Αργός ο ρυθμός υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη

Η BusinessEurope, η πανευρωπαϊκή οργάνωση εργοδοτών στην οποία η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) είναι μέλος, δημοσίευσε πρόσφατα την εαρινή έκδοση του Βαρόμετρου Μεταρρυθμίσεων (BusinessEurope Reform Barometer).

Το Βαρόμετρο παρακολουθεί και καταγράφει την απόδοση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης σε παγκόσμιο επίπεδο στη βάση σημαντικών δεικτών (key indicators) που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την φορολογία, τα δημόσια οικονομικά, την αγορά εργασίας, την καινοτομία, το επιχειρηματικό περιβάλλον και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Η έκθεση πορισμάτων βασίζεται στις απαντήσεις που έδωσαν τα μέλη της BusinessEurope σε σχετική έρευνα και αξιολογεί τις συστάσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Στην έκθεση αξιολογείται η πρόοδος για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και εντοπίζονται προτεραιότητες για μελλοντικές μεταρρυθμίσεις.

Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, διαπιστώνεται πολύ αργός ρυθμός υλοποίησης μεταρρυθμίσεων στα κράτη-μέλη.

Μόνο 17% των ανά χώρα συστάσεων για μεταρρύθμιση έχουν υλοποιηθεί ικανοποιητικά, απόδοση ακόμη πιο μειωμένη σε σχέση με το 2015 (20%) και 2014 (22%). Οι συγκρίσεις με άλλες ηγετικές οικονομίες καταδεικνύουν ότι επείγει η προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να τονωθεί η ανάπτυξη και να ενδυναμωθούν τα δημόσια οικονομικά. Συγκεκριμένα, α) το κόστος έναρξης μια νέας επιχείρησης στην ΕΕ είναι τριπλάσιο σε σχέση με τις ΗΠΑ και ο χρόνος που απαιτείται διπλάσιος, β) το ποσοστό δαπανών (2%) επί του ΑΕΠ για έρευνα και ανάπτυξη είναι αρκετά χαμηλότερο από την Ιαπωνία (3.6%) και τις ΗΠΑ (2.7%), και γ) η συνολική φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων στην ΕΕ παραμένει κατά 50% υψηλότερη από τις ΗΠΑ και κατά 20% υψηλότερη από την Ιαπωνία.

Στην βάση διεθνών συγκρίσεων, η έκθεση διαπιστώνει πως όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ πρέπει να επαναξιολογήσουν την σύνθεση των δημόσιων δαπανών ώστε αυτές να καταστούν πιο υποστηρικτικές προς την ανάπτυξη. Ειδικότερα η Κύπρος, κατά το 2014, είχε το χαμηλότερο ποσοστό αναπτυξιακών δαπανών από όλα τα κράτη-μέλη.

Άλλα σημαντικά συμπεράσματα και ευρήματα είναι τα ακόλουθα:

- Το κόστος ενέργειας για τη βιομηχανία στην ΕΕ είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τις ΗΠΑ. Η έκθεση εισηγείται την ελευθεροποίηση της αγοράς ενέργειας και την μεταρρύθμιση των σχετικών χρεώσεων και φορολογιών.

- Οι επενδύσεις στις υποδομές της ευρυζωνικής τεχνολογίας κατ’ άτομο ήταν €90 στην ΕΕ, ενώ οι αντίστοιχη επένδυση στον Καναδά και στην Ιαπωνία ήταν €226 και στις ΗΠΑ €178.

- Η ΕΕ υστερεί σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες σε ότι αφορά την ασύρματη πρόσβαση στο διαδίκτυο και στην πρόσβαση μέσω οπτικών ινών. Η έκθεση εισηγείται την αύξηση των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη στο 3%, ως προνοούν και οι δεσμεύσεις της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανάπτυξη.
Για κάθε €10 που δανείζονται οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, τα €8 προέρχονται από τις τράπεζες και τα €2 από τις αγορές κεφαλαίων. Στις ΗΠΑ παρουσιάζεται η αντίστροφη εικόνα.

- Κατά το 2016, η ΕΕ αντιπροσώπευε μόλις το 12% των παγκόσμιων επενδύσεων επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capital investments) ενώ οι ΗΠΑ το 55%. Η έκθεση προτείνει την ενδυνάμωση και εφαρμογή των προτάσεων για ένωση των κεφαλαιαγορών (capital markets union) στην ΕΕ ώστε να ιδρυθεί μια πραγματικά ενιαία αγορά χρηματοοικονομικών υπηρεσιών με συμπληρωματικές πηγές χρηματοδότησης (πέραν των τραπεζών).

- Η φορολογική επιβάρυνση των χαμηλά αμειβόμενων στην ΕΕ είναι σχεδόν κατά 30% υψηλότερη από ότι στις ΗΠΑ και πέραν του 20% σε σχέση με την Ιαπωνία. Η έκθεση προτείνει την μείωση του εργατικού κόστους πέρα από την μισθοδοσία (non-wage labour cost) μέσα από την μείωση των εργοδοτικών εισφορών ώστε να τονωθεί η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η εισήγηση αυτή συνάδει πλήρως με την θέση της ΟΕΒ για μείωση του ποσοστού εισφοράς στο Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού.

- Τα μέσα αποτελέσματα PISA (επιστήμες, μαθηματικά, ανάγνωση) υστερούν κατά πολύ σε σχέση με την Ιαπωνία, τον Καναδά και τη Νότιο Κορέα.

- Τα επίπεδα δημόσιου χρέους το 2016 στην ΕΕ παρέμειναν αρκετά πιο πάνω από το 60% του ΑΕΠ (επίπεδα Μάαστριχτ) με μέσο όρο το 86% (91.6% στην ευρωζώνη). Η έκθεση προτείνει την ορθή εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης από τα κράτη μέλη.

Τα μέλη της BusinessEurope θεωρούν πως ενώ οι συστάσεις της Κομισιόν για μεταρρυθμίσεις επικεντρώνονται στα σωστά θέματα, τα κράτη-μέλη επιδεικνύουν απαράδεκτα επίπεδα υλοποίησης.