«Χρυσά» τα διαβατήρια - Αυστηρότερη η διαδικασία απόδοσης υπηκοότητας

Στην κατεύθυνση, όσων είχε περιγράψει ο «Π» στην έκδοση της περασμένης Τρίτης, κινούνται οι βασικές αλλαγές που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ). Είναι σαφής η βούληση το πρόγραμμα να διατηρηθεί, αλλά γίνεται πιο απαιτητικό για τους υποψήφιους λήπτες κυπριακής υπηκοότητας. Ταυτόχρονα, σε μια επίσης σαφή προσπάθεια ενίσχυσης της διαφάνειας, η κυβέρνηση μέσω της μελέτης οικονομικής επίπτωσης του προγράμματος έδωσε στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό των πολιτογραφήσεων και τις συναλλαγές που έγιναν.

Διαβάστε επίσης: ΥΠΟΙΚ: Μη απαραίτητη η διαμονή επενδυτών στην Κύπρο για να πολιτογραφηθούν (ηχητικό)

Από την 1η Ιουνίου του 2013 μέχρι 15 Αυγούστου του 2018 εγκρίθηκε η πολιτογράφηση 1.864 επενδυτών και έγιναν συναλλαγές συνολικού ύψους 6,6 δισ. ευρώ, από τις οποίες 3,664 δισ. ευρώ αφορούν ακίνητα. Από αυτά τα 2,2 δισ. ευρώ αφορούν απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας. Ποσό 1 δισ. ευρώ δαπανήθηκε για απόκτηση επιχειρήσεων, ενώ 713 εκατ. ευρώ αφορούν καταθέσεις και 519 εκατ. ευρώ κουρεμένους καταθέτες.

Σημειώνεται ότι οι συναλλαγές δεν ισοδυναμούν με πραγματικές επενδύσεις ή με συνεισφορά στο ΑΕΠ.

Όσον αφορά τις εθνικότητες των ατόμων που έχει εγκριθεί η πολιτογράφηση τους, πρώτη με διαφορά είναι η ρωσική, ακολουθεί η κινεζική και με μικρότερο αριθμό επενδυτών η ουκρανική, η λιβανέζικη και της Σαουδικής Αραβίας.

Οι επενδύσεις σε ακίνητα κατά την περίοδο 2017-2018 διενεργούνται κυρίως από Ρώσους και Κινέζους υπηκόους.



Οι αλλαγές

Με βάση την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το σχέδιο επί της ουσίας δεν αλλάζει και διατηρείται, αλλά γίνεται ακόμη πιο απαιτητική η διαδικασία έγκρισης των αιτήσεων για απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας. Παράλληλα διασφαλίζονται πόροι για πρόσθετες επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία και την πρόσβαση των πολιτών σε προσιτή κατοικία.

Οι βασικές αλλαγές που αποφασίστηκαν έχουν ως εξής:

• Υποχρεωτική δωρεά ύψους 75.000 ευρώ στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (μετονομασία του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας). Η υποχρέωση για συνεισφορά αίρεται σε περίπτωση που ο αιτών θα πραγματοποιήσει επένδυση τουλάχιστον 75.000 ευρώ σε πιστοποιημένη καινοτόμο επιχείρηση (η οποία έχει εξασφαλίσει σχετικό πιστοποιητικό από το Υπουργείο Οικονομικών) ή σε πιστοποιημένη κοινωνική εταιρεία. Επιπρόσθετα, η συγκεκριμένη υποχρέωση αίρεται σε περίπτωση που ο αιτών έχει πραγματοποιήσει επένδυση τουλάχιστον 400.000 ευρώ σε εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται στον πρωτογενή ή δευτερογενή τομέα, ή σε έναν από τους τομείς της έρευνας και τεχνολογίας, εκπαίδευσης, υγείας, και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.


• Υποχρεωτική δωρεά ύψους 75.000 ευρώ στον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης, με στόχο την υλοποίηση σχεδίων προσιτής κατοικίας αλλά και υλοποίηση άλλων στεγαστικών σχεδίων/ μέτρων.


• Σε περίπτωση που ο αιτών έχει προβεί σε επενδύσεις σε οικιστική/ές μονάδα/ες, δεν απαιτείται να προβεί σε αγορά άλλης μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας, εάν τουλάχιστον μία από αυτές τις οικιστικές μονάδες είναι αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ, θα ισχύει νοουμένου ότι οι συνολικές επενδύσεις, περιλαμβανομένης της ιδιόκτητης κατοικίας, ανέρχονται τουλάχιστον στα 2,5 εκατ. ευρώ.


• Στις επενδύσεις σε ακίνητα θα απαιτείται πολεοδομική άδεια, πιστοποιητικό ολοκλήρωσης έργου (σε περίπτωση υπό ανέγερση ακινήτου απαιτείται η διατήρηση του 5% της αξίας σε ειδικό λογαριασμό ή η έκδοση ισόποσης τραπεζικής εγγύησης από τον πωλητή του ακινήτου προς τον αγοραστή). Τέλος, ενυπόθηκος δανειστής αναλαμβάνει να προβεί σε πλήρη άρση της αντίστοιχης υποθήκης.

Οι τέσσερις πρώτες αλλαγές θα ισχύουν από τις 15 Μαΐου.

Ο ενδιαφερόμενος για να μπορεί να υποβάλει αίτηση πολιτογράφησης θα πρέπει να είναι κάτοχος θεώρησης Schengen. Επίσης, δεν θα πρέπει να έχει απορριφθεί αίτησή του για απόκτηση υπηκοότητας από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ θα πρέπει να είναι κάτοχος άδειας παραμονής στην Κυπριακή Δημοκρατία για περίοδο έξι (6) μηνών τουλάχιστον, πριν την πολιτογράφησή του ως Κύπριου πολίτη.

• Προσθήκη της ναυτιλίας και των Καταχωρημένων Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΚΟΕΕ) στις επιλέξιμες επενδύσεις.


• Αυξάνεται σε πέντε χρόνια, από τρία, η ελάχιστη περίοδος διατήρησης των επενδύσεων.


• Ο επενδυτής έχει το δικαίωμα να αντικαταστήσει την επένδυση που έχει πραγματοποιήσει εντός περιόδου των πέντε ετών, εφόσον λάβει έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών.


• Εντός δύο μηνών θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την αγορά υπηρεσιών διεξαγωγής ενδελεχούς ελέγχου (enhanced due diligence) των αιτητών.

Σημαντικό το πρόγραμμα για τον τομέα των κατασκευών

Σύμφωνα με τη μελέτη επιπτώσεων, η συνεισφορά των επενδύσεων του τομέα των κατασκευών, που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ΚΕΠ, στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2016-2018 ανήλθε σωρευτικά στο 1,2% σε σύγκριση με σωρευτική αύξηση του ΑΕΠ την περίοδο αυτή 13%.

Από τη μελέτη οικονομικών επιπτώσεων προκύπτει ότι η επίδραση του προγράμματος στην οικονομία είναι σχετικά μικρή, αλλά σημαντική όσον αφορά την προστιθέμενη αξία και την απασχόληση στον τομέα των κατασκευών.

Περίπου το 24% των συναλλαγών στον τομέα των ακινήτων εμπίπτουν στο πρόγραμμα ότι ο τομέας των ακινήτων και κατασκευών έχει σαφώς ανακάμψει και ότι μέρος αυτής της ανάκαμψης οφείλεται στο πρόγραμμα. Όμως, δεν προκύπτει υπερθέρμανση του τομέα των ακινήτων ούτε και ιδιαίτερα υψηλή εξάρτηση της οικονομίας και της αναπτυξιακής προοπτικής από τον συγκεκριμένο τομέα.

Την περίοδο 2013-2018 το μερίδιο των επενδύσεων στον τομέα των ακινήτων/ κατασκευών μέσω του ΚΕΠ, ως ποσοστό στο σύνολο των επενδύσεων στον συγκεκριμένο τομέα, έχει αυξηθεί σημαντικά φθάνοντας το 37,7% το 2018 σε σύγκριση με 19,5% το 2015.

Ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης σχολίασε, μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ότι «περίπου το 24% των συναλλαγών στον τομέα των ακινήτων εμπίπτουν στο πρόγραμμα, ότι ο τομέας των ακινήτων και κατασκευών έχει σαφώς ανακάμψει και ότι μέρος αυτής της ανάκαμψης οφείλεται στο πρόγραμμα. Όμως, δεν προκύπτει υπερθέρμανση του τομέα των ακινήτων ούτε και ιδιαίτερα υψηλή εξάρτηση της οικονομίας και της αναπτυξιακής προοπτικής από τον συγκεκριμένο τομέα».

Τέλος, ο κ. Γεωργιάδης διευκρίνισε ότι οι συναλλαγές, ύψους 6,6 δισ. ευρώ δεν αποτελούν και επενδύσεις με θετική συμβολή στον ρυθμό ανάπτυξης μιας οικονομίας.

«Για παράδειγμα», είπε, «η απόκτηση μετοχών σε μια εταιρεία δεν είναι επένδυση, δεν συνεισφέρει στον ρυθμό ανάπτυξης. Αυτό θα προκύψει αν μέσω της επένδυσης σε αυτή την εταιρεία θα ακολουθήσουν άλλες κινήσεις επέκτασης, για παράδειγμα που θα δημιουργήσουν οικονομική δραστηριότητα».