Υποχωρεί, αλλά με αργό ρυθμό η ανεργία - Ζητούνται αναπτυξιακά μέτρα

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΟΥ

Αργά, αλλά σταθερά μειώνεται ο αριθμός των ανέργων στη χώρα μας, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου που δημοσιεύτηκαν το Μάρτιο. Ωστόσο η μείωση της ανεργίας σε επίπεδα προ της κρίσης, σε επίπεδα της λεγόμενης ανεργίας τριβής πέριξ του 3%, επίδοση που χαρακτήριζε για μακρύ χρονικό διάστημα την κυπριακή οικονομία, θα είναι ένας αγώνας δύσκολος.

Η έκθεση του ΔΝΤ έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (World Economic Outlook) που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα προβλέπει διψήφιο ποσοστό την προσεχή διετία: στο 11,3% το 2017 και στο 10,2% το 2018. "Η ανεργία μειώνεται, αλλά παραμένει υψηλή, ιδίως μεταξύ των νέων και των μακροχρόνια ανέργων", αναφέρει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της Χειμερινής Δέσμης της Διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Η ανεργία, τονίζεται, μειώθηκε από το ανώτατο ποσοστό του 16,5 % το 2014 σε 13,2 % το τρίτο τρίμηνο του 2016. "Η ανεργία των νέων και η μακροχρόνια ανεργία έχουν μειωθεί, αλλά εξακολουθούν να είναι σε υψηλά επίπεδα. Η μακροχρόνια ανεργία αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ της συνολικής ανεργίας.

Αυτό εξακολουθεί να αποτελεί πηγή ανησυχίας, για τον πρόσθετο λόγο ότι το ένα τρίτο των ανέργων είναι χωρίς απασχόληση για περισσότερο από δύο έτη", τονίζεται στην ίδια έκθεση. Το ΔΝΤ προβλέπει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, αλλά με μειωμένο ρυθμό: το Ταμείο προβλέπει ότι η κυπριακή οικονομία θα τρέξει με ρυθμό 2,5% το 2017, για να υποχωρήσει ο ρυθμός στο 2,2% το 2018 και πιο χαμηλά, στο 2,1% το 2022.

Η ανάπτυξη

Ποια είναι η λύση; Μα φυσικά η ισχυρότερη ανάπτυξη. Πώς μπορεί να προκύψει;

Ο Μιχάλης Αντωνίου, γενικός διευθυντής της ΟΕΒ, προτάσσει στον "Π" την "προώθηση επενδύσεων οι οποίες προϋποθέτουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για το επιχειρείν. Το περιβάλλον αυτό είναι κατά το ήμισυ δεδομένο, αλλά μπορούμε να το βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο, διευκολύνοντας τη διαδικασία έλευσης, αδειοδότησης και εγκατάστασης οποιασδήποτε εν δυνάμει επένδυσης, καταργώντας ή περιορίζοντας στον μέγιστο βαθμό τη γραφειοκρατία, δίνοντας κάποια επιπρόσθετα κίνητρα στις επιχειρήσεις για νέες προσλήψεις, ειδικά στοχευμένων ομάδων, κάτι το οποίο ήδη κάνει η υπουργός Εργασίας, με σχέδια ιδιαιτέρως χρήσιμα και βοηθητικά. Το βασικότερο σκέλος της ανάπτυξης, πάντως, θα προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα. Το κράτος μπορεί, βέβαια, περιορίζοντας τις πάγιες ανελαστικές του δαπάνες, να ενισχύσει τον αναπτυξιακό βραχίονα της παρέμβασής του στην οικονομία", τονίζει ο κ. Αντωνίου.

Στην ίδια κατεύθυνση και οι διαπιστώσεις του γενικού οργανωτικού της ΣΕΚ, Πανίκου Αργυρίδη. "Η προώθηση μέτρων και έργων ανάπτυξης είναι, ίσως, ο μοναδικός τρόπος για να μειωθεί ουσιαστικά η ανεργία. Το βασικό στοιχείο είναι η ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από μια σωστή συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, έτσι ώστε να γίνουν πιο απλές οι διαδικασίες, να παταχθεί η γραφειοκρατία και να μπορέσουν να έρθουν νέες επενδύσεις στη χώρα μας, που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη και στην πάταξη της ανεργίας", αναφέρει στον "Π"

Οι αριθμοί

Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων ανέρχεται στους 39.088 - ποσοστό 12,9% του εργατικού δυναμικού- αριθμός μειωμένος κατά 8,6% σε σύγκριση με τον Μάρτιο του προηγούμενου έτους. Την ίδια στιγμή ο υψηλός αριθμός ανέργων συνυπάρχει και με κενές θέσεις, γεγονός που δείχνει ότι το εγχώριο εργατικό δυναμικό δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της αγοράς.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του 2016, οι πιο πολλές κενές θέσεις εμφανίζονται στις επιχειρήσεις παροχής καταλύματος και εστίασης, στον κλάδο του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, στις επισκευές μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών και στις επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, ενώ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017 υπάρχουν και 4.418 νεοεισερχόμενοι άνεργοι.

Οι τοποθετήσεις που έχουν γίνει κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους αφορούν κυρίως σε θέσεις καθαριστών, κλητήρων και ανειδίκευτων εργατών (207), τεχνητών παραγωγής (108) και υπαλλήλων υπηρεσιών, πωλητών (51). Αναφορικά με το εργατικό δυναμικό, τα τελευταία στοιχεία του 4ου τριμήνου του 2016 έδειξαν ότι αυτό ανέρχεται στα 430.167 άτομα ή 62,9% του πληθυσμού.

Παρατηρείται, δηλαδή, μια μικρή άνοδος σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015, όπου το ποσοστό έφτανε στο 61,2%. Από το σύνολο των ανέργων, το 39,6% αναζητά απασχόληση για περίοδο κάτω των 6 μηνών, το 44,4% είναι μακροχρόνια άνεργοι και το 29,8% είναι νέοι ηλικίας 15-24 ετών (ποσοστό ελάχιστα αυξημένο σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015, που ήταν 29,5%).

Νέο σχέδιο παροχής κινήτρων για νέους

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε σχέδιο για την ενίσχυση της απασχόλησης, το οποίο προωθεί την πρόσληψη νέων από 25 μέχρι 29 ετών. Στόχος του σχεδίου είναι να εργοδοτηθούν περίπου 800 άνεργο που είναι εγγεγραμμένοι στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης.

Το κονδύλι του συγκεκριμένου προγράμματος ανέρχεται στα 6.700.000 ευρώ και θα διανεμηθεί ως οικονομική βοήθεια στους εργοδότες, καλύπτοντας το 70% του μισθολογικού κόστους του εργαζομένου. Αυτή η βοήθεια θα δοθεί στους πρώτους δέκα μήνες της απασχόλησης, ενώ ο εργοδότης θα δεσμευτεί να διατηρήσει την εργοδότηση για δύο επιπλέον μήνες χωρίς επιχορήγηση. Ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες φάνηκε από την πλευρά του, μιλώντας στον "Π", ο υπεύθυνος του Γραφείου Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής της ΠΕΟ, Νίκος Γρηγορίου.

Αφού προέβλεψε ότι "τα ανακουφιστικά σχέδια, εφόσον πάρουν μόνιμη μορφή, θα μετατραπούν σε έναν ακόμα μηχανισμό ενίσχυσης της απορρύθμισης στην αγορά εργασίας", επεσήμανε την ανάγκη για ριζική αλλαγή στη φιλοσοφία της οικονομικής ανάπτυξης, με την εγκατάλειψη της λογικής της λιτότητας και των αντιαναπτυξιακών προϋπολογισμών και την ενεργητική συμμετοχή του κράτους στην ανάπτυξη.

Συγκεκριμένα, πρότεινε τη δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων από τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, την παροχή κινήτρων για συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, την υιοθέτηση της ρήτρας απασχόλησης για την αδειοδότηση ιδιωτικών έργων και τη χρηματοδότηση νέων άνεργων επιστημόνων για έρευνα στις νέες τεχνολογίες και την πράσινη ανάπτυξη από το κράτος και τα ταμεία της ΕΕ.