Συστήνεται Ταμείο Χρηματοδότησης Ιδίων Κεφαλαίων

Η δημιουργία του Ταμείου Χρηματοδότησης Ιδίων Κεφαλαίων, την οποία αποφάσισε χθες το Υπουργικό Συμβούλιο υλοποιώντας σχετική εισήγηση του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, έρχεται να καλύψει ένα κενό στην εργαλειοθήκη των μέσων χρηματοδότησης των κυπριακών επιχειρήσεων. Το ταμείο θα επενδύει -υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις- σε εταιρείες που θα υποβάλλουν αίτηση, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα μετοχές για τη χρηματοδότηση που θα παρέχει.

Το αρχικό κεφάλαιο, το οποίο θα ανέλθει μέχρι τα 20 εκατ. ευρώ, θα παραχωρηθεί από την κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων θα προκύψει από την αποπληρωμή των δανείων κάτω από την Πρωτοβουλία JEREMIE (σήμερα ανέρχονται σε περίπου 13 εκατ. ευρώ), τα οποία θα πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν για στήριξη των ΜμΕ.

Όσον αφορά το μέγεθος της χρηματοδότησης, θα κυμαίνεται κατά μέσο όρο γύρω στις 100.000 ευρώ για επιχειρήσεις στα αρχικά στάδια λειτουργίας τους και στα 250.000 ευρώ για τις ΜμΕ. Επιπρόσθετα, το 25% των κεφαλαίων θα χρησιμοποιείται για επενδύσεις συνέχειας, ειδικά σε ΜμΕ που προτίθενται να ξεκινήσουν εξαγωγές.

Το ταμείο θα επενδύει κατά προτεραιότητα σε νεοφυείς επιχειρήσεις, σε επενδύσεις που προάγουν την καινοτομία, την τεχνολογική αναβάθμιση, τον εξαγωγικό προσανατολισμό / διεθνοποίηση των επιχειρήσεων και την ένταξη σε εγχώριες και εξωτερικές αλυσίδες αξίας / ανάπτυξη συστάδων, καθώς και την ανάπτυξη νέων τομέων, χωρίς να αποκλείονται οποιεσδήποτε άλλες βιώσιμες επενδύσεις σε υφιστάμενους παραγωγικούς τομείς.

Ιδιωτικά κεφάλαια

Ο τρόπος με τον οποίο θα συσταθεί το ταμείο θα επιτρέπει και την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων.

Ειδικότερα, η τεχνική επιτροπή που έχει συσταθεί για την προώθηση του έργου (σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που λειτουργεί ως σύμβουλος) εξέτασε το θέμα της εποπτείας του ταμείου και το πως διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις για προσέλκυση συνεπενδυτών από τον ιδιωτικό τομέα. Η εισήγηση είναι το ταμείο που θα δημιουργηθεί να είναι καταχωρισμένος οργανισμός εναλλακτικών επενδύσεων – ΚΟΕΕ, ο όποιος δεν θα είναι αδειοδοτημένος (licensed) από την ΕΚΚ, αλλά καταχωρισμένος (registered) στο μητρώο της ΕΚΚ και θα εποπτεύεται από την ΕΚΚ, μέσω του διαχειριστή ταμείου.

Σύμφωνα με την πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο, σε μεταγενέστερο στάδιο το ταμείο, εφόσον αδειοδοτηθεί από την ΕΚΚ, θα μπορεί να μετατραπεί σε αδειοδοτημένο οργανισμό εναλλακτικών επενδύσεων και να μετεξελιχθεί σε «Fund of Funds». Λόγω του ότι το ταμείο θα είναι καταχωρισμένο στην ΕΚΚ (και όχι αδειοδοτημένο), η ολοκλήρωση των διαδικασιών δημιουργίας του θα γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα και δεν θα επιβαρύνεται με το πρόσθετο κόστος και διαδικασίες συμμόρφωσης με τους κανονισμούς της ΕΚΚ (π.χ. εσωτερικός έλεγχος, κόστη συμμόρφωσης κ.τ.λ.) – η ευθύνη δηλαδή συμμόρφωσης θα βαραίνει τον αδειοδοτημένο διαχειριστή ταμείου.

Πώς θα λειτουργεί

Τη σύσταση και διαχείριση του ταμείου θα αναλάβει Διαχειριστής Ταμείου, ο οποίος θα είναι αδειοδοτημένος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και θα επιλεγεί μέσα από ανοικτή διαδικασία προσφορών, για την οποία το ΥΠΟΙΚ θα λάβει τεχνική υποστήριξη.

Η κυβέρνηση, σύμφωνα με την πρόταση του ΥΠΟΙΚ, θα ορίσει και θα συμμετέχει στο Διαχειριστικό Συμβούλιο (στο οποίο θα συμμετάσχουν και πιθανοί συν-επενδυτές), αλλά δεν θα έχει καμία εμπλοκή στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων.

Στο κείμενο της πρότασης αναγνωρίζεται ότι λόγω των αυστηρών διαδικασιών του παραδοσιακού τρόπου παροχής δανείων από τις τράπεζες, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση εξακολουθεί σήμερα να παραμένει μια μεγάλη πρόκληση για τις επιχειρήσεις υψηλού επενδυτικού ρίσκου και τις νεοφυείς επιχειρήσεις (startups).

Η στρατηγική

Ο Διαχειριστής Ταμείου θα είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της επενδυτικής στρατηγικής και για τη λήψη των επενδυτικών αποφάσεων, σε συνεργασία με την «Επενδυτική Επιτροπή» που θα οριστεί από το Διαχειριστικό Συμβούλιο και θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες στον τομέα.

Θα καθοριστούν συγκεκριμένες υποκατηγορίες επιχειρήσεων (Fund Compartments), δηλαδή θα προωθηθεί η δημιουργία «ομπρέλας» για επενδύσεις σε κάθε κατηγορία επιχειρήσεων, στις οποίες το ταμείο θα επενδύει, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι το ταμείο θα ωφελήσει όσο το δυνατό περισσότερες ΜμΕ.

Ο Διαχειριστής Ταμείου θα έχει την υποχρέωση να εξεύρει ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα είναι πρόθυμοι να επενδύσουν, είτε στο επίπεδο του ταμείου, είτε ξεχωριστά σε κάθε επιμέρους επένδυση. Όσον αφορά την κάθε επένδυση ξεχωριστά, το ταμείο ενδέχεται να συνεισφέρει έως και 50% των κεφαλαίων που απαιτούνται για τη συγκεκριμένη επένδυση και τα υπόλοιπα να παρέχονται από τους συγκεκριμένους συν-επενδυτές ή τον ίδιο τον Διαχειριστή Ταμείου.

Διασφαλίζεται η αυξημένη προστασία των επενδυτών λόγω της εποπτείας από την ΕΚΚ.

Η αμοιβή του Διαχειριστή Ταμείου θα βασίζεται εν μέρει και στην επιτυχία των επενδύσεων.

Στα 35 εκατ. ευρώ το κενό της αγοράς

Το 2017, η ΕΤΕπ διεξήγαγε μελέτη καταγραφής των κενών στη χρηματοδότηση των κυπριακών επιχειρήσεων σε σχέση με ορισμένα χρηματοδοτικά προϊόντα. Ένα από τα αποτέλεσμα της μελέτης ήταν η καταγραφή του κενού ύψους 35 εκατ. ευρώ στη χρηματοδότηση κεφαλαίου (equity financing) σε επιχειρήσεις, αναφέρει η πρόταση για τη σύσταση του ταμείου που κατέθεσε στο Υπουργικό Συμβούλιο το Υπουργείο Οικονομικών.

”Το γεγονός αυτό” τονίζεται ”κατέδειξε ότι η αγορά της χρηματοδότησης κεφαλαίου άρχισε να ωριμάζει, καθώς οι κυπριακές ΜμΕ γίνονται πιο δεκτικές στην έκδοση μετοχικού κεφαλαίου με αντάλλαγμα τη χρηματοδότησή τους, λόγω του ότι μπορεί να καταστεί μια σημαντική εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης, αφού παρέχεται άμεσα και δύναται να συνδυαστεί με την παροχή εμπειρογνωμοσύνης για την περαιτέρω ανάπτυξη και διοίκηση των επιχειρήσεων. Σήμερα η κυπριακή αγορά χρηματοδότησης κεφαλαίου είναι από τις λιγότερο ανεπτυγμένες στην Ευρώπη, γεγονός που αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα για την ανταγωνιστικότητα των κυπριακών ΜμΕ και της οικονομίας γενικότερα, και το οποίο καταγράφεται σε σειρά αξιολογήσεων της κυπριακής οικονομίας”.