Νέο ταμείο επενδύσεων το 2020

Πιστώσεις ύψους  5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία Επενδυτικού Ταμείου Παροχής Χρηματοδότησης Κεφαλαίου (Equity Fund), δηλαδή μέσω συμμετοχής του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρειών, προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2020.

Το Επενδυτικό Ταμείο (το οποίο θα έχει τη μορφή ενός Καταχωρημένου Οργανισμού Εναλλακτικών Επενδύσεων), προβλέπεται να δημιουργηθεί κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020, σε συνεργασία με εξειδικευμένους  συμβούλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αρχικά, το κράτος θα συμμετάσχει στο ταμείο με χρηματοδότηση ύψους 5 εκατ. ευρώ με πιθανή συνεπένδυση από ιδιώτες. Αν υπάρξει ενδιαφέρον για συμμετοχή και ιδιωτών τότε η «δύναμη πυρός» του ταμείου θα ξεπερνά την κρατική συμμετοχή.

Η στρατηγική

Σε γενικές γραμμές στόχος θα είναι η ενίσχυση επενδύσεων, κατά προτεραιότητα, σε νεοφυείς επιχειρήσεις, σε επενδύσεις που προάγουν την καινοτομία, την τεχνολογική αναβάθμιση, τον εξαγωγικό προσανατολισμό/ διεθνοποίηση των επιχειρήσεων και την ένταξη σε εγχώριες και εξωτερικές αλυσίδες αξίας/ ανάπτυξη συστάδων, καθώς και την ανάπτυξη νέων τομέων, χωρίς να αποκλείονται οποιεσδήποτε άλλες βιώσιμες επενδύσεις σε υφιστάμενους παραγωγικούς τομείς. Όσον αφορά το μέγεθος της κάθε επένδυσης, προτείνεται -σύμφωνα με την πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τη σύσταση του ταμείου- να κυμαίνεται κατά μέσο όρο γύρω στις 100.000 ευρώ για επιχειρήσεις στα αρχικά στάδια λειτουργίας τους και 250.000 ευρώ για τις ΜμΕ. Επιπρόσθετα, το 25% των κεφαλαίων θα χρησιμοποιείται για επενδύσεις συνέχειας, ειδικά σε ΜμΕ που προτίθενται να ξεκινήσουν εξαγωγές.

Η λογική

Η χρηματοδότηση κεφαλαίου είναι μια εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης επιχειρήσεων, με το Ταμείο να παραχωρεί χρηματοδότηση λαμβάνοντας ως «αντάλλαγμα» μετοχές. Ουσιαστικά πρόκειται για επένδυση. Μελέτη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων είχε καταγράψει την απουσία του εν λόγω εργαλείου χρηματοδότησης από την κυπριακή αγορά και μάλιστα είχε εκτιμήσει σε 35 εκατ. ευρώ το κενό της χρηματοδότησης κεφαλαίου (equity financing) σε επιχειρήσεις.

Στην πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τη σύσταση του ταμείου τονίζεται ότι ο εντοπισμός του χρηματοδοτικού κενού δείχνει ότι η αγορά της χρηματοδότησης κεφαλαίου άρχισε να ωριμάζει, καθώς «οι κυπριακές ΜμΕ γίνονται πιο δεκτικές στην έκδοση μετοχικού κεφαλαίου με  αντάλλαγμα τη χρηματοδότησή τους, λόγω του ότι μπορεί να καταστεί μια σημαντική εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης, αφού παρέχεται άμεσα και δύναται να συνδυαστεί με την παροχή εμπειρογνωμοσύνης για την περαιτέρω ανάπτυξη και διοίκηση των επιχειρήσεων. Σήμερα η κυπριακή αγορά χρηματοδότησης κεφαλαίου είναι από τις λιγότερο αναπτυγμένες στην Ευρώπη, γεγονός που αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα για την ανταγωνιστικότητα των κυπριακών ΜμΕ και της οικονομίας γενικότερα, και το οποίο καταγράφεται σε σειρά αξιολογήσεων της κυπριακής οικονομίας».

Η αρχική απόφαση της κυβέρνησης ήταν το κεφάλαιο του ταμείου να φτάσει τα 20 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων θα προκύψει από την αποπληρωμή των δανείων κάτω από την πρωτοβουλία JEREMIE (σήμερα ανέρχονται σε περίπου 13 εκατ. ευρώ), τα οποία θα πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν για στήριξη των ΜμΕ.

Πώς θα λειτουργεί

Σύμφωνα με βέλτιστες πρακτικές η δημιουργία του ταμείου θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

- Η επενδυτική στρατηγική που θα αποφασιστεί από το κράτος θα πρέπει να διασφαλίζει ότι το ταμείο θα εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και θα στηρίζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Κύπρου.

- Το κράτος δεν θα έχει εμπλοκή στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων του ταμείου - ο ρόλος του θα περιοριστεί στην άσκηση εποπτικού ελέγχου στη βάση συμφωνημένης επενδυτικής πολιτικής και ποσοτικών στόχων.

- Η διαχείριση του ταμείου θα γίνεται από ανεξάρτητο ειδικό διαχειριστή κεφαλαίων ο οποίος θα είναι αδειοδοτημένος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου ή αντίστοιχη εποπτική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η διαχείριση

Τη σύσταση και διαχείρισή του θα αναλάβει διαχειριστής Ταμείου, ο οποίος θα επιλεγεί μέσα από ανοικτή διαδικασία προσφορών, για την οποία το ΥΠΟΙΚ θα λάβει τεχνική υποστήριξη.

Η κυβέρνηση θα ορίσει και θα συμμετέχει στο Διαχειριστικό Συμβούλιο (στο οποίο θα συμμετάσχουν και πιθανοί συνεπενδυτές), αλλά δεν θα έχει καμία εμπλοκή στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων.

Ο διαχειριστής Ταμείου θα είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της επενδυτικής στρατηγικής και για τη λήψη των επενδυτικών αποφάσεων, σε συνεργασία με την «Επενδυτική Επιτροπή» που θα οριστεί από το Διαχειριστικό Συμβούλιο και θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες στον τομέα. Θα καθοριστούν συγκεκριμένες υποκατηγορίες επιχειρήσεων (Fund Compartments), δηλαδή θα προωθηθεί η δημιουργία «ομπρέλας» για επενδύσεις σε κάθε κατηγορία επιχειρήσεων, στις οποίες το ταμείο θα επενδύει, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι το ταμείο θα ωφελήσει όσο το δυνατό περισσότερες ΜμΕ.

Ο διαχειριστής Ταμείου θα έχει την υποχρέωση να εξεύρει ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα είναι πρόθυμοι να επενδύσουν, είτε στο επίπεδο του ταμείου, είτε ξεχωριστά σε κάθε επιμέρους επένδυση. Όσον αφορά την κάθε επένδυση ξεχωριστά, το ταμείο μπορεί να συνεισφέρει έως και 50% των κεφαλαίων που απαιτούνται για τη συγκεκριμένη επένδυση και τα υπόλοιπα να παρέχονται από τους συγκεκριμένους συνεπενδυτές ή τον ίδιο τον διαχειριστή Ταμείου.