Αυστηρές συστάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για απονομή δικαιοσύνης

Οι ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες παρέχουν στην Κύπρο μια ευκαιρία για την ενίσχυση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης και μια βασική προτεραιότητα είναι η αποτελεσματική εφαρμογή της δικαστικής μεταρρύθμισης «που είναι απαραίτητη για τη λειτουργία της οικονομίας».

Στο συμπέρασμα αυτό -και προτροπή- καταλήγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκτη έκθεση επιτήρησης μετά το πρόγραμμα για την Κύπρο.

Ειδική αναφορά γίνεται στη λειτουργία της δικαιοσύνης και ζητείται η δημιουργία νέων ειδικευμένων δικαστηρίων, ιδίως Εμπορικών Δικαστηρίων, εκκαθάριση της μεγάλης συσσώρευσης υποθέσεων και η αναθεώρηση των ξεπερασμένων κανόνων πολιτικής δικονομίας.

«Η ενίσχυση της επιβολής των δικαστικών αποφάσεων θα πρέπει να αποτελέσει ουσιαστικό στοιχείο της μεταρρύθμισης, καθώς θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πειθαρχίας αποπληρωμής χρέους», σημειώνει η έκθεση.
Ωστόσο, η επιτροπή επισημαίνει ότι «παρά την υψηλή πολιτική προτεραιότητα που αποδίδεται στη δικαστική μεταρρύθμιση, η πρόοδος στην εφαρμογή της ήταν αργή». Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης - βασικός πυλώνας της μεταρρύθμισης - έχει επίσης αναβληθεί, αλλά η διαδικασία των πολιτικών διαδικασιών βρίσκεται σε καλό δρόμο.

Το Δημόσιο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι είναι επίσης απαραίτητο να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα, και ιδίως η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, το επιχειρηματικό περιβάλλον πρέπει να βελτιωθεί, μεταξύ άλλων, με την κατάργηση των διοικητικών εμποδίων στις επενδύσεις, το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την ολοκλήρωση των έργων ιδιωτικοποίησης.
«Οι διαρθρωτικές αυτές μεταρρυθμίσεις θα διευκόλυναν τις επενδύσεις στην Κύπρο και θα βοηθούσαν στη διαφοροποίησή τους σε άλλους τομείς εκτός από τις κατασκευές και τον τουρισμό, που είναι σήμερα οι κύριοι κινητήριοι μοχλοί ανάπτυξης. Η εφαρμογή του εθνικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης αναμένεται να βελτιώσει την πρόσβαση σε προσιτές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, αλλά ταυτόχρονα θα είναι σημαντικό να περιοριστούν οι σχετικοί δημοσιονομικοί κίνδυνοι», σημειώνει η έκθεση.

Μεταρρυθμίσεις

Σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η έκθεση αναφέρει ότι «το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας και η διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος προχωρούν, αλλά αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις, προχωρούν οι προετοιμασίες για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της υγειονομικής περίθαλψης, ενώ υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με τις δημοσιονομικές και οικονομικές επιπτώσει.

Ανησυχίες παραμένουν όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, ιδίως όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τις αναντιστοιχίες των δεξιοτήτων και τις ευάλωτες ομάδες.
Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση εσόδων προχωρούν σταδιακά, αλλά η πρόοδος στα μεμονωμένα έργα ιδιωτικοποίησης παραμένει περιορισμένη.

Ημικρατικοί

Καταγράφεται ότι «το νομοσχέδιο για την εταιρική διακυβέρνηση της Κυπριακής Αρχής Τηλεπικοινωνιών (Cyta) έχει σταματήσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων από το 2017 και προς το παρόν δεν υπάρχει πρόθεση υιοθέτησης αυτού του νομοσχεδίου».
«Δεν έχει σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος όσον αφορά την ιδιωτικοποίηση άλλων περιουσιακών στοιχείων, όπως το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Αντίθετα, η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης κερδίζει έδαφος. Η οριζόντια μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης εξακολουθεί να εκκρεμεί. Η συμπλήρωση του μισθολογίου του δημόσιου τομέα παραμένει ουσιαστική», αναφέρεται.

Το χρέος

Τέλος, το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί σταθερά το 2019 και το 2020 λόγω της αναμενόμενης ισχυρής δημοσιονομικής επίδοσης.
Σύμφωνα με την εαρινή πρόβλεψη της επιτροπής, το δημόσιο χρέος της Κύπρου αναμένεται να μειωθεί από 102,5% στο τέλος του 2018 σε 96,4% μέχρι το τέλος του 2019 και περαιτέρω κάτω από το 90% το 2020.
Ωστόσο, «το δημόσιο χρέος στην Κύπρο είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ, καθιστώντας τη χώρα ευάλωτη σε πιθανές οικονομικές ή οικονομικές διαταραχές», καταγράφει η έκθεση, και αναφέρει: Oι κίνδυνοι αυτοί μετριάζονται κάπως από τις αρκετά μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης και την αυξημένη εμπιστοσύνη των επενδυτών, όπως αντικατοπτρίζεται στην ανακτημένη πιστοληπτική διαβάθμιση για το δημόσιο χρέος της Κύπρου.