Και μετά την «εξάλειψη της Χαμάς», τι; Όλα τα σενάρια που εξετάζονται

Το Ισραήλ έχει θέσει ως στόχο την καταστροφή της ισλαμικής οργάνωσης Χαμάς (αν μπορεί να νοηθεί καταστροφή μίας οργάνωσης με αποκεντρωμένη δομή ηγεσίας, οργάνωσης, χρηματοδότησης και γεωγραφική διάχυση εκτός των ορίων της Λωρίδας της Γάζας). Ομως, τα σενάρια της ισραηλινής ηγεσίας, που ονειρεύεται να διακόψει κάθε σχέση με τον παλαιστινιακό θύλακα, για το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας είναι νεφελώδη και απροσδιόριστα.

«Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Η Γάζα δεν θα διοικείται πλέον από την Χαμάς όταν αυτός ο πόλεμος τελειώσει», διαβεβαιώνει ο εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης Εϊλόν Λεβί, την ώρα που ο ισραηλινός στρατός δηλώνει ότι επιταχύνει τις προετοιμασίες για χερσαία επίθεση.

Μία είναι η σταθερά σε όλα τα σενάρια που έχει ανακοινώσει το Ισραήλ απαντώντας στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. «Εξάλειψη της Χαμάς», της παλαιστινιακής οργάνωσης που ανέλαβε την διοίκηση του παλαιστινιακού θύλακα το 2007, δύο χρόνια από τότε που ο ισραηλινός στρατός αποσύρθηκε από την Γάζα και μετά τον ενδοπαλαιστινιακό εμφύλιο που έληξε με την εκδίωξη της Φάταχ, του κόμματος του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς από την στενή λωρίδα γης έκτασης 362 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου ζουν στοιβαγμένοι 2,4 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι.

Το Ισραήλ, που ελέγχει ντε φάκτο τα σύνορα της Γάζας, θεωρείται από την διεθνή κοινότητα ότι είναι υπεύθυνο για την κάλυψη των βασικών αναγκών του θύλακα.

«Νέα πραγματικότητα»

Ο πληθυσμός της Γάζας, το 80% του οποίου έχει ήδη το καθεστώς του πρόσφυγα, ζει εδώ και 16 ημέρες υπό το κράτος των αδιάκοπων ισραηλινών βομβαρδισμών, που έχουν προκαλέσει τον θάνατο 4.600 ανθρώπων και φοβάται ότι στο τέλος του πολέμου αυτού θα αναγκασθεί να φύγει από τον θύλακα, ενδεχομένως προς το αιγυπτιακό έδαφος, γνωρίζοντας μία νέα Νάκμπα (καταστροφή), όπως με την έξοδο του 1948.

Το Ισραήλ δεν έχει αποσαφηνίσει τι θα γίνει στην Λωρίδα της Γάζας αν επιτύχει τον στόχο της «εξάλειψης της Χαμάς».

«Συζητούμε με τους εταίρους μας διάφορα ενδεχόμενα», λέει ο ισραηλινός κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Σε διάστημα 16 ετών, η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ ως στόχο την «εξάλειψη της Χαμάς», παρά τους επανειλημμένους πολέμους στην Γάζα.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Ισραήλ δεν επικαλέσθηκε ούτε μία φορά το ενδεχόμενο νέας στρατιωτικής κατοχής και ακόμη περισσότερο πολιτικής κατοχής του θύλακα.

Και κανείς δεν πιθανολογεί ότι το Ισραήλ θα αναλάβει το ίδιο την ευθύνη, το οικονομικό κόστος και τον κίνδυνο της επαναφοράς του ισραηλινού ελέγχου επί ενός πληθυσμού 2,4 εκατομμυρίων Παλαιστινίων.

Αντίθετα, το Ισραήλ διατυμπανίζει ότι ο τελικός του στόχος είναι «το τέλος των ευθυνών του Ισραήλ για την τύχη της Λωρίδας της Γάζας και η εγκαθίδρυση μίας νέας πραγματικότητας ασφαλείας για τους πολίτες του Ισραήλ», δήλωσε για πρώτη φορά την Παρασκευή στην Κνεσέτ ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Γιοάβ Γκάλαντ.

Το Ισραήλ θα ήθελε «να παραδώσει τα κλειδιά» της Λωρίδας της Γάζας σε μία «τρίτη πλευρά», που θα μπορούσε να είναι η Αίγυπτος. Ομως, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το Κάιρο θα δεχόταν ένα τέτοιο σενάριο που απορρίπτει άλλωστε εδώ και δεκαετίες, δήλωσε στο AFP πηγή του ισραηλινού υπoυργείου Εξωτερικών που δεν κατονομάζεται. Οπως και δεν θεωρείται καθόλου πιθανό ότι οποιαδήποτε άλλη αραβική ή μουσουλμανική κυβέρνηση θα αποδεχόταν τέτοιον ρόλο.

Άλλο σενάριο, αυτό προωθείται από τον ηγέτη της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ, η παράδοση της διακυβέρνησης της Γάζας στην Παλαιστινιακή Αρχή, με την οποία το Ισραήλ συνεργάζεται στην διαχείριση της Δυτικής Όχθης.

«Αλλά δεν υπάρχει ελπίδα η Παλαιστινιακή Αρχή, ήδη εξαιρετικά αντιδημοφιλής και αποδυναμωμένη, να μπορεί να επιστρέψει στην Γάζα έπειτα από μία ισραηλινή εισβολή και να μην αντιμετωπισθεί ως εχθρός», σύμφωνα με τους ειδικούς του Crisis Group.

«Οι Αμερικάνοι κάνουν το μπέιμπι σίτινγκ του πολεμικού συμβουλίου»

Άλλο σενάριο που μπορεί να τεθεί στο τραπέζι, η συγκρότηση ενός υβριδικού σχήματος διεθνούς κηδεμονίας.

«Η εκδοχή που θα προτιμούσαν Ισραηλινοί και Αμερικανοί θα ήταν ένα διεθνές σχήμα μαζί με την Παλαιστινιακή Αρχή και με, επί παραδείγματι, σαουδαραβικούς πόρους, με αμερικανική ή ευρωπαϊκή διοικητική βοήθεια», σύμφωνα με τον Εϊτάν Σαμίρ, διευθυντή του Begin-Sadat Center for Strategic Studies. Αλλά εκείνος πιστεύει ότι «στην Γάζα θα γίνει βασικά αυτό που θα αποφασίσουν ο Αμερικανοί».

Μετά τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ, «οι Αμερικανοί έχουν εισέλθει στο πολεμικό μας συμβούλιο και μπορεί κανείς να πει ότι αυτοί έχουν την εποπτεία των επιχειρήσεων, δηλαδή κάνουν το μπέιμπι σίτινγκ του συμβουλίου», λέει ο Εϊτάν Σαμίρ.

Όμως, μπροστά στην απουσία σχεδίων για το μέλλον της Γάζας μετά την πολυδιαφημιζόμενη εισβολή, ο Τζο Μπάιντεν ζητά από το Ισραήλ να σκεφτεί καλά ποια θα είναι η συνέχεια.

«Υπάρχουν διάφορες ιδέες για αυτό που θα μπορούσε να επακολουθήσει, αλλά όλα αυτά θα πρέπει να διευθετηθούν ακόμη και καθώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει την τρέχουσα απειλή», επέμεινε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν.