Σε ρυθμό πώλησης κόκκινων δανείων οι τράπεζες

Του Γιώργου Γεωργίου

Η ξεκάθαρη πλέον βούληση των τραπεζών για πώληση των κόκκινων δανείων και η υιοθέτηση "ριζοσπαστικών λύσεων", όπως εισηγείται η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, έθεσαν το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί ο τραπεζικός τομέας τους επόμενους μήνες.

Τις πρώτες μεγάλες πωλήσεις του δανειακού τους χαρτοφυλακίου αναμένουν μέσα στους επόμενους μήνες Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική Τράπεζα, με το ενδιαφέρον από τους επενδυτές να παραμένει ισχυρό. Στο παρασκήνιο σημαντικοί επενδυτές προχωρούν με αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου των τραπεζών και φαίνονται έτοιμοι να αναλάβουν το ρίσκο τώρα που οι τιμές των πακέτων είναι ελκυστικές, καθώς οι τράπεζες δέχονται ισχυρές πιέσεις από τους επόπτες για άμεσα αποτελέσματα.

Το θέμα της τιμής είναι σημαντικό, οι τράπεζες δίνουν αυτήν τη στιγμή σκληρό αγώνα για όσο το δυνατόν πιο υψηλές αποδώσεις ώστε να μην δεχτούν πίεση στα κεφάλαιά τους.

Μάλιστα, πηγές μέσα και από τις δύο τράπεζες επιμένουν πως οι συζητήσεις με πιθανούς επενδυτές είναι πολύ προχωρημένες και πως είναι θέμα χρόνου να έχουμε τις πρώτες ανακοινώσεις. Στο πλαίσιο αυτό και η στήριξη του υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη στον τραπεζικό τομέα από το βήμα της ολομέλειας την Παρασκευή, που ζήτησε υπομονή από όλους.

"Δεν πρέπει να γίνουμε ανυπόμονοι, είτε εμείς, είτε οι εποπτικές αρχές στην Κύπρο και στην Ευρώπη και να σπρώξουμε είτε τις τράπεζες είτε τους συνεργάσιμους δανειολήπτες πέραν των ορίων των αντοχών τους με τρόπο που θα υπονόμευε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομική προοπτική".

Ωστόσο, πέρα από τον καθορισμό της τιμής και συνεπώς της κεφαλαιουχικής θέσης των πιστωτικών ιδρυμάτων, σημαντικό ρόλο παίζει και η απειρία των τραπεζικών ιδρυμάτων σε τέτοιες πράξεις αλλά και οι ατέλειες του νομοθετικού πλαισίου.

Το τραπεζικό σύστημα δεν έχει να επιδείξει αγοραπωλησίες δανείων στο παρελθόν πέρα από την πρόσφατη, πολύ μικρή, σε όγκο πώληση δανείων της τράπεζας Κύπρου στην USB Bank. Την ίδια ώρα, και μέσα από τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου που ολοκληρώθηκαν για τις τρεις συστημικές τράπεζες την Πέμπτη, είναι σαφές πως οι αναδιαρθρώσεις παρ' όλο που συνεχίζονται δεν μπορούν να είναι η λύση σε αυτό το στάδιο. Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική και Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα ανακοίνωσαν ισχυρές μειώσεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο διάστημα Ιουνίου-Σεπτεμβρίου που, αν συνδυαστεί, ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα, για την Τράπεζα Κύπρου τα προβληματικά δάνεια μειώθηκαν κατά 588 εκατ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση και ανήλθαν σε 9,2 δισ. (μειωμένα κατά 17% το εννιάμηνο 2017 και κατά 39% από τον Δεκέμβριο 2014). Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα κατέγραψε μείωση 501 εκατ. ευρώ σε απόλυτους αριθμούς των ΜΕΧ σε σχέση με το τέλος του 2016, με τα προβληματικά δάνεια να φθάνουν 6,7 δισ. ευρώ από 7,2 δισ. ευρώ στο τέλος του 2016. Την ίδια περίοδο, τα κόκκινα δάνεια για την Ελληνική Τράπεζα να περιορίζονται στα 2,327 εκατ. ευρώ από 2,504 που ήταν στο τέλος 2016.

Μείωση εξόδων

Πέρα από τα κόκκινα δάνεια και την πώλησή τους, οι τράπεζες στρέφονται πλέον δυναμικά και στη μείωση των λειτουργικών τους εξόδων, καθώς τα χαμηλά επιτόκια και ο μεγάλος ανταγωνισμός σε μια μικρή και κορεσμένη από δάνεια αγορά ασκούν πίεση στην κερδοφορία τους και συνεπώς στη δυνατότητά τους να υποστηρίξουν μελλοντικά τα κεφάλαιά τους.

Ήδη η Ελληνική Τράπεζα ανακοίνωσε σχέδιο εθελούσιας εξόδου 200 υπαλλήλων μετά την αναδιοργάνωση της δομής. Στόχος της τράπεζας είναι η μείωση του κόστους προσωπικού κοντά στο 10%. Την ίδια περίοδο, η Τράπεζα Κύπρου προχώρησε δυναμικά σε νέο σχέδιο μισθοδοσίας που στόχο έχει να εξορθολογίσει τη μισθοδοσία, καθώς θέτει την αμοιβή στο πλαίσιο των καθηκόντων και όχι απλώς των χρόνων υπηρεσίας.

Παρόμοιες ασκήσεις γίνονται και στον Συνεργατισμό, ωστόσο εκεί τα πράγματα είναι ακόμη πιο περίπλοκα καθώς, με μόνο μέτοχο το κράτος και με τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί, δύσκολα μπορούν να γίνουν αλλαγές τη δεδομένη περίοδο. Πάντως και στις τρεις τράπεζες ο κύβος ερρίφθη και θα πρέπει να αναμένεται ο περιορισμός των εξόδων στα απολύτως απαραίτητα το επόμενο διάστημα, όπου θα δοκιμαστούν με τη μείωση των προβληματικών τους δανείων.