Στο μάτι της τρόικας η κυπριακή οικονομία

Η έκτη αποστολή μεταπρογραμματικής εποπτείας της Κύπρου ξεκίνησε χθες, χωρίς η Κύπρος να έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στις παρατηρήσεις που είχαν γίνει το φθινόπωρο από τις ευρωπαϊκές αρχές και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς παραμένουν στο σημείο μηδέν, παρά την ενίσχυση των δυνητικών κινδύνων.

Υπενθυμίζεται ότι λόγω του υψηλού επιπέδου δημόσιου και ιδιωτικού χρέους και του υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, η Κύπρος τελεί υπό παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών.

Τα θετικά

Η ισχυρή ανάπτυξη, άνω του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα υψηλά πλεονάσματα, η μείωση της ανεργίας και η ουσιαστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων λόγω του διαχωρισμού της πρώην Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας σε «καλή» και «κακή» και η πώληση της πρώτης στην Ελληνική, αποτελούν τα δυνατά σημεία της κυπριακής οικονομίας. Ωστόσο, μέσα από την πρόσφατη «Εκθεση για την Κύπρο» των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου εκφράζεται απογοήτευση για τη μη αξιοποίηση του θετικού μομέντουμ για την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θεωρούνται αναγκαίες για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων αδυναμιών της χώρας, εξασφαλίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Τα αδύνατα σημεία της Κύπρου που απειλούν τις μελλοντικές προοπτικές είναι τα υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων, το υψηλό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος και τα η αβεβαιότητα στο εξωτερικό περιβάλλον.

Προσοχή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ζητήσει να αποφευχθεί χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, τις δυνητικές υπερβάσεις εξόδων από την εφαρμογή της μεταρρύθμισης του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και τον κυκλικό χαρακτήρα των φορολογικών εσόδων.

Για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να διατηρηθεί ο ρυθμός των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να συνεχιστεί η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη.

Η αξιολόγηση του φθινοπώρου άφησε μια σειρά από συστάσεις:

• Το ενισχυμένο νομικό πλαίσιο για την εξυγίανση των ΜΕΔ θα πρέπει να συμπληρωθεί από τη συνολική μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, η οποία θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πιο αποτελεσματικές δικαστικές διαδικασίες, ισχυρότερη νομική εκτέλεση εμπορικών απαιτήσεων και επίλυση του προβλήματος μεγάλης συσσώρευσης δικαστικών υποθέσεων.


• Να ενταθούν σημαντικά οι προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης και μεταβίβασης τίτλων ιδιοκτησίας, ιδίως όσον αφορά τη διευθέτηση παλαιότερων υποθέσεων.


• Ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και προσέλκυση επενδύσεων που θα στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγικότητας, με την ταχεία θέσπιση του νόμου περί στρατηγικών επενδύσεων, το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την υλοποίηση των προβλεπομένων ιδιωτικοποιήσεων.


• Άλλες μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν και για τις οποίες το φθινόπωρο ζητήθηκε να δοθεί προτεραιότητα, περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης και την ενοποίηση των εποπτικών αρχών του ασφαλιστικού τομέα και των συνταξιοδοτικών ταμείων.

Το ΔΝΤ

Σε ανάλογο πνεύμα είχε κινηθεί και το ΔΝΤ, το οποίο μάλιστα θεωρεί ότι η τρέχουσα φάση του εκλογικού και οικονομικού κύκλου παρέχει την ευκαιρία να προωθηθεί το μείγμα πολιτικής που προτείνει:

• Συγκεκριμένα, από το ΔΝΤ ετέθησαν τον περασμένο Οκτώβριο οι εξής βασικές προτεραιότητες πολιτικής: Η περαιτέρω μείωση του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους μέσω της εφαρμογής των νομικών εργαλείων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.


• Η διαφύλαξη του δημοσιονομικού χώρου και η μείωση των κινδύνων για τη διατηρησιμότητα του δημόσιου χρέους, διατηρώντας την αυστηρή πειθαρχία στις δαπάνες.


• Προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως στη δικαιοσύνη και τη δημόσια διοίκηση, προκειμένου η χώρα να προσελκύσει περαιτέρω επενδύσεις και να ενισχύσει την παραγωγικότητά της. Αυτές οι πολιτικές είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των τρωτών σημείων και την αναζωογόνηση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού.