Έλεγχος σε δανειολήπτες μέσω του «Σχεδίου Εστία»

Έλεγχος θα επιβάλλεται σε κάθε δανειολήπτη που θα τυγχάνει στήριξης με χρήματα φορολογουμένου μέσω του «Σχεδίου Εστία», ενώ η αθέτηση των όρων του σχεδίου θα σηματοδοτεί την έναρξη διαδικασίας εκποίησης, σύμφωνα με το Μνημόνιο Συναντίληψης που θα υπογράψουν οι τράπεζες με την Κυπριακή Δημοκρατία. Τα σχετικά κείμενα θα εγκριθούν από το Υπουργικό Συμβούλιο την προσεχή Τρίτη.

Το Μνημόνιο Συναντίληψης, προσχέδιο του οποίου εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, προνοεί την άρση του τραπεζικού απορρήτου για τον κάθε αιτητή και τα μέλη της οικογένειάς του, έτσι ώστε ο κρατικός φορέας (που είναι το υπουργείο Εργασίας), που θα ελέγχει το σχέδιο, να μπορεί να επιβεβαιώνει και να επαληθεύει τα οικονομικά στοιχεία του αιτητή και των υπολοίπων μελών της οικογένειάς του.

Μετά τον έλεγχο από τη Νομική Υπηρεσία, τόσο το Μνημόνιο Συναντίληψης όσο και το σχέδιο, στο οποίο ενσωματώθηκαν οι αλλαγές που επήλθαν κατόπιν της έγκρισης του από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα υποβληθούν στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση. Το Μνημόνιο Συναντίληψης θα υπογραφεί μεταξύ του κρατικού φορέα  και των συμμετεχουσών τραπεζών και η εφαρμογή του σχεδίου θα ξεκινήσει τον ερχόμενο μήνα.

Άρση τραπεζικού απορρήτου

Απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη στο σχέδιο, είναι ο αιτητής να έχει δώσει ρητή συγκατάθεση για πρόσβαση σε οποιαδήποτε στοιχεία έχει ήδη υποβάλει και σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα. Άρση του απορρήτου προνοείται και για περιπτώσεις που ζητείται περαιτέρω εξέταση των αιτήσεων από την ειδική επιτροπή. Επίσης, τη δυνατότητα πρόσβασης θα έχουν και άλλες τράπεζες στις οποίες ο αιτητής διαθέτει λογαριασμούς, όπως έχει ζητήσει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ωστόσο, στο μνημόνιο υπάρχουν πρόνοιες για διασφάλιση του απορρήτου και της εμπιστευτικότητας, καθώς η οποιαδήποτε επαλήθευση των οικονομικών στοιχείων από τον κρατικό φορέα ή την ειδική επιτροπή θα γίνεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016-679, που αφορά την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας και ελεύθερης κυκλοφορίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Επιπλέον, ο κρατικός φορέας οφείλει να επανεξετάζει τα εισοδηματικά κριτήρια και περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών του αναδιαρθρωμένου δανείου κύριας κατοικίας για να διαπιστώσει εάν υπήρξε μεταβολή των περιουσιακών στοιχείων άνω του 30%, που να δικαιολογούν την αποκλειστική ανάληψη της αποπληρωμής του αναδιαρθρωμένου δανείου από τον δικαιούχο οφειλέτη.

Ο κρατικός φορέας διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου προς επιβεβαίωση της πλήρωσης των κριτηρίων συμμετοχής στο σχέδιο καθώς και τον διορισμό ανεξάρτητων εξωτερικών συμβούλων. Οι οποίοι αφού προβούν σε όλες τις προβλεπόμενες ελεγκτικές διαδικασίες και δειγματοληπτικούς ελέγχους, θα υποβάλλουν σχετική έκθεση στον κρατικό φορέα. Στη βάση των ευρημάτων της έκθεσης, ο κρατικός φορέας δύναται να λαμβάνει μέτρα θεραπείας όπως η πλήρη ανάκτηση της χορηγίας από τον αιτητή και η λήψη νομικών μέτρων εναντίον του.

Στο μνημόνιο παρατίθενται δύο προϋποθέσεις υπό τις οποίες ο κρατικός φορέας θα ακυρώνει την καταβολή της χορηγίας.

Πρώτον, για τις περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης του αναδιαρθρωμένου δανείου θα τερματίσει την εξυπηρέτηση του δανείου.

Δεύτερον, τη διαπίστωση από τον φορέα ότι ο οφειλέτης δεν πληρούσε τα κριτήρια και προϋποθέσεις ή έδωσε ψευδή στοιχεία για να ενταχθεί στο σχέδιο.

Επίσης, προνοείται ρητά πως σε περιπτώσεις αθέτησης των όρων αρχίζει η διαδικασία εκποίησης της κύριας κατοικίας και οποιασδήποτε άλλης ακίνητης ιδιοκτησίας που εξασφαλίζει το εναπομένων δάνειο και τερματίζεται η καταβολή της κρατικής χορηγίας.

Η καταβολή δόσεων

Η τράπεζα θα πρέπει να επιβεβαιώνει γραπτώς την 5^η εργάσιμη μέρα Δεκεμβρίου κάθε έτους την καταβολή των δύο τρίτων των δόσεων του αναδιαρθρωμένου δανείου, έτσι ώστε ο κρατικός φορέας να καταβάλει στο τέλος Δεκεμβρίου το υπόλοιπο ένα τρίτο των δόσεων του αναδιαρθρωμένου δανείου.

Αν την 5^η εργάσιμη μέρα Δεκεμβρίου καθυστερεί η καταβολή των δόσεων από τον δανειολήπτη, μικρότερες των 90 ημερών, τότε ο κρατικός φορέας θα καταβάλλει την κρατική χορηγία μόνο σε περίπτωση που η συμμετέχουσα τράπεζα επιβεβαιώσει γραπτώς την 5^η εργάσιμη του Φεβρουαρίου ότι ο οφειλέτης έχει καταβάλει τις μηνιαίες δόσεις μέχρι και τον Ιανουάριο.

Η υποχρέωση καταβολής της κρατικής χορηγίας τερματίζεται σε περίπτωση μεταβίβασης του δανείου σε άλλο δανειολήπτη, καθώς και αθέτησης υποχρεώσεων από πλευράς δανειολήπτη. Με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών τερματίζεται η καταβολή της κρατικής χορηγίας και υπάρχει υποχρέωση επιστροφής του ποσού που καταβλήθηκε από το κράτος.

Επιτροπές

Το κράτος θα πρέπει να συστήσει δύο επιτροπές.

Η πρώτη αφορά μια ειδική επιτροπή που θα απαρτίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εργασίας για εξέταση εξειδικευμένων περιπτώσεων που θα της υποβάλλονται από την αρμόδια επιτροπή συμμετεχουσών.

Η δεύτερη θα αφορά μια επιτροπή εξέτασης παραπόνων που θα συσταθεί από τον κρατικό φορέα, που θα εξετάζει ενστάσεις, απαιτήσεις, καταγγελίες και οποιαδήποτε παράπονα από τους αιτητές.

Επίσης, το κράτος περιλαμβάνει πρόνοια στον κρατικό προϋπολογισμό με σκοπό τη δέσμευση κονδυλίων για την καταβολή της κρατικής χορηγίας. Το μέγιστο ετήσιο κόστος για το κράτος κατά τη διάρκεια του σχεδίου υπολογίζεται στα 33 εκατ. ευρώ ή 815 εκατ. ευρώ για περίοδο 25 ετών.