Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Ξέφυγαν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων

Στους εσωτερικούς κινδύνους και προκλήσεις της κυπριακής οικονομίας, που είναι μεταξύ άλλων η μη αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία, οι κρατικές δαπάνες, το ψηλό ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ) και η χαμηλή αποταμίευση, αλλά και στους εξωτερικούς που είναι μεταξύ άλλων το Brexit, ο εμπορικός πόλεμος και η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου (ΔΣ) Δημήτρης Γεωργιάδης.

Μιλώντας σε σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης της Φθινοπωρινής έκθεσης του ΔΣ για το 2019, ο κ. Γεωργιάδης είπε σε ό,τι αφορά το γενικό οικονομικό περιβάλλον αυτό «παραμένει ευνοϊκό, με σημαντικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, αύξηση του εργατικού δυναμικού και μείωση της ανεργίας, «όμως έχουμε κάποια σύννεφα να μαζεύονται στην οικονομία».

Σε σχέση με τους εσωτερικούς κίνδυνους, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου είπε ότι αυτοί είναι η μειωμένη ανταγωνιστικότητα, η μη αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία, οι κρατικές δαπάνες/μισθολόγιο, το ψηλό ποσοστό των ΜΕΧ, η χαμηλή αποταμίευση/ανεπάρκεια συντάξεων, το ΓεΣΥ και η Cyta.

Αναφέρθηκε επίσης στο ψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος και στην ανάγκη να περιοριστεί η εξάρτηση της οικονομίας στο σχέδιο «κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση επενδυτών στην Κύπρο»  και να βρίσκεται υπό συνεχή παρακολούθηση ώστε μην επηρεαστούν από αυτό άλλοι σημαντικοί τομείς της οικονομίας.

Σύμφωνα με τη θέση του ΔΣ, όπως αυτή αναφέρεται στην φθινοπωρινή έκθεση, παρά τη γενική διαπίστωση σημαντικών προβλημάτων μεταξύ άλλων στους τομείς της Παιδείας, Δικαιοσύνης, Έκδοσης Τίτλων Ιδιοκτησίας και αντιμετώπισης του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, δεν φαίνεται να έχει γίνει σημαντική πρόοδος. «Σε αυτά προστίθεται και η αβεβαιότητα από το πώς θα εξελιχθεί η μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας με την έναρξη λειτουργίας του ΓΕΣΥ», προστίθεται.

Αναφερόμενος ιδιαίτερα στις κρατικές δαπάνες και στο κρατικό μισθολόγιο, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι «μέχρι και φέτος είχαμε μια σημαντική ποσοστιαία αύξηση στα κρατικά έσοδα ή οποία ήταν μεγαλύτερη από τις κρατικές δαπάνες», τονίζοντας ότι «από φέτος αρχίζει το κρατικό μισθολόγιο να αυξάνεται με μεγαλύτερο ρυθμό από ό,τι τα έσοδα» και αυτό «είναι μια αρνητική τάση».

Ενδεχομένως μέρος αυτής της αύξησης να αποδίδεται στο ότι συσσωρεύτηκαν κενές θέσεις και υπήρχε απότομα μια αναπλήρωσης τους ή να δόθηκαν προαγωγές που έπρεπε να δοθούν τα προηγούμενα χρόνια», ανέφερε, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «δεν παύει όμως και τα επόμενα χρόνια, το 2021 και 2022 να έχουμε αυτούς τους αυξημένους ρυθμούς για το κρατικό μισθολόγιο».

Θέση του Συμβουλίου, σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, είναι ότι «θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας διαφανής μηχανισμός με ορθολογιστικά κριτήρια που θα καθορίζει τις απολαβές στη δημόσια υπηρεσία και θα συγκρατεί το κόστος στο κρατικό μισθολόγιο».

Επίσης, ο Πρόεδρος του ΔΣ αναφέρθηκε στην αύξηση του αριθμού των κρατικών υπαλλήλων και στην πολιτική πρόσληψης εκτάκτων υπαλλήλων οι οποίοι πλησιάζουν πλέον το 30%.

Προειδοποιήσεις για το υψηλό ποσοστό ΜΕΧ
--------------------------------------
Επιπλέον, ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε στο «εξαιρετικά υψηλό το ποσοστό των ΜΕΧ» και στο γεγονός ότι ενώ έφυγε από το τραπεζικό σύστημα ένα μεγάλο ποσοστό ΜΕΧ, αυτό παραμένει στην οικονομία.

Αναφέροντας ότι την περασμένη εβδομάδα η Γερμανία έδωσε νέα ώθηση στην τραπεζική ένωση και στη δημιουργία ενός κοινού συστήματος εγγύησης καταθέσεων στην Ευρωζώνη, ο Πρόεδρος του ΔΣ είπε ότι «μια από τις προϋποθέσεις (για την υιοθέτηση αυτών των αποφάσεων) είναι να καθαρίσει το τραπεζικό σύστημα της κάθε χώρας από τα ΜΕΧ».

«Μας έχουν γίνει συστάσεις, προειδοποιήσεις και φαίνεται να μην υπάρχει ουσιαστική πρόοδος», ανέφερε, προειδοποιώντας πως «θα πρέπει όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες και αν δεν δείξουμε σημάδια προόδου δεν αποκλείεται να αρχίσουν να εντείνονται οι πιέσεις και είδαμε στο παρελθόν που μπορούν να καταλήξουν αυτές».

Σε σχέση με τη Cyta, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι «γίνονται προσπάθειες να συγκρατήσει την κερδοφορία της αλλά βλέπουμε να συνεχίζει η απώλεια των μεριδίων της».

Επιπλέον αναφέρθηκε στον μακροπρόθεσμο κίνδυνο που είναι «το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης των κυπριακών νοικοκυριών» και ο κίνδυνος να μην υπάρχουν επαρκείς συντάξεις και κάλεσε στην λήψη έγκαιρων μέτρων που θα διασφαλίζουν την ορθολογιστική διαχείριση, λειτουργία και εποπτεία των ταμείων. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η αποταμίευση στα ταμεία και να περιοριστεί σημαντικά η δυνατότητα που υπάρχει σήμερα για πρόωρη απόσυρση των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων.

Είπε ακόμη ότι θα πρέπει να γίνει αναθεώρηση της αναλογιστικής μελέτης για το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και να καταγραφούν με ακρίβεια τα αποθεματικά των υφιστάμενων συνταξιοδοτικών ταμείων και ταμείων προνοίας και στη συνέχεια να εφαρμοστεί άμεσα ένα νέο μακροχρόνιο στρατηγικό πλαίσιο που θα αποσκοπεί στη διασφάλιση επαρκούς σύνταξης για το σύνολο των πολιτών.

Αναφορικά με τους εξωτερικούς κινδύνους, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι αυτοί είναι το Brexit και κατά πόσον θα είναι «άτακτο» ή συμφωνημένο, πως θα διαμορφωθεί η συναλλαγματική ισοτιμία της στερλίνας και πως ενεργήσουν οι Βρετανοί κατά τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο όταν αρχίσουν να κάνουν τις κρατήσεις τους για τις καλοκαιρινές διακοπές.

Ανέφερε επίσης ότι άλλος εξωτερικός κίνδυνος είναι το πως θα διαμορφωθούν τα επιτόκια και η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ που έχουν σχέση με τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας και σημείωσε πως ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει και το τραπεζικό σύστημα λόγω της ύπαρξης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Πρόσθεσε πως άλλοι εξωτερικοί κίνδυνοι είναι ο εμπορικός πόλεμος, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και οι πολιτικές αστάθειες.

Αναφορικά με την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων, ο κ. Δημητριάδης είπε ότι δεν υπάρχει θέμα μεγάλης απόκλισης από τους στόχους, εκτός αν υπάρχει ένα μεγάλο σοκ στην οικονομία ή αν διαφοροποιηθεί η δημοσιονομική πολιτική της Κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι «συνεχίζουν να καταγράφονται δημοσιονομικά πλεονάσματα και αναμένεται να συνεχίσουν, κάπως μειωμένα, την επόμενη διετία».

Ανέφερε επίσης ότι προχωρεί καλύτερα η εκτέλεση του προϋπολογισμού και υπολογίζεται πως και φέτος θα έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα, ενώ σε σχέση με το δημόσιο χρέος είπε ότι θα υποχωρήσει κάτω του 100% του ΑΕΠ για φέτος και πριν το 2030 θα είναι κάτω από το 60%, πληρώντας το κριτήριο του Μάαστριχτ.

Αναφορικά με την ενδεχόμενη δικαστική απόφαση για τις αποκοπές στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι φαίνεται ένα τέτοιο σοκ να είναι διαχειρίσιμο γιατί έχουμε πλεονάσματα, προειδοποιώντας ωστόσο ότι αν αυτό το σοκ συνοδευτεί με επιβράδυνση της οικονομίας που θα μηδενίσει τα πλεονάσματα, τότε θα υπάρχει πρόβλημα αναχρηματοδότησης του χρέους με δεδομένο το υψηλό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος, το πρόβλημα των ΜΕΧ και την εξάρτηση της οικονομίας στον τουρισμό και σε κάποιο βαθμό από το πρόγραμμα υπηκοότητας.

ΕΣΤΙΑ
--------
Κληθείς να πει αν τον ανησυχεί το χαμηλό ενδιαφέρον για το ΕΣΤΙΑ, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι αυτό είναι «παρά πολύ» ανησυχητικό, προσθέτοντας ότι ενώ «είχαμε μείωση του ποσοστού ανεργίας στο 6%, βλέπουμε ακόμη να μην αποπληρώνονται τα δάνεια».

Ανέφερε ότι ενώ είναι αυξημένα τα έσοδα από ΦΠΑ, γεγονός που καταδεικνύει, όπως είπε, αυξημένα εισοδήματα και αυξημένη κατανάλωση, δεν υπάρχει αυξημένη αποπληρωμή δανείων και διερωτήθηκε αν έχουν δημιουργηθεί προσδοκίες στον κόσμο ότι θα έρθει ένα καλύτερο σχέδιο ή αν έχει εμπεδωθεί στην κουλτούρα μας πως ό,τι και να γίνει δεν θα χάσει κάποιος το ακίνητο του.