζετε για να εντάξετε στο πρόγραμμά σας;

Υπάρχουν πολλές αγορές οι οποίες είναι ανεξερεύνητες και στις οποίες υπάρχει τεράστια προοπτική τόσο για εισερχόμενο τουρισμό όσο και για Κύπριους ταξιδιώτες. Το πλάνο μας ήταν από την αρχή να «εξερευνήσουμε» αυτές τις αγορές, προωθώντας την Κύπρο ως τουριστικό προορισμό. Ήδη την καλοκαιρινή σεζόν που πέρασε πραγματοποιούσαμε πτήσεις από και προς δύο πόλεις της Σλοβακίας, Μπρατισλάβα και Κόστιτσε, μια αγοράς που σημείωσε αυξημένα ποσοστά αφίξεων με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας. Υπάρχουν κι άλλες παρόμοιες αγορές στις οποίες υπάρχει προοπτική, όπως η Πολωνία και η Τσεχία.



 

Τα παράπονα για τους ναύλους

Οι ταξιδιώτες εκφράζουν παράπονα για το κόστος των αεροπορικών εισιτηρίων προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Έχουν δίκιο;

 Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι επιχειρήσεις, σε όλους τους τομείς όχι μόνο οι αεροπορικές, λειτουργούν με τη φιλοσοφία της προσφοράς και της ζήτησης, πράγμα που σημαίνει ότι είναι λογικό τις περιόδους που υπάρχει περισσότερη ζήτηση, π.χ. Ιούλιο και Αύγουστο, οι ναύλοι να είναι πιο υψηλοί.



Θυμάστε πόσο ήταν οι ναύλοι για τα δύο αυτά δρομολόγια πριν την ελευθεροποίηση; Την εποχή των κρατικών ΚΑ;

Ο μέσος όρος των ναύλων πριν την ελευθεροποίηση ήταν υπερδιπλάσιος από ό,τι σήμερα.