Δικαστήριο του Βελγίου αναστέλλει αμφιλεγόμενη συμφωνία με το Ιράν για την ανταλλαγή κρατουμένων

Το βελγικό Συνταγματικό Δικαστήριο ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ότι ανέστειλε την ισχύ αμφιλεγόμενης βελγοϊρανικής συμφωνίας, που θεωρείτο πως άνοιγε τον δρόμο για την ανταλλαγή ιρανού διπλωμάτη, ο οποίος είχε καταδικαστεί για «τρομοκρατία» στο Βέλγιο το 2021, με εργαζόμενο βελγικής ανθρωπιστικής οργάνωσης, που φυλακίστηκε αναίτια στην Ισλαμική Δημοκρατία φέτος. «Δεν υπάρχει πλέον επί του παρόντος νομική βάση που να επιτρέπει τη μεταφορά», δήλωσε με ικανοποίηση στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φρανσουά Τουλκέν, ο οποίος εξ ονόματος ιρανών αντικαθεστωτικών προσέφυγε στο ανώτατο δικαστικό όργανο εναντίον νόμου που ψηφίστηκε την 30ή Ιουλίου 2022 και συμπεριλάμβανε τη συμφωνία. Η αναστολή του ισχύος του νόμου αποτελεί προκαταρκτικό βήμα για την ενδεχόμενη ακύρωση της συμφωνίας. Το Συνταγματικό Δικαστήριο αναμένεται να αποφανθεί εντός τριών μηνών για το ζήτημα, διευκρίνισε ο δικηγόρος. Ο διπλωμάτης Ασαντουλά Άσαντι, που φέρεται να είναι στην πραγματικότητα αξιωματικός της ιρανικής κατασκοπείας, καταδικάστηκε τον Φεβρουάριο του 2021 από δικαστήριο της Αμβέρσας (βόρεια) να εκτίσει 20 χρόνια κάθειρξη.

Κρίθηκε ένοχος για την υποκίνηση, με τη βοήθεια βελγοϊρανών συνεργών του, σχεδίου για τη διάπραξη βομβιστικής ενέργειας την 30ή Ιουνίου 2018 με στόχο την ετήσια συγκέντρωση στη Γαλλία του Εθνικού Συμβουλίου Ιρανικής Αντίστασης (Conseil national de la résistance iranienne, CNRI), συμμαχίας αντιπάλων του καθεστώτος της Τεχεράνης. Η κυβέρνηση του Ιράν κατήγγειλε τη συγκεκριμένη δικαστική διαδικασία, υποστηρίζοντας ιδίως ότι η βελγική δικαιοσύνη παραβίασε τη διπλωματική ασυλία του κ. Άσαντι. Ο τελευταίος, όταν εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα για τα οποία κατηγορήθηκε, υπηρετούσε στην πρεσβεία του Ιράν στη Βιέννη. Ο κ. Άσαντι δεν άσκησε έφεση στην απόφαση του δικαστηρίου της Αμβέρσας και η καταδίκη του έχει τελεσιδικήσει. Το καλοκαίρι, ξέσπασε σάλος στο Βέλγιο όταν ο υπουργός Δικαιοσύνης Βίνσεντ φαν Κουίκενμπορνε κατέθεσε στο κοινοβούλιο, με κατεπείγουσα διαδικασία, συμφωνία που κλείστηκε τον Μάρτιο ανάμεσα στις Βρυξέλλες και στην Τεχεράνη για «τη μεταφορά προσώπων που έχουν καταδικαστεί».

Ο υπουργός παρουσίασε το κείμενο αυτό ως τον μοναδικό τρόπο για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση και ο επαναπατρισμός του Ολιβιέ Βαντεκαστέλ, μέλους βελγικής ανθρωπιστικής οργάνωσης που συνελήφθη αναίτια στην Τεχεράνη την 24η Φεβρουαρίου. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε, παρά την κατακραυγή. Το CNRI, μέρος της πολιτικής αγωγής στη δίκη στην Αμβέρσα, χαρακτήρισε τη συμφωνία «κομμένη και ραμμένη» για τη μεταφορά του κ. Άσαντι στην Τεχεράνη έπειτα από την πιθανή απονομή χάριτος. Κατατέθηκαν προσφυγές στη βελγική δικαιοσύνη. Στη χθεσινή απόφασή του, το Συνταγματικό Δικαστήριο φάνηκε να ενστερνίζεται τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν από τους ιρανούς αντικαθεστωτικούς, κρίνοντας πως η συμφωνία ήγειρε γι’ αυτούς «κίνδυνο σοβαρής ζημίας» που θα ήταν «δύσκολο να επανορθωθεί». Χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στον κ. Άσαντι, το δικαστήριο τόνισε πως το Βέλγιο «πρέπει να γνωρίζει εάν», σε περίπτωση που εφαρμοστεί η συμφωνία για τη μεταγωγή Ιρανού που έχει καταδικαστεί για τρομοκρατία, οι αρχές του Ιράν «θα εκτελέσουν την ποινή» που του έχει επιβληθεί. Η Μαριάμ Ρατζαβί, η πρόεδρος του CNRI, είδε «νίκη» στην χθεσινή απόφαση. Πρόκειται για το πιο πρόσφατο επεισόδιο δικαστικού θρίλερ με άφθονες ανατροπές στο Βέλγιο. Προηγούμενη απόφαση, τον Οκτώβριο, ήρε την απαγόρευση της έκδοσης του κ. Άσαντι.