Κομάντος υπέρ εργαζομένων για καταπολέμηση μαύρης εργασίας

Αποτελεσματικότεροι θα καταστούν οι έλεγχοι του Υπουργείου Εργασίας όσον αφορά την πάταξη της αδήλωτης εργασίας αλλά και την προστασία δικαιωμάτων των εργαζομένων βάσει της πρότασής του για σύσταση Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων. Το σχετικό νομοσχέδιο που ενέκρινε πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο βρίσκεται ήδη ενώπιον της Βουλής και εφόσον αυτό εγκριθεί, οι επιθεωρήσεις του Υπουργείου Εργασίας στην αγορά εργασίας θα γίνουν, όπως και το ίδιο το υπουργείο παραδέχεται, πιο συστηματικές και στοχευμένες.

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, η σύσταση μιας Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων στη διοίκηση του Υπουργείου Εργασίας, σε αντίθεση με τον υφιστάμενο διαχωρισμό των υπηρεσιών επιθεωρήσεων σε διάφορα τμήματα/υπηρεσίες, θα επιτρέψει τις συστηματικές και στοχευμένες επιθεωρήσεις, τη βέλτιστη αξιοποίηση ολοκληρωμένου μηχανογραφικού συστήματος και την αποτελεσματικότερη στόχευση των επιθεωρήσεων στη βάση σχετικής ανάλυσης κινδύνου.

Επιπρόσθετα, προσθέτει η έκθεση, με τη σύσταση της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων θα αντιμετωπισθεί πιο στοχευμένα το φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας, ενώ, παράλληλα, θα καταστεί αποτελεσματικότερη η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεωρήσεων θα μπορεί να επιθεωρεί και να ελέγχει χώρους εργασίας προκειμένου να διασφαλίσει την εφαρμογή 28 εργατικών νομοθεσιών στις οποίες μπορεί να προστεθούν κι άλλες και θα μπορεί να επιβάλλει, σε περίπτωση παραβάσεων, διοικητικά πρόστιμα. Μεταξύ άλλων θα ελέγχεται κατά πόσο εφαρμόζονται οι διατάξεις του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, του περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία Νόμου, του περί Ίσης Αμοιβής μεταξύ Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας Νόμου, του περί Προστασίας των Μισθών Νόμου, του νόμου για προστασία της μητρότητας, του νόμου για το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων και οι διατάξεις αρκετών άλλων νόμων που αφορούν δικαιώματα εργαζομένων και υποχρεώσεις εργοδοτών.

Η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεωρήσεων θα βρίσκεται κάτω από την εποπτεία του εκάστοτε υπουργού Εργασίας που ορίζεται ως η αρμόδια αρχή και θα αποτελείται από ένα προϊστάμενο, από επιθεωρητές και από βοηθούς επιθεωρητού. Βάσει του νομοσχεδίου η αρμόδια αρχή ορίζει λειτουργούς του υπουργείου και άλλους δημοσίους υπαλλήλους ως επιθεωρητές, καθώς και άλλα πρόσωπα ως βοηθούς επιθεωρητού, για να ασκούν τα καθήκοντα, τις αρμοδιότητες και εξουσίες που προβλέπονται στην προτεινόμενη νομοθεσία. Οι βοηθοί επιθεωρητές, που θα μπορούν να μην είναι δημόσιο υπάλληλοι, θα συνοδεύουν και θα βοηθούν τους επιθεωρητές στην εκτέλεση του έργου.

Επιθεωρήσεις χωρίς ειδοποίηση

Σύμφωνα με την προτεινόμενη νομοθεσία, στο πλαίσιο των επιθεωρήσεων οι επιθεωρητές της νέας υπηρεσίας που θα συσταθεί θα μπορούν να εισέρχονται με την επίδειξη της ταυτότητάς τους, ελεύθερα και χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση, σε οποιοδήποτε χώρο εργασίας, εκτός από οικιακά υποστατικά, στον οποίο εύλογα πιστεύει ότι απασχολούνται πρόσωπα, σε οποιονδήποτε εύλογο χρόνο, ή σε οποιονδήποτε χρόνο θεωρεί πρόσφορο, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση της διεξαγόμενης οικονομικής δραστηριότητας.

Βάσει του προτεινόμενου νομοσχεδίου, η είσοδος σε οικιακά υποστατικά θα μπορεί να γίνεται ύστερα από την εξασφάλιση της συγκατάθεσης του κατόχου τους, και σε περίπτωση που ο κάτοχος δεν παραχωρεί τη συγκατάθεσή του, η είσοδος μπορεί να πραγματοποιηθεί αφού εξασφαλισθεί σχετικό διάταγμα δικαστηρίου. Όταν οι επιθεωρητές διαπιστώσουν παράβαση των διατάξεων των νομοθεσιών που ελέγχουν θα μπορούν να επιβάλλουν στον παραβάτη διοικητικό πρόστιμο 500 ευρώ για κάθε εργοδοτούμενο αναφορικά με τον οποίο διαπράχθηκε η παράβαση. Το συνολικό ποσό προστίμου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 10 χιλ. ευρώ σε κάθε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης.

Βάσει του νομοσχεδίου ο επιθεωρητής, με τη διαπίστωση της παράβασης και πριν επιβάλει το διοικητικό πρόστιμο, συντάσσει επί τόπου και επιδίδει στον παραβάτη με απόδειξη παραλαβής ειδοποίηση διαπίστωσης της παράβασης και ακολούθως στον παραβάτη θα παρέχεται προθεσμία πέντε εργάσιμων ημερών για να προβεί σε παραστάσεις, συνοδευόμενες από τα απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι δεν διέπραξε την αναφερόμενη στο εδάφιο παράβαση. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να πληρώσει το πρόστιμο και εφόσον το πράξει εντός 15 ημερών θα επωφεληθεί έκπτωσης 30%.