Οι προοπτικές για το χαρούπι και το χαρουπόμελο είναι μεγάλες

Αν είναι κάτι που έχει αναδείξει η οικονομική κρίση στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια είναι η ανάγκη επανατοποθέτησης των στόχων σε ό,τι αφορά το προϊόν που παράγουμε ως τόπος. Νέοι, ρεαλιστικοί στόχοι σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο οι οποίοι να δίνουν προοπτικές και να οδηγούν στη βιώσιμη ανάπτυξη, αφού θα στηρίζονται σε ό,τι μπορεί να αναδείξει την κυπριακή φύση και τη μοναδικότητά μας ως νησί. Κάτι που εκτιμάται δεόντως από τους τουρίστες που μας επισκέπτονται και μας δίνει μια προσωπική ταυτότητα στην παγκοσμιοποιημένη αγορά.

Ήδη βλέπουμε να υπάρχει μια ανάπτυξη στη μεταποίηση κυπριακών παραδοσιακών προϊόντων. Μικρές επιχειρήσεις παρασκευής τοπικών προϊόντων ξεπροβάλλουν σιγά-σιγά και αναζητούν τη θέση τους στην αγορά. Παράλληλα το Υπουργείο Εμπορίου θέτει ως προτεραιότητα την προώθηση τέτοιων προϊόντων.

Το χαρουπόμελο

Αποδεδειγμένα, ένα από τα προϊόντα που μπορεί να αναδείξει την Κύπρο, είναι το χαρούπι. Τα τελευταία χρόνια αρκετές νέες μικρές επιχειρήσεις παρουσιάζουν το δικό τους χαρουπόμελο. Ο πρώτος ωστόσο που αντιλήφθηκε την αξία του πριν από μια 20ετία, το παρήγαγε σε μεγάλες ποσότητες και το τοποθέτησε στα σουπερμάρκετ, αλλά και εξακολουθεί να δείχνει τον δρόμο παρασκευάζοντας νέα καινοτόμα υποπροϊόντα με πρώτη ύλη το χαρούπι ή το χαρουπόμελο είναι ο Σταύρος Παρπής ο οποίος φιλοξένησε τον "Π" στη βιοτεχνία του, τη μεγαλύτερη μεταποιητική του χαρουπιού, στο Δάλι. Ο κ. Παρπής εξάγει χαρούπια κυρίως στην Αίγυπτο και μεταποιημένα προϊόντα χαρουπιού στην Ελλάδα κυρίως, αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου.

Για να αντιληφθούμε ποια ήταν η θέση του χαρουπόμελου στο παρελθόν, το οποίο σήμερα μπορούμε με ευκολία να βρούμε στα ράφια των υπεραγορών χάριν στις προσπάθειες του ιδίου, μας εξηγεί: "Πριν ασχοληθώ με το χαρούπι η δουλειά μου ήταν η εμπορία μελιού. Αγόραζα μέλι από μελισσοκόμους στην Κύπρο, το εμφιάλωνα και το πουλούσα. Αλλά οι πελάτες μου, μου ζητούσαν επίμονα μαυρόμελο. Χαρουπόμελο δηλαδή το οποίο την εποχή εκείνη δεν το έβρισκες στις υπεραγορές. Για να το αγοράσεις έπρεπε να πας στην Ανώγυρα όπου έφτιαχναν παραδοσιακά πολύ λίγο το οποίο δεν μπορούσε να ικανοποιήσει όλη την αγορά... Ζήτηση, λοιπόν, ενδεχομένως να υπήρχε, αλλά δεν υπήρχαν διαθέσιμες ποσότητες. Στην αρχή πειραματίστηκα και το έφτιαξα μόνος μου. Ενθουσιάστηκα από το αποτέλεσμα. Έτσι ξεκίνησα δειλά-δειλά. Φτιάχνοντας στην αρχή 70 κιλά την ημέρα". Με πολύ κόπο, μας εξηγεί, τοποθέτησε το χαρουπόμελο στην αγορά και σήμερα παράγει 700 κιλά ημερησίως!

Η πρώτη ύλη

Τον ρωτάμε εάν υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες χαρουπιών στην Κύπρο για να ικανοποιήσουν την ανάγκη παραγωγής χαρουπόμελου ή και άλλων υποπροϊόντων, αλλά και τις προοπτικές. Όπως μας είπε, για να διασφαλίσει τις ποσότητες που χρειάζεται -διότι δεν μπορείς να αναπτυχθείς όταν σου λείπει η πρώτη ύλη πράγμα που του συνέβη κάποιες χρονιές και υποχρεώθηκε να κάνει εισαγωγή χαρουπιού από την Ισπανία τα οποία ήταν και υποδεέστερα από τα κυπριακά- προχώρησε πέρσι σε μια σοβαρή επένδυση.

Έφτιαξε τον δικό του χαρουπόμυλο. Μέχρι τότε υπήρχαν τρεις χαρουπόμυλοι στην Κύπρο οι οποίοι αγόραζαν τα χαρούπια από τους γεωργούς, επέλεγαν τα μεγάλα και διαλεκτά και τα έστελναν στο εξωτερικό, κυρίως στην Αίγυπτο όπου το χαρούπι αποτελεί δημοφιλές φρούτο. Τα υπόλοιπα τα άλεθαν και τα πωλούσαν είτε για παραγωγή χαρουπόμελου είτε σε κτηνοτρόφους για ζωοτροφή. Λόγω της εγκατάλειψης τις προηγούμενες δεκαετίες της καλλιέργειας χαρουπιού, όπως σημειώνει, και με την ανάπτυξη του τομέα, υπήρχε μειωμένη παραγωγή χαρουπιών, αν και τα τελευταία χρόνια με παρότρυνση του κράτους και λόγω της ζήτησης που υπάρχει, οι γεωργοί άρχισαν ξανά να καλλιεργούν τις χαρουπιές.

Ο ανταγωνισμός

Αυτή τη στιγμή ο κ. Παρπής δεν είναι μόνος του στην αγορά. Αν και οι ανταγωνιστές του φαίνεται να παράγουν μικρότερες ποσότητες χαρουπόμελου, ενώ από υποπροϊόντα παράγουν κυρίως παστέλι από χαρούπι. "Χαίρομαι που ανοίγει η αγορά και μπαίνουν και άλλοι στον τομέα. Σημαίνει πως μεγαλώνει η πελατεία, καθώς οι καταναλωτές άρχισαν πλέον να εκτιμούν το χαρουπόμελο ως προϊόν υγιεινής διατροφής". Παραγωγοί χαρουπόμελου υπάρχουν τα τελευταία χρόνια και στην Κρήτη και στην Τουρκία όπως μας εξηγεί ο Σταύρος Παρπής. Ο ίδιος θυμάται πως όταν πριν καμιά 15αριά χρόνια συμμετείχε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης είχε γίνει είδηση στην ΕΡΤ το νέο κυπριακό προϊόν που έκλεψε την παράσταση όπως έλεγε το ρεπορτάζ. Και δεν ήταν άλλο από το χαρουπόμελο του κ. Παρπή.

Οι μεγαλύτερες ποσότητες χαρουπόμελου που παράγονται στην Κύπρο καταναλώνονται στο νησί. Είτε από τους ντόπιους είτε από τους τουρίστες που όπως επισημαίνει ο κ. Παρπής θέλουν να αγοράσουν κάτι μοναδικό από τον τόπο που επισκέπτονται. Από τη δική του παραγωγή ένα μέρος εξάγεται στην Ελλάδα, στέλνει προϊόντα δύο φορές τον μήνα και όπως σημειώνει έχει δημιουργηθεί μέσω του αντιπροσώπου του μια καλή αγορά.

Μικρές ποσότητες των προϊόντων του στέλνει επίσης στην Αίγυπτο, τη Γερμανία, την Τσεχία, την Αυστραλία και τη Νέα Υόρκη. Τονίζοντας πως είναι ένα δύσκολο προϊόν για εξαγωγές, διότι για τους περισσότερους καταναλωτές είναι άγνωστο.

Το πρότυπο

Το πρόβλημα της παραγωγής χαρουπόμελου στην Κύπρο, όπως τονίζει, είναι η απουσία προτύπου. Δεν κάνουν όλοι γνήσιο χαρουπόμελο επισημαίνει και αυτό είναι κακό για την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα σε υγιείς βάσεις. Ο ίδιος όταν ξεκινούσε με το χαρούπι είχε αποταθεί στο Υπουργείο Εμπορίου και ζήτησε το πρότυπο. Η απάντηση ήταν πως το θέμα ήταν στη Βουλή. Έχουν όμως περάσει 20 χρόνια από τότε και πρότυπο ακόμα δεν υπάρχει την ώρα που κυκλοφορούν, όπως μας αποκαλύπτει, χαρουπόμελα μαϊμού στην κυπριακή αγορά.

"Προοπτικές υπάρχουν, μπορούμε να μπούμε και σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού, φτάνει να κρατήσουμε την ποιότητα και να μην φτιάχνουμε σιρόπια", τονίζει ο κ. Παρπής, λέγοντας πως ο κόσμος δεν είναι ηλίθιος. Μπορεί να αντιληφθεί τη γνησιότητα του προϊόντος.

Τα υποπροϊόντα

Εκτός από το χαρουπόμελο τα τελευταία χρόνια ο κ. Παρπής έχει λανσάρει και άλλα προϊόντα στην αγορά τα οποία φτιάχνει είτε με χαρούπια είτε με χαρουπόμελο.

Έχει φτιάξει χαρουπόκρεμα, ένα άλειμμα που μοιάζει με φιστικοβούτυρο, έχει φτιάξει ένα μείγμα χαρουπόκρεμας με σοκολάτα, σοκολάτες χαρουπιού χωρίς ζάχαρη ακόμα και λικέρ από χαρούπι.

Δεν υπάρχουν σκουπίδια!

Όπως μας εξηγεί ο κ. Παρπής, στη μεταποιητική βιομηχανία του χαρουπιού δεν υπάρχουν υπολείμματα ή σκουπίδια. "Από ένα χαρούπι δεν πετάς τίποτα απολύτως... Ο πυρίνας (ή ο σπόρος ή η κούννα) του χαρουπιού που χρησιμοποιείται ως φυσικός σταθεροποιητής τροφίμων (λειτουργεί δηλαδή ως φυσικό συντηρητικό), πωλείται στο εξωτερικό σε εργοστάσια που το επεξεργάζονται και το πουλούν ως συντηρητικό". Στα παλιά χρόνια τον πυρήνα τον πουλούσαν στις βιομηχανίες παρασκευής μαυρόασπρων φιλμ. Επίσης τα υπολείμματα των χαρουπιών από την παρασκευή χαρουπόμελου πωλούνται στους κτηνοτρόφους καθώς τα χαρούπια θεωρούνται εξαιρετικά πλούσια τροφή για τα ζώα (και τον άνθρωπο φυσικά).