Η εγχώρια παραγωγή ελαιολάδου καλύπτει το 67% της ζήτησης

Σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης έχει η κυπριακή παραγωγή ελαιολάδου, όπως προκύπτει από σημείωμα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Λευκωσία για την κυπριακή αγορά ελαιολάδου. Η ζήτηση υπερβαίνει την εγχώρια παραγωγή, με το κενό να καλύπτεται από εισαγωγές. Η Ελλάδα καλύπτει το 90% των εισαγωγών.

Η μέση ετήσια παραγωγή κυπριακού ελαιολάδου την τελευταία τετραετία άγγιξε τους 2.769 τόνους, με την εγχώρια παραγωγή να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της κυπριακής αγοράς. Το 2018 η εγχώρια ζήτηση υπολογίζεται ότι ανήλθε στους 4.566 τόνους, από την οποία το 67% καλύφθηκε από την εγχώρια παραγωγή και το υπόλοιπο 23% από τις εισαγωγές. Ωστόσο, ένα αρκετά μεγάλο μερίδιο καταναλωτών προμηθεύεται ελαιόλαδο σε μορφή χύμα από ντόπιους παραγωγούς, παρακάμπτοντας εντελώς τα σημεία λιανικής πώλησης. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει χώρος για την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια η άνοδος της εγχώριας παραγωγής έχει οδηγήσει στη μείωση των εισαγωγών.

Οι κυπριακές εξαγωγές παρθένου ελαιολάδου είναι μικρές, ενώ κινούνται καθοδικά. Το 2018 ανήλθαν σε 127.798 ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 62% έναντι του 2017 και κατά 70% έναντι του 2016.

Σε ό,τι αφορά τις κυπριακές εξαγωγές εξευγενισμένου ελαιολάδου, κινούνται σε χαμηλά επίπεδα και καταγράφουν επίσης καθοδική τάση. Το 2018 άγγιξαν τις 20.388 ευρώ (έναντι μόλις 266 ευρώ το 2017 και 43.093 ευρώ το 2016).

Οι προτιμήσεις

Σε ό,τι αφορά τις προτιμήσεις των Κύπριων καταναλωτών, η έρευνα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Λευκωσίας δείχνει ότι κλίνει προς το παρθένο και λιγότερο προς το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Επίσης, στην Κύπρο διατίθεται το «λάδι σαλάτας», το οποίο αποτελεί υποκατάστατο ελαιολάδου και συνήθως προέρχεται από τη μείξη ελαιολάδου, σπορέλαιου και πυρηνέλαιου.

Εισαγωγές

Σύμφωνα με το ενημερωτικό έγγραφο, οι εισαγωγές ελαιολάδου στην κυπριακή αγορά δεν παρουσιάζουν σταθερή πορεία. Το 2018 ανήλθαν σε 3,13 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ελαφρά μείωση σε σχέση με το 2017 (-1%). Το ελαιόλαδο που εισήγαγε η Κύπρος το 2018, συνολικού βάρους 888,6 τόνων, είχε ως μέση αξία τα 3,52 ευρώ/kg. Όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, η τάση στις εισαγωγές κατά την τελευταία τετραετία είναι αρνητική, με εξαίρεση το 2017, χρονιά κατά την οποία υπήρξε σημαντική αύξηση (+37%), προφανώς λόγω της μειωμένης παραγωγής εγχώριου ελαιολάδου το 2016.

Η Ελλάδα είναι ο κύριος προμηθευτής της Κύπρου σε ελαιόλαδο, αφού το μερίδιό της επί του συνόλου των κυπριακών εισαγωγών στο προϊόν είναι ιδιαίτερα σημαντικό (90% το 2018 έναντι 86% το 2017). Γι’ αυτό τον λόγο, η ετήσια μεταβολή στις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στην Κύπρο κινείται σχεδόν παράλληλα με την αντίστοιχη μεταβολή του συνόλου των εισαγωγών. Αντιστοιχία παρουσιάζεται, επίσης, στη μέση τιμή/kg.

Ειδικότερα, το 2018 η Κύπρος προμηθεύτηκε από την Ελλάδα το 89% του παρθένου ελαιολάδου που εισήγαγε (κωδ. 150910), με μια μέση τιμή που ανήλθε σε 4,2 ευρώ/kg (έναντι 3,6 ευρώ/kg το 2017 και 2,6 ευρώ/kg το 2015 - στοιχεία Cystat). Η αξία των ελληνικών εξαγωγών παρθένου ελαιολάδου στην Κύπρο το 2018 ήταν 2,155 εκατ. ευρώ, έναντι 2,182 εκατ. ευρώ το 2017 (-1%).

Άλλες χώρες που εξήγαγαν παρθένο ελαιόλαδο στην Κύπρο το 2018 ήταν η Ισπανία (με μέση τιμή 2,78 ευρώ/kg), η Βουλγαρία (0,77 ευρώ/kg) και η Ιταλία (7,2 ευρώ/kg). Οι εξαγωγές αυτών των χωρών αποτέλεσαν συνολικά μόλις το 11% του συνόλου των κυπριακών εισαγωγών στο συγκεκριμένο προϊόν.

Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές εξαγωγές εξευγενισμένου ελαιολάδου στην Κύπρο, αποτέλεσαν το 93% του συνόλου των κυπριακών εισαγωγών στο συγκεκριμένο προϊόν και ανήλθαν σε 656.728 ευρώ (+21% συγκριτικά με το 2017). Το εξευγενισμένο ελαιόλαδο που προμηθεύτηκε η Κύπρος από την Ελλάδα το ίδιο έτος κόστισε κατά μέσο όρο 2,75 ευρώ/kg (έναντι 2,61 ευρώ/kg το 2017 και 3,19 ευρώ/kg το 2016).