To έγκλημα των φημών-Οι εκροές καταθέσεων ενεργοποίησαν σχέδιο κουρέματος

Το βάρος των ΜΕΔ ήταν εξαρχής βαρύ για τον Συνεργατισμό και τελικά μοιραίο, καθώς οδήγησε σε υψηλές κεφαλαιακές ανάγκες που δεν μπορούσαν να καλυφθούν. Η διάσπαση σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, με την πρώτη να καταλήγει στην Ελληνική και τη δεύτερη να αποτελεί τη σημερινή ΚΕΔΙΠΕΣ - ΣΙΔΙΠΕΣ, αποτέλεσε μονόδρομο για να διασφαλιστούν οι καταθέσεις.

Η έντονη φημολογία περί κουρέματος στο τέλος του 2017, αρχές 2018, κινδύνεψε να λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία, «δικαιώνοντας» όσους διακινούσαν τις φήμες. Η διασπορά των φημών ως αδίκημα, αν και υπήρξαν επίσης καταλυτικές για τις εξελίξεις, δεν εξετάστηκε από τις αρχές. Σε άλλες χώρες η διασπορά φημών που απειλούν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα συνιστά σοβαρό ποινικό αδίκημα.

Το πόρισμα αποκαλύπτει ότι στην κορύφωση της αβεβαιότητας η Κύπρος βρέθηκε για δεύτερη φορά στην ιστορία της μπροστά στον κίνδυνο «κουρέματος». Από το πόρισμα προκύπτει ότι οι ευρωπαϊκές αρχές ετοιμάστηκαν για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Γιατί; Διότι οι εκροές καταθέσεων, αποτέλεσμα των φημών, έφεραν πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας ανεξέλεγκτης φυγής μετρητών. Σε αυτή την περίπτωση, που δυστυχώς δεν ήταν ένα απομακρυσμένο ενδεχόμενο, η ΣΚΤ θα ετίθετο σε εξυγίανση από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB), το οποίο εδρεύει στις Βρυξέλλες. Εκπρόσωποι του SRB μετείχαν σε όλες τις διαδικασίες, κάτι που κρατήθηκε μυστικό για να μην προκληθεί ανησυχία στο κοινό.

Ενημέρωσε η Γιωρκάτζη

Στο πόρισμα (σελ. 629) παρατίθεται επιστολή της διοικήτριας της ΚΤΚ κ. Χ. Γιωρκάτζη, με ημερομηνία 5/2/2018, προς τον υπουργό Οικονομικών κ. Χ. Γεωργιάδη, με θέμα «Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα», με την οποία μεταφέρει το περιεχόμενο συνεδρίας της Εκτελεστικής Συνόδου του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (Single Resolution Board) στις 31/1/2018. Ο αναγνώστης του πορίσματος γίνεται κοινωνός δραματικών εξελίξεων:

«Εγινε παρουσίαση των διαφόρων σεναρίων που επεξεργάζονταν σε περίπτωση μέτρων εξυγίανσης, με επικρατέστερο σενάριο αυτό της πώλησης εργασιών, είτε με την πώληση των μετοχών, είτε με τη μερική πώληση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της ΣΚΤ. Επίσης αναφέρει ότι «και τα δύο σενάρια βασίζονται στην υπόθεση ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αποτιμηθούν / μεταφερθούν στο 10% της ονομαστικής τους αξίας και τα εξυπηρετούμενα δάνεια στο 90% της ονομαστικής τους αξίας. Οι εν λόγω υποθέσεις καταλήγουν, βάσει της οικονομικής θέσης της ΣΚΤ κατά τις 30/6/2017, σε επιπρόσθετες ζημιές 3,5 δισ. ευρώ, γεγονός το οποίο συνεπάγεται διαγραφή ολόκληρου του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας και ‘κούρεμα’ των ανασφάλιστων καταθέσεων κατά 2,3 δισ. ευρώ... Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ ανέφερε ότι έχουν ξεκινήσει την ετοιμασία προσχεδίου απόφασης της ΕΚΤ για καθορισμό της ΣΚΤ ως μη βιώσιμης στη βάση της ρευστοτικής της θέσης σε περίπτωση που οι εκροές καταθέσεων συνεχίσουν και τα επίπεδα ρευστότητας της ΣΚΤ ελαττωθούν σε επίπεδα που θα θέσουν την ικανότητα εξόφλησης των άμεσων υποχρεώσεών της υπό αμφισβήτηση».

Ο Πρόεδρος

Με χωριστή επιστολή (ημερ. 9/2/2018), η κ. Γιωρκάτζη ενημέρωσε και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το πόρισμα γράφει (σελ. 630):
«Τον πληροφορεί ότι με επιστολές της με ημερ. 5/2/2018 και 8/2/2018 προς τον υπουργό Οικονομικών, τον έχει ενημερώσει για τις εξελίξεις και τις διεργασίες που ελάμβαναν χώρα στο Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (Single Resolution Board – SRB), το οποίο είναι η αρμόδια Ευρωπαϊκή Αρχή της ευρωζώνης για τον σχεδιασμό και τη λήψη μέτρων εξυγίανσης σε όλες τις συστημικές τράπεζες της ευρωζώνης, περιλαμβανομένης και της ΣΚΤ. Επίσης αναφέρει ότι «θεωρεί επιτακτική ανάγκη, για αποφυγή δυσάρεστων εξελίξεων που θα επηρεάσουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και την οικονομία της Κύπρου γενικότερα, την επίσπευση και ταχεία εφαρμογή εναλλακτικών λύσεων που επεξεργάζεται το Υπουργείο Οικονομικών για αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζονται στη ΣΚΤ».

Τα σχέδια

Σύμφωνα με το πόρισμα, οι εκροές καταθέσεων και ο επιτόπιος έλεγχος έθεσαν σε εκκίνηση τη διαδικασία που κατέληξε στην απόκτηση εργασιών και υποχρεώσεων της ΣΚΤ από την Ελληνική.

«Λόγω των προκαταρκτικών αποτελεσμάτων του επιτόπιου ελέγχου, του κλονισμού της εμπιστοσύνης των καταθετών που οδήγησε σε μαζική εκροή καταθέσεων της τάξης των δύο δισ. ευρώ, κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2018, αλλά και την ισχύ της ευρωπαϊκής οδηγίας για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων που αποκλείει την κεφαλαιουχική ενίσχυση τραπεζών από κράτη, ξεκίνησε η διαδικασία κεφαλαιοποίησής της σε ενιαία μορφή ή, εναλλακτικά, της πώλησης του συνόλου ή μέρους των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της ΣΚΤ», αναφέρει το πόρισμα στη σελ. 630.

Σε εκείνο το χρονικό σημείο, Μάρτιος του 2018, το Υπουργείο Οικονομικών είχε ήδη επεξεργαστεί σχέδια για να διαφυλάξει την τράπεζα:

• Τη δημιουργία του σχεδίου Εστία για αναδιάρθρωση του ευαίσθητου χαρτοφυλακίου της τράπεζας για πρώτη κατοικία.


• Την ανάκτηση από το κράτος σε όχημα ειδικού σκοπού μη εξυπηρετούμενα δάνεια της τάξης των 4,3 δισ. ευρώ σε τιμή 1,4 δισ. ευρώ (διαχωρισμός της ΣΚΤ σε «καλή» και «κακή» τράπεζα).


• Άντληση 354 εκατ. ευρώ από στρατηγικούς επενδυτές για ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης της τράπεζας μέσω της διαδικασίας που είχε ξεκινήσει με Citi.
  Αναμόρφωση του νομικού πλαισίου για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων.δανείων.

Κάλεσμα ΥΠΟΙΚ σε τοπικές αρχές και κρατικές υπηρεσίες για τα ακίνητα του Συνεργατισμού

Όσοι ενδιαφέρονται να το δηλώσουν



Κάλεσμα  σε κοινότητες, δήμους και υπηρεσίες του κράτους, που ενδιαφέρονται για ακίνητα του πρώην Συνεργατισμού, να αποταθούν στην τεχνική επιτροπή που έχει συσταθεί και η οποία αποτελείται από τους γ.δ. τριών υπουργείων απεύθυνε χθες ο υπουργός Οικονομικών.

Ο Χάρης Γεωργιάδης, μιλώντας χθες ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, ανέφερε πως οι πωλήσεις ακινήτων του Συνεργατισμού από την ΚΕΔΙΠΕΣ έχουν τερματιστεί μετά την 31η Ιανουαρίου και πως όταν ολοκληρωθεί η σχετική έκθεση της τεχνικής επιτροπής το κράτος θα προβεί σε μαζική απόκτηση ακινήτων στην ύπαιθρο για να παραχωρηθούν σε χρήση προς τις κοινότητες. Ο κ. Γεωργιάδης ξεκαθάρισε όμως ότι «δεν δικαιούμαστε να απαιτούμε όλα τα ακίνητα που εμπίπτουν στα δημοτικά ή κοινοτικά όριά μας». «Να είμαστε λογικοί. Η πολιτική στάση είναι ξεκάθαρη», συνέχισε, προσθέτοντας ότι «δεν μπορεί μητροπολιτικός δήμος να έχει στείλει κατάλογο με όλα τα ακίνητα που βρίσκονται στα δημοτικά του όρια και να τα απαιτεί». Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε χθες πως η επιτροπή που έχει συσταθεί μετά από απόφαση του Υπουργικού, μέχρι τέλος Απριλίου θα ετοιμάσει κατάλογο με τα ακίνητα, τα οποία θα πάρει το κράτος έναντι των οφειλών, με επικαιροποιημένη εκτίμηση σε τιμές αγοράς. Αφού ανέφερε πως πριν από τη σχετική απόφαση του Υπουργικού γίνονταν πλειστηριασμοί ακινήτων, οι οποίοι πάγωσαν, ο κ. Γεωργιάδης ενημέρωσε την Επιτροπή Ελέγχου ότι εκτός από τα 113 καταστήματα και υποκαταστήματα του Συνεργατισμού που συνεχίζουν να λειτουργούν μετά την πώληση του Συνεργατισμού στην Ελληνική, υπάρχουν άλλα 2.815 ακίνητα, εκ των οποίων τα 2/3 είναι χωράφια και οικόπεδα και το 1/3 γραφεία, διαμερίσματα και κατοικίες. Ο υπουργός Οικονομικών είπε ακόμα πως η τεχνική επιτροπή θα εξετάσει περίπτωση με περίπτωση και θα επικεντρωθεί στα ακίνητα που θα χρησιμοποιηθούν για δημόσιες υπηρεσίες ή θα παραχωρηθούν σε τοπικές αρχές έναντι συμβολικής μίσθωσης.

Αναφορικά με τα ακίνητα σε Λυθροδόντα και Σωτήρα, ο υπουργός ανέφερε πως οι διαδικασίες πώλησης ολοκληρώθηκαν πριν την απόφαση του Υπουργικού να ορίσει την τεχνική επιτροπή και ζήτησε από τοκ.σ. Λυθροδόντα και τον Δήμο Σωτήρας να εντοπίσουν άλλα ακίνητα για να τους αποδοθούν.

Ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, τοποθετούμενος στην επιτροπή, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη νομιμότητα της μεταβίβασης των ακινήτων της ΣΕΔΙΠΕΣ στην ΚΕΔΙΠΕ και εξέφρασε την άποψη ότι το κράτος, στο καλύτερο σενάριο, θα χάσει 1,67 δισ. ευρώ από τον Συνεργατισμό.